بسم الله الرحمن الرحيم

خانم ها، آقايان

از حضور در اين اجلاس مهم خوشوقتم و اميدوارم دستاوردهاي اين اجلاس موجب رشد و ارتقاي همكاري‌هاي دو جانبه و چند جانبه ميان شبكه هاي راديو تلويزيوني آسيا و اقيانوسيه گردد.

صنعت رسانه به علت دگرگوني هاي اجتماعي، اقتصادي و سياسي از يك سو و توسعه فناوري هاي ارتباطي از سوي ديگر  همواره در معرض تغيير و تحول بوده است. اين تغييرات سبب تحولاتي در ماهيت، مأموريت و رسالت رسانه ها شده است. مديران رسانه هاي نوين، بايد همواره با آينده نگري، محيط رسانه اي (media ecosystem) خود را به خوبي مورد تجزيه و تحليل قرار دهند و از روندها و تغييرات پيش رو اطلاع دقيق حاصل كنند تا بتوانند براي منطبق كردن سياست ها و راهبردهاي سازمان خود با شرايط آينده برنامه ريزي كنند.

شاخص هاي اساسي رسانه هاي نوين بطور خلاصه عبارتند از:

-        ديجيتالي شدن (diztalization)

-        تعاملي بودن (interactivity)

-        شخصي سازي (personalization)

-        آني بودن (immediacy)

-        مستقيم بودن (directness)

-        همگرا شدن (convergence)

 

پيشرفت هاي صنعت ديجيتال منجر به تغيير بنيادين در شيوه هاي توليد، توزيع و نگهداري محصولات و نيز كاهش هزينه هاي توليد شده است. رواج دوربين هاي ديجيتال ارزان قيمت و تجهيزات ويرايش تصوير موجب ارائه خروجي هاي با كيفيت بر روي خبرگزاري ها شده است. فناوري ديجيتال راه را براي ارائه تركيب هاي پيچيده تر كالاها و خدمات دو سويه و چند سويه رسانه اي (media multi) هموار كرده است.
 

براي مثال در صنعت نشر اخبار، توانايي سايت هاي خبري در جستجو و ارائه خبري خاص منجر به توسعه خدمات جديد جستجو شده است كه دو سويه و با هدف برآورده سازي نيازهاي مشتريان به طور انفرادي و براساس حوزه علاقه و نياز آنهاست.

 

تعاملي بودن (interactivity) رسانه هاي نوين، مديران رسانه ها را به راحتي و بصورت لحظه اي در جريان نظر و سليقه مخاطب قرار مي‌دهد و موجب مي شود بصورتي هوشمند متناسب با خواست مخاطب، محتواي مورد نياز او را در اختيار وي قرار داد.
 

بنابراين به موازات تعاملي بودن، شخصي سازي (personalization) نيز به يك ويژگي كليدي رسانه هاي نوين تبديل شده است.
 

محتواي ديجيتال به همراه بسترهاي نوين توزيع و عرضه، سبب افزايش حضور زنده رسانه ها (immediacy) در رويدادهاي خبري در جوامع مختلف شده است.
 

رسانه هاي نوين با مخاطب تماس مستقيم برقرار مي‌كنند به نحوي كه فرد احساس مي‌كند مخاطب اين رسانه دقيقاً خود اوست. ويژگي مستقيم بودن (directness)، قابليت منحصر به فردي را در اختيار مدير رسانه نوين قرار مي دهد. زيرا مي توان با در اختيار داشتن اطلاعات كامل از گرايش ها و تمايلات مخاطب با او دقيق و سنجيده برخورد كرد.



ابزارهاي هوشمند نظير موبايل ، تبلت و تلويزيون هوشمند (smart TV) ابزارهاي مناسبي براي برقراري چنين ارتباطي با مخاطب است.




و بالاخره همگرايي (convergence) رو به گسترش بين رسانه هاي مختلف، شاخص مهم ديگري از رسانه هاي نوين است. همگرايي در شبكه، تجهيزات و محتوا نقش مهمي در صنعت رسانه نوين را بوجود آورده  است. همگرايي در شبكه برودكست (broadcast) و برودبند (broadband)، شبكه هاي تلفن بي سيم و با سيم، سيستم هاي تلفن همراه و اخيراً واي مكس (WiMax) همگرايي در ارتباطات را رقم زده است.



در آينده اي نزديك ما با جهاني كاملاً هوشمند مواجه خواهيم بود كه در آن ارتباط انسان با اشياء به ارتباط اشياء با اشياء تبديل خواهد شد. اشيائي كه داراي هوش مصنوعي بوده و در يك شبكه عصبي بمثابه يك انسان عمل خواهند كرد. از اين رو رصد تحولات فناوري هاي در حال ظهور و روند هوشمند تر شدن محيط زيست ما و به تبع آن ايجاد تحول در مأموريت و نقش رسانه ها از جمله الزامات مديريت هوشمند در اين زمينه است.

 اين مديريت هوشمند مي‌بايد معطوف به موضوعات مهم زير باشد:

-        گسترش بازار رقابت

-        تنوع در سليقه و خواست مشتري

-        ارائه محصولات شخصي سازي شده

-        تغيير در راهبردهاي بازاريابي

-        ورود بازيگران جديد

-        توجه به گروه هاي خاص مخاطبان

-        توليد محتوا بر روي پلت فرم هاي مختلف (اعم از تلويزيون، راديو ، اينترنت، موبايل ، تبلت)

-        بهره برداري از محتواي توليد شده توسط كاربر(User Gernerated Content)UGC

 

سازمان صداوسيماي جمهوري اسلامي ايران با توجه به اين واقعيات در مأموريت، نوع شبكه ها و محتواي خود تحول اساسي بوجود آورده است. از جمله حركت به سوي ديجيتالي شدن را در سطح ملي شتاب بخشيده و شبكه هاي سراسري راديويي و تلويزيوني خود را براساس نياز مخاطبان توسعه  داده است. ايجاد شبكه هاي تخصصي در ارتباط با موضوعات خاص نظير سلامت، خبر، اقتصاد، آموزش، ورزش ، معارف اسلامي، تجارت و بازار ، و  فيلم و سريال و نيز شبكه هاي اختصاصي مربوط به گروههاي خاص مخاطب نظير كودك، نوجوان، جوانان، و خانواده و نيز راه اندازي سرويس هاي جديد تعاملي نظير IPTV از جمله اقدامات مهم IRIB در چند سال اخير است.

 

از آنجا كه در دعوت ABU از اينجانب خواسته شده بود تا من به موضوع رسانه هاي اسلامي اشاراتي نيز داشته باشم. اجازه دهيد در اين قسمت از سخن، نكاتي را در اين باره به اجمال به عرض برسانم.

 

حادثه اي كه در بيش از سه دهه گذشته در گستره وسيع جغرافيايي جهان اسلام از تنگه جبل الطارق در اقيانوس اطلس تا جزاير اندونزي در اقيانوس آرام رخ نموده، موضوعي است كه ما از آن به بيداري اسلامي تعبير مي كنيم. اين نهضت از ايران شروع شد و در چند سال اخير در ديگر كشورهاي اسلامي در منطقه خاورميانه و شمال آفريقا بروز و ظهور يافت. مشخصه اصلي اين نهضت در همه اين كشورها بازگشت به اسلام و معنويت، رهايي از استبداد داخلي و قطع وابستگي به قدرت هاي مسلط جهاني و احياي مجد و عظمت گذشته تمدن اسلامي با تكيه بر مردمسالاري و دمكراسي است.

 

در اين رنسانس اسلامي، مسلمانان در رجوع به اسلام و پيروي از پيامبر گرانقدر خود بدنبال علم و آگاهي، احياي ارزش‌هاي اخلاقي، معنويت و آرامش روحي، صلح و همزيستي، عدالت و رفع تبعيض و فقر هستند.

 

به موازات اين رنساس عميق سياسي، اجتماعي و فرهنگي در منظومه وسيع جهان اسلام، ما امروز در سپهر رسانه اي جهان، با پديدة جديدي بنام ظهور و رشد رسانه هاي اسلامي مواجه هستيم. در حال حاضر صدها شبكه راديويي و تلويزيوني بر مبناي آموزه هاي اسلامي در سطح جهان و به خصوص منطقه خاورميانه اقدام به توليد و پخش برنامه مي‌كنند.

 

به علت برخورداري مكتب اسلام از ظرفيت هاي عميق فرهنگي، تربيتي و اجتماعي، اين شبكه ها تلاش دارند تا برخلاف بسياري از شبكه هاي امپراطوري رسانه اي حاكم بر جهان كه بناي حركت خود را بر ترويج خشونت و سكس قرار داده اند، با الهام از آموزه هاي اسلامي مروج معنويت، صلح ، همزيستي مسالمت آميز و ترويج محبت و تحكيم پايه هاي خانواده در جامعه باشند. اين حركت هويت ويژه اي را براي اين رسانه ها بوجود آورده است كه ما از آن به رسانه هاي پاك تعبير مي‌كنيم.

 

بطور خلاصه مي توان برخي از اهداف مشترك رسانه هاي اسلامي را به شرح زير بيان نمود:

 

1-   مبارزه با توليد رو به گسترش محتواي رسانه اي ناسالم در زمينه ترويج سكس و خشونت

2-   مقابله با جريان يكسويه خبري تحميلي از سوي امپراطوري رسانه اي نظام سلطه

3-   دسترسي آسانتر، سريع تر و دقيق تر به اطلاعات، اخبار تحليل ها و تصاوير رويدادهاي خبري از كشورهاي عضو بصورت مستقيم و بدون عبور از فيلترهاي رسانه هاي كشورهاي شمال

4-   ترويج عدالت و صلح و همزيستي جهاني و مبارزه با فقر و تبعيض

 در چند سال گذشته اتحاديه راديو تلويزيون هاي اسلامي با بيش از 260 شبكه از كشورهاي مختلف جهان تشكيل شده است و در حال حاضر جمهوري اسلامي ايران دبير كلي اين اتحاديه را برعهده دارد. علاوه بر اين شبكه ها IRIB با در اختيار داشتن 160 شبكه راديويي و تلويزيوني به زبان هاي مختلف توانسته است الگوهاي موثر و سازنده اي را در اختيار شبكه هاي راديو تلويزيوني جهان و بويژه كشورهاي اسلامي قرار دهد.

با توجه به نياز مخاطبان جهاني به دريافت اطلاعات و اخبار با نگاهي متفاوت به رويدادها، مسائل و چالش هاي جهاني، IRIB اقدام به تأسيس شبكه هاي خبري العالم براي مخاطبان عرب زبان، پرس تي وي براي مخاطبان انگليسي زبان و هيسپان تي وي براي مخاطبان اسپانيولي زبان نموده است. راه اندازي شبكه فيلم و سريال IFilm به زبان عربي و راه اندازي شبكه انگليسي زبان IFilm در ماه هاي آينده از ديگر اقدامات IRIB است. با استفاده از ابزارهاي رسانه اي نوين در اين شبكه هاي برون مرزي ، سعي شده است تا اين شبكه ها تصويري جديد و برداشتي نو و متفاوت نسبت به محتواي خبري نظام رسانه اي كشورهاي شمال به مخاطبان جهاني ارائه كنند.

 

بديهي است به موازات توسعه اين حركت در ميان مسلمانان و پژواك هر چه بيشتر نداي اسلام در جهان، قدرت هاي سلطة جو به تكاپو افتاده و با حركتي معارض ، بر شدت و دامنه اسلام هراسي افزوده اند.

 

در حال حاضر تلاش هايي وجود دارد تا با حذف اين نوع شبكه ها از ماهواره ها و شبكه هاي كابلي كشورهاي  غربي از انتشار اين صداي نو و متفاوت جلوگيري نمايند، غافل از آنكه دوران سانسور و جلوگيري از نشر اطلاعات ديگر سرآمده است. در دوران رسانه هاي مدرن امكان از دور خارج كردن شبكه هايي نظير پرس تي وي و العالم وجود ندارد و هم اينك دهها ميليون نفر به سايت هاي اين دو شبكه مراجعه مي‌كنند و به اخبار و اطلاعات جديد دسترسي پيدا مي كنند.

 

آنچه طنز تلخ روزگار ماست اينست كه نظام رسانه اي غرب كه تلاش بر سانسور پيام شبكه هاي مستقلي همچون پرس تي وي دارد در قبال توهين بزرگي كه در ماه گذشته به مقدس ترين چهره جهان اسلام صورت گرفت سكوت كرده است و تحت عنوان پرهيز از سانسور مانع از پخش فيلم سراسر افترا و توهين به ساخت پيامبر بزرگ الهي حضرت محمد (كه درود خدا بر او باد) بر روي شبكه You Tube نمي‌شود.

 

در حال حاضر جامعه بشري از نوعي فقر فرهنگي و سياسي و تمدني در بخش هايي از گستره وسيع خود رنج مي‌برد و بايد حركت آگاهي بخش رسانه ها در جهت زدودن اين نارسايي ها از سرعت و شتاب بيشتري برخوردار شود.

 

نقطه خلاء و آسيب جدي در مناسبات جهاني و در قوانين وضع شده از سوي سازمان هاي بين المللي بويژه سازمان فرهنگي يونسكو اينست كه قوانين صريح، قاطع و بازدارنده اي برضد اين نوع تروريسم فرهنگي وجود ندارد.

 

اين يك نياز و مطالبه اساسي است كه اصحاب خرد و انيدشه بايد در جهت تحقق آن بپاخيزند.

 

من در همين فرصت از اتحاديه ABU و شبكه هاي راديو تلويزيوني عضو اين اتحاديه درخواست مي كنم به منظور تقويت صلح و آرامش در جهان و نيز تقويت همزيستي مسالمت‌آميز ميان پيروان اديان بزرگ آسماني نظير آئين يهود و مسيحيت و اسلام به وظيفه خود در اين زمينه عمل نمايند،‌و منشوري را در ميان خود به تصويب رسانند كه هر نوع اهانتي به اديان و پيامبران- كه مقدس ترين امور در در نزد ما انسان‌ها هستند- ممنوع شود و در جهت فرهنگ سازي و تنوير افكار عمومي در اين زمينه اهتمام ورزند.

به اميد تحقق آينده اي روشن و سرشار از معنويت، عدالت ، آزادي ، صلح و همزيستي مسالمت آميز در جهان.

از توجه شما به اين سخنان صميمانه سپاسگزارم.

 

                                                                  موفق و پيروز باشيد.

اتحاديه راديو تلويزيوني آسيا-اقيانوسيه ABU در سال 1964 تاسيس شد. اين اتحاديه با 170عضو از 53 كشور جهان يكي از بزرگترين و حرفه‌اي‌ترين اتحاديه‌هاي رسانه‌اي در سطح جهان است. اين اتحاديه از سال 1964شروع به كار كرده و با هدف همكاري، هماهنگي، فعاليت‌هاي مشترك و رايزني در حوزه‌هاي برنامه‌اي، فني، آموزشي، ورزشي، حقوقي و نيروي انساني در ميان اعضاء در جهت تقويت و توسعه راديو تلويزيون‌هاي منطقه آسيا و اقيانوسيه فعاليت مي‌كند. اين اتحاديه با 3ميليارد مخاطب در كشورهاي مختلف بزرگترين و گسترده ترين تشكل راديو تلويزيوني در جهان به شمار مي‌رود./ي2