به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران، هاشمی افزود: سامانه GIS یک سیستم جامع و چندکاربردی است که نه تنها در حوزه منابع آب بلکه در سایر زمینه ها مانند زمین شناسی، محیط زیست، کشاورزی، نقشه کشی و .... مورد استفاده قرار می گیرد

وی یادآور شد: امروزه در جهان، استفاده از سامانه پیشرفته GIS برای مطالعات منابع آب، برنامه ریزی منابع آب و حتی در مكان يابي،طراحي و مديريت و اجرای طرح های توسعه ای منابع آب کاربردی حیاتی داشته و امکان صرفه جویی و بهره وری در بالاترین سطح را به کارشناسان فراهم مي سازد.

این مقام مسئول با بیان اینکه سامانه GIS به عنوان یک سیستم پیشرفته اطلاعاتی، امکان دریافت، ذخیره و تحلیل تمام داده های مکانی را به کارشناسان می دهد اظهار داشت: این سیستم در حوزه مطالعات منابع آب، امکان مديريت و تجزيه و تحليل اطلاعات مرتبط با محیط طبیعی شامل میزان بارش، تبخیر، وضعیت منابع آبی، و حتی داده های جمعیتی منطقه را در اختیار کارشناسان قرار می دهد.

به گفته هاشمی، سامانه پیشرفته GIS در حوزه برنامه ریزی منابع آبی هم کاربرد اساسی داشته بطوریکه با استفاده از داده ها و تحلیل اطلاعات ارائه شده در سیستم، میزان منابع و مصارف مشخص شده و این امکان را می دهد تا از منابع آبی موجود، بهترین بهره وری به دست آید.

وی اجرای طرح های توسعه ای آب را از دیگر حوزه های کاربردی سامانه پیشرفته GIS خواند و تصریح کرد: در این حوزه، سامانه جی آی اس در تعیین مکان مناسب و نیز ارائه بهترین مسیر خطوط انتقال آب به کار می آید تا بدینوسیله ضمن کاهش اثرات اجرای پروژه های عمرانی بر محیط زیست، کمترین هزینه ها را در پی داشته و بیشترین استفاده از منابع موجود نیز به دست آید.

 هاشمی یادآور شد: به طور کلی، سامانه GIS حجم انبوهی از داده ها و اطلاعات جمع آوری شدهرا مدیریت کرده و بر مبنای مدل مورد نظر کارشناسان ، تحلیل و در نهایت بهترین پیشنهاد ممکن را با لحاظ شرایط زیست محیطی، کاهش هزینه ها ارائه کرده و نیازها را مرتفع می سازد .

وی با اشاره به اینکه داده های این سامانه حاکی از تمرکز صنایع در شرق دریاچه ارومیه است افزود: راه اندازی صنایع جدید در وهله اول منوط به امکان تامین آب مورد نیاز است که به دلیل محدودیت منابع آبی در این حوزه، نیاز به انتقال منابع آب از حوضه های آبی دیگر از استان است.

 هاشمی تصریح کرد: سامانه جی آی اس نشان می دهد که لازم است از این پس استقرار کارخانجات به مناطق دیگر غیر از تبریز و حومه سوق یافته و بدین ترتیب فشار استفاده از منابع آب بر یک منطقه خاص وارد نشود.

مدیرعامل آب منطقه ای آذربایجان شرقی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به پیشینه سامانه GIS گفت: این سیستم ابتدا در سال ۱۹۶۲ در کشور کانادا و در حوزه کشاورزی مورد استفاده قرار گرفت اما در اواخر دهه ۶۰ امریکائیها آن را توسعه داده و در نهایت از دهه ۷۰ به اروپا رسید.

به گفته مهندس هاشمی، این سیستم از دهه ۱۳۷۰ شمسی (دهه ۹۰ میلادی) وارد ایران شد و از سال ۱۳۸۰ نیز با تدوین برنامه ای مدون، شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی به عنوان نخستین ارگان و پیشگام در منطقه شمالغرب، سامانه GIS را مستقر و مورد استفاده قرار داد.

وی یادآور شد: درحالیکه هنوز هم بسیاری از سازمانهای ذیربط چنین سامانه ای را مستقر نکرده اند، آب منطقه ای آذربایجان شرقی با تدوین برنامه ای جامع نسبت به استقرار سیستم سخت افزاری، فرهنگ سازی و آموزش نیروی انسانی و توسعه نرم افزاری سامانه GIS اقدام کرده و هم اکنون دیگر شرکت های آب منطقه ای از تجارب این شرکت استفاده می کنند .

مدیرعامل آب منطقه ای آذربایجان شرقی در ادامه سخنان خود با اشاره به مراحل تکوین و توسعه سامانه GIS در جهان گفت: در ابتدا سامانه «جی آی اس رومیزی» مورد استفاده قرار می گرفت اما برای امکان استفاده از داده های ارائه شده در سطحی گسترده، «جی آی اس مبتنی بر شبکه» توسعه یافت.

وی ادامه داد: مرحله سوم تکوین این سیستم، «جی آی اس چندسازمانی» بود چندین سازمان می توانستند از داده های یک سرور استفاده کنند اما در حال حاضر «جی آی اس مبتنی بر اینترنت» به عنوان نسل چهارم این سیستم در تمام جهان توسعه یافته و از سال ۸۹ در این شرکت مورد استفاده قرار می گیرد.

مهندس هاشمی در تحلیل مزایای GIS مبتنی بر اینترنت (WebGIS) گفت: این سیستم تحت وب بوده و بدین ترتیب اطلاعات و داده های سامانه در سراسر جهان برای کاربران قابل دسترسی، گزارش گیری و تحلیل و حتی به روز کردن اطلاعات سرور وجود دارد.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی در تشریح مزایای وب جی آی اس در حوزه آب نیز اظهار داشت: این شرکت به عنوان تنها مجموعه از نوع خود در منطقه که به این سامانه پیشرفته مجهز است، امکان دسترسی به سرور مرکزی را برای تمام مراکز خود در سراسر استان مهیا کرده تا ضمن به روز نگه داشتن اطلاعات خود، امکان تامین اطلاعات مورد نیاز در حوزه آب در اسرع وقت را فراهم کرده و بدین ترتیب دیگر برای دریافت هرگونه اطلاعات، نیاز به مراجعه به مرکز نباشد.

وی با بیان اینکه به دلیل محدودیت منابع آبی، در حال حاضر بحث مدیریت تخصیص منابع آبی به کاربران در اولویت آب منطقه ای آذربایجان شرقی قرار دارد افزود: سامانه سنجش از راه دور با هدف کسب اطلاعات از محیط بدون مراجعه به مکان مورد نظر و با استفاده از داده های ماهواره ای از سال ۸۰ در استان آغاز شده و از پنج سال گذشته نیز در مطالعات پروژه آبی در استان از داده ها و اطلاعات ماهواره ای به صورت کاربردی استفاده می گردد .

مهندس هاشمی با اشاره به اینکمه طی مدت ۱۰ سال گذشته بیش از ۲۰ پروژه توسعه GIS در شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی انجام شده است یادآور شد: تاکنون بیش از یک میلیارد تومان برای توسعه و ارتقای سامانه GIS و WebGIS در این مجموعه هزینه شده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آذربایجان شرقی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه اطلاعات موجود در آرشیو این مجموعه در منطقه بی نظیر است گفت: آب منطقه ای آذربایجان شرقی از سه طریق اطلاعات خود را به روز می کند که مهمترین آن، دریافت اطلاعات از منابع اینترنتی می باشد .

مهندس ارسلان هاشمی خرید اطلاعات از منابع علمی – تحقیقاتی را راهکار دوم به روز کردن اطلاعات ماهواره ای شرکت آب منطقه ای عنوان کرد و اظهار داشت: راهکار سوم به روز کردن داده های آرشیوی نیز تبادل اطلاعات با سازمان های مختلف است.

گفتنی است: سامانه WebGIS مستقر در آب منطقه ای آذربایجان شرقی در اردیبهشت ماه امسال از طرف وزارت نیرو در کنار پروژه تشکیل پایگاه داده ای زیربنایی GIS به تفکیک حوزه آبریز به عنوان پروژه های برتر برای ارائه در همایش ژئوماتیک ۹۰ انتخاب شده و مورد استقبال حاضران در همایش نیز قرار گرفت به طوریکه از طرف سازمان نقشه برداری کشور نیز موفق به دریافت لوح تقدیر گردید.