به گزارش سرويس علمي،‌ پزشكي باشگاه خبرنگاران؛ به محض اینکه پسر اولم را نزدیک سینه‌ام قرار مي‌دادم، او بوی سینه‌ام را احساس و شروع به گریه کردن مي‌کرد. چنان دیوانه وار سرش را به اینطرف و آنطرف تکان مي‌داد که گاهی فکر مي‌کردم هر لحظه ممکن است گوشت تنم را بکند. گویی سال‌هاست چیزی نخورده است. اما برادر دو قلویش بر عکس او به آرامي از سینه دیگرم شروع به خوردن مي‌کرد، او ترجیح مي‌داد صبر کند و چیزی نخورد (که معمولا هم گزینه دوم را انتخاب مي‌کرد). او هیچ وقت مانند برادرش گریه نمي‌کرد و عصبی نمي‌شد. همیشه فکر مي‌کردم اگر غذای پسرم اولم کمي دیر شود، او خودش را از دست من رها مي‌کند، به آشپرخانه مي‌رود، در يخچال را باز مي‌کند و پاکت شیر را بر می‌دارد و يک نفس سر مي‌کشد. جالب‌تر اینجاست که بعد از آن همه بی‌تابی و شلوغ کردن، به محض اینکه نوک سینه‌ام را در دهانش مي‌گذاشتم، او خشکش مي‌زد. نه سینه‌ام را می‌مکید، نه چیزی مي‌خورد و نه حتی تکان مي‌خورد! مانند فوتبالیستی که تمام طول زمین را مي‌دود اما تا به توپ می‌رسد، از حرکت باز مي‌ماند و سر جایش خشکش مي‌زند. چند روز پیش، مشغول خواندن کتابی راجع به اولین سال زندگی کودکان بودم که به مطلب جالبی درباره الگوی غذایی بچه‌ها برخوردم. در این قسمت درباره نحوه‌های گوناگون شیر خوردن بچه‌ها توضیحاتی داده شده بود. در کل 5 نوع شیر خوردن وجود دارد که يکی از انواع آن «هیجان انفعالی» است. در این نوع، بچه با دیدن سینه مادرش از خود بی‌خود مي‌شود و کنترلش را از دست مي‌دهد. جالب بود! اول فکر کردم نویسنده این کتاب‌، با دیدن پسر من کتابش را نوشته است! پسر من هم با دیدن سینه، هم بیش از حد هیجانزده مي‌شد و هم بعد از آن رفتاری انفعالی از خود بروز مي‌داد. اما بعد فهمیدم فقط پسر من نیست که این ویژگی را دارد. خیلی از بچه‌های دیگر هم رفتارهایی مشابه او از خود بروز مي‌دهند. به گفته يکی از محققان که در این زمینه بر صدها کودک تحقیقاتی انجام داده است، شیر خوردن بچه‌ها انواع مختلفی دارند. اگر شما هم بچه‌ای سالم دارید، ممکن است هر يک از این ویژگی‌ها را در او بیابید.

بالاخره فرزند شما چگونه شیر مي‌خورد؟

نوع اول

این بچه‌ها مکنده‌هایی بسیار قهار هستند. حتی گاهی به آنها جاروبرقی کوچولو هم گفته مي‌شود. آنها نوک پستان را مي‌قاپند و با تمام انرژی خود 10 تا 20 دقیقه سینه مادرشان را مي‌مکند. چطور باید به آنها کمک کرد: آنها را محکم نگه دارید. رفتار با این مکنده‌های کوچک به نظر راحت مي‌رسد. آنها مي‌دانند چه کاری باید بکنند و آن را به خوبی انجام می‌دهند. اما باید مراقب نوزادی با این حرص و ولع بود. او را محکم نگه دارید و مطمئن شوید نوک سینه در دهانش به درستی قرار گرفته است، در غیر این صورت به سینه خودتان آسیب مي‌رساند. او را طوری نگه دارید که احساس راحتی کند. سرش را عقب و چانه اش را بالا نگه دارید. درد را تحمل نکنید. گاهی مادر این بچه‌ها فکر ميکنند چون فرزندشان برای خوردن ولع زیادی دارد و صبر نمي‌کند تا نوک سینه به درستی در دهانش قرار بگیرد، درد کشیدن طبیعی است. اما این تصوری غلط است. به گفته يکی از متخصصان در این زمینه، حتی اگر با مکش اول مادر احساس درد کند، دفعه دوم و سوم باید حالت کودک را تغییر دهد تا این درد برطرف شود. اگر لازم شد سینه را از دهان او بیرون بکشید (این کار را با سرعت انجام ندهید، ابتدا انگشتتان را در گوشه دهانش قرار دهید تا جریان شیرخواری را قطع کنید، بعد این کار را انجام دهید)، سپس دوباره سینه را در دهانش قرار دهید. هر چند دقیقه، حالت‌شیردهی را عوض کنید. حتی اگر تا الان از سینه راستتان شیر مي‌خورده است، حال از سینه چپ به او شیر دهید. با این کار از زخم شدن نوک سینه تا حدی جلوگیری مي‌کنید.

نوع دوم

این بچه‌ها هیجان‌زده‌هایی منفعل هستند. آنها با حالتی دیوانه وار به دنبال سینه هستند و وقتی در دهانشان قرار ميگیرد، آنقدر سرشان را تکان مي‌دهند که آن را از دست ميدهند. با ناامیدی جیغ مي‌کشند و عصبی مي‌شوند. گاهی لازم است این بچه‌ها را در طول جریان شیر دهی چندین بار آرام کرد. چطور باید به آنها کمک کرد: زود خواسته آنها را بر آورده کنید. با اولین علائم گرسنگی که از او مي‌بینید، سینه تان را به او بدهید. با این کار عصبانیت و ناامیدی را از او بر‌طرف مي‌کنید. گرسنگی او علائم مختلفی دارند. خوب است این علائم را بشناسید. برخی از آنها عبارتند از: از خواب پریدن، جیغ زدن ( و با دهان به دنبال سینه گشتن)، دست و پا زدن، دست را به دهان بردن و تکان دادن دهان و زبان. اگر فرزندتان هر يک از این علائم را از خود نشان داد، قبل از اینکه بیتابی کند به او شیر دهید. شیر دادن را در اولویت قرار دهید. وقتی فرزندتان از خواب بیدار مي‌شود، اول پوشک او را عوض نکنید. قبل از هر کاری غذای او را بدهید. بعد به کارهای دیگر او رسیدگی کنید. از راه‌هایی برای آرام کردن او استفاده کنید. برای اینکه تمرکز فرزندتان هنگام شیر خوردن از بین نرود، بر يک صندلی روان بنشینید و به او شیر دهید. حرکت به او آرامش مي‌دهد. شیر خوردن در وان آب گرم و يا هر حالتی که پوست فرزندتان با پوست شما تماس مستقیم داشته باشد نیز آرام کننده است. هر چیزی که او را به ياد زندگی درون رحم مادرش بیاندازد نیز همین ویژگی را دارد: گرما، حرکت،صداها و نزدیکی به مادر.

نوع سوم

این شیرخواران بی‌میل، روزهای اول، تا زمانیکه مادرشان به آنها شیر ندهد، هیچ عکس‌العملی نشان نمي‌دهند. بعد از چند وقت، اگر گرسنه شوند، کمي گریه مي‌کنند. وقتی سینه در دهانشان قرار مي‌گیرد، دو يا سه بار آن را مي‌مکند و بعد رهایش مي‌کنند. به نظر ميرسد آنها بچه‌های بی‌آزاری هستند. بیشتر مي‌خوابند و خیلی کم گریه مي‌کنند. اما باید به آنها توجه کافی داشته باشیم تا گرسنه نمانند.

چطور به آنها کمک کنیم: این بچه‌های خواب آلود، ممکن است علائم گرسنگی از خود نشان ندهند. به همین خاطر هر يک ساعت در میان خودتان به آنها شیر بدهید، چه در ظاهر میل داشته باشند چه میل نداشته باشند. ممکن است فرزندتان اوایل زیاد شیر نخورد، اما باید این فرصت را به او داد و او باید تمرین کند. اگر بیش از چهار ساعت از آخرین باری که شیر خورده است مي‌گذرد، شاید حتی لازم باشد شب او را برای خوردن شیر از خواب بیدار کنید. خیلی نگران میزان و کمیت نباشید. نگران بودن راجع به اینکه فرزند کم‌اشتهای‌تان چقدر شیر خورده است خیلی طبیعی است، اما نوزادانی که تازه متولد شده‌اند، معمولا هفته اول را خیلی کم شیر مي‌خورند. شاید در هر وعده 20 تا 30 گرم. نگران نشوید و بدانید که نیاز او با همین مقدار رفع مي‌شود. یکی از بهترین و مطمئن‌ترین علائم يک تغذیه مناسب، داشتن ادراری به رنگ زرد روشن و مدفوعی طبیعی است. به روند رشد او توجه داشته باشید. همه نوزادان تازه متولد شده، در 3 - 4 روز اول زندگی شان کمي لاغر مي‌شوند. این مسئله طبیعی است. اما نباید بیش از 10 درصد وزن کل بدنشان را از دست بدهند. همچنین این کاهش وزن باید تا روز دهم جبران شود.

نوع چهارم

این بچه‌ها دوست دارند قبل از خوردن، با سینه مادرشان بازی کنند و شیر را مزه مزه کنند. اگر آنها را هُل کنید، معترضانه شروع به جیغ زدن مي‌کنند. اما زمانی که به هدفشان مي‌رسند،آرام می‌شوند و خیلی خوب شیر مي‌خورند. چطور به آنها کمک کنیم: آنها را هُل نکنید. درست است که بازی کردن فرزندتان با سینه شما در انظار عمومي کمي خجالت‌آور است، اما این کار هورمون‌های شما را تحریک می‌کند و تولید شیر را افزایش مي‌دهد. پس از این به بعد هر وقت از این کار او خسته و عصبانی شدید، نفسی عمیق بکشید و بگذارید او کار خودش را انجام دهد. مطمئن شوید نوک سینه به درستی در دهان فرزندتان قرار گرفته است. زمانی‌که فرزندتان نهایتا شروع به خوردن کرد، شما جرأت نمي‌کنید مزاحم او شوید حتی اگر نوک سینه به درستی در دهانش قرار نگرفته باشد. اما شما باید خودتان را مجبور کنید وضعیت او را اصلاح کنید. از شیر خوردن فرزندتان لذت ببرید. می‌توانید مجله يا کتاب بخوانید يا حتی به فرزندتان نگاه کنید و از این موجود کوچک لذت ببرید.

نوع پنجم

بچه‌ها دوست دارند چند دقیقه شیر بخورند، کمي استراحت کنند و دوباره به کارشان ادامه دهند. بعضی از آنها هنگام شیر خوردن خوابشان مي‌برد،‌ ساعتی بعد بیدار و منتظر شیر مي‌شوند. ممکن است شیر خوردن آنها الگویی نامنظم و گیج‌کننده داشته باشد، اما نباید آنها را هُل کرد.

چطور به آنها کمک کنیم: آرام او را از خواب بیدار کنید. سعی کنید لباس‌هایش را کمتر کنید و او را از قنداق بیرون بیاورید تا راحتی‌اش کمتر و هوشیاری‌اش بیشتر شود. مي‌توانید هنگام شیر خوردن با پاهای او بازی کنید تا دیرتر خوابش ببرد. لازم نیست هر چند دقیقه يک بار از سینه دیگرتان به او شیر دهید. از آنجایی که این نوع بچه‌ها معمولا فقط 1 - 2 دقیقه سینه مادرشان را مي‌مکند و بعد استراحت مي‌کنند. در واقع در این مورد لازم نیست به آنچه کتاب‌ها و مجلات توصیه مي‌کنند عمل کنید. هر وقت خواستید به او شیر دهید، از سینه‌ای استفاده کنید که احساس مي‌کنید پرتر است. همچنین هر وقت حس کردید سینه‌تان خالی شده است، از سینه دیگر به او شیر دهید. از دستهای‌تان کمک بگیرید. هر وقت احساس کردید سرعت شیر خوردن کودکتان پایین آمده است، با دست سینه‌تان را فشار دهید تا شیر بیشتری از آن بیاید. قسمت سفتی از سینه‌تان را پیدا کنید (معمولا نزدیک زیر بغل)، آن را به طرف نوک سینه ماساژ دهید. آنقدر این کار را تکرار کنید تا صدای قورت دادن او را بشنوید. با فرزندتان همراه شوید. قبل از پایان ماه اول، شیر خوردن فرزندتان نظم و قاعده بیشتری مي‌گیرد و قابل پیش‌بینی مي‌شود. پس قبل از آن، فقط به فرزندتان فکر کنید و بیشتر وقتتان را برای او بگذارید. شستن لباس‌ها، پختن غذا و تلفن زدن به دوست و آشنا را فراموش کنید و مدام با خودتان تکرار کنید «مهمترین کار من در حال حاضر رسیدگی به فرزندم است». دراز کشیدن پیش کودک‌تان مهمترین کاری است که شما باید انجام دهید. پس مدام عذاب وجدان نداشته باشید و از بودن با فرزندتان لذت ببرید./ح

منبع ماهنامه دنياي سلامت