به گزارش سرويس علمي، پزشكي باشگاه خبرنگاران به نقل از وب دا؛ ذبيح الله برجسته، فيزيوتراپيست ضمن بيان اين مطلب اظهارداشت: آرتروز زانو يكي از عوامل شايع ايجاد درد در افراد ميانسال محسوب مي‌شود و شايع‌ترين بيماري تخريبي ميان مفاصل بدن است که ميزان ابتلا به اين بيماري در خانم‌ها نسبت به آقايان بيشتر است.
وي افزود: يكي از مشكلات شغلي كه در هر كار و فعاليتي احتمال بروز آن وجود دارد، آرتروز است. آرتروز به معناي تخريب غضروف مفاصل، زودتر از موعد مقرر است که با انجام ورزش‌هاي ملايم مي‌توانيم فشارهايي را كه در طول روز به بدن وارد مي‌شود، كاهش دهيم.
برجسته با بيان اين مطلب که با ورزش به نوعي بدن را در برابر اين فشارها تقويت مي‌كنيم، تصريح کرد: البته مهم است بدانيم رفت و آمدها چه از خانه به محل كار و بالعكس و چه در محيط كار و منزل، به هيچ وجه جاي ورزش را نخواهند گرفت و حتي مي‌تواند فشارهاي وارد بر بدن را نيز افزايش دهد. ورزش تعريف مشخص خود را دارد و به معناي همراه كردن جسم و روح با هم است. به همين دليل فعاليت‌هاي روزمره نمي‌تواند جايگزين مناسبي براي ورزش باشد.
وي ضمن اشاره به علائم اوليه آرتروز گفت: از اولين نشانه‌هاي آرتروز كاهش عملكرد زانوي فرد همراه با درد است. همچنين تورم، خشكي مفاصل در صبحگاه كه كمتر از 30 دقيقه طول بكشد، بدشكلي و ناصافي سطوح مفصلي و وجود صداهاي غيرمتعارف از جمله ديگر علائم آرتروز هستند.
اين فيزيوتراپيست با اشاره به عوامل موثر در ايجاد آرتروز خاطرنشان ساخت: عوامل ارثي، جنسيت، عوامل هورموني، عوامل شغلي، چاقي و پوكي استخوان مي‌توانند از جمله علل موثر در بروز آرتروز باشند. به علاوه ورزش‌هاي شديد، افزايش سن، استعمال دخانيات، يا حتي ضربه نيز مي‌توانند باعث بروز اين مشكل شوند.
وي عنوان داشت: بايد بدانيم در هر شغلي (در ميان افرادي كه زياد در حالت ايستاده به سر مي‌برند يا افرادي كه بيش از حد معمول مي‌نشينند) احتمال بروز آرتروز وجود دارد. البته آرتروز زانو در بيشتر اقشار جامعه ديده مي‌شود.به علاوه اين مشكل ميان خانم‌ها بيشتر از آقايان ديده مي‌شود. عوامل هورموني و كم‌تحركي خانم‌ها نيز مي‌تواند از جمله دلايل اين مساله باشد. اين مشكل ميان افراد چاق بيشتر ديده مي‌شود.
برجسته با اشاره به توصيه‌هايي براي مبتلايان به آرتروز گفت: بهتر است افرادي كه دچار آرتروز زانو هستند در منزل از صندلي‌هاي بلند استفاده كنند،به اين معني كه هنگام نشستن، كف پاها بالاتر از سطح زمين قرار گيرد. بعلاوه استفاده از سرويس‌هاي بهداشتي فرنگي نيز مي‌تواند به اين افراد كمك كند.
وي همچنين اظهارداشت: كاهش مدت زمان راه‌رفتن و پوشيدن كفش‌هايي داراي كفي نرم نيز مي‌تواند كمك موثري باشد.
وي با بيان اين مطلب که ورزش درماني نيز از ديگر راه‌هايي است كه به اين بيماران توصيه مي‌شود، افزود: ورزشي كه بعد از انجام آن، درد مفاصل بيشتر از 2 ساعت ادامه پيدا كند، يك علامت هشداردهنده است. در اين مواقع بايد شدت ورزش را كاهش دهيم. ورزش همچنان كه بر استحكام مكانيكي و تقويت عضلات موثر است مي‌تواند روي تغذيه غضروف نيز اثر بگذارد. به علاوه ورزش باعث افزايش جريان خون مي‌شود و به انعطاف‌پذيري مفصل كمك مي‌كند.
برجسته افزود: يكي ديگر از فوايدي كه ورزش براي اين گروه از افراد در بر خواهد داشت، كاهش وزن است که تاثير بسزايي در ارتباط با كاهش درد دراين بيماري دارد .
وي تاکيد کرد: ورزش‌هاي انعطاف‌پذيري مانند كشش عضلات اطراف مفصل، ورزش‌هاي قدرتي و ورزش‌هاي هوازي مانند شنا، ورزش در آب و پياده‌روي، ورزش‌هايي مناسب هستند. البته براي هر نوع از آرتروز و براي هر شخص بايد ورزش خاص خود او و اغلب متفاوت با ديگران توصيه شود. بنابراين بهتر است براي اين كار با فيزيوتراپيست يا پزشک خود مشورت کنيد.
وي توصيه کرد: اين افراد بايد قبل از ورزش و براي شروع آن 5 دقيقه ورزشي ملايم و سبك يا پياده‌روي انجام دهند. بعد از ورزش‌هاي سبك بايد چند حركت كششي مناسب براي عضلات اطراف مفصل انجام شود. البته اين كشش بايد حتما 5 تا 10 ثانيه ادامه پيدا كند. حتما بايد هر مفصل را در حالت بدون تحمل وزن و در تمام طول دامنه حركتي‌اش حركت داد. در ضمن نبايد روي مفاصل ملتهب زياد فشار وارد كنند.
وي با تاکيد بر اين مطلب که در مبتلايان به آرتروز بهتر است از بالا و پايين رفتن از پله انجام نشود،گفت: اما شايد نتوانيم از اين كار اجتناب كنيم. در اين موارد بهتر است براي بالا رفتن از پله اول پاي سالم را بالا بگذاريد و براي پايين آمدن از پله ابتدا پاي ناسالم را روي پله پايين بگذاريد يا اينکه از پهلو و باکمک گرفتن توسط نرده از پله ها بالا وپايين نماييم.
وي همچنين توصيه کرد: استفاده مداوم از دمپايي و كفش‌هاي پاشنه‌دار و خواباندن پشت كفش را هم بايد كاهش داد. بهتر است اين افراد ورزش‌ها را در رختخواب و بلافاصله پس از بيدار شدن انجام دهند و بعد از انجام ورزش از جاي خود بلند شوند. اين ورزش‌ها بايد 3 تا 5 روز در هفته نيز ادامه پيدا كنند.
وي در پايان گفت: تمرينات تقويت عضلات ران ها به ويژه تمرينات ايزومتريک (افزايش تنشن و قدرت عضله بدون ايجاد حرکت در مفصل) را بايد در طول روز انجام داد، همچنين در موارد حاد براي کاهش درد و تورم زانو مي توان از کمپرس يخ ياحوله آب سرد استفاده کرد./ح
