به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران اراک هوای آفتابی و گرم این روزها خیلی ها را وسوسه می کند که دوباره برای آفتاب گرفتن و برنزده شدن دل به دریا بزنند و همه خطرات این آفتاب سوختگی ها را که هر سال از تریبون های مختلف پزشکان اعلام می شود، به جان بخرند.

وقتی با افرادی که هر سال به ساحل ها و استخرها برای آفتاب گرفتن می روند، حرف می زنی، می بینی خیلی هایشان به خوبی از مضرات این برنزه شدن ها آگاهی دارند اما در جواب می گویند: «از دکتر پوست پرسیده ایم و گفته است، چند بار آفتاب گرفتن طی یک سال، هیچ ضرری ندارد و فقط آنهایی که دائم در معرض نور آفتاب قرار دارند، به بیماری های پوستی مبتلا می شوند.»
حالا ببینیم وزارت بهداشت درباره سلامتی کسانی که به این آفتاب گرفتن ها تن می دهند، چه نظری دارد؟ آیا چند بار آفتاب گرفتن و برنزه شدن و استفاده از ضد آفتاب برای جلوگیری از بیماری های پوستی همه ماجراست؟

 پرتوهای مصنوعی در حال افزایش استبر اساس شاخص اعلام شده از سوی سازمان جهانی بهداشت افرادی که پنج بار در طول عمرشان آفتاب سوختگی پوست را تجربه کرده اند، در معرض خطر سرطان بدخیم پوست یا ملانوما قرار دارند

 بهتر است افراد در ساعت هایی که تابش نور خورشید شدید است (ساعت 10 صبح تا حدود چهار بعدازظهر) تا حد امکان در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند

بیش از 80 درصد آسیب هایی که از تشعشعات به بدن انسان وارد می شود از منابع طبیعی ناشی می شود. با پیشرفت تکنولوژی نیز طبیعتا دریافت پرتوهای مصنوعی در حال افزایش است.

 نور خورشید را اصلی ترین منبع طبیعی تشعشعات است و از میان تشعشعات خورشید، پرتوی ماوراء بنفش یکی از اصلی ترین تشعشعات است.

 در طیف ماوراء فنش نیز یکی از اصلی ترین طیف ها که بسیار آسیب رسان بوده و از لایه ازن به طور کامل عبور می کند، ماوراء بنفش طیف A  است که طول موج بلندی داشته و نفوذ آن در پوست زیاد است. دستگاه های سنجش پرتو در 30 نقطه از کشورلازم است افراد از میزان شدت نور در ساعت های مختلف و در نقاط مختلف کشور اطلاع داشته باشند تا بر اساس شاخص های مربوطه، تدابیر حفاظتی در برابر نور خورشید را در نظر بگیرند.

بر همین اساس امسال وزارت بهداشت طی توافقنامه ای با سازمان انرژی اتمی، دستگاه های سنجش پرتوی ماوراء بنفش را در 30 نقطه از کشور مستقر خواهد کرد و این اطلاعات به تدریج در اختیار مردم قرار می گیرد. استفاده از دستگاه های سولاریوم غیرقانونی استاز آنجا که پرتوگیری بدن از منابع طبیعی قابل توجه است، منطقی به نظر نمی رسد که با استفاده از منابع مصنوعی، پرتوگیری بیشتری انجام شود.

متاسفانه سولاریوم (دستگاه Sun bed) یکی از منابع تابش مصنوعی به شدت خطرناک است که استفاده از آن توجیه عقلانی ندارد. در مجموع برنزه کردن پوست حال به روش طبیعی یا مصنوعی، اقدام پرخطری است. 

زمانی که این دستگاه به کشورهایی مانند ایران وارد شد، متاسفانه به دید مد به آن نگریسته شد؛ این در حالی است که قرار دادن بدن در معرض تشعشعات مستقیم در فضای مصنوعی آسیب های پوستی شدید را به دنبال داشته و ضریب ابتلا به سرطان پوست را افزایش می دهد.

به همین دلیل استفاده از این دستگاه به هیچ وجه توصیه نمی شود. به دلیل شدت خطرات استفاده از دستگاه Sun bed، وزارت بهداشت استفاده از این دستگاه را غیرقانونی اعلام کرد اما متاسفانه استقبال از این دستگاه زیاد است.

در مجموع مردم می توانند مراتب مربوطه را به معاونت های بهداشتی دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور اعلام کنند تا برخوردهای قانونی لازم با مراکز استفاده کننده از این دستگاه صورت گیرد.

برنزه کردن پوست برای گروهی از افراد اکیدا ممنوع است. به این ترتیب برنزه کردن برای کودکان و افراد مستعد بیماری های ژنتیکی پوستی به ویژه سرطان پوست، ممنوع است.

همچنین افراد دارای پوست های کک و مکی در برنزه کردن مستعد آسیب های جدی تری هستند. آفتاب سوختگی و آسیب جزئی پوست، زخم های پوستی و در نهایت سرطان بدخیم پوست را از عوارض برنزه کردن پوست به روش طبیعی و مصنوعی است و از آنجا که گردش خون در چشم و گنادها پایین است، هنگام برنزه کردن پوست، گرما در این نقاط تجمع می یابد و در نتیجه آسیب پذیری این قسمت های بدن نیز بسیار جدی است.

 پیرپوستی زودرس، آب مروارید و سرطان پوست سرطان پوست را اولین سرطدان مردان و دومین سرطان در زنان ایرانی است و موقعیت جغرافیایی ایران طوری است که پرتوگیری در چهار نقطه کشور و در طی چهار فصل زیاد است. بر همین اساس میزان بروز سرطان پوست در کشور بالاست.

همچنین پیرپوستی در ایرانی ها زودرس است. کاتاراکت (آب مروارید) نیز در کشور زیاد است و اصطلاحا گفته می شود ایران روی مدار کاتاراکت دنیا قرار دارد که بی تردید یکی از دلایل اصلی این موضوع، مواجهه با پرتوهای ماوراء بنفش است لازم است که آسیب های ناشی از پرتوها در قالب برنامه ای ملی هدایت و کنترل شود.

از طرف دیگر لازم است اطلاعات مردم نیز در زمینه چگونگی حفاظت در مقابل پرتوها افزایش یابد و آموزش های مربوطه را دریافت کنند. هنگام قرار گرفتن در فضای آزاد از پوشش لازم برای حفاظت بدن در مقابل پرتوها استفاده شود و بهتر است افراد در ساعت هایی که تابش نور خورشید شدید است (ساعت 10 صبح تا حدود چهار بعدازظهر) تا حد امکان در معرض مستقیم نور خورشید قرار نگیرند.

در صورتی که افراد مجبور به فعالیت در فضای باز طی این ساعات هستند باید تدابیر لازم اندیشیده شود تا نور خورشید به صورت مستقیم به فرد تابیده نشود.  /س