به گزارش
سرویس علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، كپكها در صورت مناسب بودن شرایط رشد، یعنی رطوبت و گرما بسرعت رشد میكنند و میتوانند سبب تخریب و غیرقابل مصرف شدن میوهها و غذاها شوند. كپكها اگر چه بیشتر اوقات شمایلی شبیه هم دارند، اما هر نوع ماده غذایی، كپك مخصوص خودش را دارد مثلا كپكی كه روی میوهها رشد میكند با كپك نان، مربا و خشكبار فرق دارد.
كپك نان یكی از خطرناكترین انواع كپك است، چون بسرعت در بافت نان نفوذ میكند و اگر لایههای نان روی هم چیده شده باشد، بخشهای بالایی و پایینی خود را نیز آلوده میكند. وقتی نان كپك زد، راهی جز دور انداختن آن وجود ندارد، اما برای این كه این اتفاق نیفتد پیش از سرد شدن كامل نانها، نباید آنها را روی هم چید، چون حرارت نان موجب كپكزدگی زودرس میشود. این در حالی است كه انباشته شدن نان داغ پیش از سرد شدن، موجب تغییر حالت ظاهری، بیات شدن زودرس و بروز بیماریهای گوارشی میشود. پس برای این كه كپك، نانهای شما را از بین نبرد آنها را پس از خنك شدن درون كیسههای پلاستیكی بگذارید و درون فریزر قرار دهید. البته پیچیدن نان در پارچههای سفید و تمیز بهتر از كیسههای پلاستیكی است، چون رطوبت نان را جذب میكند و مانع كپك زدگی آن میشود.
كپك زدن میوهها درون یخچال هم واقعا دردسرساز است، چون جمع كردن لاشههای آبكی و شل شده آنها از جامیوهای همراه بوی نامطبوعی كه دارند، آزاردهنده است. میوهها را حتی وقتی میشوییم و خشك میكنیم و درون یخچال قرار میدهیم باز هم كپك میزنند. این به خاطر آبی است كه درون میوهها وجود دارد و البته رطوبت درون یخچال هم به این مساله دامن میزند. پس بهترین كار، خرید میوه به اندازه نیاز و قرار دادن آنها درون پارچههای نخی برای جلوگیری از كپك زدگی است. البته اگر یك قطعه اسفنج در جامیوهای قرار دهید، رطوبت و آب آن را جذب كرده و مانع كپكزدگی میشود.
اما اگر پنیر كپك زد كمی آن را با احتیاط بیشتر مصرف كنید، چون پنیر كپك زده میكروبهای دیگری نیز دارد كه ممكن است سبب بیماریهای گوارشی شوند. پس اگر پنیرتان كپك زد كمی بیشتر از قسمت كپك زده آن را جدا و مصرف كنید. مربا هم یكی از مواد خوراكی درون یخچال است كه اغلب كپك میزند.
كپك زدن مربا البته به مراحل پخت آن برمیگردد به طوری كه اگر مربا خوب نپخته باشد، خیلی زود كپك میزند. البته استفاده از ظروف مناسب دردار كه مانع رسیدن هوا به آن شود در نگهداری مربا موثر است و مانع تشكیل كپك روی آن میشود، اما اگر مربا كپك زده باشد، میتوان یك لایه از روی آن برداشت و بقیه آن را دوباره پخت. بهتر است هنگام تهیه مربا از قاشق چوبی استفاده كنید. روش دیگری كه مانع از كپك زدگی میشود، استفاده از كاغذ روغنی است كه میتوان آن را روی سطح مربا قرار داد. با این كار هوا به سطح مربا نمیرسد و در نتیجه كپك نمیزند.
قرار گرفتن لایهای از كپك روی رب گوجهفرنگی هم اتفاقی همیشگی است. برای پیشگیری از كپك رب نیز میتوان یك لایه روغن روی سطح آنها مالید تا اكسیژن به سطح آن نرسد و در نتیجه رشد كپكها متوقف شود. وقتی روغن مالی در سطح رب انجام شود حتی نیازی به نگه داشتن آن درون یخچال نیست.برای پیشگیری از كپك زدن آبغوره و سركه هم باید توجه كنید كه ظرف محتوی آنها حتما تا ته پر شود و جایی برای هوا در آن نماند. یك راه دیگر هم وجود دارد و این كه شیشههای محتوی آبغوره یا سركه را درون ظرف بزرگی پر از آب قرار دهید و روی شعله بگذارید تا آب جوش بیاید. به مدت 6 دقیقه این شیشهها را بجوشانید تا تمام سلولهای رویشی كپك درون آبغوره و سركه از بین برود./عط