به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران خوزستان ، استان خوزستان به عنوان یکی
از استان های جنوبی
کشوردارای قدمتی دیرینه می باشد که به دلیل وجود مکان ها و آثار دیدنی فراوانی که در خود
جای داده است امروزه یکی از استان ها گردشگر پذیر
به ویژه در فصل بهار محسوب می
شود.
وجود تالاب هورالعظیم، باتلاقها، نیزارها وسواحل زیبای خلیج فارس در
جنوب و کوههای
بلند و برفگیر در تمامی نقاط شمالی استان و جلگه بسیار پست و گرم شرق
خوزستان،
دورنما و چشم اندازها و اقلیمهای متفاوتی در فصل بهار در چهارسوی
استان فراهم آورده است.
دسترسی به آبهای آزاد در طول سواحل جنوبی و
داشتن رودخانه های متعدد و
پر آبی که از هزاره های پیش از میلاد زیستگاه اقوام کهن
ایرانی و مهد تمدن و کشت و کار
و
آبیاری بوده، از زیرساختهای اصلی اکوتوریسم خوزستان محسوب می شود.
در خوزستان به علت ارتفاع
پایین بخشهایی از این استان، در قسمتی از کرانه ها توسط دریا
و در سایر نقاط به واسطه
جریان رودخانه ها، باتلاقهای وسیعی به وجود آمده که به واسطه
آب
دائمی و زیاد به اسم "هور" معروفند.
مهم ترین هورهای استان:
هورالعظیم، هور مزرعه و هور
دورق
رود ها و سدها ی پر آب استان خوزستان :
علاوه بر
رودخانه کارون، دیگر رودخانه های جاری در
استان شامل : رود کرخه به عنوان طولانی ترین رود خوزستان ورودهای دز، مارون، هندیجان (زهره) و شاوور جاذبه های
خاص خود را دارند که سدهای احداث شده در مسیر آنها چشم انداز زیبایی به وجود آورده
و در فصل بهار مسافران و میهمانان بسیاری را از سراسر کشور به خود جذب می کند.
سد کارون 3
با مخزنی معادل سه میلیارد مترمکعب و نیروگاه 2000 مگاواتی آن علاوه بر تنظیم یک
میلیارد مترمکعب آب برای مصارف کشاورزی، با تنظیم 5/7 میلیارد مترمکعب آب، سالانه
توان تولید چهار میلیارد کیلووات ساعت برق را دارد و دیدار از این سد عظیم خاطره
ای فراموش نشدنی برای به ارمغان خواهد آورد.
بزرگترین پل
قوسی کشور بر روی دریاچه سد کارون 3 در خوزستان چشم اندازی بسیار زیبا دارد و بنا
به گفته مسوولان این سد، برای رفاه حال گردشگران و مسافران، توقفگاهی به ظرفیت 100
خودرو در این محل در نظر گرفته شده تا آنها از چشم اندازهای زیبا وطبیعی آن براحتی
بهره ببرند. طول این پل 336 و دهانه آن 264متر است
سد دز نیز با
ارتفاع 203 متری در شمال خوزستان روی رودخانه دز احداث شده و اکنون حدود 3/4
میلیارد مترمکعب آب در دریاچه ای به وسعت 63 کیلومتر مربع در پشت این سد ذخیره شده
و به کمک توربینهای این سد سالانه 2/2 میلیارد کیلووات برق تولید میشود.
سد شهید
عباسپور در شمال شرقی مسجدسلیمان نیز که سال 1355 ساخته شده،مخزنی به گنجایش 2/9
میلیارد متر مکعب را داراست و برای آبیاری نزدیک به 41 هزار زمین کشاورزی در نظر
گرفته شده است.
این سد
نیزمحل مناسبی برای گذران اوقات فراغت است.سد کرخه که به عنوان بزرگترین سد خاکی
خاورمیانه روی رود کرخه احداث شده به
همراه سد گتوند علیا،گارلندر بر روی رودخانه کارون از دیگر سدهای دیدنی استان است.
سد های بزرگی
چون مارون نیز همه ساله پذیرای خیل عظیم گردشگران داخلی و خارجی می باشد.
مناطق عملیاتی استان :
مناطق عملیاتی نیز که
یادگار هشت سال دفاع مقدس می باشند ،یکی دیگر از مکان های پر بازدید استان
خوزستان به شمار می روند.
مهم ترین این مناطق ،اروندکنار،
شلمچه، فکه، طلاییه و شهرهای آبادان و خرمشهر هستند.
همه ساله تعداد
بسیاری ازهموطنان سراسر کشور دراین مناطق حضور پیدا می کنند تا یاد و خاطره هشت
سال جانفشانی پاکترین جوانان این مرز و بوم را در دفاع از میهن اسلامی خود زنده
نگاه دارند و با آرمانهای شهیدان همیشه جاوید تجدید بیعت کنند.
مهم ترین آثار باستانی استان خوزستان کدامند؟
خوزستان
در بحث جاذبه های تاریخی با برخورداری از پیشنیه ای
غنی از تمدنهای باستانی ایران زمین جایگاه خاصی
دارد و جای جای استان از شوش و شوشتر و ایذه گرفته تا
بهبهان و مسجدسلیمان و اهواز که هر یک نشانی از
هویت تاریخی این مرز و بوم را بر تارک خود دارند، بازدید
کنندگان علاقه مند به این جاذبه ها را به گرمی پذیرا
هستند.
1- شهرستان
ایذه واقع در منطقه کوهستانی شمال خوزستان در 205 کیلومتری
شمال شرق اهواز، مرکز ایالت آیاپیر در دوره ایلامیان
بوده و یکی از موزه های بی نظیر سنگ نگاره ایران و
جهان محسوب می شود. بیشتر آثار دیدنی و با ارزش ایذه
که در دوره پارتها نیز از شهرهای مهم ایران زمین بوده
است ، به صورت نگارکنده وگنجینه های جاویدان نقش
برجسته ها بر دل کوه هستند که از ورای قرنها، استوار
و پرشکوه همچنان ایستاده اند و عظمت آنها گویی گذر
زمان را به سخره گرفته است .
2-"کول
فرح " واقع در هشت کیلومتری شمال شرق دشت ایذه ،
"اشکفت سلمان " در جنوب شهر ایذه ، "شیرهای
سنگی" ، یادمانی از شجاعان بختیاری و "خونگ
اژدر" یادمانی از دوره ایلامی ها به شمار می روند، ازجمله
آثار دیدنی این شهرستان هستند.
3-شهرستان
بهبهان در جنوب شرقی استان خوزستان نیز با بافتی
زیبا و کهن آثاری همچون شهر "ارجان " یادمان
دوره ایلامی ، پل "ساسانی خیرآباد" یادمان
دوره پیش از اسلام ، آتشکده "خیرآباد"، کاروانسرای
"دژ مهتابی " از دوره ساسانی ، حمام "بخت خان
" و خانه "نجف خان " یادمانهای دوره پهلوی
و مقبره های امامزاده اباذر و بشیر و نذیر را در خود جای
داده است .
4- قدیمی
ترین پل جهان به نام پل "ساسانی " نیز در دزفول
قرار دارد که هنوز عبور و مرور بر روی آن در جریان است .
آرامگاه
"یعقوب لیث "، مقبره
"حزقیل نبی (ص )"، "سبزقبا" برادر امام
رضا(ع )، بقعه "شاه رکن الدین"، بقعه "رودبند"
و بقعه "محمدبن جعفر طیار" در دزفول از دیگر آثار
دینی این شهرستان هستند.
5- شهر شوش درشمال غرب خوزستان ، شهری
است با قدمت چند هزار ساله که تاریخ ، نام آن را به
عنوان نخستین خاستگاه شهرنشینی و یکجانشینی
در ایران به ثبت رسانده است .
این شهر
حدود دوهزار و 400 سال پیش ، مرکز و پایتخت دو امپراطوری
بزرگ و متمدن ایلام و هخامنشی بوده است و فرمان جهانی
حقوق بشر کوروش کبیر نیز در این منطقه یافت شده است .
بقایای دوران باشکوه شوش ، درویرانه
های چهارتپه "آکروپل "، تپه "آپادانا"،
شهر "شاهی "، شهر"صنعتگران یا پیشه وران
" به جای مانده است . مقبره "دانیال نبی (ع
)" قلعه شوش "شهر شاهی "، "کاخ شاوور"
ومعبد باستانی "چغازنبیل " نیز از مهمترین آثار
این شهرستان به شمار می آیند.
هم چنین شهر
سه هزار ساله دورانتاش (معبد چغازنبیل ) در نزدیکی
شهر کنونی شوش از آثار ثبت شده جهانی فهرست یونسکو
می باشد که شکوه و عظمت خاصی دارد.
6- شهر سازه
های آبی شگفت آور و گنجینه مهندسی آب ایران باستان
یعنی شوشتر نیز در خوزستان حکایت دیگری دارد که آسیابها
و آبشارهای آن در کنار بافت قدیمی خاص با محله ها
و خانه های قدیمی شوشتر واقع در 95 کیلومتری شمال
اهواز نیز گواه تاریخ کهن این سرزمین است .
یادمانهایی
چون "کلاه فرنگی "، آسیابها یا آبشارها"،
قلعه "سلاسل "، پل "شاپوری "، مسجد جامع
، امامزاده عبدالله از جمله آثار ارزشمند این شهر است
که از دوره های مختلف تاریخی در دل آن به جای مانده
اند.
7- مسجدسلیمان
را شاید بتوان نخستین شهر پارسی در خوزستان و جنوب غرب
ایران به شمار آورد، این شهر به روایتی همان شهر
"پارسوماش "، نخستین شهر آریاییهای مهاجر
به این سرزمین است .
معبد "بردنشانده " مربوط
به دوره پارتها، صفه "سرمسجد" و آتشکده آن به همراه
چاه نمره یک به عنوان نخستین چاه نفت ایران و خاورمیانه
از جمله آثار تاریخی این شهر هستند.
8- در شهرستان رامهرمز، شهر سلمان
فارسی قلعه "دا و دختر"از دوران ساسانی ، شهر
"مختارک " یادآور قیام سیاهان علیه حکومت عباسیان
و "تل برمی " بزرگترین سایت ایلامی نیز از جمله
یادمانهای تاریخی هستند که در این شهرستان واقع
در شرق خوزستان قرار دارند.
مهم ترین صنایع دستیاین استان را
نیز بشناسید
با توجه
به پیشینه تاریخی منطقه زاگرس که در گذشته های دور
مهد تمدن و فرهنگ عیلامیان بوده ، این سرزمین پیوسته
بستر مناسبی برای رشد و شکوفایی هنر و صنایع دستی
در زمینه های مختلف به شمار آمده است .
همچنین
تعدد و تکثر قومی و فرهنگی مردم خوزستان (بختیاریهای
ساکن شمال و شرق خوزستان ، اعراب ساکن در جنوب و غرب
استان و ساکنان بخشهای مرکزی که عمدتا شهرهای
اهواز، دزفول ، شوش و شوشتر را شامل می شود) موجب شده تا
صنایع دستی در خوزستان از تنوع چشمگیری برخوردار شود.
وجود عشایر
کوچ رو که خود حافظ هنرها و صنایع دستی خاص هستند
موجب تنوع رشته ها و نیز ترویج صنایع دستی به دیگر
مناطق شده است .
از عمده
ترین صنایع دستی رایج در استان می توان به طور مختصر
به موارد زیر اشاره کرد:
1- کپو بافی :
یکی از صنایع دستی بومی و خاص استان محصولاتی به
نام کپو می باشد که با پیچش ساقه های مرکزی و جوان
نخل به دور ساقه های کرتک شکل می گیرد و با نقش اندازی
کامواهای الوان ، زیبایی آن چند برابر می شود. مرکز
بافت کپو، دهستان "شهیون " واقع در شهرستان
دزفول بوده و معمولا به شکل سبدهای در دار و بدون در به
صورت سینی در اندازه های مختلف رنگی و ساده بافته
می شود.
2- حصیر:
حصیربافی از قدیمی ترین صنایع دستی و شاید کهن
ترین آنها در استان می باشد. این هنرـ صنعت در خوزستان
بسیار پررونق بوده به طوری که فرآورده های آن در همه
نقاط ایران عرضه می شود. امروز در نقاط مختلف خوزستان
هر جا که دسترسی به برگ نخل و نی و ترکه امکان پذیر
باشد می توان حصیربافی را دید. شهرهای آبادان خرمشهر،
شادگان و دشت آزادگان از مراکز عمده تولید این محصول
می باشند.
3- قالی
محلی : نوعی قالی با کیفیت بالا و نقوش بسیار متنوع
در شمال استان توسط زنان و دختران بختیاری بدون بکارگیری
نقشه از پیش طراحی شده و فقط با تکیه بر ذهن خلاق آنان
تولید می شود. نقوش این قالیها بسیار متنوع و چشم
نواز است و اکثر نقوش از طبیعت و محیط اطراف زندگی آنان
مانند گل ، کاسه ، ماهی ، پروانه ، شانه و... تشکیل
می گردد. شهرهای مسجد سلیمان ، اندیمشک و ایذه مهم
ترین مراکز تولید این محصول
می باشد.
4- گلیم : هفتگل یکی از بخشهای
شهرستان رامهرمز از مناطق عمده تولید گلیم در استان
است که اکثر بافندگان آن
ترک زبان و از عشایر قشقایی هستند.
5-احرامی
: احرامی (سجاده ) نوعی زیرانداز محسوب می شود که درقدیم
به عنوان سجاده نماز و در ابعاد محدود 90 در70 سانتی متر
تولید می شد اما اکنون در ابعاد مختلف بافته می شود
و گاه بافت آن تا طول سه متر به عنوان کناره یا روژله
ای هم سفارش داده می شود. به طور کلی بافت احرامی
در خوزستان از سابقه دیرینه ای برخوردار بوده و برروی دارهای
سنتی دووردی تولید می شود. مواد اولیه آن را نخ پنبه
و پشم تشکیل می دهد و بیشتر ین بافت احرامی در شهرستانهای
شوشتر دزفول و بهبهان انجام می شود.
6- گیوه :
گیوه ، پاپوشی است بسیار سبک و راحت که تولید آن در
شهرستانهای دزفول ، بهبهان و شوشتر رواج داشته و مواد
اولیه آن چرم ، پنبه و نخ تابیده و پارچه نازک نخی
، کتیرا، پوست دباغی شده ، موی بز و چسب است که با ابزار
سندان چوبی ، مشته ، درفش ، چسنی ، دواگیر، چاقو، پراز
و... تولید می شود.
7- نساجی
سنتی : نساجی سنتی در استان خوزستان بویژه در شهرهای
شوشتر ودزفول از قدمت بسیار بالایی برخوردار بوده به طوری
که قزبافی (ابریشم بافی ) در شهرستان شوشتر به گذشته
های بسیار دور باز می گردد. پارچه پوشش خانه کعبه نیز
از دیبای شوشتر تهیه می شده که به صورت دووردی و چهاروردی
بافته می شود. از عمده محصولات این رشته جاجیم ، زیلو،
موج ، ملحفه و انواع منسوجات است .
8- عبا: مرکز بافت عبا در شهرستان
و از قدمت بالایی در این زمینه برخوردار است . معروفیت
عبای بهبهان مدیون کیفیت بالا در بافت و مواد اولیه
آن می باشد. عبا در بهبهان از پشم شتر و نیز از پشم
نژاد خاصی از گوسفند عربی بافته می شود و بجز بازارهای
داخلی به کشورهای حوزه خلیج فارس نیز صادر می شود.
9- تولیدات
عشایری : وریس بافی (کارتی )، خورجین ، چوقا، حور، توبره
، جل مهده و... از انواع بافته های عشایر است . این
بافته ها که بیش از 10 نوع محصول را شامل می شود عمدتا
توسط عشایر بختیاری در شمال خوزستان در دامنه های
جبال زاگرس تولید می شود و تمامی مراحل پشم چینی
، پشم ریسی ، رنگرزی تا مرحله بافت آنها توسط خود عشایر
صورت می گیرد.
10- خراطی
: مرکز هنر- صنعت خراطی خوزستان ، شهرستان دزفول است
که از قدمت زیادی برخوردار می باشد و تولیدات آن در بازار
قدیم دزفول کاملا رایج است . محصولات زیبایی از قبیل
مبلمان ، جالباسی ، قلیان ، گهواره ، سبدهای نگهداری
مجلات و روزنامه ، میل زورخانه ، جاکفشی ، ظروف مختلف
و قطعات ظریف هنری از عمده تولیدات این هنر- صنعت
محسوب می شود. مواد اولیه این رشته انواع چوب بویژه
چوبی به نام "جغ " است .
11- محرق
: قدمت محرق کاری دراستان خوزستان زیاد نیست و رشته ای
جوان محسوب می شود اما به دلیل فراوانی مواد اولیه
آن در استان ، گسترش وسیعی پیدا کرده و هم اکنون در اکثر
شهرستانها و درمراکز آموزش صنایع دستی استان به علاقه
مندان آموزش داده می شود. محرق کاری شباهت زیادی به
معرق چوب دارد بااین تفاوت که تابلوهای محرق ، ساده
تر و سریع تر از تابلوهای معرق ساخته می شود. مواد
اولیه این هنر، ساقه جو و گندم است که با تکنیکی
بسیار ساده برروی زمینه پارچه ای یا سطوح صاف چسبانده
می شود.
12- ورشو:
ورشوسازی دزفول که از نظر اهمیت ، دومین رتبه کشور را داراست
با ظروف بسیار متنوع و کاربردی ازاهمیت ویژه ای برخوردار
است . سماور، قلیان ، پارچ و لیوان ، گلاب پاش ، تنگ و
قدح ، آفتابه و لگن از متداول ترین تولیدات این رشته
به شمار می آید.
13-
میناکاری : میناکاری روی طلا از هنرهای خاص استان
است که توسط صابئین مندایی - پیروان حضرت یحیی (ع
)- دراستان انجام می شود. تعدادی از هنرمندان این
رشته در استان آوازه جهانی دارند و آثارشان منحصربه
فرد است . آنان باظرافت خاصی نقشهای نخل و قایق
روان برروی کارون و کاروانهای شتر را بر روی مینای ریخته
شده بر قطعات طلا درآورده و دستبند، حمایل ، گردن بند و سینه
ریز، گوشواره و انگشتر به یادگار می نگارند. این آثار
علاوه بر جنبه اقتصادی ، دارای ارزش هنری بسیار بالایی
هستند.
با این تفاسیر استان
خوزستان قدمتی دیرینه در زمینه های مختلف هنر دارد و به گونه ای می توان این استان
ا یک هنرمندستان در میان دیگر استان های
کشور به شمار آورد./س