تاثير بحران اقتصادي اروپا، آسيا و آمريكا بر اقتصاد جهاني
بنياد فرهنگ استراتژيك آمريكا در گزارشي به بررسي تاثير بحران مالي اروپا و شرايط بازارهاي اقتصادي بر "اقتصاد جهان" پرداخت.
به گزارش سرويس بين الملل باشگاه خبرنگاران ، در اين گزارش آمده است: پایه های اقتصاد جهانی يك به يك تضعيف مي شوند و اكنون تاثير اين بحران را بر اقتصاد جهاني شاهديم.پيش از اين بحران بدهی در اروپا در اقتصاد جهاني اخلال ايجاد كرده بود، و اكنون اقتصاد جهاني از سوي بحران قدرت هاي اقتصادي جهاني نيز تهديد مي گردد.
اقتصاد ایالت متحده، بزرگترین اقتصاد جهان،سومين ماه پياپي رشد ناچيزي را در اشتغال زايي ماه مي تجربه كرد. اقتصادهاي نوظهور چین، هند و برزیل نيز روند كاهشي را تجربه كردند.
ترس از رکود اقتصادی جهانی، سرمایه گذاران را به سمت امن ترین سرمایه گذاری های ممكن سوق داد:"اوراق قرضه دولتي ايالت متحده و آلمان....."
در نتیجه، نرخ بهره اوراق قرضه 10 ساله خزانه داري ايالت متحده به 1.46 درصد رسيد. در حال حاضر نرخ بهره اوراق قرضه آلمان نيز 1.17 درصد مي باشد.
بزرگترین ترس،ترس از شرايط كنوني اقتصاد اروپا است. بديهي ترين تهديد موجود مربوط به اواسط ماه ژوئن مي شود،چراكه رای دهندگان یونانی به شرایط پيشنهادي اتحاديه اروپا براي دريافت 170 میلیارد دلار کمک مالی راي منفي خواهند داد.آنها با رياضت اقتصادي مخالف هستند و مصمم به ترك اتحاديه اروپا!
ترك اتحاديه اروپا و تغيير واحد پولي يونان (با در نظر گرفتن بدهي هاي فعلي) به بي ثباتي بيشتر شرايط مالي و اقتصادي كنوني كمك خواهد كرد.
در اینجا نگاهی اجمالي داريم به شرايط فعلي اقتصاد جهانی:
- ایالات متحده
تعداد مشاغل جديد آمريكا در ماه مي، تنها 69،000 مورد اعلام شد.
روز جمعه، پس از آنكه دولت گزارش ماهانه وضعيت اشتغال را منتشر كرد(ماه مي)،ميانگين صنعتي بازار داو جونز 275 واحد كاهش يافت. این بزرگترین کاهش بازار داو جونز از ماه نوامبر محسوب مي شود.
خبرهاي بدتر اينکه اقتصاد ایالات متحده يك دوره رکود را مشابه آنچه كه در سال 2010 و 2011 اتفاق افتاد،تحمل مي كند.
افزايش نرخ بیکاری از 8.1 درصد به 8.2 درصد در ماه مي يعني اضافه شدن 642000 نيروي جديد به نيروي كار آمريكا در حاليكه تنها 422000 نفر از اين جمعيت كار بدست آورند.
اقتصاد ایالت متحده در سه ماهه اول سال 2012 فقط 1.9 درصد نرخ رشد ساليانه را داشته است.
اين ميزان از رشد اقتصادي به هيچ وجه متناسب افزايش اشتغال زايي يا كاهش نرخ بيكاري نيست. در زمان های خوب اقتصادی، میزان بيكاري کمتر از 6 درصد مي باشد.
در حال حاضر بسیاری از شرکت های آمریکایی،سرمایه گذاری در بخش ماشین آلات را بر مردم ترجيح مي دهند.
جو گلن مالك Glenn Metalcraft در پرينستون از ايالت مينه سوتا مي گويد:"ما در عوض كارگراني كه رفته اند،افراد جديد استخدام يا جايگزين نمي كنيم".
در سال گذشته ميزان فروش او 40 درصد افزايش داشت. همكنون كارگران فعال در اين فروشگاه به 35 نفر مي رسد. او از ماشين آلات و روبات هاي فلزكاري كامپيوتري جديدي استفاده مي كند.
گلن می گوید" با كمك اين ماشين آلات پيشرفته ميزان توليدي ما در مقايسه با نيروي انساني افزايش چشمگيري داشته است". "و انتظار ندارم شغل هاي جايگزين شده با روبات ها دوباره برگردند".
شرکت های دیگر تا زمانی که به رشد تقاضا مطمئن نشوند،تمايلي به استخدام افراد جديد نخواهند داشت. يكي ديگر از دغدغه هاي آنها مشكلات اقتصادي منطقه اروپا و سياست هاي ناكارآمد دولت آمريكا مي باشد.
در حال حاضر،تنها برخی از بخش های کلیدی اقتصاد ایالات متحده همچنان در شرايط ائده آل قرار دارند. آمریکایی ها خانه هاي زيادي را مي خرند و اين بدين معني ست كه بازار مسكن از شرايط ركود دور مي شود. سازندگان ایالات متحده هزینه های خود را در بخش خانه و ساخت و ساز تجاری افزایش داده اند.
فعالیتهای تولیدی همچنان رو به رشد است، و به همین ترتیب هزینه های مصرف کننده، که همواره حدود 70 درصد از اقتصاد را تشكيل مي داد.
نرخ سود وام ها برای مصرف کنندگان و بخش کسب و کار هرگز پايين نبوده است.
با این حال، اگر کنگره و کاخ سفید تا پایان سال به توافق نرسند، مالیات فدرال افزايش خواهد يافت...كه بدين ترتيب شاهد کاهش چشمگير هزینه ها (تخصيص منابع مالي)خواهيم بود. دفتر برنامه و بودجه كنگره اعلام كرد:به احتمال قوي اقتصاد آمريكا ركود اقتصادي ديگري را تجربه خواهد كرد.
با توجه به شرايط اقتصاد ایالات متحده،ضعف اقتصادي آمريكا شرايط را در اروپا،كشورهاي آسيايي كه عمدتا از راه فروش محصولات خود به آمريكا تامين مي كنند،با مشكلات جدي مواجه خواهد كرد.
اروپا
نرخ بیکاری در 17 کشور منطقه پولي یورو در حال حاضر 11 درصد مي باشد. این بالاترین نرخ منطقه یورو پس از شكل گيري اين اتحاديه مي باشد.
کشورهای اروپایی سه سالي است كه با بحران بدهی های خود دست و پنجه نرم مي كنند. سه کشور - یونان، ایرلند و پرتغال - در حال حاضر به دليل ميزان بالاي بدهي ها به دريافت کمک هاي مالی نياز دارند.
ریاضت اقتصادي نسخه اصلی براي درمان این بحران معرفي شده است. اما کاهش هزینه ها و افزایش مالیات باعث تضعيف اقتصادهای کوچک در سراسر منطقه یورو شده است.
ماریو دراگي، رئیس بانک مرکزی اروپا در هفته گذشته واحد پولي منطقه يورو را بدون تعاملات سياسي و مالي قوي بين كشورهاي اين منطقه،"ناپايدار" ناميد.
مسئله مهم اين است که اگر یونان از منطقه يورو خارج گردد متعاقبا ديگر كشورهاي ضعيف از جمله اسپانيا و پرتغال نيز به ترك منطقه يورو مجبور خواهند شد.
بدين ترتيب بي ثباتي مالی می تواند در سراسر اروپا گسترش يابد.
اسپانیا در بازارهای اوراق قرضه با مشكلاتي جدي مواجه مي باشد چرا كه سرمایه گذاران از آن می ترسند كه اسپانيا نتواند بدهي وام هاي خود را بازپس دهد. ماریانو راجوي، نخست وزیر اسپانيا اعلام کرد که دولت وي در مورد برنامه هاي ریاضت خود تا هر موقع كه لازم باشد پايبند خواهد بود.
نرخ بیکاری در اسپانیا در حال حاضر 24.4 درصد مي باشد. در مورد افراد زیر سن 25 سالگی، نرخ بیکاری 51.5 درصد اعلام شده است. وضعيت فعلي كسب و كار در اسپانيا بسيار وخيم مي باشد.
كسب و كار ها با چالش هاي فراواني روبرو هستند و به سختي هزينه هاي جاري خود را پوشش مي دهند.
آسیا و آمریکای جنوبی
از زمان پايان رکود اقتصادی جهانی در سال 2009 ، اقتصاد جهانی شاهد ظهور قدرت هاي اقتصادي جديد همچون چین، هند و برزیل در عرصه اقتصاد بود.
در حال حاضر، هر سه كشور مذكور با مشكلات متعددي مواجه هستند.
براساس بررسي هاي انجام شده بخش صنعتي (توليدات صنعتي كارخانه اي)در ماه مي كاهش يافته است. ميزان توليدي کارخانه هاي چين كمترين ميزان را در سه ماهه جاري به خود اختصاص داد.
برخی از اقتصاددانان می گویند که رشد اقتصادی چین در آوریل تا ژوئن 8 درصد كاهش خواهد يافت.
در مقابل چين نيز در تلاش است يك برنامه محرک اقتصادی را به اجرا در آورد.
اقتصاد چین در سال 2010 ، 10.4 درصد و در سال 2011 9.2 درصد رشد داشته است.
در دو سال گذشته، اقتصاد چين تاثير مثبتي را در اقتصاد جهاني داشته است. استرالیا و دیگر کشورهای آسیایی بازارهای چینی را مقصدي مناسب برای صادرات خود انتخاب كرده اند.
اقتصاد هند نيز يك رکود نسبتا شديدتري را تجربه مي كند. رشد اقتصادی هند از ژانویه تا ماه مارس 5.3 درصد بود كه کمترین میزان رشد اقتصادي هند در نه سال گذشته محسوب مي شود.
ميزان توليدي كارخانه هاي هند نيز كاهش يافته است.
از سال 2010 تا كنون نرخ تورم به طور متوسط 9.2 درصد بوده است.
در بخش دستمزد نيز شاهد كاهش بوده ايم. کاهش رشد مصرف همراه با رکود سرمایه گذاری در ميزان تولید ناخالص داخلی هند تاثرات منفي داشته است.
سال گذشته سیاستمداران هند بر اين باور بودند كه:"اقتصاد هند می تواند با چین رقابت كند و سرعت رشد اقتصادي نيز دو برابر گردد، و دوميليون نفر را هم از فقر نجات دهد".
در حاليكه هند نيز همكنون مانند ديگر اقتصادهاي نوظهور گرفتار بحران است. آسيا،سومین اقتصاد بزرگ نيز كمتر از توان بالقوه خود عمل كرده است.
هندی ها از آن ترس دارند كه ضعف سيستم سياسي كنوني كشورشان،باعث اتخاذ سياست هاي نامناسب گذشته گردد--سرمايه گذاري در بخش جاده،بنادر و ديگر پروژه ها و تعيين قوانين آسانتر براي جلب سرمايه گذاري هاي خارجي!
یکی از اعضاي مهم اقتصاد آسيا و سومين اقتصاد بزرگ جهان،كشور ژاپن مي باشد. نرخ رشد 4.1 درصدي در سه ماهه اول سال 2012 پس از حادثه زمين لرزه و سونامي سال گذشته،دست آورد اقتصاد سوم دنيا بود.در مورد رشد اقتصاد ژاپن نيز كاهش رشد در سال كنوني پيش بيني مي شود.
در برزیل،رشد اقتصادي در سه ماهه اول سال 2012 عملا متوقف شد. رشد اقتصادي برزيل پس از سه ماهه آخر 2011، 0.2 درصد اعلام شده است. اين ميزان از رشد،پایین تر از پيش بيني 0.5 درصدي بوده است. سيل نيز خسارت هاي سنگيني را به كشاورزان و اقتصاد برزيل تحميل كرد.
اما مقامات برزيل،مانند تحليلگران چيني،مشكل فعلي را تنها يك مورد بر شمردند:مشکل فعلي در اروپا ،يعني "تعيين عوارض بر صادرات"!!
خاورميانه
تجارت منطقه خاورميانه نيز به دليل مشكلات فعلي اقتصاد جهاني،بويژه در اروپا،آسيب ديده است.
مقام ارشد اقتصادي امارات متحده عربی روز دوشنبه اظهار داشت:با توجه به افت قيمت نفت، اقتصاد كشورهاي حوزه خلیج فارس به احتمال زیاد تنها در حدود 3 درصد در سال جاري رشد خواهد كرد.
در مقايسه با رشد 4.2 درصدي سال گذشته،در اين منطقه نيز ركود رشد اقتصادي پيش بيني مي گردد.
در پايان اينكه با كاهش بهاي جهاني نفت و كاهش صادرات اين محصول به اقتصادهاي دچار بحران،اينده اين منطقه نيز چنان مساعد به نظر نمي رسد.
اقتصاد ایالت متحده، بزرگترین اقتصاد جهان،سومين ماه پياپي رشد ناچيزي را در اشتغال زايي ماه مي تجربه كرد. اقتصادهاي نوظهور چین، هند و برزیل نيز روند كاهشي را تجربه كردند.
ترس از رکود اقتصادی جهانی، سرمایه گذاران را به سمت امن ترین سرمایه گذاری های ممكن سوق داد:"اوراق قرضه دولتي ايالت متحده و آلمان....."
در نتیجه، نرخ بهره اوراق قرضه 10 ساله خزانه داري ايالت متحده به 1.46 درصد رسيد. در حال حاضر نرخ بهره اوراق قرضه آلمان نيز 1.17 درصد مي باشد.
بزرگترین ترس،ترس از شرايط كنوني اقتصاد اروپا است. بديهي ترين تهديد موجود مربوط به اواسط ماه ژوئن مي شود،چراكه رای دهندگان یونانی به شرایط پيشنهادي اتحاديه اروپا براي دريافت 170 میلیارد دلار کمک مالی راي منفي خواهند داد.آنها با رياضت اقتصادي مخالف هستند و مصمم به ترك اتحاديه اروپا!
ترك اتحاديه اروپا و تغيير واحد پولي يونان (با در نظر گرفتن بدهي هاي فعلي) به بي ثباتي بيشتر شرايط مالي و اقتصادي كنوني كمك خواهد كرد.
در اینجا نگاهی اجمالي داريم به شرايط فعلي اقتصاد جهانی:
- ایالات متحده
تعداد مشاغل جديد آمريكا در ماه مي، تنها 69،000 مورد اعلام شد.
روز جمعه، پس از آنكه دولت گزارش ماهانه وضعيت اشتغال را منتشر كرد(ماه مي)،ميانگين صنعتي بازار داو جونز 275 واحد كاهش يافت. این بزرگترین کاهش بازار داو جونز از ماه نوامبر محسوب مي شود.
خبرهاي بدتر اينکه اقتصاد ایالات متحده يك دوره رکود را مشابه آنچه كه در سال 2010 و 2011 اتفاق افتاد،تحمل مي كند.
افزايش نرخ بیکاری از 8.1 درصد به 8.2 درصد در ماه مي يعني اضافه شدن 642000 نيروي جديد به نيروي كار آمريكا در حاليكه تنها 422000 نفر از اين جمعيت كار بدست آورند.
اقتصاد ایالت متحده در سه ماهه اول سال 2012 فقط 1.9 درصد نرخ رشد ساليانه را داشته است.
اين ميزان از رشد اقتصادي به هيچ وجه متناسب افزايش اشتغال زايي يا كاهش نرخ بيكاري نيست. در زمان های خوب اقتصادی، میزان بيكاري کمتر از 6 درصد مي باشد.
در حال حاضر بسیاری از شرکت های آمریکایی،سرمایه گذاری در بخش ماشین آلات را بر مردم ترجيح مي دهند.
جو گلن مالك Glenn Metalcraft در پرينستون از ايالت مينه سوتا مي گويد:"ما در عوض كارگراني كه رفته اند،افراد جديد استخدام يا جايگزين نمي كنيم".
در سال گذشته ميزان فروش او 40 درصد افزايش داشت. همكنون كارگران فعال در اين فروشگاه به 35 نفر مي رسد. او از ماشين آلات و روبات هاي فلزكاري كامپيوتري جديدي استفاده مي كند.
گلن می گوید" با كمك اين ماشين آلات پيشرفته ميزان توليدي ما در مقايسه با نيروي انساني افزايش چشمگيري داشته است". "و انتظار ندارم شغل هاي جايگزين شده با روبات ها دوباره برگردند".
شرکت های دیگر تا زمانی که به رشد تقاضا مطمئن نشوند،تمايلي به استخدام افراد جديد نخواهند داشت. يكي ديگر از دغدغه هاي آنها مشكلات اقتصادي منطقه اروپا و سياست هاي ناكارآمد دولت آمريكا مي باشد.
در حال حاضر،تنها برخی از بخش های کلیدی اقتصاد ایالات متحده همچنان در شرايط ائده آل قرار دارند. آمریکایی ها خانه هاي زيادي را مي خرند و اين بدين معني ست كه بازار مسكن از شرايط ركود دور مي شود. سازندگان ایالات متحده هزینه های خود را در بخش خانه و ساخت و ساز تجاری افزایش داده اند.
فعالیتهای تولیدی همچنان رو به رشد است، و به همین ترتیب هزینه های مصرف کننده، که همواره حدود 70 درصد از اقتصاد را تشكيل مي داد.
نرخ سود وام ها برای مصرف کنندگان و بخش کسب و کار هرگز پايين نبوده است.
با این حال، اگر کنگره و کاخ سفید تا پایان سال به توافق نرسند، مالیات فدرال افزايش خواهد يافت...كه بدين ترتيب شاهد کاهش چشمگير هزینه ها (تخصيص منابع مالي)خواهيم بود. دفتر برنامه و بودجه كنگره اعلام كرد:به احتمال قوي اقتصاد آمريكا ركود اقتصادي ديگري را تجربه خواهد كرد.
با توجه به شرايط اقتصاد ایالات متحده،ضعف اقتصادي آمريكا شرايط را در اروپا،كشورهاي آسيايي كه عمدتا از راه فروش محصولات خود به آمريكا تامين مي كنند،با مشكلات جدي مواجه خواهد كرد.
اروپا
نرخ بیکاری در 17 کشور منطقه پولي یورو در حال حاضر 11 درصد مي باشد. این بالاترین نرخ منطقه یورو پس از شكل گيري اين اتحاديه مي باشد.
کشورهای اروپایی سه سالي است كه با بحران بدهی های خود دست و پنجه نرم مي كنند. سه کشور - یونان، ایرلند و پرتغال - در حال حاضر به دليل ميزان بالاي بدهي ها به دريافت کمک هاي مالی نياز دارند.
ریاضت اقتصادي نسخه اصلی براي درمان این بحران معرفي شده است. اما کاهش هزینه ها و افزایش مالیات باعث تضعيف اقتصادهای کوچک در سراسر منطقه یورو شده است.
ماریو دراگي، رئیس بانک مرکزی اروپا در هفته گذشته واحد پولي منطقه يورو را بدون تعاملات سياسي و مالي قوي بين كشورهاي اين منطقه،"ناپايدار" ناميد.
مسئله مهم اين است که اگر یونان از منطقه يورو خارج گردد متعاقبا ديگر كشورهاي ضعيف از جمله اسپانيا و پرتغال نيز به ترك منطقه يورو مجبور خواهند شد.
بدين ترتيب بي ثباتي مالی می تواند در سراسر اروپا گسترش يابد.
اسپانیا در بازارهای اوراق قرضه با مشكلاتي جدي مواجه مي باشد چرا كه سرمایه گذاران از آن می ترسند كه اسپانيا نتواند بدهي وام هاي خود را بازپس دهد. ماریانو راجوي، نخست وزیر اسپانيا اعلام کرد که دولت وي در مورد برنامه هاي ریاضت خود تا هر موقع كه لازم باشد پايبند خواهد بود.
نرخ بیکاری در اسپانیا در حال حاضر 24.4 درصد مي باشد. در مورد افراد زیر سن 25 سالگی، نرخ بیکاری 51.5 درصد اعلام شده است. وضعيت فعلي كسب و كار در اسپانيا بسيار وخيم مي باشد.
كسب و كار ها با چالش هاي فراواني روبرو هستند و به سختي هزينه هاي جاري خود را پوشش مي دهند.
آسیا و آمریکای جنوبی
از زمان پايان رکود اقتصادی جهانی در سال 2009 ، اقتصاد جهانی شاهد ظهور قدرت هاي اقتصادي جديد همچون چین، هند و برزیل در عرصه اقتصاد بود.
در حال حاضر، هر سه كشور مذكور با مشكلات متعددي مواجه هستند.
براساس بررسي هاي انجام شده بخش صنعتي (توليدات صنعتي كارخانه اي)در ماه مي كاهش يافته است. ميزان توليدي کارخانه هاي چين كمترين ميزان را در سه ماهه جاري به خود اختصاص داد.
برخی از اقتصاددانان می گویند که رشد اقتصادی چین در آوریل تا ژوئن 8 درصد كاهش خواهد يافت.
در مقابل چين نيز در تلاش است يك برنامه محرک اقتصادی را به اجرا در آورد.
اقتصاد چین در سال 2010 ، 10.4 درصد و در سال 2011 9.2 درصد رشد داشته است.
در دو سال گذشته، اقتصاد چين تاثير مثبتي را در اقتصاد جهاني داشته است. استرالیا و دیگر کشورهای آسیایی بازارهای چینی را مقصدي مناسب برای صادرات خود انتخاب كرده اند.
اقتصاد هند نيز يك رکود نسبتا شديدتري را تجربه مي كند. رشد اقتصادی هند از ژانویه تا ماه مارس 5.3 درصد بود كه کمترین میزان رشد اقتصادي هند در نه سال گذشته محسوب مي شود.
ميزان توليدي كارخانه هاي هند نيز كاهش يافته است.
از سال 2010 تا كنون نرخ تورم به طور متوسط 9.2 درصد بوده است.
در بخش دستمزد نيز شاهد كاهش بوده ايم. کاهش رشد مصرف همراه با رکود سرمایه گذاری در ميزان تولید ناخالص داخلی هند تاثرات منفي داشته است.
سال گذشته سیاستمداران هند بر اين باور بودند كه:"اقتصاد هند می تواند با چین رقابت كند و سرعت رشد اقتصادي نيز دو برابر گردد، و دوميليون نفر را هم از فقر نجات دهد".
در حاليكه هند نيز همكنون مانند ديگر اقتصادهاي نوظهور گرفتار بحران است. آسيا،سومین اقتصاد بزرگ نيز كمتر از توان بالقوه خود عمل كرده است.
هندی ها از آن ترس دارند كه ضعف سيستم سياسي كنوني كشورشان،باعث اتخاذ سياست هاي نامناسب گذشته گردد--سرمايه گذاري در بخش جاده،بنادر و ديگر پروژه ها و تعيين قوانين آسانتر براي جلب سرمايه گذاري هاي خارجي!
یکی از اعضاي مهم اقتصاد آسيا و سومين اقتصاد بزرگ جهان،كشور ژاپن مي باشد. نرخ رشد 4.1 درصدي در سه ماهه اول سال 2012 پس از حادثه زمين لرزه و سونامي سال گذشته،دست آورد اقتصاد سوم دنيا بود.در مورد رشد اقتصاد ژاپن نيز كاهش رشد در سال كنوني پيش بيني مي شود.
در برزیل،رشد اقتصادي در سه ماهه اول سال 2012 عملا متوقف شد. رشد اقتصادي برزيل پس از سه ماهه آخر 2011، 0.2 درصد اعلام شده است. اين ميزان از رشد،پایین تر از پيش بيني 0.5 درصدي بوده است. سيل نيز خسارت هاي سنگيني را به كشاورزان و اقتصاد برزيل تحميل كرد.
اما مقامات برزيل،مانند تحليلگران چيني،مشكل فعلي را تنها يك مورد بر شمردند:مشکل فعلي در اروپا ،يعني "تعيين عوارض بر صادرات"!!
خاورميانه
تجارت منطقه خاورميانه نيز به دليل مشكلات فعلي اقتصاد جهاني،بويژه در اروپا،آسيب ديده است.
مقام ارشد اقتصادي امارات متحده عربی روز دوشنبه اظهار داشت:با توجه به افت قيمت نفت، اقتصاد كشورهاي حوزه خلیج فارس به احتمال زیاد تنها در حدود 3 درصد در سال جاري رشد خواهد كرد.
در مقايسه با رشد 4.2 درصدي سال گذشته،در اين منطقه نيز ركود رشد اقتصادي پيش بيني مي گردد.
در پايان اينكه با كاهش بهاي جهاني نفت و كاهش صادرات اين محصول به اقتصادهاي دچار بحران،اينده اين منطقه نيز چنان مساعد به نظر نمي رسد.
