به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران خوزستان؛ميرعابدين كابلي در گفت‌وگو با خبرنگار ان اظهار كرد: شايد بتوان گفت آن ‌چه كه امروز با نام باستان‌شناسي مطرح است با آمدن كنت‌ لافتوس در سال 1851 شروع شد. او نزدیک به 2 سال در خوزستان كار كرد و بعد از آن هم گزارش كار خود را ارايه کرد كه اخيرا بخش ايران آن چاپ و ترجمه شده است.

وي افزود: پس از آن با قدري وقفه مارسل ديولافوا به اتفاق همسرش در سال 1881 كار در خوزستان را آغاز کرد و سپس با كمي وقفه در سال 1898 و در دوره ناصرالدين شاه قراردادي ننگين بين ايران و فرانسه امضا  و طبق آن تمام خاك ايران به فرانسوي‌ها واگذار شد.

كابلي بيان كرد: اين قرارداد ننگين بود زيرا اگر باستان‌شناسی در جايي كار مي‌كرد فرانسوی‌ها عملا اعتراض مي‌كردند. براي مثال وقتي در باغ حاج مخبر‌السلطه هدايت، صدراعظم وقت، تعدادی آثار باستاني پيدا شده بود آن‌ها اعتراض كردند كه چرا در آن جا بدون اجازه و اطلاع‌شان كار شده است.

اين باستان‌شناس خاطرنشان كرد: در سال 1898 ژاک ‌دمورگان به عنوان سرپرست هيات حفاري در شوش مستقر شد و از همان زمان شروع به ساخت قلعه تاريخي شوش، كه هم اينك رو به ويراني است، كرد و تا سال 1912 به فعاليت خود ادامه داد. بعد از آن رولان دومکنم مي‌آيد و تقريبا تا قبل از جنگ جهاني دوم سرپرست حفاري شوش بود. بعد از آن جنگ جهاني دوم رومن گیرشمن به اين منطقه مي‌آيد و تا سال 1967 در آن جا كار مي‌كند.

وي توضيح داد: بعد از اين ‌كه قانون عتيقه‌ها در سال 1309 تصويب مي‌شود و قرارداد منعقد شده با فرانسوي‌ها لغو مي‌شود. از آن پس هيات‌هاي باستان‌شناسی ايراني و غيرايراني فعالیت خود را در شوش از سر می‌گیرند.

كابلي تصريح كرد: پس از آن ژان ‌ماري استو نزدیک به يك سال سرپرست حفاری شوش مي‌شود و سپس ژان‌ پرو مي‌‌آيد و تا سال 1978 در آن‌ جا كار مي‌كند كه ماحصل كارهاي او 15 جلد گزارش بود كه به چاپ رسيد. البته تمام باستان‌شناساني كه به خوزستان مي‌آمدند گزارش‌هاي ساليانه خودشان را چاپ مي‌كردند.

اين باستان‌شناس گفت: در سال 1361 در همان دوران جنگ كار حفاري آن‌ جا به من سپرده شد و تا سال 62 كار كردم اما متاسفانه مديريت وقت باستان‌شناسي برنامه را تا نزدیک به 11 سال متوقف كرد و مجددا در سال 1373 به شوش رفتم و تا سال 1383 كار كردم.

وي افزود: قرار است كار حفاري در اين منطقه دوباره آغاز شود و من برنامه خود را در این زمینه ارایه داده‌ام.

كابلي تصريح كرد: ما بافت خوزستان را جدا از ايران نمي‌دانيم. خوزستان هم بخشي از فرهنگ اين سرزمين است منتهی در خوزستان بيش‌تر از ديگر مناطق كار شده است.

این باستان‌شناس، در پاسخ به این سوال که آیا در زمینه باستان‌شناسی در خوزستان کم‌کاری‌هایی بوده است یا خیر، تصریح کرد: در مجموع در خوزستان كم كاری نشده است و كار در شوش تداوم داشته است. البته در بعضي جاها كار شروع شده اما تداومي نداشته است./س