سفالگري يکي از قديمي ترين صنايعي است که زادگاه آن ميهن کهن سال ما ايران است.

به گزارش گروه استانهاي باشگاه خبرنگاران ، قرائن موجود از آثار کشف شده گوياي اين حقيقت است که تاريخ سفالگري در ايران به ده هزار سال قبل از ميلاد بر مي گردد.
ترديدي نيست که نخستين سفالينه ها به وسيله دست و بدون استفاده از چرخ سفالگري ، لعاب و حتي کوره پخت توليد و عرضه مي شد اما با ساخت چرخ سفالگري در سه هزار و پانصد سال پيش از ميلاد تحول بزرگي در اين صنعت بوجود آمد و موجب شد تا محصولات از نظر شکل و ساخت ، متنوع تر و ظريف تر شود و ميزان توليد نيز افزايش يابد .
با آغاز دوران اسلامي به علت روح سادگي و به دور از تجمل پرستي فرهنگ اسلامي،به صنعت سفال سازي توجه بيشتري معطوف شد و امروزه سفال ، سراميک و کاشي ، جزيي از دانش وسيع و گسترده است.
دراستان يزد به ويژه  شهرستان ميبد هنر سفالگري و سراميک سازي از گذشته هاي بسيار دور رايج بوده است.
سفالگري در اين شهرستان به علت وفور موادخام وخاك مستعد به ظهور رسيده است.
قديمي ترين نشانه‌ هاي سفال ميبد همانا تكه هايي ازسفال است كه گهگاه در جرزهاي قطور نارين قلعه،به دست مي‌آيد.حتي درلاي خشت هاي بزرگ قلعه كه ازروزگار ساساني است،مي‌توان خرده سفال‌هاي رنگي را ديد.
نقش نگاره‌اي که اخيراً درهمين مکان برروي پاره‌سفال پيدا شده‌است مانند نقش نيمه انسان – نيمه حيوان حک شده براين سفال مربوط به نوع اعتقادات مذهبي مردم اين ناحيه بوده که شبيه همان نقش نگارهايي است که درتمدن هزاره سوم پيش ازميلاد ايلامي‌ها است.
نقوشي که روي سفال هاي ميبد به چشم مي خورد يکي تصوير خورشيد است که در واقع از خورشيد درخشان مناطق حاشيه کوير الهام گرفته شده و به صورت زن نقاشي مي شود که اصطلاحاً خورشيد خانم ناميده مي شود و ديگر تصوير گل هاي تزئيني، ماهي و پرنده است که به نظر مي رسد ماهي را به کنايه از آب نقش مي زنند ، که دراين منطقه اهميت حياتي دارد.
به عبارت ديگر نقوش اين سفال ها بازتاب محيط زندگي و آرزوهاو خواسته هاي پديد آورندگان آن مي باشد.
شطرنجي و شويدي از ديگر طرح هاي مطرح سفال ميبد است.
اين نقش ها بيشتر با رنگ هاي آبي ، سبز ، زرد و خطوط ظريف سياه نقاشي مي شود و از اصالت و زيبايي خاصي برخوردار است.
نقاشي با رنگ هاي آبي و سبز بر زمينه سفيد رنگ بدنه اين ظروف، نشانه خاص سفال ميبد است.
در گذشته نه چندان دور سفال براي توليد ظروف منازل مثل کوزه و سبو، ديگ و ديزي، کاسه، ظروف لعاب دار مثل بشقاب، قندان، ليوان، و... در معماري براي فرش حياط، پوشش بام ها، ساخت بدنه بادگيرها، تزيين سردرها، سبک سازي بام ها و آب روها استفاده مي شده است.
معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي/ صنايع دستي و گردشگري يزد گفت: هم اکنون 42 کارگاه سفال و سراميک در ميبد با مجوز رسمي از اين اداره کل و با اشتغالزايي پانصد نفر فعاليت مي کنند که بيست کارگاه سفال سازي و بقيه سراميک سازي است.
بهشتي نژاد افزود:در اين کارگاهها سالانه 600 تن سفال و 360 تن سراميک درمجموع به ارزش حدود 10 ميليارد تومان توليد مي شود.
هرچند استان يزد درخصوص توليد سفال و سراميک در کشور حرف اول را مي زند اما چندسالي است که اين هنر باارزش و چندهزارساله از رونق چنداني برخوردار نيست و رو به رکود است. 
هنرمند سفالگر ميبدي با نامطلوب توصيف کردن وضعيت صنايع دستي در اين شهرستان گفت: در گذشته هفتاد کارگاه سفالگري در ميبد فعال بود.
عسکري که بيش از چهل سال سابقه سفالگري دارد گفت: در صورت ادامه اين روند تجربه بيش از هزار ساله اين هنر از بين خواهد رفت و احياي مجدد آن نيز محال است.
غلامي از ديگر توليدکنندگان سفال و سراميک ميبد نيز گفت: با گران بودن مواد اوليه / سوخت و انرژي و بازار اشباع شده ايران از ظروف چيني، کارگاه‌هاي صنايع دستي کشش و تحمل ادامه کار را ندارد.
وي نبود تخصص کامل در زمينه پخت در بعضي از کارگاه‌ها، نبود بازارياب و مدل‌ساز فعال و با سليقه براي تنوع طرح و نقش ها را از جمله مشکلات سفالگري در ميبد عنوان کرد.
بهرامي از ديگر سراميک سازان ميبدي گفت: با توجه به نياز به سرمايه‌گذاري اوليه براي عرضه محصولات و با توجه به عرضه محصولات چيني با قيمت پايين‌تر، فروش اجناس توليد داخل چندان به صرفه نيست.
وي افزود: با گران شدن بنزين، تورهاي گردشگري کمتري در شهر داريم که اين نيز موجب کاهش رونق و فروش محصولات کارگاه‌هاي سفال و سراميک سازي شده است.
معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي/ صنايع دستي و گردشگري يزد با اشاره به اين که دولت به منظور زنده نگه داشتن هنر دستي در بخشنامه اي جديد از اداره هاي سراسر کشور خواسته است يک دهم از بودجه عمراني خود را به خريد صنايع دستي براي همان اداره هزينه کنند.
دهقاني يکي ديگر از توليدکنندگان سفال و سراميک در ميبد، نبود صنايع بسته بندي/ تشکل آگاه به قوانين صادرات و واردات سفال و سراميک/ نبود تخصص بازاريابي و فروش و نبود توان مالي بالا به منظور دير رسيدن سرمايه به دستشان را از مهم ترين مشکلات توليدکنندگان سفال و سراميک برشمرد.
معاون صنايع دستي اداره کل ميراث فرهنگي/ صنايع دستي و گردشگري يزد با اشاره به اين که اين توليدات فقط به صورت چمداني به خارج از کشور صادر مي شود گفت:درصورت رفع اين مشکلات صادرات از طريق گمرک يزد نيز در اولويت قرار خواهد گرفت.
اکبري از ديگر سفالگراني است که واردات اجناس چيني/ بالا بودن قيمت مواد اوليه/ سوخت و دستمزد کارگران و درنهايت قيمت تمام شده سفال و سراميک را از ديگر مشکلات اين صنعت دانست و افزود: با اختصاص يارانه بيشتر و تسهيلات و حمايت بيشتر دولت در اين زمينه بايد اين مشکل را رفع کرد وگرنه صنعت سفالگري راهي به جايي نخواهد برد و کارگاههاي توليدي سفال يا تعطيل خواهند شد يا به کارگاههاي توليد آجر و گلوله‌هاي سراميكي تغيير کاربري خواهند داد.
رئيس اداره ميراث فرهنگي/ صنايع دستي و گردشگري ميبد درخصوص واردات اجناس چيني گفت: سياست‌هاي كلي در زمينه‌ي صادرات و واردات در سطح ملي تنظيم و اجرا مي‌شود اما درباره‌ي آنچه به حوزه‌ي اجرايي ميراث فرهنگي استان و شهرستان مربوط است، فروش اقلام غير صنايع دستي در فروشگاه‌هاي متعلق به ميراث فرهنگي ممنوع است و در صورت مشاهده، فروشگاه مربوطه مشمول تعرفه‌ي آزاد خواهد.
دهقاني با اشاره به اين که معرفي صنايع دستي به ويژه سفال و سراميک ميبد به ديگر استان ها و کشورها مي تواند در ارتقاء اين صنعت در جهان موثر باشد گفت: به همين دليل سال گذشته نمايشگاه بين المللي سفال و سراميک با حضور 120 شرکت داخلي و خارجي در ميبد برپا شد.
دهقاني گفت : توليد سرويس‌هاي كامل/ تنوع بيشتر در توليدات و طرح ها /رعايت مالكيت معنوي طرح‌ها و نقش‌هاي جديد / بازاريابي، تبليغ و بسته‌بندي مناسب و برگزاري دوره‌هاي آموزشي تخصصي براي صنعتگران از راههاي رفع مشکل سفالگران ميبدي است.ج/

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۲
در انتظار بررسی: ۰
Iran, Islamic Republic of
ناشناس
۲۳:۱۶ ۳۰ مهر ۱۳۹۶
باعرض سلام و ممنون از. مطالب مفیدتون
Iran, Islamic Republic of
ناشناس
۲۳:۱۶ ۳۰ مهر ۱۳۹۶
باعرض سلام و ممنون از. مطالب مفیدتون