به گزارش ویژه نامه نوروزی باشگاه خبرنگاران، يكي از جشن هايي كه در زندگي مردم قزاق و عادت و عرف آن داراي مقام خاص است و از روزگاران قديم از آن تجليل مي شود جشن نوروز است. در سال 1926 حزب کمونیست شوروی نوروز را به عنوان جشن ارتجاعی و بیگانه ممنوع اعلام کرد و تنها بعد از 62 سال یعنی در سال 1988 دوباره این جشن به آغوش کشورهای آسیای مرکزی از جمله قزاقستان بازگشت.

اين روز هر سال در اول فروردين ماه جشن گرفته مي شود. اين روز هنگامي است كه شب و روز برابر شده، برفها آب و سبزه ها شروع به دميدن مي كنند.

در اين زمان دام ها و احشام زاد و ولد نموده ، دهقانان فراغت يافته و دهانش به لبنيات مي رسد. همين امر سبب شده مردم قزاقستان نوروز را اعتدال بهاري بدانند.

قزاق ها بر اين باورند كه در اين روز ستاره هاي آسماني به نقطه ابتدايي مي رسند و همه جا و همه چيز تازه مي شود و زمين را شادماني فرا مي گيرد.

آن ها معتقدند كه نوروز آغاز سال است و در ميان آنان عبارات زيبايي درباره نوروز وجود دارد نوروز روزي است كه يك سال منتظرش بوده اند، نوروز روزي است كه خير بر زمين فرود آمده و بالاخره نوروز روزي است كه سنگ نيلگون سمرقند آب مي شود. در شبي كه قرار است سال تحويل شود صاحبخانه دو عدد شمع در بالاي خانه اش روشن مي كند، خانه تكاني كرده و چون مردم قزاق عقيده دارند كه تميز بودن خانه در آغاز سال نو باعث مي شود كه افراد آن خانه دچار بيماري و بدبختي نشوند به اين مساله ايمان داشته و هر سال آن را رعايت مي كنند.

مردم پوشاك خوب پوشيده، در آبادي گشت و گذار كرده، به مناسبت نوروز به همديگر تبريك گفته، ديدارهاي مشتاقانه كرده، حين مصافحه هاي گرم و صميمانه براي يكديگر آرزوهاي نيكو كرده و خالصانه دعاي خير مي كنند.

در شب نوروز دختران روستايي قزاق با آخرين گوشت باقيمانده از گوشت اسب كه'سوقيم' نام دارد غذايي به نام 'اويقي آشار' مي پزند و از جوان هايي كه دوستشان دارند پذيرايي مي كنند. آن ها نيز در قبال آن به دختران آينه و شانه و عطر هديه مي كنند كه اين هدايا را 'سلت اتكيتر' مي نامند كه به معناي علاقه آور است.

جوانان قزاق در عيد نوروز ساعت سه صبح يك اسب سركش را زين كرده و به همراه عروسكي كه به گردن آويز زنگوله اي دارد رها كرده تا از اين طريق مردم را بيدار كنند. عروسك در حقيقت نمادي از سال نو است كه آمدن خود را سوار بر اسب به همه اعلام مي كند.

بر اساس صحبت‌های قزاق‌های مسن، گذشتگان آن‌ها باور داشتند که اگر قبل از ورود نوروز اقدام به پاک و باصفا کردن منازل شود و افراد توانمند از نظر مالی به تنگ‌دستان کمک کنند، افراد متخاصم یکدیگر را ببخشند و غیره، نظر لطف الهی نیز در آن سال بیش از گذشته شامل حال مردم خواهد شد.

قزاق‌هابا نیت فیض و برکت و بارندگی‌های سال جدید شب قبل از آمدن نوروز ظرف‌های خود را پر از شیر، ماست، گندم و آب چشمه می‌کردند.

رفتن به قبرستان‌ها و قرائت قرآن بر سر مزار اموات از جمله دیگر سنت‌های نوروزی قزاق‌ها بوده است که هنوز هم ادامه دارد.در گذشته معمولا صبح روزی که نوروز فرا می‌رسید 3 نفر که آن‌ها را قزاق‌ها «جارچی» می‌نامند، لباس رنگارنگ بر تن کرده و به کوچه‌‌ها رفته و مردم را به بزم‌گاه دعوت می‌کردند.

این 3 نفر با پوشش قهرمان‌های اسطوره‌ای قزاق‌ها با نام‌های «الدر کاسه»، «ژرینشا» و «قراشاش» حاضر می‌شدند و مردم را برای حضور در بزم‌گاه دعوت می‌کردند.جشن نوروز در هر منطقه‌ای با دعای محترم‌ترین افراد آغاز می‌شد که عمده آن‌ها شخصیت‌های روحانی بودند.

در کنار مسابقات اسب‌دوانی و زور‌آزمایی جوانان بر روی اسب، همچنین برنامه‌های اجرا می‌شد که دارای ماهیت فرهنگی بود که در این راستا به مسابقات «بیت‌برک»، «چیستان»، «حماسه‌خوانی» و غیره می‌توان اشاره کرد.

قزاق‌ها به مناسبت نوروز نوشیدنی اختصاصی‌ای دارند که حتی نام آن «نوروزکاژه» (نوشیدنی نوروزی) بوده و از هفت نوع زراعت دانه‌ای آماده می‌شود و امروز نیز آماده کردن آن برای نوروز مرسوم است./ ق پ

ویژه نامه نوروز باشگاه خبرنگاران را اینجا ببینید