به گزارش خبرنگار سياسي باشگاه خبرنگاران، در 26 آبان 1383 سالن اجلاس سران شاهد جشن "شكرگزاري گندم" در پي دست‌يابي كشورمان به خودكفايي در توليد گندم بود كه همزمان با برپایی این مراسم ايران به عنوان وارد‌کننده عمده گندم جهان از فهرست فائو خارج شد و از آن موقع تا سال 1386 مسئولان برای صادرات گندم برنامه‌ریزی كردند، به طوری که در پایان شهریور همان سال قراردادی برای صادرات 500 هزار تن گندم مازاد بر نیاز کشور منعقد و ایران رسما به صادرکننده یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی جهان تبدیل شد.

 

اما در سال 1387 وارادات گندم از سر گرفته شد و دليل اصلي واردات خشكسالي اعلام شد و طي آن صادرات گندم از دستور كار دولت خارج شد. 

 

نكته قابل تامل آنست كه از آن سال تا به الان واردات گندم ادامه دارد و برنامه‌ريزي مبنايي خاصي براي برطرف كردن موانع توليد داخلي گندم صورت نگرفته و در عين حال هيچ فكري نيز براي از سر گرفتن صادرات نشده است.

 

اما نكته اصلي و تاسف‌بار در خصوص وضعيت توليد گندم در كشور اينكه مدتي است واردات گندم به طور فزآينده‌اي افزايش يافته و واردات گندم از ابتداي سال جاري شدت بيشتري گرفته كه اين مسئله مشكلات عديده‌اي را براي كشاورزان داخلي ايجاد كرده است. 

 

در همين راستا چندي قبل جمعي از گندم‌کاران استان خوزستان با ارسال نامه‌اي به وزارت جهاد کشاورزي خواستار تجديدنظر اين وزارتخانه در قيمت خريد اعلامي خود يعني 395 تومان شدند که در نهايت به کيلويي 420 تومان (يعني 25 تومان بيشتر) رسيد اما اين در حالي‌ است که قيمت هر کيلو گندم وارداتي بين 550 تا 600 تومان است.

اما چرا بايد اتفاقات ناخوشايند در توليد گندم به عنوان يك کالاي راهبردي ايجاد شود در حاليکه با تدبير و نگاه بلندمدت مسئولان به منافع ملي مي‌توانستيم از صادرکنندگان گندم باشيم و با خودکفايي در توليد اين کالا از خارج شدن ارز از كشور، بيكاري كشاورزان و مهاجرت روستاييان به شهرها جلوگيري كنيم.

با توجه به اينكه ايران از لحاظ جغرافيايي در كمربند گندم واقع نشده اين خود كفايي مي‌توانست جمله مشهور "ايراني مي‌تواند" را به جهانيان ثابت كند گرچه كشورهاي بسياري از اين واقعه به دليل كساد شدن بازارشان از سوي ايران خشمگين شدند اما متاسفانه پروسه خودكفايي گندم به عنوان اولويت كاري مسئولان كشاورزي واقع نشد.

 

 استمرار خود كفايي گندم مي‌توانست ايران را در زمره صادركنندگان اين محصول استراتژيك قرار دهد اما در باد يك اتفاق خوب خوابيدن مسئولان باعث بي‌توجهي به آن اقدام مي‌شود، اين بي‌توجهي را در آماري كه اداره آمار گمرك ايران اعلام كرده به خوبي به نظر مي‌آيد.

براساس اين آمار 13 كشور از جمله سوئيس، آلمان، روسيه، هلند، آمريكا، برزيل، اتريش، قزاقستان، ازبكستان، تركمنستان، جمهوري‌آذربايجان، سنگاپور و امارات به ايران گندم صادر كرده‌اند كه در اين ميان نام برخي از كشورها در ميان اين لسيت بسيار جالب و البته براي مسئولان قابل تامل است.

كشورهايي مانند جمهوري‌ آذربايجان، سنگاپور، امارات و برخي كشورهاي اروپايي در اين بين خودنمايي بسياري مي‌كنند، كشورهايي كه از نظر وسعت حتي قابل مقايسه با ايران نيستند اما صادرات فراواني به ايران دارند به طور نمونه مي‌توان به كشور سنگاپور اشاره كرد كه كمي بيش از 700 كيلومتر وسعت دارد (يعني 300 كيلومتر كمتر از فاصله تهران تا مشهد)

اما شگفتي بيشتر در برخورد با نام امارات‌ عربي‌متحده است؛ شايد هم واردات گندم از امارات را بتوانيم به اين شكل توجيه كنيم كه اين كشور فقط نقش دلال گندم را بازي مي‌كند و گندم كشورهاي ديگر را به ايران روانه مي‌كند.

اما به هر حال بايد از نام امارات عبور كنيم و به كشور ديگري بپردازيم، كشوري كه شنيدن ميزان واردات كشورمان از آن بسيار تعجب‌آور است؛ ايالت متحده آمريكا كشوري كه قريب به 34 سال است ايران را در شكل‌هاي متنوعي از تحريم قرار داده و روز به روز هم بر دشمني‌هايش عليه ايران افزوده مي‌شود در چهار ماهه نخست امسال صارداتي نزديك به 126 هزارتن گندم به ايران داشته كه اين رقم نسبت به آمار واردات سه ماهه گندم از آمريكا رشد دو برابري را نشان مي‌دهد.

 

تمام مردم ايران مواضع خصومت‌گرانه آمريکا نسبت به ايران را مي‌دانند حال با اين اوصاف جاي اين سوال وجود دارد كه چرا گندم از آمريكا وارد ايران مي‌شود؟ آيا به اين خاطر كه آمريكا جز كشورهايي است كه در كمربند گندم قرار گرفته و از بزرگترين توليدكنندگان اين محصول است؟ و آيا دليل ديگري دارد؟

بايد از مسئولان امر پرسيد که براي رونق بخشيدن به توليد گندم، اين کالاي استراتژيک چه برنامه‌اي دارند آيا بايد همچنان دلمان را به درآمدهاي نفتي خوش کنيم و اقدام به واردات گسترده محصولي کنيم که با کمي تدبير مي‌توانستيم در زمره صادرکنندگان آن برآييم.

در همين خصوص سيد راضي نوري نماينده مردم شوش در مجلس براي روشن‌تر شدن اوضاع گندم به خبرنگار پارلماني باشگاه خبرنگاران مي‌گويد: خشکسالي باعث کم شدن توليد گندم در شوش شده اما اين فقط يک عارضه است و هيچ توجيهي ندارد که واردات گندم به کشور سه برابر شود.

وي متذكر مي‌شود براساس آمار مسئولان ذي‌ربط توليد گندم امسال 13ميليون تن است اما مقداري که در داخل سيلوهاست متاسفانه در حدود دو الي سه ميليون تن است.

نوري با بيان اينکه عدم کنترل بر خريد گندم يکي ازدلايلي است که سيلوها خالي بماند، يادآور شد وارد شدن دلال و واسطه در خريد گندم نشان از عدم کنترل بر خريد گندم دارد چرا که دلالان با 20 الي 30 تومان گران‌تر خريدن گندم نسبت به دولت باعث مي‌شوند که گندم‌ها وارد سيلوها نشوند و گندم توليد شده داخل اصلا معلوم نيست به کجا مي‌رود و چه استفاده‌اي از آن مي‌شود.

نماينده مردم شوش با تاکيد بر اينکه يکي از فاکتورهاي اقتصاد مقاومتي خودکفايي در توليد محصولات کشاورزي است، خاطر‌نشان کرد: دولت بايد در تصميم گيري‌هايش براي خريد گندم تجديدنظر کند چرا که واردات، آن هم از کشوري مانند آمريکا هيچ معنا و توجيهي ندارد و بايد محصولات کشاورزان داخلي را با قيمتي مناسب خريداري کند تا پاي دلالان به خريد گندم باز نشود.

همچنين محمد اسماعيل‌نيا؛ نايب‌رئيس‌ کميسيون‌ کشاورزي مجلس نيز در گفتگو با خبرنگار پارلماني باشگاه خبرنگاران درباره اقدامات مجلس براي قطع واردات گندم مي‌گويد کميسيون کشاورزي مجلس با وزارتخانه‌هاي جهاد کشاورزي و صنعت،‌معدن و تجارت کارگروه مشترکي را ترتيب داده که در حال حاضر بحث‌هاي کارشناسي و تخصصي آن مطرح شده اما ما معتقديم که واردات بايد در  حد ذخيره استراتژيک و منطقي صورت گيرد تا به توليد داخلي ضرر وارد نشود.

وي در ادامه مي‌گويد منطقي شدن نرخ خريد تضميني گندم از سوي دولت،‌ حمايت لازم از کشاورزان و در اختيار قرار دادن بذر اصلاح شده به گندم‌كاران، سر و سامان دادن به اوضاع کود و همچنين توجيه اقتصادي داشتن کشت گندم براي کشاورزان از جمله راهکارهايي است که مي‌تواند به گندم‌کاران در توليد محصولشان کمک کند.

نماينده مردم کاشمر، بردسکن و خليل‌آباد در خاتمه يادآور مي‌شود اگر وزيري درباره واردات گندم غير منطقي يا ضعيف عمل کند مسلما استيضاحش کليد مي‌خورد اما باز هم تاکيد مي‌کنيم که نمايندگان ملت به دنبال استيضاح نيستند بلکه ما معتقديم بايد در فضاي تعامل و همکاري مسئله واردات گندم را حل و فصل نماييم.

گزارش از: محمد اميرحسيني

انتهاي پيام/