به گزارش خبرنگار باشگاه خبرنگاران از قزوين ، کشور ايران ، سرزمين محصولات متنوع کشاورزي ، باغي و دامي است که در هر چهار فصل در گوشه گوشه اين مرز و بوم به ثمر مي رسند  و  روانه بازار مي شوند ، اما عواملي وجود دارد که مقدار قابل توجهي از محصولات به دست آمده  را از بين مي برد  و باعث خسران  منابع کشور  مي شوند.
يکي از اين عوامل نبود صنايع تبديلي  و  سردخانه  در نزديکي مزارع ،  باغ ها  و دامداري هاي  کشور است که  باعث مي شود در زمان اضافه توليد  و  يا نبود کشش در بازار مصرف ، اين محصولات از  بين  برود.
استان قزوين  نيز از اين قاعده مستثني نيست  و  عليرغم  وسعت کم اين استان در توليد  بسياري از محصولات کشاورزي و  دامي از جايگاه خوبي در کشور قرار دارد که  نبود و کمبود صنايع تبديلي در اين استان سبب ضرر و زيان کشاورزان ،  باغداران و  دامداران مي شود ،  قبل از پرداختن به اين موضوع بهتر است با  بيوگرافي استان قزوين  در زمينه توليد محصولات کشاورزي ،  باغي  و  دامي  بيشتر آشنا  شويم.
استان قزوين با بيش از 408  هزار هکتار اراضي کشاورزي کمتر از يک درصد خاک کشور را  داراست  و  سه درصد  توليد محصولات کشاورزي کشور را به خود اختصاص داده است  و  در اين استان سالانه  بيش از چهار ميليون تن محصولات زراعي ، باغي و  دامي توليد  مي شود.
اين استان در توليد محصول  زغال اخته  رتبه اول، توليد انگور ،  فندق ،  زيتون  و  گيلاس رتبه دوم  ،  قارچ  خوراکي ،  توليد  تخم مرغ  و  شليل رتبه سوم  ،  ذرت علوفه اي  و  گوشت مرغ رتبه چهارم  ،  ذرت دانه اي رتبه ششم  ،  توليد  شيرخام  رتبه هفتم ،  گوشت قرمز رتبه يازدهم  را داراست.
رئيس سازمان جهاد کشاورزي استان قزوين مي گويد: 86  هزار بهره بردار در بخش کشاروزي اين استان مشغول فعاليت هستند که  حدود 25 درصد اشتغال استان قزوين است.
آقاي صفري ،  سطح كشت محصولات زراعي را 316  هزار و 450  و  محصولات باغي را  بيش از  85  هزار هكتار مي داند  و  مي افزايد:  از اين اراضي  به  ترتيب سالانه 2 ميليون و 757  هزار تن  محصول  برداشت شود.
سرپرست مديريت شيلات جهاد كشاورزي استان قزوين هم مي گويد: هم اکنون  در استان قزوين 147  واحد پرورش ماهيان سرد آبي  با  توليد سالانه حدود  هزار و 960  تن ماهي قزل آلا  و63  واحد پرورش ماهيان گرم آبي  با توليد 414  تن  و  در بخش پرورش ماهي خاوياري تعداد هفت  واحد  فعال  با  توليد53  تن  از  نوع فيل ماهي   وجود دارد.
سيمين  شِکري مي افزايد: اين ميزان امسال در بخش ماهيان سرد آبي  به 2 هزار و  300  ماهيان گرم آبي 430   و  در بخش ماهيان خاوياري هم  شاهد افزايش 10 درصدي  خواهيم  بود.
سرپرست مديريت شيلات استان قزوين مي گويد: در مجموع 547  نفر به طور مستقيم  و  غيرمستقيم  شغل ايجاد شده است.
اما بيش از 15 درصد محصولات كشاورزي استان قزوين به  علت كم بودن  سردخانه  هدر مي رود.
حسين احمدي  از باغدارن بزرگ كه در توليد محصول گيلاس در منطقه الموت استان قزوين فعاليت  دارد ، مي گويد: در فصل برداشت محصول ،  دلالان اين بخش هركيلوگرم  گيلاس ما را حدود 2 هزار و 700  تومان  از  ما مي خرند كه  آن را  در  تهران كيلويي  حداقل  10 هزار تومان  مي فروشند.
احمدي مي گويد:  بخشي از محصول  هم به علت نبود  صنايع تبديلي و سردخانه در اين منطقه  از بين مي رود  و  براي افرادي  مثل ما كه تمام درآمدمان از اين طريق تامين مي شود  مشكل است.
 توسعه صنايع تبديلي و ساخت سرد خانه ها مي تواند در افزايش درآمد در بخش هاي كشاورزي  و  دامي  همراه  داشته باشد  و  موجب عملكرد بيشتر و كاهش هدر رفت محصول شود.
مدير صنايع كشاورزي سازمان جهاد كشاورزي استان قزوين مي گويد: متاسفانه  تاكنون به علل مختلف توجه ويژه اي به  توسعه صنايع تبديلي و فرآوري در اين بخش نشده و خلا آن در بخش كشاورزي منطقه  به خوبي مشهود است.
صنايع تبديلي و تکميلي به صنايعي گفته مي شود که به عمل آوري صنايع نباتي و حيواني شامل محصولات زراعي و باغي ،  شيلات ،  دام  و طيور و جنگل ها و مراتع بپردازد  و  اين فرآوري بايد در برگيرنده تغييرات فيزيکي ،  شيميايي  ،  نگهداري ،  بسته بندي  و  توزيع هم  باشد.
علي اكبري مي افزايد: هر ساله كشاورزان  در فصل برداشت براي عرضه  محصولات خود به بازارهاي مصرف  با مشكل روبرو هستند  و  همين امر  به كشاورزان ضرر  و  زيان وارد مي كند که  توسعه  صنايع فرآوري و تبديلي نقش مهمي  در كاهش اين ضررها  و  خسارت ها دارد.
اکبري مي افزايد: در توليد مواد غذايي عوامل زيادي دخيل هستند که  صادرات ،  بسته بندي ،  انبارداري ،  نحوه  نگهداري ،  حمل و نقل ،  مديريت  و  آموزش نيروي  متخصص ،  رعايت استاندارد ، کاهش ضايعات ،  بهداشت توليد ،  بازاريابي ،   سلامت غذايي  ،  ارزش افزوده  و اشتغالزايي  و  امنيت غذايي  مهمترين آنهاست.
مدير صنايع کشاورزي سازمان جهاد کشاورزي استان قزوين مي افزايد: سازمان جهاد کشاورزي براي حمايت از  توليد کننده  و  سرمايه گذار تاكنون حدود  63  فقره پروانه بهره برداري صنايع تبديلي  با  763 هزار تن  و  سرمايه گذاري بيش از 530 ميليارد ريال اقدام کرد که اين فعاليت ها  به اشتغال  هزار و 392 نفر منجر شده است.
اكبري گفت: جواز تاسيس  حدود 200  فقره  پروانه بهره برداري هم صادر شد كه پيش بيني مي شود  تا  پنج سال آينده  به  بهره برداري برسند.
او مي افزايد: با  بهره برداري  از  آنها حدود  5  هزار نفر مشغول به كار خواهند شد.  
اكبري معتقد است با توسعه صنايع تبديلي  علاوه  بر كاهش ضايعات محصولات كشاورزي  و  حمايت  ويژه  از توليدكنندگان  مي توانيم  يك بسته حمايتي كامل را از توليد تا  بازارهاي  مصرف پياده كنيم.
او مي گويد: هم اکنون  بيشتر واحدهاي صنايع تبديلي و غذايي استان قزوين با50  درصد ظرفيت خود  ،كار مي كنند و بيشتر آن ها  با  كمبود نقدينگي  و  فرسودگي  تجهيزات  و  افزايش قيمت  حامل هاي  انرژي  روبرو هستند.
اما در توليد محصولات دام  و  طيور استان نيز دامداران به  علت نبود  صنايع  تبديلي کافي  و  مناسب با مشکلاتي مواجه  هستند.
معاون بهبود توليدات دامي سازمان جهاد كشاورزي استان قزوين مي گويد: هر ساله  در استان قزوين  حدود  42 هزار تن گوشت قرمز ،  34  تن گوشت مرغ ، 29  هزار و 197  تن تخم مرغ  و  بيش از 472  تن  شير توليد  مي شود.
يوسف جلوخاني مي افزايد:  حدود 30   درصد محصولات توليد شده  دامي  در  استان قزوين  مصرف مي شود  و  بقيه  به استان هاي مجاور به خصوص تهران ارسال مي شود.
او مي افزايد : اين ميزان محصول  از يک ميليون و 256  هزار  و 501  راس دام  سبك ،  407  هزار و  252  گاو  و  گوساله  و 20  ميليون و 903  هزار و 255  قطعه طيور توليد شده است.
آقاي حاجي مدير عامل شركت سپيد دانه قزوين كه  در  توليد  دانه مرغ  فعاليت مي کند معتقد است: اگر  به  واحدها  و  صنايع  تبديلي تسهيلات ارزان پرداخت شود  و  سازمان جهاد كشاورزي هم حمايت جدي در تامين  مواد خام  و  قيمت حامل هاي  انرژي داشته باشد اين واحدها  تا 90 درصد ظرفيت خود مي تواند كار كنند.
مدير صنايع كشاورزي سازمان جهاد كشاورزي استان قزوين  تعداد صنايع تبديلي فعال مهم اين استان را بيش از  97  واحد دانست  و افزود: اين واحدها در زمينه توليد روغن خام  زيتون  ،  ذرت خشک کني  ،  تصفيه  و  بسته بندي سموم  و  پسته ،  کشتارگاه ها ، گياهان دارويي  و عرقيات ،  صنايع کمپوست ،   قارچ  ،  صنايع مرغ   و  تخم مرغ  و  سردخانه ها  فعاليت مي کنند.
اما اين تنها مشكل توليدكنندگان  و   بهره برداري  بخش كشاورزي  و  دامي استان قزوين  نيست.
مدير صنايع سازمان جهاد كشاورزي استان قزوين مي گويد: با توجه  به توليدات کشاورزي استان که  سالانه  به 4  ميليون تن مي رسد ، حدود 10 واحد  سردخانه  فعال به ظرفيت 71  هزار و 500  تن دارد.
اكبري مي گويد: اين سردخانه ها با 700  ميليارد  ريال سرمايه گذاري ،  شامل سردخانه هاي  زير صفر و بالاي صفر است و مي تواند  همه  محصولات کشاورزي ،  زراعي ،  باغي ،  پروتئين را  در خود نگهداري کند.
او مي افزايد:  شش واحد هم با 500  ميليارد ريال  به  ظرفيت  50 هزار تن  در دست  ساخت داريم كه  با  بهره برداري  از آنها بسياري از مشكلات كم خواهد شد.
مدير صنايع كشاورزي سازمان جهاد كشاورزي استان قزوين ،  هزينه ساخت هر سردخانه متوسط با حجم 10 هزار تن را بيش از 2 ميليارد تومان مي داند  و مي افزايد: با توجه به موقعيت و توانمندي هاي بخش كشاورزي و دامي اين استان ساخت 20 واحد سردخانه به ظرفيت 10 هزار تن ضروريست.
به گفته اكبري ،  ساخت اين تعداد سردخانه حداقل 5  تا  10  سال طول خواهد کشيد که  در صورت  تامين اعتبار دولتي  و  مشارکت  بخش خصوصي  اميدواريم  نياز  محصولات کشاورزي  استان به  سردخانه  رفع شود.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي استان قزوين هم ساخت سردخانه را مقرون به صرفه و اقتصادي مي داند و مي گويد : مهمترين مانع در مسير ساخت سردخانه زمين مناسب و تامين آب است که با دادن تسهيلات تا ميزان 80  درصد هزينه ها تلاش مي کنيم  به توسعه سردخانه هاي استان کمک کنيم.
آقاي صفري مي افزايد: ساخت سردخانه در کنار مرکز توليد موجب کاهش ضايعات محصول ، کم شدن هزينه حمل و نقل  ،  تنظيم بازار ، کاهش مصرف سوخت  ،  ايجاد اشتغال پايدار  و  افزايش  سرمايه گذاري  و رونق اقتصادي  مي شود.
او مي افزايد: کليه کساني که تخصص لازم  در صنعت سردخانه  را  دارند با  داشتن  زمين  ، آب   و  20  درصد آورده  مي توانند  به جهاد کشاورزي مراجعه  و  مجوز ساخت دريافت کنند و در اين زمينه هيچ گونه مانعي  وجود  ندارد.
صفري مي افزايد: با حمايت استاندار و اقدامات انجام شده مقرر شد  تا  دستگاه هاي اجرايي  براي تامين آب ،  برق  و  زمين ارزان  قيمت امکانات مورد نياز را با شرايط آسان تر در اختيار متقاضيان ساخت سردخانه در استان قزوين قرار دهند.
مديرصنايع کشاورزي سازمان جهاد کشاورزي استان قزوين هم ابراز اميدواري کرد با توسعه سردخانه ها در اين استان ضمن نگهداري مناسب محصولات کشاورزي توليدي با هزينه هاي کمتر در منطقه ،  زمينه ارائه  خدمات به ساير استان هاي  همجوار هم فراهم  شود.
اكبري معتقد است: با توجه به موقعيت استان قزوين  ساخت سردخانه ،  توسعه صنايع تبديلي در مناطق مختلف استان به خصوص مناطق محروم و نوسازي تجهيزات صنايع را در افزايش درآمد و عملكرد بيشتر و همچنين كاهش ضايعات محصولات توليد شده دارد و مي تواند به توسعه و حل مشكل اشتغال كمك شاياني كند.
 يكي از كشاروزان  و باغداران بزرگ قزوين که  هم اکنون 100 هکتار زمين محصور شده  دارد كه  60 هکتار آن  باغ ميوه  و چهل هکتار ديگر مزرعه است.
آقاي عسگري در کنار کشت گندم ،  جو  و  صيفي جات  و  ميوه سردخانه اي  هم ساخته  تا  هم محصولات خود را به صورت علمي و مدرن نگهداري کند و هم با دادن خدمات به ديگر  بهره برداران ،  نياز استان را رفع کند.
وي از همکاري سازمان جهاد کشاورزي و صنايع و معادن در صدور سريع و به موقع مجوز ساخت تشکر مي کند و  مي گويد:  در پروسه کار هزينه هاي زيادي براي خدمات درخواست شده بود که  با همکاري جهاد کاهش يافت  و  توانستم هزينه هاي  ساخت را  تامين  کنم.
عسگري سرمايه گذاري در ساخت سردخانه را  برگشت پذير  و  سودآور  مي داند و مي افزايد: هم در استان به اين صنعت نيازداريم  و  هم اين کمک زيادي به توليد کننده است  اما اگر  شرايط دادن تسهيلات راحت تر شود  و  متقاضي بتواند به موقع تسهيلات بانکي را با شرايط آسان دريافت کند  همه سود خواهند کرد و کار مقرون به صرفه مي شود در غير اين صورت کسي رغبت نخواهد کرد در اين بخش که زمان  بر  و پر دردسر است ،‌  وارد شود.
اين کشاورز مي گويد: ساخت سردخانه در مناطق محروم و حاشيه ، نقش مهمي در افزايش درآمد كشاروزان وكاهش بيكاري در آن منطقه دارد.
احمد رضا طاهري ديگر توليد کننده  و  موسس  سردخانه  در استان قزوين مي گويد: هر چند  ساخت سردخانه  سازمان هاي  مربوط ، تسهيلاتي براي ورود سرمايه گذار فراهم كرده اند اما  به نظر مي رسد نظام  بانکي همچنان بزرگترين مانع  دست  و پاگير  در بخش توسعه صنايع تبديلي کشاورزي  و  توليدي و  سردخانه است.
اين توليد كننده معتقد است  بايد با تامين  زيرساخت ها  و  اصلاح  مقررات دست و پاگير ،  شرايط مشارکت سرمايه گذاران و توليدکنندگان در توسعه فعاليت هاي کشاورزي و صنعتي استان قزوين که مي تواند در اشتغال پايدار نقش موثري داشته باشد بيش از گذشته فراهم شود و اين استان که پايلوت کشاورزي مدرن در کشور است الگوي مناسبي در زمينه سرمايه گذاري ، توليد  و  صادرات محصولات کشاورزي باشد./ج2