به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران حاضر در محل؛ دکتر امامی رضوی، معاون درمان وزارت بهداشت امروز 16 مهر در مراسم روز جهانی کودک که در سالن آمفی تئاتر ساختمان ستاد مرکزی دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شده بود افزود: توجه به کودکان حقیقتا ارزشمند ترین سرمایه هر کشوری در جهت رسیدن به توسعه پایدار است. رویکرد به کودک، سلامت رشد و تکامل اولویتی همیشگی است.

وی گفت: به عنوان یک اقدام در جهت بهبود عدالت در ارتقا سلامت کودکان باید به علل ریشه ای توجه کرد، همان عوامل اجتماعی تعیین کننده سلامت هستند. سلامت موضوعی فراتر از خدمات مراقبتی سلامت و فراتر از عوامل بیولوژیکی، ژنتیکی و فیزیولوژیکی است و بسیاری از بیماری ها و پیامدهای نامطلوب سلامت از شرایط نامساعد و نابرابر اجتماعی منشا می گیرند.

540 بیمارستان کشور دوستدار کودك هستند

امامی رضوی ادامه داد: وزارت بهداشت با رویکرد کلی نگر به سلامت کودکان این امر را قبل از تولد مورد توجه قرار می دهد. مراقبت های 8 ماهه دوران بارداری با رویکرد ارتقا سلامت مادر و جنین و ترویج زایمان ایمن در کلیه مراکز بهداشت و درمانی کشور در حال اجرا است باید توجه داشت که حدود 96 درصد زایمان های کشور در حال حاضر توسط مراقبت بهداشتی ماهر یعنی متخصصین زنان و زایمان و ماماها انجام می شود.

این برنامه ها به همراه مراقبت هایی که توسط پزشکان از مادران طی دوران بارداری و در اتاق زایمان و عمل انجام می شود موجب شده که مرگ مادران کشور به عدد 21 در هر صد هزار تولد زنده برسد و عملا هدف سوم اهداف توسعه هزاره ی سوم محقق شود.

امامی رضوی اظهار داشت: مراقبت کودکان طی 5 سال اول تولد با دو بار ویزیت در بیمارستان شروع می شود که بعد از آن و در برنامه های ملی وضعیت کودکان، کودکان سالم جایگاه ویژه ای دارند و با برنامه ای تحت عنوان مراقبت های ادغام یافته کودکان سالم شامل 15 بار مراقبت ادغام یافته همچون پایش رشد، ترویج تغذیه با شیر مادر، غربالگری کم کاری مادرزادی تیروئید، واکسيناسیون، بینایی، شنوایی و غربالگری تکامل، مشاوره با خانواده در زمینه تغذیه تکمیلی و پیش گیری از سوانح و حوادث جهت کودکان کشور انجام می شود.

وی عنوان کرد: در برنامه ترویج تغذیه با شیر مادر کلیه کادر بهداشتی و درمانی مرتبط با مادر و نوزاد آموزش های لازم را طی سالیان اخیر دیده اند که بیش از 540 بیمارستان کشور در حال حاضر دوستدار کودک هستند و تلاش های زیادی در این زمینه انجام داده اند.

 سال گذشته 11 % دانش آموزان برای گرفتن  خدمات درمانی به سطح بالاتر معرفی شده اند
معاون درمان وزارت بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: برنامه ملی مراقبت های ادغام یافته ناخوشی های اطفال (مانا) به مدیریت و درمان بیماری های کودکان بیمار با رویکردی ادغام یافته می پردازد از 4 سال قبل برنامه سوانح و حوادث که به ارزیابی تشخیص و درمان کودکان مصدوم می پردازد به عنوان متمم برنامه ی مانا در یک شهرستان در هر دانشگاه علوم پزشکی پایلوت شد که گسترش این برنامه از ابتدا سال 89 به کلیه مراکز بهداشتی ابلاغ شد.

امامی رضوی گفت: در طی سالهای پس از انقلاب 100 هزار کادر بهداشتی اعم از پزشک و غیر پزشک برای اجرای این برنامه ها آموزش دیده اند از طرف دیگر با اجرای نظام مراقبت مرگ کودکان از سال 86 درحال حاضر برای کلیه مرگ های پس از نوزادی علاوه بر ثبت مرگ فرایندی که منجر به مرگ می شود مورد بررسی قرار می گیرد و بر این اساس هر یک از سطوح درمانی مداخلات مبتنی بر شواهد را انجام می دهند.

وی ادامه داد: از سوی دیگر هنگام ورود کودکان به مدرسه در سال اول دبستان، اول راهنمایی و اول دبیرستان کلیه دانش آموزان (بیش از یک میلیون کودک) تحت معایناتی که در بسته ی شناسنامه ی سلامت دانش آموزان ادغام گردیده قرار می گیرند که بر این اساس سال گذشته %11 دانش آموز پس از ورود به مدرسه به دلیل مشکلاتی که در این سطح داشته اند به سطوح بالاتر معرفی شده اند.

 سوانح و حوادث و بیماری های ژنتیکی مسئول 20 درصد مرگ های نوزادان هستند

معاون درمان وزارت بهداشت در بخش دیگری از سخنان خود عنوان کرد: علل مرگ و میر کودکان در طی روزهای اخیر دچار دستخوش تغییرات فراوانی شده است که به یوم ارتقای سطح بهداشت و دسترسی بسیار  مناسبی که برای احاد جامعه به خدمات بهداشتی وجود دارد علل مرگ و میر از بیماری های عفونی و انگلی به بیماری های غیر واگیر تغییر یافته است به طوریکه بر اساس آخرین آمارهایی که در اختیار وزارت بهداشت قرار گرفته بعد از دوره نوزادی که شایع ترین علت مرگ آن  بیماری های نزدیک تولد و نارسایی است، بر اساس اطلاعات نظام مراقبت مرگ کودکان یک تا پنجاه و نه ماهه در سال 88 در سنین یک تا 59 ماه سوانح و حوادث، بیماری های ژنتیک و مادرزادی هر کدام مسئول 20 درصد مرگ ها، بیماری های دستگاه تنفسی 15 درصد، بیماری های عفونی و انگلی 10 درصد و بیماری های قلبی و عروقی 9درصد و بیماری های دستگاه عصبی مرکزی 8 درصد علت مرگ های کودکان این سنین را تشکیل می دهد.

 تغذیه انحصاری به شیر مادر به 55 درصد در کشور افزایش یافته است

امامی رضوی اظهار داشت: بر اساس مطالعات کشوری وزارت بهداشت در سال های 79 و 74 تغذیه انحصاری با شیر مادر تا 6 ماهگی به طور چشمگیری از 44 درصد به 23 درصد کاهش یافته است.

اما با توجه به اقدامات خوبی که در طی سالیان اخیر صورت گرفته این آمار در سال 88 به 55 درصد افزایش یافته است.

مهمترین اصول در برنامه رشد تکامل کودکان همکاری بین بخشی است

وی ادامه داد: تکامل موضوعی همه جانبه است و در برگیرنده ابعادی است که ارتباط درونی با یکدیگر دارد و لذا تنها به متغییر های سلامت، تغذیه، آموزش و اجتماع و عوامل و روحی روانی محدود نمی شود.

در واقع همه ی اینها در زندگی کودک به هم تنیده شده و پیشرفت در یک حیطه پیشرفت سایر حیطه ها را تحت تاثیر قرار می دهد بنابراین مداخلات باید در برگیرنده توجه به تکامل فیزیکی، ذهنی، هیجانی اجتماعی، روحی و معنوی باشد.

امامی رضوی تصریح کرد: اصول برنامه رشد و تکامل همه جانبه کودکان خردسال شامل عدالت، توانمند سازی جامعه و مشارکت همگانی ،  همکاری بین بخشی و ادغام خدمات و مراقبت های تکاملی کودکان است.

در واقع مهمترین این اصول همکاری های بین بخشی است کلیه کشورهایی که در امر تکامل اولیه کودکان موفق بوده اند به مراحله بسیار دشوار ایجاد تفاهم و همکاری بین بخش های مختلف بسیار توجه کرده اند که ما هم باید این رویه را ادامه دهیم.

وی خاطر نشان کرد:  بر همه ما واجب است شرایطی را فراهم کنیم که کودکانمان کودکی کنند، در واقع کودکی با نشاط و سالم و سرشار از تجربه را طی کنند./ح