به گزارش گروه استان هاي باشگاه خبرنگاران ، سال گذشته نخستین جشنواره انار بهشهر در روستای آسیابسر که یکی از نامهای قدیم بهشهر است در سطح محلی برگزار شد، اما نتوانست آن طور که باید به اهداف خود دست یابد.
روزگاری شاخههای انار بر شانه دیوارهای کاه گلی خودنمایی میکرد و گلها و برگهای رویایی و خوشرنگ آن دست هر نقاش چیرهدستی را به سمت ترسیم زیباییهای خود سوق میداد. مهم نبود حیاط خانهات چه اندازه بود، مهم این بود که در گوشهای از منزل حتی شده یک درخت انار بکاری و از سرسبزی برگها و ترش و شیرینی میوههایش لذت ببری.
پشت بام خانهها و ایوانها پر بود از ریسههای انار و دانههایی که روی پارچههای نخی و مجمعها در ظل آفتاب میدرخشیدند و میخشکیدند تا چاشنی غذاهای اصیل و سنتی شوند. هر چند دیگر از آن خانههای کاه گلی که موسیقی معنویت و سرزندگی را تفسیر میکردند و بر آداب و رسوم بومی و محلی مهر اصالت میزدند خبری نیست، اما این سنت هنوز هم در برخی نقاط شمال مثل مازندران خودمان و بویژه مرکز و شرق آن دیده میشود.
کاشت انار بهویژه در اراضی شیبدار برای جلوگیری از فرسایش خاک مرسوم بود و هنوز هم در حاشیه بسیاری از اراضی زراعی جای پای این درختان را میتوان دید. اکنون برخی از کشاورزان آنقدر سرگرم زراعت و پرورش میوههای دیگر شدهاند که گویا درخت انار نیازی به پرورش ندارد و گذشت آن روزهایی که خاک پای درختان انار را با تیغه بیل جان میدادند و شاخههای پربار و سنگینش را به قوت چوب میسپردند.
شاید ارگانیک بودن انارهای برخی از مناطق ایران یکی از دلایلی باشد که باغداران تا قبل از برداشت انار و در طول سال کمتر خبری از باغات انار خود میگیرند.
هر ساله جشنوارههای مختلفی به نام انار در نقاط مختلف کشور برگزار میشود که بیشتر فرهنگی و ادبی هستند، اما جشنواره انار بهشهر، علاوه بر اینکه فرهنگی و ادبی است فرصت را مغتنم شمرده تا جایگاهی برای احیای سنتهای بومی و محلی دست و پا کند.
* جشنواره «یاقوت سرخ»
به گفته علیاصغر باباکوهیاشرفی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان بهشهر، قرار است این جشنواره نیمه دوم مهرماه و به احتمال زیاد در 21 مهرماه در مجتمع تفریحی توریستی سایت «هوتو» که خود هم از نعمت انارهای وحشی برخوردار است در جوار غارهای چند هزار ساله هوتو و کمربند برپا شود و فرمانداری بهشهر، شهرداریهای بهشهر، خلیل شهر و رستمکلا و روستاهای آسیابسر، کوهستان، گرجی محله و شهیدآباد هم در این برنامه دخیل هستند.
نام این جشنواره «یاقوت سرخ» است و علاوه بر مسابقه و سرگرمی شامل بخشهایی چون بازارچه فروش انار، صنایع دستی و در صورت امکان غرفهای هم به پخت رب و آش انار و گرفتن آب انار اختصاص داده خواهد شد.
* 760 رقم انار در ایران وجود دارد
به گفته مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر، یاقوتهای سرخ و سفید انار در حاشیه مزارع یا در باغ مرکبات این شهرستان بهصورت ارگانیک به عمل میآیند و انارهای خودرو یا وجود انار در بهشهر حاکی از قدمت و سابقه کشت انار در این شهرستان است و هماکنون در 850 هکتار از باغ مرکبات بهشهر انار کشت میشود.
غلامرضا قنبری با بیان اینکه 760 رقم انار در ایران وجود دارد و 29 رقم آن در مازندران و بطور کلی در بهشهر به عمل میآید، خاطرنشان کرد: انار بهشهر بهطور میانگین با عملکرد 10 تن در هکتار بیشترین و بهترین عملکرد را در بین انارهای کشور دارد.
وی افزود: کیفیت انار بهشهر و درصد شیرینی همچنین ماندگاری آن در انبار بالاست، علاوه بر آن میوهای ارگانیک است که هیچ نوع سمی روی آن زده نمیشود و کاملا طبیعی و بسیار هم خوش خوراک است.
قنبری درباره اینکه آیا صادرات انار بهشهر داریم یا خیر به فارس گفت: صادرات خارج نداریم اما بازار فروش نسبتا خوبی دارد و از شهرها یا استانهای همجوار برای خرید آن مراجعه میکنند و میوهای است که با توجه به مشتری زیادش اگر رسیدگی به آن مانند سایر مرکبات باشد، بازار خوبی خواهد داشت.
این مسئول با اشاره به تولید سالانه بیش از 8 هزار تن انار در بهشهر، ادامه داد: بهرهبردار خاص انار را کمتر داریم اما به طور کلی، یکهزار و 150 بهرهبردار انار در بهشهر هستند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر در پایان سخنان خود جشنواره انار را ایده خوبی برای شناساندن انارهای منطقه و احیای کاشت و پرورش انار برای مصارف خوراکی و تقویت خاک عنوان کرد.
انار سابقهای طولانی از خود به یادگار گذاشته است. تاریخچه انار به 2 هزار و 500 سال پیش از میلاد مسیح(ع) باز میگردد، ارتفاع آن تا شش متر میرسد و در سه یا چهار سالگی گل میدهد، زادگاه اصلی و مهمترین مرکز صادرات آن ایران است.
ایتالیا، اسپانیا، هندوستان، ترکیه، تونس، افغانستان، چین، ارمنستان، قبرس، فرانسه، یونان، ژاپن و مصر تولیدکنندگان انار هستند، اما به ترتیب ایران، قزاقستان، اسپانیا و آمریکا صادر کنندگان بزرگ انار هستند. هندوستان بزرگترین تولیدکننده کنسانتره انار است و آب انار در اروپا به نوشیدنی سالم شهرت دارد.
هر چند استانهای فارس، خراسان، مرکزی، اصفهان و یزد انارهای مرغوب و صادراتی دارند، اما شمال ایران یکی از مراکزی است که انواع انارهای ترش، شیرین، شکر و ملس در آن به صورت ارگانیک و با عملکرد بالا بهعمل میآید و پوست خال خالی آن نشان از طبیعی بودنش است.
شمال ایران مرکز بزرگ گونههای وحشی انار ترش در جهان است و به دانههای جنگلی «نار دان» میگویند. تنها در میانکاله بهشهر و در وسعت 12 هزار هکتار انار ترش و خودرو وجود دارد. در دامنههای جنوبی بهشهر هم در حدود 850 هکتار انار ترش وحشی میروید.
* ساماندهی وضعیت برداشت انار در میانکاله
به گفته زمان رضااحمدی رئیس اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان بهشهر، امسال هم برداشت انار در میانکاله با همکاری تعاونیهای منطقه در راستای اهداف مدیریتی ذخیرهگاههای زیست کره، ساماندهی استفادههای سنتی در کنار حفاظت زیستگاهها و استفاده از ظرفیتهای پناهگاه حیات وحش میانکاله به عنوان یکی از ذخیرهگاههای زیست کره کشور در محدودهای به وسعت 5 هزار هکتار انجام می شود.
وی تصریح کرد: ساماندهی وضعیت برداشت انار در میانکاله باعث میشود تا این پناهگاه دستخوش آسیب نشود و علاوه بر آن به مقدار کافی، انار برای استفاده حیوانات، جانوران و خاک باقی بماند.
از محبوبیت انار همین بس که نامش سه بار در قرآن آمده و در سوره الرحمن که عروس قرآن است از آن به نام میوه بهشتی یاد شده است. کشف سلولهای سرطانی، تقویت اعصاب و داشتن ویتامینهای A، B، E و C، خاصیت خون سازی و آرامش قلب تنها بخش کوچکی از فواید انار است.
بر اساس تحقیقات محققان علوم پزشکی بهترین زمان خوردن انار صبح ناشتا است، البته این موضوع از قدیم رایج بوده زیرا بدن در این زمان به ویتامینهایی که ذکر شده بیشتر نیاز دارد تا خواب آلودگی و کسالت را برطرف و جسم را برای فعالیت روزانه آماده کند.
انار بهشهر به نام «اشرف» مشهور است و شهرستانها و استانهای همجوار برای رونق بازار انارشان، انارهای منطقه خود را به نام اشرف به فروش میرسانند./ج1