دکتر علی حسنی دانشیار گروه جراحی دهان، فک و صورت دانشگاه آزاد اسلامی در گفتگو با خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران اظهار کرد: شیوع بالای از دست رفتن زود هنگام دندانهای خلفی پایین نسبت به دندانهای دیگر از یک طرف و عدم درمان مناسب ناحیه بی دندانی از طرف دیگر  و در مواردی عوامل سيستمیک، سبب تحلیل پیشرونده استخوان آلوئورال در این ناحیه می شوند .

وی با بیان اینکه بازسازی سیستم جونده از دست رفته در این نواحی با توجه به محدودیت های آناتومیک مورد توجه متخصصین است افزود: روش های درمانی مختلفی جهت درمان بیماران دارای نواحی آتروفیک خلفی وجود دارد که هر کدام مزایا و معایب مربوط به خود را دارا می باشند که می توان به استفاده از پروتز متحرک، پروتز ثابت معمولی و در نهایت بازسازی سیستم دندانی فکی به وسیله درمان ایمپلنت اشاره كرد.

دانشیار گروه جراحی دهان ،فک و صورت دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد : هر کدام از اینها بسته به شرایط موجود کاربرد خود را دارا می باشند که در این میان استفاده از روشهای درمانی متکی بر ایمپلنت، دارای مزایای بسیار زیادی بوده که استفاده از آن روز به روز در حال گسترش است.

وی با اشاره به اینکه برای استفاده از این روش باید شرایط لازم برای قرار دادن ایمپلت وجود داشته باشد یادآور شد: جهت قرار دادن ایمپلنت نیازمند یک استخوان مطلوب در بعد کمی و کیفی هستیم که اين مهم در نواحی آتروفیک خلفی فک پایین خصوصا در مواردی که مدت زیادی از بی دندانی ناحیه گذشته باشد، فراهم نیست .

دکتر حسنی تصریح کرد : در این ناحیه با تحلیل رفتن استخوان آلوئول، عصب دندانی تحتانی به راس ریج فکی نزدیک تر می شود و میزان ارتفاع استخوان لازم برای قرار دادن ایمپلنت کافی نخواهد بود .

وی ادامه داد : راههای مختلف درمانی برای قرار دادن ایمپلنت در نواحی خلفی تحلیل رفته وجود دارد که هر کدام معایب و مزایای مربوط به خود را دارا بوده و هر کدام از این روشها اندیکاسیون خود را دارند که روش جابجایی فک تحتانی از جمله این روش ها می باشد .

2/93درصد جراحي جابجايي عصب مشکلات حسي را بدنبال دارند

دکتر حسنی با بيان اينکه در سال 1992 ،rosenquist اولین case series را بر روی 10بیمار و با استفاده از 26 ایمپلنت انجام داد که وی survival rate 96 درصد را برای این روش درمانی معرفی کرده و بدین ترتیب این روش به عنوان یک روش درمانی برای بازسازی سیستم درمانی فکی بوسیله ایمپلنت ، در نواحی خلفی پایین مورد قبول قرار گرفت اظهار کرد: ادامه تحقیقات برای بررسی روشهای مختلف این درمان ، مزایا ، معایب ، پیشگیری و کاهش عوارض جانبی آن آغاز گردید و روز به روز در حال افزایش و بهبود است .

وی با بیان اینکه تحقیق با بررسی مطالعاتی که در زمینه جابجایی عصب تحتانی ، جهت قرار دادن ایمپلنت صورت گرفته بودند و نیز مطالعاتی که به بررسی وضعیت عملکرد حسی عصب بعد از جراحی مذکور انجام شده بودند صورت گرفت گفت: معیارهای ورود به مطالعه انجام جراحی جابجایی عصب به دو روش و استفاده از هر نوع تکنیک یا نوآوری طی بیست سال گذشته بود که واژگان کلیدی جابجایی عصب، دیستالی کردن عصب، لترالی کردن عصب، عملکرد عصب بعد از جابجایی مورد کاوش قرار گرفتند .

دکتر حسنی با بیان اینکه طبق نتایج دو تعریف مختلف برای دو تکنیک جراحی جابجایی عصب وجود دارد افزود: جابجایی عصب دندانی بدون جابجایی عصب چانه ای و درگیری سوراخ چانه ای در بعض مقالات به عنوان nerve distalization نامیده شده است.

وی با اشاره به اينکه مشکلات حسی بعد از جراحی تقریبا در تمام موارد دیده می شود که شایع ترین آنها هیپوستزی ، پاراستزی ، هیپرسیزی هستند تصريح کرد: این مشکلات در صورت عدم بروز مشکل خاصی در زمان جراحی، بین 6 ماه تا یکسال بعد از جراحی رفع خواهند شد

وي اظهار کرد : به دنبال مشکلات حسی که مهمترین عارضه این جراحی هستند باید به وجود ریسک شکستگی فک به دنبال جراحی جابجایی عصب خصوصا در مواردی که تحلیل شدید فک وجود دارد یا بیمار دارای عضلات جونده قوی بوده و یا در حین جراحی استخوان زیادی توسط جراح برداشته شده و فک ضعیف شده باشد نیز اشاره نمود .

دانشیار گروه جراحی دهان ، فک و صورت دانشگاه آزاد اسلامی یادآور شد : یا توجه به مرور مطالعات انجام شده ، درصد موفقیت طولانی مدت ایمپلنت های قرار داده شده به دنبال انجام جراحی جابجایی عصب 91 درصد و درصد بروز مشکالت حسی پس از انجام جراحی جابجایی عصب 2/93 درصد است که در اين زمينه لازم به ذکر است در تمام مطالعات به جز یک مطالعه مشکلات حسی بعد از جراحی در 100 درصد بیماران دیده شده و تغییر درصد بروز این مشکل در این مطالعه فقط به دلیل همان یک مطالعه بوده است که پیشنهاد می شود جراح بروز مشکلات حسی بعد از جراحي را قطعی تصور کند و در نهایت درصد رفع مشکلات حسی به دنبال این جراحی حداکثر پس از گذشت 18 ماه، 2/95 درصد خواهد بود .

انتخاب درست بيمار و قطعي بودن عارضه از ضروريات رعايت درمان ايمپنت

وی با بیان اینکه درمان جابجایی عصب فک تحتانی برای قرار دادن ایمپلنت و بازسازی سیستم دندانی بیمار یک درمان پذیرفته شده و قابل انجام با نتایج قابل پیش بینی است اظهار کرد:لازم است برای این درمان نیز مانند هر درمان دیگر ، ضوابط پیش نیاز درمان را در نظر گرفت و در صورت وجود شرایط لازم به انجام این جراحی اقدام کرد که دراین راستا رعایت نکاتی جهت انجام جراحی جابجایی عصب لازم به نظر می رسد .

دکتر حسنی ادامه داد : انتخاب صحیح بیمار با توجه به قطعی بودن عارضه و مشکلات حسی ، آشنا کردن بیمار به مراحل و عوارض احتمالی و دادن توضیحات کامل و قابل درک و فهم نسبت به عوارض جراحی و عصبی و تفهیم حالت بی حسی ایجاد شونده برای بیمار و ذکر این نکته که در مواردنادر ممکن است بی حسی به طور دائمی باقی بماند ، تجویز دگزامتازون قبل از جراحی ، دارودرمانی لازم قبل و بعد از جراحی ، شناخت کامل جراح از آناتوموی و فیزیوپاتولوژی آسیب به عصب و توانایی ارزیابی سیر علائم کلینیکی اختلال عملکرد عصب پس از عمل جراحی ، آشنایی و تسلط جراح به جراحی ترمیم عصب و در دسترس داشتن وسایل مخصوص این کار و... از جمله نکاتی است که باید رعایت شوند./ عط