بگو (ای پیغمبر) آنچه در آسمان و زمین است از آن کیست؟ و بازگو که البته آسمان و زمین همه ملک خداست که لطف و رحمت را بر خویش فرض کرده است. او بی گمان همگی شما را در روز قیامت، که شکی در وقوع آن نیست، با هم گرد می‌آورند، اما کسانی که خود را به فریب دنیا در زبان افکنده‌اند بدان روز ایمان نمی‌آورند.


*نکته اصلی در این آیه این است که خداوند رحمت و برکت را بر خود واجب شمرده است و به عبارت دیگر کلمه رحمت را بر نفس وجود خویش نگاشته است و چون ذات او همان وجود منبسط در کل کائنات است رحمت او نیز همه جا حضور دارد اما مهم‌ترین رحمت خداوند این نعمت‌ها و خیراتی که مردم در جهان می‌طلبند نیست.

*البته نعمت چشم و گوش و عقل و جمال ظاهر و باطن همه عزیز است اما بزرگ‌ترین رحمت خداوند بر آدمیان این است که ایشان را در نیمه راه رها نمی‌کند و به دیار عدم نمی‌فرستد بلکه همه را در مجمع عمومی عظیمی در تالاری یه وسعت بی نهایت گرد می‌آورد.

*این وعده الهی است که دل‌ها را شاد می‌کند و به هزار خیر و خوبی می‌کشاند و بدون این رحمت رحمتهای دیگر همه از قدر و منزلت می‌افتند زیرا مهر باطل بر آنها می‌نهد و چقدر زیانکارانند مردمی که به وجود چنین روزی ایمان نمی‌آورند و خود را از برکات این بشارت که مایه رشد و تکامل و شادی و سعادت دنیا و آخرت ایشان است محروم می‌دارند.

*لطیفه ای که از این آیه دریافته می‌شود این است که آدمیان نیز می‌توانستند مانند پروردگارشان رحمت و برکت را بر نفس وجود خویش بنگارند یعنی سراپاجود و بخشش و خدمت شوند نه آنکه تنها نام مقدسی را به عادت بر زبان آورند و به هواهای خویش بپردازند.

*حقیقت معنی بسم الله تبلور رحمت و محبت در ذات گوینده است. اگر در آغاز کارها نام پروردگار رحمان و رحیم را به زبان می‌آورد می‌کوشد که کارش هر چه هست مایه رحمت و برکت باشد. اگر سخنی می‌گوید مایه معرفت و موعظه گردد و ... چنانکه حافظ می‌گوید:
بر این رواق زبرجد نوشته‌اند به زر که جز نکویی اهلِ کرم نخواهد ماند

*صورت پرستانی هستند که گرد هم می‌آیند و به نام سفره انعام سفره رنگینی از انواع طعام‌ها می‌گسترند و سوره انعام که قطاری از نعمت و برکت الهی است با سرعت برق از زبان آنها می‌گذرد چنانکه از نعمتهای آن حتی خبر نمی‌شوند در حالی که همین آیه نگارش رحمت بر وجود، می‌تواند زندگی آنان را دگرگون کند که بر چهره و دست و زبان خویش کلمه رحمت را بنویسند ومظهر رحمت الهی شوند.