خوشنویسی جایگاه ویژه ای در عرفان اسلامی دارد

به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک ، خط و خوشنویسی پس از طی فراز و نشیب هایی بسیار در دوره های‎ ‎مختلف تاریخ ، امروزه از ارکان مهم ارتباطات وروابط های انسانی بشمار می رود . خط و‎ ‎خوشنویسی در دین مبین اسلام از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد،چنانکه پروردگار‎ ‎جهانیان در قرآن کریم به" قلم " قسم می خورد و کتابت را مهم بر می شمارد.

همچنین‎ ‎بنا برروایات معتبر از معصومین (ع) نیز بر نیکو نوشتن سفارشات فراوانی شده است که‎ ‎می توان به حضرت مولی الموحدین علی (ع) اشاره نمود که خود آن بزرگوار علاوه بر‎ ‎نوشتن زیبای کلام وحی ، برای این هنر شریف و آسمانی در باب ترتیب و آداب آن و نیز‎ ‎شرف اشتغال به این هنر مقدس نکاتی بیان فرموده اند که از جمله این فرمایشات آن است‎ ‎که :" کلام نیکو صید دلهای مردم کند و خط نیکو تفرج و روشنی به چشم رساند.

" همچنین‏‎ ‎در جایی دیگر می فرمایند:"زیبایی خط منوط است به تعلیم استاد و تمرین درست وپیوسته‎ ‎ترکیب و اصل خط استوار است بر شناخت مفردات و شناخت مرکبات و در جایی دیگر نیز سر‎ ‎سلسله دار خیل عاشقان و دلدادگان جهان محمد بن عبدالله (ص) آخرین رسول مبعوث می‎ ‎فرمایند :"هر کس بسم الله الر حمن الرحیم را به نیکویی بنگارد بی حساب به بهشت وارد‎ ‎می گردد." از همین روایات می توان به اهمیت کتابت و خوشنویسی نزد معصومین (ع) پی‎ ‎برد و برای این هنر جایگاه رفیعی در فرهنگ اسلامی اختصاص داد.‏

تیتوس بورکهارت‎ ‎فیلسوف و هنر شناس معاصر در مورد خوشنویسی اسلامی نیز به این نتیجه رسیده است که‎ "‎شریف ترین هنر بصری در جهان اسلام خوشنویسی است ".او همچنین معتقد است که" هیچ‎ ‎هنری در پرورش ذوق هنری مسلمانان به اندازه خوشنویسی موثر نبوده است." ‏

اصولاً‎ ‎از دیر باز در بین هنرمندان و اساتید بزرگ خوشنویسی جهان اسلام ، خط و خوشنویسی‎ ‎وسیله ای برای تزکیه نفس به شمار می رود . مضامین روحانی و تاثیر گذاری که از سر‎ ‎پنجه قلم ژرف اندیش و معنوی هنرمند خوشنویس تراوش میکند اعم از آیات قرآنی ، روایات‎ ‎و پند و اندرزهای بزرگان – نثر و نظم - و بطور کلی آشنایی هنرمند با ادبیات‏‎ ‎عرفانی موجب می گردد که خوشنویس آنها را در شرایط خاص و روحانی بنویسد

تا جایی که‎ ‎این بیانات بمنزله همنشین و مونس در دل او جای می گیرد و دل وی را از زنگارهای‎ ‎درونی و هوسهای باطنی صیقل می دهد که این نیز از الطاف پروردگار منزه می‎ ‎باشد.ارادتمندان آستان الهی ، هر یک به فراخور دانش و ذوق و توان خود و در هر‎ ‎جایگاه هنری در بسط و نشر آداب قرآن کریم عاشقانه و از روی اخلاص ، منتهای همت خود‎ ‎را به بکار گرفته تا بتوانند این کلام آسمانی را به زیباترین شکل ممکن به بشریت‏‎ ‎عرضه دارند‎.

‎بنابراین قرآن کریم این صحیفه مقدس مسلمانان جهان که حضرت محمد(ص)آن‎ ‎را به گوش جهانیان رسانید ، از زمان وحی و حتی تا به امروز از جهات مختلفی از جمله‎ ‎نگارش و کتابت آن مورد توجه قرار گرفته است که این در میان هنرمندان نقش بسزایی در‎ ‎انتقال هر چه زیباتر و صحیح تر این آیات الهی داشته اند و چنانکه حضرت علی (ع) خود‎ ‎از واعظان خط کوفی بشمار میرود و همانطور که گفته شد برای آن آدابی نیز قائل می‎ ‎باشند واز این بزرگوار و کاتب آیات الهی قرآنهایی منسوب به ایشان در موزه های ایران‎ ‎و دیگر کشور ها موجود می باشد‎.

‎در این میان هنرمندان ایرانی نیز تمام هم و غم‎ ‎خود را براین کار گذارده و خطاطان و مذهبان و دیگر هنرمندان رشته های مختلف هنر های‎ ‎تجسمی آن را سر لوحه خود قرار داده تا جایی که خوشنویسی به عنوان هنری مقدس و‎ ‎ایرانی – اسلامی قلمداد شده و با این توصیفات خوشنویسی را می توان از بخش های اعظم‎ ‎پیکره فرهنگ و هنر اسلامی دانست وتا به امروز نیز این هنر شریف و مقدس حامل رسالت‎ ‎خود می باشد .

در این میان البته بزرگانی از تبار خط و خوشنویسی آثاری جهانی را خلق‎ ‎کرده اند که در اکثر موزه های دنیا موجود می باشد از جمله می توان به ابن مقله‎ ‎شیرازی – که خود واعظ خط نسخ نیز می باشد- یاقوت مستعصمی ، میرزا احمد نیریزی و‎ .....‎اشاره کرد که علاوه بر زیبایی و جاودانگی آثارشان ، از افتخارات ایرانیان نیز‎ ‎می باشند که البته از افتخارات و همچنین الطاف الهی و آرزو برای هر خوشنویس آن‎ ‎میباشد که با دستان خاکی خود آیاتی آسمانی و مقدس را به رشته تحریر در‎ ‎آورد.‏

باشد تا ما نیز در این میان توفیق الهی یارمان شود و گامی کوچک‎ ‎برداریم./س

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.