مرگ «محمد ولی خان سپهدار تنکابنی» از سیاستمداران مشهور دوران مشروطه (1305 ش)

محمدولی خان خلعتبری معروف به سپهدار تنکابنی در حدود سال 1225 ش در یکی از روستاهای تنکابن به دنیا آمد و پس از فراگیری دروس ابتدایی، وارد کارهای نظامی گردید. وی مراحل ترقی را به سرعت پیمود و در زمان مظفرالدین شاه، با تقدیم پیش‏کش قابل ملاحظه‏ ای، وزیر گمرک شد. محمد ولی خان در طی سالیان متمادی پست‏های متعددی از قبیل حکمرانی گیلان، اردبیل و مشکین شهر را به عهده گرفت و از طرف مظفرالدین شاه، لقب سپهدار اعظم را دریافت کرد. وی همچنین مدتی حاکم تهران بود و بر آزادی‏ خواهان خشونت زیادی روا داشت.

سپهدار در 27 تیر 1305 ش در هشتاد سالگی با اسلحه کمری‌اش خودکشی کرد و در امامزاده صالح تجریش به خاک سپرده شد. وی مردی بسیار متهوّر، تندخو، فاقد نظم و ترتیب، متعدی، مستبد، خودرای، جاه طلب، لجوج و کینه‏ توز و حریص در جمع آوری اموال به خصوص املاک، بوده است. سپهسالار، بزرگ‏ترین ملاک زمان خود بود و بیش از هزار نفر نوکر و سوار و خدمه داشت که همه از او تامین می‏ شدند.

استعفای «علی امینی» از نخست وزیری رژیم پهلوی (1341 ش)

آمریکا که می‏ خواست با به اجرا گذاشتن برخی اصلاحات به اصطلاح مردمی، رفاه ملت ایران را به ظاهر تأمین کند، به دنبال مهره ای بود که اهداف آن‏ها را در ایران به اجرا درآورد. علی امینی گزینه مناسبی بود که توسط آمریکا به شاه تحمیل شد. امینی در طول صدارت 14 ماهه ‏اش، حلقه به گوشی خود را به آمریکا ثابت کرد. شاه که یکه‏ تازی امینی را در کشور بر نمی‏ تافت در سفرِ غیرمتعارفِ 45 روزه ‏ای که به آمریکا داشت، موافقت اربابان برای برکناری امینی و اجرای برنامه‏ های آمریکا توسط خودش را خواستار شد. امینی در 27 تیرماه 1341 از نخست وزیری کنار رفت و پس از آن طرح لوایح شش‏گانه که آغازی برای انقلاب سفید شاه بود، مطرح گردید.

پذیرش رسمی قطعنامه 598 شورای امنیت از سوی جمهوری اسلامی ایران (1367 ش)

پس از اینکه موجودیت رژیم عراق در جنگ تحمیلی در خطر قرار گرفت، آمریکا و دیگر متحدان و یاوران رژیم بعث عملاً وارد جنگ گردیدند و حضرت امام خمینی (ره)، با در نظر گرفتن مصالح عالی نظام اسلامی و با درک توطئه گسترده آمریکا و غرب برای سرکوب انقلاب اسلامی و مردم مسلمان و انقلابی ایران، پس از مشورت با فرماندهان عالی نظامی و مسؤولان مملکتی، قطعنامه 598 شورای امنیت مبنی بر آتش بس را پذیرفتند.

جمهوری اسلامی ایران به دلیل ویژگی‏های مثبت برخی از مفاد این قطعنامه، به ویژه، بندهای مربوط به معرفی متجاوز و پرداخت غرامت جنگی، موافقت خود را با پذیرش آن اعلام کرد. پس از پذیرش قطعنامه 598 از طرف ایران، آتش‏ بس میان طرفین از تاریخ 29 مرداد 1367 برقرار شد. شورای امنیت در تاریخ 18 مرداد 67، قطعنامه 619 را تصویب کرد که به موجب آن گروه ناظران نظامی ایران و عراق و سازمان ملل که از حدود چهارصد نفر از 25 ملیت مختلف تشکیل شده بود، در دو کشور مستقر شدند.

تصویب قانون تأسیس نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و آغاز هفته نیروی انتظامی (1369 ش)

مسأله ادغام نیروهای انتظامی از طرف وزارت کشور و نمایندگان مجلس به منظور برقراری هرچه بهتر امنیت در داخل کشور و مرزها، جلوگیری از صرف هزینه‏ های اضافی و تداخلِ وظایف، مسؤولیت‏ها و ماموریت‏های مشابه، مطرح و به طور جدی دنبال شد. سرانجام، قانون ادغام نیروهای انتظامی شامل شهربانی، ژاندارمری، کمیته انقلاب اسلامی و پلیس قضایی در 27 تیرماه 1369 از تصویب مجلس شورای اسلامی گذشت و در 2 مرداد 1369 به تصویب و تنفیذ شورای نگهبان رسید. پس از گذشت شش ماه، ادغام نیروهای انتظامی سابق آغاز شد و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، در دوازدهم فروردین سال 1370، در پی تایید مقام معظم رهبری فرمانده کل قوا، به منصه ظهور رسید. از آن سال به بعد، روز 27 تیرماه هر سال به عنوان روز نیروی انتظامی و آغاز هفته نیروی انتظامی نامگذاری شده است.

وفات «ابن عراقی» فقیه و قاضی مسلمان مصری (826 ق)

ابن عراقی در سال 762 ق به دنیا آمد و از کودکی در محضر پدرش که عالمی مشهور در علم حدیث بود، این علم را فراگرفت. ابن عراقی سپس با بهره‏ گیری از اساتید برجسته، به تکمیل معلوماتش پرداخت. وی پس از چندی در ردیف علمای مشهور عصر خود قرارگرفت. ابن عراقی به تدریس فقه و حدیث اشتغال داشت و تالیفاتی به زبان عربی از او به جای مانده است.

اعدام «میرزا علی محمد شیرازی» بنیانگذار فرقهٔ بابیه (1266 ق)

پس از درگذشت حاج سیدکاظم رشتی جانشین شیخ احمد احسایی که فرقهٔ شیخیه را پایه ‏ریزی کرده بود، بین دو تن از شاگردان او بر سر ریاست این فرقه رقابت در گرفت. در 1259 ق سیدعلی محمد شیرازی که شاگرد معروف سیدکاظم بود، پس از سفر به مکه به بندر بوشهر رفت و در آن جا خود را به جای «رکن باب» یعنی نایب امام زمان خواند و پیروانش به بابیه معروف شدند. پس از مدتی ادعاکرد که او نقطهٔ اعلی یا نقطهٔ بیان است و سپس مدعی شدکه خود، قائم آل محمد (ص) می‏باشد و کتاب البیان رانگاشت. از این پس او دعوت خود را آشکار کرد و طرفداران فراوانی یافت که چندین بار با قشون دولتی جنگیدند و حتی پیروزهایی به دست آوردند. سرانجام سیدعلی محمد محبوس گردید و پس از درگیری‏های فراوان، علمای تبریز حکم به اعدام وی دادند. بالاخره در شعبان 1266 ق میرزاعلی محمد شیرازی را به تبریز برده و به دستور امیرکبیر تیرباران کردند.

وقوع ماجرای کشتار میدان مشق در پاریس در جریان انقلاب فرانسه (1791 م)

با اوج‏گیری انقلاب کبیر فرانسه و ناکامی لویی شانزدهم در حفظ آرامش، جمهوری‏ خواهان کنترل اوضاع را در دست گرفتند. تعداد این افراد در ابتدا کم بود و جز اهالی پاریس کسی به آن‏ها نپیوست. آنان در شانزدهم ژوئیه 1791 م، از مجلس خواستند تا دادگاهی با حضور افراد وطن‏خواه تشکیل شود و لویی شانزدهم را محاکمه نماید. این پیشنهاد فردای آن روز مورد تایید قرار گرفت. در این هنگام، غوغایی برپا شد که در طی آن دو نفر نیز کشته شدند و مجلس از پلیس خواست تا اوضاع را آرام سازد.

پلیس در ابتدا از مردم تجمع کننده در میدان مشق پاریس خواست تا محل را ترک نمایند و چون این امر، حتی با تیراندازی هوایی هم عملی نشد، از این رو، قشون ملی به سمت شورشیان تیراندازی کردند که در نتیجه نزدیک به پنجاه نفر کشته شدند. پس از این واقعه، اختلاف بین جمهوری‏خواهان و سلطنت‏ طلبان افزایش یافت. در نتیجه، اکثر نمایندگان در هواداری از پادشاه راسخ‏ تر شدند و باعث شد تا لویی شانزدهم پس از دو ماه، سررشته امور را در دست بگیرد. با این حال، این وضعیت دوامی نیافت و پس از مدت کوتاهی، لویی شانزدهم از سلطنت کناره‏ گیری کرد.

ارتحال عارف واصل آیت اللَّه «سیدرضا بهاءالدینی» (1376 ش)

آیت‏ اللَّه سیدرضا بهاءالدینی در 9 فروردین 1287 ش در قم به دنیا آمد. وی از 19 سالگی در درس شیخ عبدالکریم حائری یزدی حاضر شد. آیت اللَّه بهاءالدینی پس از رحلت استاد، در درس حضرات آیات سیدصدرالدین صدر، سید محمد حجت کوه کمره ‏ای، سید محمد تقی خوانساری و سید حسین بروجردی حاضر شد و در 25 سالگی اجازه اجتهاد گرفت. ایشان از آن پس به مدت بیش از پنجاه سال، به تدریس و تربیت طلاب در حوزه علمیه قم مشغول شد و تنها در اواخر عمر به دلیل کسالت و بیماری، از آن باز ماند.

ایشان شیفته کسانی همچون آیت‏ اللَّه سیدحسن مدرس بود و حتی با حالت بیماری نیز زیارت قبر او در کاشمر را از یاد نمی‏ برد. این عارف سترگ، به خواندن قرآن و ادعیه شوق فراوان داشت. به دفاع از حریم ایران اسلامی اهمیت فوق ‏العاده می‏داد و به همین خاطر، علی‏رغم کهولت سن و رنج بیماری، چندین بار در زمان جنگ در جبهه‏ ها حضور یافت. همچنین کتاب‏های سلوک معنوی و نردبان آسمان از جمله آثار ایشان می‏ باشند. این فقیه عارف پس از 89 سال زندگی زاهدانه، در بیست و هفتم تیرماه 1376 ش در قم درگذشت و در مسجد بالاسر حضرت معصومه (س) به خاک سپرده شد.

آغاز کنفرانس «پوتسْدام» با حضور سران متفقین در آلمان (1945 م)

سومین و آخرین کنفرانس سران متفقین زمان جنگ جهانی دوم که از روز 17 ژوئیه تا دوم اوت 1945 م در شهر پوتسدام در نزدیکی برلین تشکیل شد. نخست با حضور استالین، چرچیل و ترومن، سران شوروی، انگلستان و امریکا شروع به کار کرد ولی در روز 25 ژوئیه، چرچیل پس از شکست در انتخابات پارلمانی، جای خود را به کِلِمِنْتْ اَتْلی داد. کنفرانس پوتسدام بیشتر به بحث در پیرامون توافق‏ های یالتا و نحوه اجرای آن و آینده آلمان اختصاص داشت و استالین در اجرای توافق محرمانه ‏ای که در کنفرانس یالتا صورت گرفته بود قول داد که پس از بازگشت به مسکو، به ژاپن اعلان جنگ بدهد.

ترومن در جریان کنفرانس پوتسدام به استالین اطلاع داد که امریکا به بمب هسته ‏ای دست یافته و ممکن است آن را علیه ژاپن به کار ببرد. بنابراین شکست ژاپن در جنگ امری حتمی بود و استالین از شرکت در این جنگ ضرری نمی‏کرد. هم‏چنین درجریان کنفرانس پوتسدام، قراردادهای نهایی مربوط به تقسیم آلمان و تعیین حدود مرزی جدید این کشور به امضای سران کشورهای فاتح رسید.

کودتای «داودخان» علیه «ظاهر شاه» در افغانستان و اعلام رژیم جمهوری در این کشور (1973 م)

محمد داودخان داماد ظاهر شاه، پادشاه افغانستان بود. پس از تماس‏های مکرر با رهبران مسکو، موفق شد که به نخست‏ وزیری دست یابد و پیروزی بزرگی را نصیب شوروی نماید. در دوره زمام‏داری داود، سیاست، ارتش و نظام اجتماعی کشور زیر نفوذ و سلطه روس‏ها قرار گرفت. در این زمان و با سفر مقامات روسی، سیل سلاح‏های روسی به کابل سرازیر شد و کشور مسلمان افغانستان را به سمت کمونیسم سوق داد. میزان معاهداتی که در دوران نخست‏ وزیری ده ساله داود میان کابل و مسکو به امضا رسید، بیش از مجموع معاهداتی بود که در تاریخ افغانستان تا قبل از او میان دو کشور امضا شده بود. ظاهر شاه که از قدرت گرفتن سریع داود در افغانستان می‏ هراسید، درنهایت، وی را در هفتم مارس 1963 م از کار برکنار کرد.

اما پس از 10 سال سرانجام روس‏ها داود را به سایرین ترجیح دادند و زمینه‏ های کودتای وی را علیه ظاهرشاه فراهم آوردند. از این‏رو، در 16 ژوئیه 1973 م زمانی که ظاهر شاه در جریان یک سفر، عازم رُم شده بود، داودخان کودتا کرد و هنوز ظاهر شاه باز نگشته بود که پایان حکومت شاهنشاهی و آغاز حکومت جمهوری را اعلام نمود. پس از این کودتا، ظاهر شاه نه تنها هیچ موضع منفی علیه داماد و پسرعموی خود اتخاذ نکرد، بلکه وی را مورد تایید نیز قرار داد. سرانجام در روز بیست و هفتم آوریل 1978 م کودتایی علیه داودخان با حمایت روس‏ها صورت پذیرد و با قتل داود، مهره دیگری با نام نورمحمد ترکی، به عنوان نخستین رئیس جمهور کمونیست افغانستان، قدرت را به دست گیرد.

روز ملی و انقلاب «عراق»

کشور جمهوری عراق در جنگ جهانی اول به تصرف نیروهای انگلیسی درآمد و به موجب مصوبه جامعه ملل، تحت قیمومیت انگلستان قرار گرفت. انگلیسی‏ها در سال 1921 م امیرفیصل پسر فرمان‏روای حجاز را که دست نشانده خود آن‌ها بود به پادشاهی عراق رساندند. این کشور در سال 1932، ظاهراً استقلال یافت و به عضویت جامعه ملل پذیرفته شد، ولی عملاً وابسته و تحت فرمان انگلستان بود. کودتای نظامی 1958 م به سرپرستی ژنرال عبدالکریم قاسم، رژیم سلطنتی را در این کشور برانداخت. در 17 ژوئیه 1968 م نیز کودتای نظامی دیگری به رهبری احمد حسن البکر از طرف حزب بعث عراق سازمان داده شد که این کودتا سرآغاز حکومت استبدادی حزب بعث بر عراق بود. سال‏روز این کودتا در 17 ژوئیه به عنوان روز انقلاب و روز ملی عراق نام گرفت.

ناپلئون خود را تسلیم کرد

ناپلئون بناپارت فاتح اروپا که زمانی آرزو داشت اروپا را تحت ریاست فرانسه یکپارچه کند، 29 روز پس از شکست نیروهایش در «واترلو» واقع در بلژیک خود را رسما تسلیم دشمنانش کرد و به جزیره «سنت هلن» در اقیانوس اطلس تبعید شد و تا پایان عمر در آنجا و زیر نظر انگلستان بود. ناپلئون پس از شکست در جنگ واترلو فرارکرده بود و قصد پناهنده شدن به آمریکا را داشت که موفق نشد و خود را به یک افسر انگلیسی معرفی کرد.

27 تیر در 8 سال دفاع مقدس

پاتک ناموفق عراق در محور قرارگاه قدس 61

حمله گسترده هواپیماهای عراقی به تنها پل فاو و معبر اصلی خودی 65

انهدام یک ناوچه غرق شده مورد استفاده کمین دشمن در خورعبدالله توسط قرارگاه نوح.

شهید یا مجروح شدن 26 نیروی خودی در حمله نیروهای ضدانقلاب در حوالی پیرانشهر.

تک عراق به جزیره مجنون 66

برخی از رویدادهای 17 جولای

1880: آئین دادرسی و قوانین کیفری فرانسه در ژاپن هم پیاده شد.

1861: کنگره آمریکا به دولت این کشور اجازه انتشار دلار کاغذی (اسکناس) داد.

1990: زمین لرزه ای به شدت 7/7 دهم ریشتر بیش از 1600 تن را در فیلیپین کشت.

1990: صدام حسین کویت را متهم به سرقت نفت عراق از زیر زمین کرد.

1991: آمریکا و شوروی بر سر کاهش تسلیحات اتمی خود به توافق رسیدند.

برای مشاهده مجله شبانه اینجا کلیک کنید