گزارش/
آشنايي با شجره طيبه صالحين
پیشینه تاریخی اجرای شجره طیبه صالحین، یا همان تشکیل حلقه‌های تربیتی معرفتی در مسجد، بیش از همه به صدر اسلام در مسجد النبی، مسجد قبا بر می گردد.
به گزارش خبرنگار دانشگاه باشگاه خبرنگاران، تربیت انسان مومن، بصیر، مجاهد، فعال، انقلابی و دارای ديدگاه، از اهداف اصلی و اساسی شجره طیبه صالحین است.
پیشینه تاریخی شجره طیبه صالحین
پیشینه تاریخی اجرای شجره طیبه صالحین، یا همان تشکیل حلقه‌های تربیتی معرفتی در مسجد، بیش از همه به صدر اسلام در مسجد النبی، مسجد قبا و سایر مساجد مکه و مدینه بر می گردد.
روش تربیتی و معرفت‌افزایی در جریان صالحین نیز، تمام و کمال، به مشی عملی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و سیره اولیاي خدا و بزرگان دین بر می گردد.
در جلساتي که با نظام حلقه اي چينش شده و افراد دور تا دور يکديگر مي‌نشينند، برای هیچ کس، صدر و ذیل و بالا و پایین قائل نشده و تمامی اعضاي گروه در مقام تعلیم و تربیت و نیز در مرتبه پرورش و تزکیه، تقریبا هم تراز فرض می‌شود. که به این ترتیب، همه اعضای گروه به یک اندازه برای آموختن و تعالی و رشد و کمال و معرفت در خود احساس نیاز خواهند کرد.
در نظام نشستن حلقه‌اي، همه اعضای گروه در مباحث شرکت داده می شوند و ترس و واهمه احتمالی افراد خجالتی و کم رو برای سخن گفتن و ابراز عقیده، در فضای صمیمی و بدور از هر گونه تکلف حلقه تربیتی، از بین خواهد رفت و بر این اساس تمامی حاضران فرصت حضور در حلقه را به منظور رشد و ارتقاء دانش و بصیرت خود مغتنم می شمارند.
شرط اجراي شجره طیبه صالحین
از آنجا که پیاده سازی کامل فرآیند شجره طیبه صالحین در اصل، به منزله پیاده سازی یک پروژه بزرگ تربیتی و دینی به شمار می آید.
در شرایط موجود، پروژه بزرگ تربیتی و معرفتی صالحین، نسخه اصلی برنامه‌ریزی استراتژیک فرهنگی جوامع شیعی، برای زمینه سازی ظهور منجی عالم بشریت مهدی موعود (عج) است.
به دیگر سخن آنکه مسئولان امر و دلسوزان جریان صالحین حتما باید توجه داشته باشند که هیچ وقت نمی توان یک طرح بزرگ جامع تربیتی را در کشور، تنها با سخنرانی و شعر و نظریه‌پردازی صرف پیاده کرد؛ بلکه باید در این عرصه همراه با ترویج تئوریک مبانی این اندیشه، همزمان بستر سازی و زمینه سازی مناسب و مطلوب نیز در این خصوص صورت بپذیرد.
بر این اساس، چنین به نظر می رسد که به منظور فرهنگ شدن جریان صالحین در کشور ابتدا لازم است چهار اقدام اساسی و مهم در این رابطه صورت پذیرد.
اقدامات اساسی برای فرهنگ شدن جریان شجره طیبه صالحین
- تدوین نظامنامه اجرای صالحین در قالب های شکلی و محتوایی
- تبلیغ پیام صالحین و اتخاذ راهبردهای مناسب انگیزشی با هدف حضور فعالان فرهنگی کشور در این عرصه خطیر
- ایجاد ساختارهای مناسب اجرایی، رفع موانع و زمینه‌سازی انجام این ماموریت مهم و حاس از طریق آموزش و توجیه سرگروه ها، مربیان و سر مربیان صالحین
- کنترل، ارزشیابی، ترویج و توسعه پیام صالحین، تا مرحله نهادینه شدن این جریان در سراسر کشور
گام نخست و اساسی در جریان صالحین
حال پس از آنکه، نگرش افراد در این رابطه اصلاح شد و مهره‌های کلیدی و موثر در فضای فرهنگی سایر شهرها به شناخت لازم و کافی در رابطه با مکتب تربیتی اهل بیت دست یافتند، پس از آن باورمندی نهایی حاصل از این شناخت و معرفت، افراد را به حرکت وا می دارد و به تبع آن، جوانه های ابتدایی این تغییر رویکرد مهم از دل زمین سر می زند.
برای این کار، تلاش برای تغییر رویکرد در تشکل های فرهنگی دینی از غلبه گرایشات غیر تربیتی و اصلاحی به تربیت و اصلاح و با هدف ایجاد یا تغییر رفتار در مخاطبان، همواره گام نخست و اساسی در جریان صالحین می باشد.
البته با اتخاذ نگاه تربیتی به این کار، نه تنها سرگروه حلقه صالحین، نقش مربی دارد، بلکه پس از این خادم مسجد، اعضاء هیئت امناء، امام جماعت و نمازگزاران بزرگسال و مسن هم برای جوانان، نوجوانان و کودکان در عمل به ایفای نقش مربی گری می پردازند و خواسته یا ناخواسته الگوهای رفتاری سایرین خواهند بود.
نخست باید در این جبهه، کسانی تربیت شوند که خود را وقف کار فرهنگی کرده و به تکلیف خویش برای زمینه سازی ظهور امام عصر (عج) با تمام وجود معتقد باشند، کسانی که احیاء هر پایگاه را به ثابه تشکیل یک هسته مقاومت در یاری کردن حجت خدا بر روی زمین بدانند.
به دیگر سخن آنکه حتما باید افرادی در این جبهه فعال شوند که یقین داشته باشند، اکنون مأموریت رساندن قطار ظهور به ایستگاه آخر، بر دوش ملت ایران نهاده شده است و چون اینگونه است پس در این راه، هرگز زیبنده نیست که این قطار، حتی برای یک لحظه، خالی و بی سرنشین به سمت ایستگاه آخر حرکت کند و اینک هر کدام از ما، مأمور پر کردن یک کوپه از قطار انتظار در مسیر حرکت به جلو و تا روز ظهور منجی (عج) هستیم.
تعداد اعضای حلقه های طرح شجره طیبه صالحین
اعضای حلقه های تربیتی صالحین معمولا 15 تا 20 نفرند که در موارد استثناء می تواند کمتر یا بیشتر از این تعداد هم باشد. مثلا به 25 نفر برسد و یا 9 نفر باشد.
هدف از شجره طیبه صالحین
اهداف شجره طیبه صالحین (طرح صالحین) تربیت انسان مومن، بصیر، مجاهد، فعال، انقلابی و دارای موضع از اهداف اصلی و اساسی شجره طیبه صالحین است. صالحین در واقع، بمنزله هموار کردن مسیر ظهور امام عصر (عج)، کادرسازی دوباره برای انقلاب و نیز جریان سازی فرهنگی در کشور، با هدف غالب شدن رویکرد فرهنگی در تشکل های فرهنگی، دینی است.
شجره طیبه صالحین، به معنای اخص، در صدد راه اندازی حلقه‌های تربیتی، با هدف ایجاد یا تغییر رفتار در مخاطبان، مبتنی بر مکتب تربیتی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) است، اما صالحین به معنای عام، به فعال سازی، رونق و احیای مساجد شیعه در آخر الزمان می اندیشد.
تربیت انسان مومن، بصیر، مجاهد، فعال، انقلابی و دارای موضع از اهداف اصلی و اساسی شجره طیبه صالحین است.
صالحین در واقع، بمنزله هموار کردن مسیر ظهور امام عصر (عج)، کادرسازی دوباره برای انقلاب و نیز جریان سازی فرهنگی در کشور، با هدف غالب شدن رویکرد فرهنگی در تشکل های فرهنگی، دینی است.
اجرای صالحین و یاری رساندن به مجریان و طراحان این طرح عظیم و ارزشمند به مثابه همراهی کردن در پایه گذاری سنت حسنه ای، درست هم وزن تلاش ارزشمند شهیدان گرانقدر رجایی و باهنر، در زمینه راه اندازی امور تربیتی و دبیری پرورشی در نهاد آموزش و پرورش است.
حال نیز می توان با برنامه ریزی مناسب و جلوگیری از انحراف‌های احتمالی در مسیر حرکت صالحین، در کمتر از یک دهه، به جریان غالب فرهنگی کشور تبدیل کرد، البته به شرط آنکه ابتدا برای این کار نیروهای زبده و متخصص لازم را تربیت کنیم و سپس فضای انگیزشی مناسب برای انجام این مهم را در کشور تا حدودی رقم بزنیم.
گزارش: زهرا منصوري
پیشینه تاریخی شجره طیبه صالحین
پیشینه تاریخی اجرای شجره طیبه صالحین، یا همان تشکیل حلقه‌های تربیتی معرفتی در مسجد، بیش از همه به صدر اسلام در مسجد النبی، مسجد قبا و سایر مساجد مکه و مدینه بر می گردد.
روش تربیتی و معرفت‌افزایی در جریان صالحین نیز، تمام و کمال، به مشی عملی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) و سیره اولیاي خدا و بزرگان دین بر می گردد.
در جلساتي که با نظام حلقه اي چينش شده و افراد دور تا دور يکديگر مي‌نشينند، برای هیچ کس، صدر و ذیل و بالا و پایین قائل نشده و تمامی اعضاي گروه در مقام تعلیم و تربیت و نیز در مرتبه پرورش و تزکیه، تقریبا هم تراز فرض می‌شود. که به این ترتیب، همه اعضای گروه به یک اندازه برای آموختن و تعالی و رشد و کمال و معرفت در خود احساس نیاز خواهند کرد.
در نظام نشستن حلقه‌اي، همه اعضای گروه در مباحث شرکت داده می شوند و ترس و واهمه احتمالی افراد خجالتی و کم رو برای سخن گفتن و ابراز عقیده، در فضای صمیمی و بدور از هر گونه تکلف حلقه تربیتی، از بین خواهد رفت و بر این اساس تمامی حاضران فرصت حضور در حلقه را به منظور رشد و ارتقاء دانش و بصیرت خود مغتنم می شمارند.
شرط اجراي شجره طیبه صالحین
از آنجا که پیاده سازی کامل فرآیند شجره طیبه صالحین در اصل، به منزله پیاده سازی یک پروژه بزرگ تربیتی و دینی به شمار می آید.
در شرایط موجود، پروژه بزرگ تربیتی و معرفتی صالحین، نسخه اصلی برنامه‌ریزی استراتژیک فرهنگی جوامع شیعی، برای زمینه سازی ظهور منجی عالم بشریت مهدی موعود (عج) است.
به دیگر سخن آنکه مسئولان امر و دلسوزان جریان صالحین حتما باید توجه داشته باشند که هیچ وقت نمی توان یک طرح بزرگ جامع تربیتی را در کشور، تنها با سخنرانی و شعر و نظریه‌پردازی صرف پیاده کرد؛ بلکه باید در این عرصه همراه با ترویج تئوریک مبانی این اندیشه، همزمان بستر سازی و زمینه سازی مناسب و مطلوب نیز در این خصوص صورت بپذیرد.
بر این اساس، چنین به نظر می رسد که به منظور فرهنگ شدن جریان صالحین در کشور ابتدا لازم است چهار اقدام اساسی و مهم در این رابطه صورت پذیرد.
اقدامات اساسی برای فرهنگ شدن جریان شجره طیبه صالحین
- تدوین نظامنامه اجرای صالحین در قالب های شکلی و محتوایی
- تبلیغ پیام صالحین و اتخاذ راهبردهای مناسب انگیزشی با هدف حضور فعالان فرهنگی کشور در این عرصه خطیر
- ایجاد ساختارهای مناسب اجرایی، رفع موانع و زمینه‌سازی انجام این ماموریت مهم و حاس از طریق آموزش و توجیه سرگروه ها، مربیان و سر مربیان صالحین
- کنترل، ارزشیابی، ترویج و توسعه پیام صالحین، تا مرحله نهادینه شدن این جریان در سراسر کشور
گام نخست و اساسی در جریان صالحین
حال پس از آنکه، نگرش افراد در این رابطه اصلاح شد و مهره‌های کلیدی و موثر در فضای فرهنگی سایر شهرها به شناخت لازم و کافی در رابطه با مکتب تربیتی اهل بیت دست یافتند، پس از آن باورمندی نهایی حاصل از این شناخت و معرفت، افراد را به حرکت وا می دارد و به تبع آن، جوانه های ابتدایی این تغییر رویکرد مهم از دل زمین سر می زند.
برای این کار، تلاش برای تغییر رویکرد در تشکل های فرهنگی دینی از غلبه گرایشات غیر تربیتی و اصلاحی به تربیت و اصلاح و با هدف ایجاد یا تغییر رفتار در مخاطبان، همواره گام نخست و اساسی در جریان صالحین می باشد.
البته با اتخاذ نگاه تربیتی به این کار، نه تنها سرگروه حلقه صالحین، نقش مربی دارد، بلکه پس از این خادم مسجد، اعضاء هیئت امناء، امام جماعت و نمازگزاران بزرگسال و مسن هم برای جوانان، نوجوانان و کودکان در عمل به ایفای نقش مربی گری می پردازند و خواسته یا ناخواسته الگوهای رفتاری سایرین خواهند بود.
نخست باید در این جبهه، کسانی تربیت شوند که خود را وقف کار فرهنگی کرده و به تکلیف خویش برای زمینه سازی ظهور امام عصر (عج) با تمام وجود معتقد باشند، کسانی که احیاء هر پایگاه را به ثابه تشکیل یک هسته مقاومت در یاری کردن حجت خدا بر روی زمین بدانند.
به دیگر سخن آنکه حتما باید افرادی در این جبهه فعال شوند که یقین داشته باشند، اکنون مأموریت رساندن قطار ظهور به ایستگاه آخر، بر دوش ملت ایران نهاده شده است و چون اینگونه است پس در این راه، هرگز زیبنده نیست که این قطار، حتی برای یک لحظه، خالی و بی سرنشین به سمت ایستگاه آخر حرکت کند و اینک هر کدام از ما، مأمور پر کردن یک کوپه از قطار انتظار در مسیر حرکت به جلو و تا روز ظهور منجی (عج) هستیم.
تعداد اعضای حلقه های طرح شجره طیبه صالحین
اعضای حلقه های تربیتی صالحین معمولا 15 تا 20 نفرند که در موارد استثناء می تواند کمتر یا بیشتر از این تعداد هم باشد. مثلا به 25 نفر برسد و یا 9 نفر باشد.
هدف از شجره طیبه صالحین
اهداف شجره طیبه صالحین (طرح صالحین) تربیت انسان مومن، بصیر، مجاهد، فعال، انقلابی و دارای موضع از اهداف اصلی و اساسی شجره طیبه صالحین است. صالحین در واقع، بمنزله هموار کردن مسیر ظهور امام عصر (عج)، کادرسازی دوباره برای انقلاب و نیز جریان سازی فرهنگی در کشور، با هدف غالب شدن رویکرد فرهنگی در تشکل های فرهنگی، دینی است.
شجره طیبه صالحین، به معنای اخص، در صدد راه اندازی حلقه‌های تربیتی، با هدف ایجاد یا تغییر رفتار در مخاطبان، مبتنی بر مکتب تربیتی اهل بیت عصمت و طهارت (ع) است، اما صالحین به معنای عام، به فعال سازی، رونق و احیای مساجد شیعه در آخر الزمان می اندیشد.
تربیت انسان مومن، بصیر، مجاهد، فعال، انقلابی و دارای موضع از اهداف اصلی و اساسی شجره طیبه صالحین است.
صالحین در واقع، بمنزله هموار کردن مسیر ظهور امام عصر (عج)، کادرسازی دوباره برای انقلاب و نیز جریان سازی فرهنگی در کشور، با هدف غالب شدن رویکرد فرهنگی در تشکل های فرهنگی، دینی است.
اجرای صالحین و یاری رساندن به مجریان و طراحان این طرح عظیم و ارزشمند به مثابه همراهی کردن در پایه گذاری سنت حسنه ای، درست هم وزن تلاش ارزشمند شهیدان گرانقدر رجایی و باهنر، در زمینه راه اندازی امور تربیتی و دبیری پرورشی در نهاد آموزش و پرورش است.
حال نیز می توان با برنامه ریزی مناسب و جلوگیری از انحراف‌های احتمالی در مسیر حرکت صالحین، در کمتر از یک دهه، به جریان غالب فرهنگی کشور تبدیل کرد، البته به شرط آنکه ابتدا برای این کار نیروهای زبده و متخصص لازم را تربیت کنیم و سپس فضای انگیزشی مناسب برای انجام این مهم را در کشور تا حدودی رقم بزنیم.
گزارش: زهرا منصوري
