به گزارش حوزه پارلمان باشگاه خبرنگاران ،در نخستين جلسه هر دوره از مجلس شعب پانزده گانه اي به قيد قرعه براي بررسي اعتبار نامه منتخبان تشکيل مي شود که اين شعبه ها موظف به بررسي اعتبار نامه ها و تائيد آن هستند بنابر آئين نامه داخلي مجلس هر کانديداي پيروز در انتخابات يک اعتبار نامه نمايندگي دارد که بايد از سوي همه نمايندگان پذيرفته شود.

اين اعتبار نامه مجموعه مدارکي است که درارتباط با سوابق کاري ونحوه انتخاب هر نماينده در پرونده وي قرار مي گيرد و بعد از شروع به کار مجلس و تعيين شعب مجلس ، اعتبار نامه هاي نمايندگان در شعب مورد بررسي و نهايتا مورد تائيد يا رد شعبه هاي بررسي کننده قرار مي گيرد.

پس از برگزاري مراسم تحليف از سوي هيئت رئيسه سني، شعب پانزده گانه براي بررسي اعتبار نامه منتخبان در همان جلسه نخست تشکيل و همه منتخبان به قيد قرعه در ميان شعب تقسيم مي شود.
 

مطابق ماده 65 آئين نامه داخلي مجلس، شعب به موجب جدول حوزه هاي انتخابي مجلس که بر اساس حروف الفبا از طرف اداره کل قوانين مجلس با نظارت هيئت رئيسه تنظيم و توزيع مي شود رسيدگي به اعتبار نامه ها را شروع و نسبت به مدارکي که در شوراي نگهبان مورد رسيدگي قرار نگرفته و يا پس از رسيدگي شوراي نگهبان بدست آمده است اتخاذ تصميم خواهد نمود و گزارش تصويب يا رد آن را از طريق هيئت رئيسه به مجلس تقديم مي دارند.

بر اساس ماده 66 اين آئين نامه هيئت رئيسه موظف است فهرست اعتبارنامه هاي ارجاعي به شعب را تکثير و د ر اختيار نمايندگان قرار دهد.

چنانچه نماينده به هر يک از اعتبار نامه ها معترض باشد حداکثر ظرف مدت سه روز از تاريخ انتشار فهرست فوق ذکر اعتراض خود را کتبا به شعبه مربوطه تقديم دارد. شعبه موظف حداکثر 24 ساعت قبل از بررسي هر اعتبارنامه از معترضين جهت توضيح اعتراض خود دعوت به عمل آورد.

بر اساس ماده 68 آئين نامه داخلي مجلس گزارش هر يک از شعب درباره تائيد يا رد اعتبارنامه ها بدون ذکر دليل در مجلس قرائت مي شود در صورتي که گزارش شعبه مبني بر رد اعتبار نامه باشد و يا اينکه معترضين بر اعتراض خود باقي باشند، اعتبارنامه به کميسيون تحقيق ارجاع مي شود.

بر اساس ماده 69 اين آئين نامه، کميسيون تحقيق ظرف حداکثر پانزده روز به دلايل و توضيحات کتبي شعب و معترضين رسيدگي مي کند و پس از استماع دلايل نظر خود را به مجلس ارسال مي کند.
 

اگر گزارش کميسيون مبني بر رد اعتبار نامه باشد سخنگوي کميسيون ادله رد اعتبار نامه را توضيح مي دهد و نماينده معترض حداکثر نيم ساعت در خصوص دلايل خود صحبت مي کند سپس نماينده مورد اعتراض به مدت دو برابر وقت اعتراض کننده از خود دفاع مي کند سپس مجلس در خصوص اعتبار نامه اين نماينده وارد راي گيري مي شود.

****بررسي اعتبار نامه نمايندگان در دوره هاي نه گانه مجلس شوراي اسلامي

در دوره اول مجلس شوراي اسلامي دوازده نماينده از جمله رحمان دادمان، خسرو قشقايي، حسين بهروزيه، احمد معدني، ابوالقاسم حسينجاني، حسن آيت و کريم سنجابي در خرداد سال 59 نتوانستند اعتبار نامه هايشان را به تصويب مجلس برسانند.

در مجلس دوم اعتبار نامه  هر دويست و هفتاد نماينده به تصويب رسيد اما پروسه اي شش ماهه را تا آذر همان سال طي کرد که اعتبار نامه صادق خلخالي و احمد آذري قمي نمايندگان قم از بحث برانگيز ترين اعتبار نامه هاي آن دوران محسوب مي شود همچنين اعتبار نامه هادي غفاري، کاظم شريعتمداري، علي اکبر حميد زاده و  سيد مهدي طباطبايي نيز با تاخير به تائيد رسيد.

در مجلس سوم يعني در سال 67 نيز اعتبارنامه فخر الدين حجازي با اعتراض يوسف پور، اعتبارنامه اکبر ناطق نوري با اعتراض ملک آسا، اعتبارنامه محمدرضا باهنر با اعتراض عباس دوزدوزاني، اعتبارنامه عبداله عليزاده با اعتراض موهدي ساموجي مواجه شد. اما اکثر اين اعتراضات رد شد و در معدود مواردي مانند محمد تقي صابري به رد اعتبار نامه در کميسيون تحقيق و صحن علني مجلس انجاميد.

در مجالس چهارم و پنجم، تعدادي کمي از اعتبارنامه ها از جمله اعتبارنامه قاسم شعله سعدي رد شد اما در مجلس ششم بار ديگر اين موضوع تشديد شد چنان که اعتبار نامه غلام علي حداد عادل با اعتراض بسياري از نمايندگان اصلاح طلب مواجه شد ولي نهايتا به تصويب رسيد.
 

در مجلس هشتم نيز اعتبارنامه 19 نماينده تهراني دستخوش اعتراض تعدادي از نمايندگان قرار گرفت اعتراض آريا به اعتبار نامه رضا عبداللهي نماينده ماه نشان مهم ترين علت اين موضوع بود، اعتبارنامه سلمان خدادادي نماينده ملکان به دليل اعتراض پيگيري برخي از نمايندگان آخرين اعتبار نامه اي بود که به تصويب رسيد.

در مجلس نهم نيز در نخستين هفته کاري تصويب اعتبارنامه ها خالي از حاشيه نبود به طوري که در خلال بررسي اعتبار نامه حبيب برومند نماينده بيله سوار و پارس آباد، احمد توکلي و مرتضي آقا تهراني به اعتبارنامه وي اعتراض کردند به نحوي که رئيس شعبه چهار پذيرفت که اعتبارنامه وي را دوباره بررسي کنند، همچنين توکلي و نادران به اعتبار نامه علي ايران پور نماينده مبارکه اعتراض کردند که اين مسئله اعتراض متقابل وي نسبت به اعتراض نامه 29 تن از نمايندگان استان تهران را در پي داشت که نهايتا ايران پور اعتراض خود نسبت به 25 نفر از نمايندگان را پس گرفت و اعتراضات خود را تنها متوجه دو نماينده تهران کرد.

در اين ارتباط علي ايران پور نماينده مبارکه در گفتگو با باشگاه خبرنگاران با بيان اينکه تنها نسبت به اعتبارنامه هاي توکلي و نادران اعتراض کرده ام گفت: اعتبارنامه اين افراد هفته آينده در کميسيون تحقيق مورد بررسي قرار مي گيرد در صورت تائيد اعتبارنامه آنها ادله لازم را براي اعتراض خود ارائه خواهم کرد.

در همين خصوص اسماعيل کوثري نماينده تهران با اشاره به اينکه ايران پور سندي براي اعتراض به اعتبارنامه نماينده تهران ندارد گفت: نماينده مبارکه بايد اثبات کند که مشکلي در اعتبارنامه اش وجود نداشته نه اينکه به اعتبارنامه 30نماينده تهران اعتراض کند درصورتي که سندي ندارد.

کوثري در ادامه مسائل پيش آمده را متوجه آئين نامه داخلي مجلس دانست و افزود: از لحاظ قانوني آئين نامه داخلي، مجلس اشکال دارد که بايد اصلاح شود و اين طور نباشد که اگر اعتراضي متوجه اعتبارنامه يک نماينده شد، آن نماينده بتواند به دفعات به اعتبارنامه ساير نمايندگان بدون سند و مدرک اعتراض کند.

وي با بيان اينکه در اين مدت بايد رئيس و هيئت رئيسه اين ايراد قانوني را برطرف مي کردند تا اين مسائل در صحن علني مطرح نشود گفت: در نهايت بايد اين مشکل برطرف شود و آئين نامه اصلاح گردد.

همچنين در جلسه علني روز چهارشنبه مجلس شوراي اسلامي شاهد اعتراض جواد کريمي قدوسي نماينده مشهد به اعتبار نامه علاءالدين بروجردي نماينده بروجرد بوديم که کريمي قدوسي در گفتگو با باشگاه خبرنگاران علت اعتراض خود به اعتبارنامه نماينده بروجرد را ورود وي به پرونده اختلاس اخير دانست و افزود: ورود بروجردي به پرونده امير منصور آريا و حمايت وي از اين پرونده و همچنين استفاده ازسربرگ کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي براي گرفتن وام براي امير منصور آريا، از جمله دلايل اينجانب براي اعتراض به اعتبارنامه نماينده بروجرد بوده است.

در ادامه علاءالدين بروجردي نيز در توضيح اعتراض خود به اعتبارنامه کريمي قدوسي در گفتگو با خبرنگار پارلماني باشگاه خبرنگاران گفت: به دليل اتهامات بي اساسي که کريمي قدوسي  به اينجانب وارد کرده نسبت به اعتبار نامه وي اعتراض کرده ام و به دليل نشر اکاذب نيز در صحن علني مجلس اعاده حيثيت خواهم کرد.

**** سرنوشت نماينده رد اعتبار شده چه مي شود؟

در صورتيکه اعتبارنامه يک نماينده به تصويب مجلس نرسد، سرنوشت آن نماينده چه خواهد شد و آيا مي تواند به عنوان نماينده حوزه انتخابيه خود در خانه ملت فعال باشد يا خير

بر اساس آئين نامه داخلي مجلس در صورت عدم تصويب اعتبار نامه يک نماينده توسط ساير نمايندگان، وي رد صلاحيت شده و اعتبار نامه اش باطل مي شود و در اين راستا مجلس از وزارت کشور مي خواهد تا شرايط برگزاري انتخابات ميان دوره اي فراهم شود تا از اين طريق نماينده ي ديگري براي حوزه مورد نظر انتخاب شود ولي آنچه مسلم است اين است که هر چند شوراي نگهبان پيش از انتخابات مجلس تلاش مضاعفي را در راستاي  تائيد صلاحيت کانديدا داشته  اما استفاده از قدرت تائيد يا رد اعتبار نامه ها نيز گام بعدي براي جلوگيري از ورود افراد ناشايست به مجلس  خواهد بود./گ