به گزارش سرويس بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران؛از آنجايي كه تاثير كيفيت زندگي (عرض عمر) بر تغييرات دوران سالمندي بسيار بيشتر از كميت آن و تعداد سالهاي عمر است، مي‌توان با انجام اقدامات ساده و مفيد تا حد ممكن توانايي‌هاي جسمي و ذهني را تا پايان عمر حفظ كرد و دوران پيري را هر چه فعال‌تر و پربارتر نمود. برخي افراد سالمند قابليت‌ها و توانايي‌هاي‌شان همانند كساني است كه نصف آنها سن دارند. مغز از مهمترين ارگان‌هاي حياتي بدن است كه همچون بخش هاي ديگر با افزايش سن و روند پيري دچار تغيير و فرسودگي مي‌شود و اگر براي حفظ و سلامت آن در طول زندگي كاري نكرده باشيم، ممكن است رو به زوال رفته و بيماري آلزايمر حادث شود. ده راهكار پيشگيرانه ارائه گرديده است كه فعاليت‌هاي ذهني به عنوان يكي از عوامل مراقبت و حفظ و نگهداري مغز موضوع مورد اين بحث مي‌باشد. پژوهش‌ها نشان داده افرادي كه در طول عمرشان دائما فعاليت هاي مغزي و تمرينات فكري دارند، اولا احتمال ابتلا به بيماري در آنها كاهش مي‌يابد، دوما اگر دچار بيماري شوند، عوارض كمتري به دنبال خواهد داشت. به اعتقاد پژوهشگران فعاليت‌هاي ذهني با افزايش خون‌رساني به مغز و گسترش ارتباطات بين سلول‌هاي مغز،بروز بيماري آلزايمر با عوارض آن را كاهش مي‌دهند.
هرچه سلول‌هاي مغزي ارتباط بيشتري با هم داشته باشند و اطلاعات بيشتري رد و بدل كنند، مغز ورزيده‌تر مي‌شود.
دانشمندان معتقدند تمرينات فكري براي مغز مثل شنا كردن براي بدن است، به طوري كه هر چه بيشتر باشد، مغز قوي‌تر خواهد بود.
مغز همچون ساير اعضاي بدن اگر در طي عمر كمتر استفاده شده و تمرينات كمرتي انجام دهد،زودتر پير شده و قدرت فعاليت كمتري خواهد داشت.
بياييد ديرتر پير شويم
كساني كه ساليان دراز تنها مشغوليت ذهني‌شان تماشاي تلويزيون يا مكالمات تلفني يا گوش دادن به راديو بوده، در معرض ابتلا به بيماري‌اند. هر چند اين كارها به صورت محدود آموزنده است، اما افراط در اين زمينه ضمن باز داشتن فرد از فعاليت ديگر، ذهن و فكر را نيز از فعاليت باز مي‌دارد و احتمال تخريب مغز و تضعيف حافظه را افزايش مي‌دهد؛ در حالي كه تمرينات مغزي مختلف (تحصيلات علمي، مطالعه، نوشتن مطلب، نقاشي، حل جدول، نواختن موسيقي، بازي شطرنج،يادگيري زبان جديد، محاسبات ذهني رياضيات ...) مقاومت مغز را در برابر بيماري آلزايمر بالا مي‌برد و احتمال تخريب مغز و تضعيف حافظه را كاهش مي‌دهد.
كسب آموزه‌هاي جديد و ادامه تحصيلات در هر سني به دليل افزايش ذخاير شناختي مغز با ريسك كمتر بيماري آلزايمر همراه مي‌باشد.
تمرينات مغزي
تمرينات مغزي فقط مختص سنين جواني نيست، به اعتقاد پژوهشگران فعاليت‌هاي ذهني، به ويژه در سنين 50-65 سالگي براي مقابله با «زوال عقل» لازم و موثرند. از آنجايي كه در اين دوره سني افراد به دليل تغييرات فيزيولوژيكي بدن (افزايش سن و كاهش توانايي‌هاي جسمي و ذهني) و تغييرت شغلي (بازنشستگي) و تغييرات خانوادگي ( از دست دادن همسر) در معرض خطر بيماري آلزايمر قرار دارند، ضروريست نسبت به انجام اقدامات پيشگيرانه، به خصوص تمرينات مربوط به مغز به شرح ذيل توجه شود:
تقويت حافظه
حافظه خاطرات: ديدن آلبوم عكس‌ها و فيلم‌هاي مراسم خانوادگي و يا تهيه شجره‌نامه.
حافظه دانش و معلومات عمومي: تماشاي فيلم‌هاي مستند و راز بقا، بازي اسم/فاميل، حتي به صورت شفاهي، ديدن تصاوير و خواندن مطالب مربوط به اماكن تاريخي، مذهبي و هنري، ديدن تصاوير و خواندن مطالب مربوط به اشخاص مشهور علمي، مذهبي و هنري.
حافظه و مهارت‌ها
مهارت‌هاي حركتي درشت: پياده‌روي، دويدن آهسته،حركات موزون همراه با موسيقي،بازي‌هاي هدف‌گيري و پرتاب حلقه، بازي‌هاي مختلف با توپ مثل واليبال، بسكتبال، فوتبال، تنيس و ...
مهارت‌هاي حركتي ظريف: تهيه كاردستي، نقاشي، آشپزي، شيريني‌پزي، تهيه ترشي و مربا، رنگ‌آميزي، بافتني، خياطي، گلدوزي، گلكاري، باغباني و نواختن موسيقي.
تقويت مهارت‌هاي كلامي: خواندن كتاب، روزنامه و مجله، نوشتن نامه يا هر مطلبي، مشاعره، تعريف داستان يا فيلم، بازي با كلمات، صحبت در مورد ضرب‌المثل‌ها.
تقويت قدرت تفكر و استدلال: بازي‌هاي فكري ساده، بازي منچ يا شطرنج، حل جدول،حل چيستان و معماهاي تصويري.
افرادي كه در دوران ميانسالي به فعاليت‌هايي مثل مطالعه كتاب، حل جدول يا پازل و معما مشغول بوده‌اند، كمتر دچار تضعيف و تحليل حافظه مي‌شوند.
نكات مهم
هر روز يك كار تازه انجام داده يا روش انجام معمول كارهاي روزانه را تغيير دهيد.
اگر رسما از كار و فعاليت دور شده‌ايد (بازنشستگي)، حتما فعاليتي را جايگزين نماييد.
بجاي استفاده از ماشين‌حساب و موبايل و ... موارد مورد نظر را به حافظه بسپاريد.
يادگيري يك زبان جديد براي ورزيده كردن مغز را فراموش نكنيد.
در جمع دوستان و خا نواده به بحث و تبادل نظر بپردازيد.
با قصه‌گويي و بازي با نوه‌ها شادي را به آنها و سلامتي را به خود هديه دهيد. درباره آينده بينديشيد و براي سلامتي مغز خود از امروز برنامه ريزي كنيد. /ع
