به گزارش گروه علمی باشگاه خبرنگاران، دکتر سعید سرکار، دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در گفتگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما در خصوص تعریف علم نانو گفت: نانو یعنی 10 به توان منفی 9 و نانومتر یک مقیاس است که معادل یک میلیاردم متر می باشد.
وی با اشاره به اینکه خواص شیمیایی و فیزیکی مواد در محدوده زیر 100 نانومتر تغییر می کند، افزود: در مقیاس نانو مواد دارای خواص ویژه ای می شوند که از آن برای خلق محصولات جدید با قابلیت های برتر و یا ارتقاء محصولات موجود استفاده می کنند.
سرکار با بیان اینکه علم و فناوری نانو در همه شئونات زندگی بشر تأثیرگذار است، اظهار داشت: این فناوری در حوزه هایی مانند پزشکی، انرژی، ساختمان، نفت و پتروشیمی، آب و محیط زیست و نساجی تحولات عظیمی را ایجاد خواهد کرد.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو تصریح کرد: برای نمونه بیماران سرطانی به طور معمول برای درمان خود باید تحت شیمی درمانی قرار گیرند که منجر به ریزش مو و رنجور شدن این افراد می گردد و داروی سمی علاوه بر سلول های سرطانی به سایر ارگان های سالم بدن نیز آسیب می رساند.
وی ادامه داد: با کمک علم نانو می توان داروی سمی شیمی درمانی را به صورت هدفمند و بدون پخش شدن در بدن به تومور مورد نظر رسانده و از عوارض این دارو جلوگیری کرد.
سرکار افزود: هم اکنون از فناوری نانو برای تصفیه آب شرب در کشور استفاده می شود و به همین منظور پایگاهی در شهر ملاثانی با همکاری شرکت آب و فاضلاب استان خوزستان نصب شده که املاح آب و همه میکروب ها و باکتری های بیماری زا را بوسیله فیلتر نانو جدا کرده و آب شرب مناسب را به شهروندان تحویل می دهد.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو یادآور شد: همچنین فناوری نانو در حوزه آب و محیط زیست در تبدیل آب شور به آب شیرین و تصفیه پساب های صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد.

* رتبه نهم دنیا و رتبه اول جهان اسلام، جایگاه ایران در فناوری نانو
وی با بیان اینکه امروزه دیگر یک متخصص به تنهایی نمی تواند به خلق و تولید یک تکنولوژی بپردازد، افزود: هم اکنون ما شاید همگرایی علوم هستیم و متخصصان فقط با همکاری و شبکه ای کار کردن می توانند یک فناوری برتر را به جامعه عرضه کنند.
سرکار اظهار داشت: به عنوان نمونه هم اکنون برای استفاده از نانوذرات مغناطیسی جهت تشخیص زودرس سرطان یک گروه پژوهشی شانزده نفره متشکل از متخصص مواد، شیمی، ژنتیک، بیوتکنولوژی، دارویی، رادیولوژیست، پزشک و دامپزشک روی این پروژه مشغول به کار هستند تا یک داروی جدید به بازار معرفی گردد.
وی با اشاره به اینکه ستاد ویژه توسعه فناوری نانو بر طبق سند راهبردی خود برای فعالیت های ترویجی، توسعه منابع انسانی و تولید محصول تا تجاری سازی برنامه ریزی کرده است، گفت: ایران در بحث تولید علم رتبه نهم دنیا را به خود اختصاص داده و بین کشورهای پیشگام در عرصه تولید علم فناوری نانو در جهان است.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو تصریح کرد: ایران در سال 2000 در حوزه فناوری نانو فقط دارای هشت مقاله و رتبه 59 دنیا بود که ما در یک دهه توانسته ایم با رشد 365 مرتبه ای ایران به جایگاه اول جهان اسلام و تولید روزانه هشت مقاله در کشور دست پیدا کنیم.
سرکار با اشاره به اینکه بیش از 46 درصد تولیدات علمی جهان اسلام در حوزه فناوری نانو متعلق به ایران است، افزود: از لحاظ سرعت رشد در این فناوری ایران رتبه اول را در دنیا داشته و آنچه کشور امروز بدان دست یافته نتیجه همدلی و همگرایی دستگاه های مختلف کشور است.

* بیش از 130 شرکت دانش بنیان در زمینه نانو مشغول به فعالیت هستند
وی ادامه داد: غیر از رشته های شیمی، فیزیک، مهندسی و پزشکی که در آنها دانشجویان تحصیلات تکمیلی پایان نامه های مرتبط با فناوری نانو دارند، هم اکنون 28 دانشگاه در دوره کارشناسی ارشد و 14 دانشگاه در دوره دکتری تخصصی دارای رشته و گرایش های علم و فناوری نانو هستند.
دبیر ستاد ویژه توسعه فناوری نانو اظهار داشت: ایران دارای بیش از 15 هزار متخصص کارشناسی ارشد و دکتری در زمینه فناوری نانو است.
وی با بیان اینکه بیش از 130 شرکت دانش بنیان به تولید محصولات مبتنی بر فناوری نانو در ایران مشغول به کار هستند، گفت: با حمایت ستاد نانو بسیاری از این محصولات به تولید نیمه صنعتی و یا صعنتی رسیده و برخی از آنها به خارج از کشور نیز صادر می شوند.   
سرکار یادآور شد: در ستاد ویژه توسعه فناوری نانو یک برنامه راهبری 10 ساله تدوین شده که هدف از آن ارتقاء کیفیت زندگی مردم و تولید ثروت از فناوری نانو بوده و بر طبق چشم انداز این سند ایران باید تا پایان سال 2015 میلادی جزء پانزده کشور برتر دنیا باشد که هم اکنون در زمینه های ترویج، توسعه منابع انسانی و تولید علم به این جایگاه رسیده است.

* 40 محصول بهداشتی و پزشکی نانو برای صدور مجوز در حال بررسی است
در ادامه دکتر سید مهدی رضایت، رئیس کمیته نانوفناوری سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت گفت: مطابق آمار حدود 50 شرکت سلامت و بهداشت در حوزه فناوری نانو فعالیت می کنند و هم اکنون کمیته نانوفناوری وزارت بهداشت چهل محصول را برای دادن مجوزهای لازم به آنها در دست بررسی دارد.
وی با بیان اینکه تا به حال برای 9 محصول پزشکی و بهداشتی مرتبط با فناوری نانو مجوز موقت صادر شده است، افزود: یکی از این محصولات نانوداروی ضد سرطان است که با فناوری نانولیپوزوم تولید شده و می تواند به صورت تقریباً هدفمند به سلول های سرطانی وارد شود.
رضایت با اشاره به اینکه تکنولوژی ساخت این نانو دارو تاکنون فقط در انحصار یک شرکت آمریکایی بوده است، اظهار داشت: با تولید داخلی نانوداروی ضد سرطان قیمت دارو کاهش قابل ملاحظه ای یافته و از واردات آن رفع وابستگی شد و نیز صنعت داروسازی ایران به بلوغ و توان رقابت با کشورهای خاورمیانه و ترکیه و روسیه رسید.
رئیس کمیته نانوفناوری سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت تصریح کرد: هم اکنون بیش از 300 پروژه و پایان نامه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در حوزه سلامت در کشور در حال اجراست که از این میان حدود 90 مورد مرتبط با نانوداروها بوده و امیدوار هستیم در سال آینده بتوانیم تعداد نانوداروها را به 3 تا 5 مورد در کشور افزایش دهیم.
در ادامه دکتر سعید سرکار با اشاره به مراسم تقدیر از برترین های مسابقه ملی فناوری نانو گفت: در اولین المپیاد دانش آموزی نانو 1200 دانش آموز شرکت کرده بودند که این تعداد در سومین المپیاد به بیش از شانزده هزار نفر رسید و حضور دانش آموزان و دانشجویان در رقابت های علمی فناوری نانو رشد چشمگیری یافته است./عط