به گزارش باشگاه خبرنگاران ؛ حمام آب گرم بسيار متداول بود ولي استفاده از بوکستون، هاروگيت و چاه هاي تون برنج نيز در کنار ديگر روش هاي درماني رونق گرفتند.
البته مردم براي سرگرمي و تفريح هم به اين مناطق سر مي زدند به ويژه براي استفاده از آب ها، چشمه هاي آب گرم قاره اي هم مسافران بسياري را در قرن نوزدهم جذب مي کردند.
مي توان گفت بريتانيا مرکز استفاده از سواحل در ايام تعطيل بود در سفر به سواحل مردم سعي مي کردند از روش هاي تفريح دولتمردان تقليد کنند جرج سوم پادشاه بريتانيا هرگاه دچار ناخوشي مي شد به طور مستمر به وپموت مي رفت در آن زمان برخي از پزشکان حمام گرفتن با آب دريا را براي درمان توصيه مي کردند. اين رويه به کمک جرج چهارم به رويه عمومي تبديل شد.
امروز يکي از رو به رشدترين نمونه هاي گردشگري، گردشگري بهبود و سلامت است که به برخي از دلايل و انگيزه هاي گردشگران اين حوزه اشاره مي شود، بهبود و سلامت بدن و فکر (برنامه هاي کاهش وزن، سلامتي بدني بيشتر و مديريت استرس)، استراحت و تمدد اعصاب ، استفاده از امکانات و خدمات پزشکي (مانند جراحي هاي تخصصي)، استفاده از ويژگي هاي آب و هوايي و طبيعي يک منطقه براي آرامش تن و روان.
برپایه این گزارش ؛ همان طور که مي بينيم گردشگران سلامت لزوما بيمار نيستند در حقيقت بيشتر اين افراد به دنبال تقويت تن و روان و استفاده از امکاناتي براي اين منظور هستند در اين ميان ارائه دهندگان خدمات در اين بخش هم مشتريان خود را به اقدامات پيش گيرانه تشويق مي کنند.
معاون میراث فرهنگی خراسان جنوبی دراین خصوص می گوید: يکي از شاخه هاي گردشگري سلامت، طبيعت درماني است که بر ويژگي هاي آب و هوايي و طبيعي منطقه تکيه دارد و پتانسيل هاي آن در ايران نيز بسيار ديده مي شود.
حلاج مقدم با بیان اینکه استفاده از اثر شفابخش چشمه هاي آب گرم براي درمان بيماري ها، در پزشکي نوين از جايگاه ويژه اي برخوردار بوده و توصيه مي شودمی افزاید: به همين دليل در سراسر جهان مناطقي که داراي چشمه هاي آب گرم حاوي املاح مفيد هستند، از جمله جاذبه هاي گردشگري محسوب مي شوند.
وی با بیان اینکه در ايران نيز شمار، کيفيت و پراکنش چشمه هاي آب گرم به گونه اي است که مي تواند طبيعت درماني با استفاده از آب هاي طبيعي را به عنوان يکي از مهم ترين منابع گردشگري کشور معرفي کند اظهارمی دارد : بيشتر چشمه هاي آب گرم ايران در دامنه هاي البرز قرار دارد.
حلاج مقدم اضافه می کند: در ايران به جز چشمه ها، برخي ديگر از انواع طبيعت درماني، همچون لجن درماني نيز در مناطقي همچون درياچه اروميه و دامنه هاي کوه تفتان در بلوچستان رواج دارد.
وی ادامه می دهد : چشمه هاي آب گرم معدني فردوس- آبترش سربيشه و آبگرم لوت درخراسان جنوبي در نوع خود بي نظير هستند.
معاون میراث فرهنگی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه بايد توجه داشت که وجود چشمه هاي آب گرم به تنهايي موجب رونق گردشگري سلامت در يک منطقه نمي شود و اين حوزه از گردشگري با علايق خاص، به امکانات و خدمات اختصاصي و با کيفيت بيشتري نياز دارد می گوید: حمام هاي آب گرم، که معمولا با استفاده از چشمه هاي آب گرم خدماتي را به گردشگران ارائه مي دهند از جمله شيوه هاي تخصصي جذب گردشگر هدفمند است.
وی با بیان اینکه محصولات حمام هاي آب گرم معمولا به 4 دسته حمام آب گرم روزانه: مرکزي براي ارائه خدمات تخصصي در يک روز، حمام آب گرم مقصدي: مرکزي که علاوه بر حمام آب گرم، خدماتي نظير منوي غذاي سلامتي بخش و برنامه ها و راهکارهاي بهبود زندگي و بهبود سلامتي ارائه مي دهد، هتل حمام آب گرم: مرکزي در يک هتل که خدمات حمام آب گرم و برنامه سلامتي ارائه مي دهد، حمام آب گرم درماني: مرکزي که توسط يک يا چند پزشک و متخصص تاسيس شده و هدف اصلي شان ارائه خدمات پزشکي کامل و خدمات بهبودي نقاهت در محيطي دربرگيرنده حمام آب گرم باشد تقسم می شو د می افزاید: دلايل اهميت بازار گردشگري سلامت در بخش حمام هاي آب گرم: بر اساس اطلاعات مراکز جهاني، تقاضا براي سفر براي بار دوم و سوم به مقاصدي که خدمات گردشگري سلامت ارائه مي دهند در اروپا، آمريکا و ژاپن بيشتر شده است البته اين رشد بيشتر در حوزه گردشگران مسن سرپا و گردشگران جوان مرفه و تحصيلکرده مشهود است همچنين بر اساس اطلاعاتي که سازمان جهاني SPA (حمام هاي آب گرم) در مورد مراکز بهبود در آمريکا و اروپا منتشر کرده است مشتريان حمام هاي آب گرم و مراکز گردشگري سلامت معمولا ؛ افراد متاهل خانه دار که فرزند کمتر از 18 سال ندارند.کارمندان تمام وقت، دانش آموختگان دانشگاه ها هستند .
وی اضافه می کند : در اين تحقيق همچنين اعلام شده که ميانگين سني استفاده کنندگان از اين خدمات 43 سال و ميانگين درآمد سالانه آن ها 85 هزار دلار است ضمن اين که خدمات پوست و صورت و ماساژ بيشترين متقاضي را داشته است.
حلاج مقدم می گوید: بررسي اين اطلاعات نشان مي دهد بازار گردشگري سلامت، طيف وسيعي از گردشگران را تحت خدمات خود دارد و اين قابليت را دارد که به يک سرمايه گذاري پايدار و شکوفا تبديل شود.
وی می افزاید: آن چه که مسلم است براي ايجاد بازاري در يک منطقه، وجود 2 عامل شرط لازم است: وجود مواد اوليه (در اينجا آب هاي گرم معدني و لجن هاي درماني) در آن منطقه و وجود مشتري هميشگي.
حلاج مقدم اظهارمی دهد : در مورد ايران اين 2 عامل کاملا وجود دارد؛ اما درباره مشتري دائمي بايد گفت که کشورهاي حاشيه خليج فارس در درجه اول به دليل افزايش حضور گردشگرانشان در ايران در سال هاي اخير و اروپا، ژاپن و کره در درجه دوم به دليل سابقه حضور گردشگرانشان در کشورمان مي توانند مشتريان دائمي اين مراکز باشند اما آن چه که حلقه واسط بين اين 2 عامل است ايجاد زيرساخت هاي مناسب و برنامه ريزي تقويت مراکز گردشگري سلامت است.
وی ادامه می دهد : عمل هاي زيبايي و جراحي هاي تخصصي نيز عامل جذب گردشگران بسياري در سراسر دنياست.
حلاج مقدم با بیان اینکه در ايران رونق جراحي هاي زيبايي موجب افزايش کيفيت اين عمل ها شده است خاطرنشان می کند: بيمارستان ها و جراحي شيراز، قشم، کيش و تهران مي توانند ميزبان گردشگران خارجي و به خصوص از حوزه کشورهاي حاشيه خليج فارس باشند.
بر اساس این گزارش ؛ آن چه که در مورد گردشگري علايق خاص به ويژه گردشگري سلامت بايد مورد توجه قرار گيرد اين است که رونق خدمات گردشگري علايق خاص باعث شهرت هرچه بيشتر آن منطقه در حوزه فعاليت تخصصي گردشگري خود مي شود و اين موضوع موجب افزايش هر چه بيشتر امکانات و مراکز خدماتي در آن حوزه تخصصي گردشگري مي شود براي نمونه در مناطقي که گردشگري سلامت رونق پيدا کرده است، بيمارستان هاي تخصصي دولتي و خصوصي در کنار مراکز مختلف پزشکي مانند مراکز طب سنتي و دانشکده هاي متنوع پزشکي راه اندازي شده اند.
اين مراکز هم به طور متقابل سرمايه فکري و مهارت هاي تخصصي را براي حمايت از صنعت گردشگري سلامت تامين مي کنند شکل گيري و رونق گردشگري علايق خاص در يک شهر يا منطقه نياز به طراحي و برنامه ريزي دقيق براي توسعه آن منطقه خاص دارد.

مديران منطقه با مشخص شدن تکاليفشان موظف به حرکت در چارچوب برنامه توسعه هستند و توسعه منطقه در اين بخش دقيقا به جهت گيري هاي مديريتي در آن نوع از گردشگري خاص دارد بنابراين برنامه ريزي و نهادينه سازي فرهنگ گردشگري سلامت مي تواند به عنوان يکي از انواع خاص گردشگري در شکوفايي اقتصاد خراسان جنوبی نقش بارزي داشته باشد./س