باشگاه خبرنگاران جوان؛ کلثوم مومنی - هفته گذشته بارش تگرگ و سرمای کم سابقه بهاری کردستان را فرا گرفت، موضوعی که باعث شد تا کشاورزان کردستانی بار دیگر نگران از دست رفتن سرمایه‌شان شود و همین هم شد.
در حالی که کردستان وارد پنجمین سال خشکسالی شده و بارش‌ها نسبت به سال گذشته حدود ۱۹ درصد کاهش دارد، سرمای هوا هم با خشکسال دست به یکی کرد تا محصول باغداران روی شاخه سیاه و کبود شود و زراعت گندم، جو و کلزا هم آسیب ببیند.
خسارت هزار میلیارد تومانی به باغات
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی کردستان اظهار کرد: کاهش دما و بارش برف و تگرگ در برخی مناطق استان، باغات نواحی شمال و غرب استان را به شدت تحت تاثیر قرار داد و نزدیک به ۲۰ تا ۴۰ درصد از سطح ۱۰ هزار هکتاری باغات استان دچار سرمازدگی و یخ زدگی شد.
پژمان باختر افزود: این شرایط، بیش از هزار میلیارد تومان خسارت وارد کرده که بیشترین خسارت به محصولاتی از قبیل گردو، بادام، توت فرنگی، انگور و زردآلو بوده است.
وی گفت: در حوزه زراعت هم گندم آبی و دیم، جو، کلزا و در برخی مناطق علوفه هم دچار سرمازدگی شده و ۱۵ درصد از زمین‌های کشاورزی در سطحی حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ هزار هکتار دیده است.
معاون برنامه ریزی و امور اقتصادی سازمان جهاد کشاورزی کردستان ادامه داد: کار ارزیابی و برآورد خسارت همچنان ادامه دارد، چون بروز علائم سرمازدگی کمی زمان بر است.
بیمه اجباری و تداوم بی رغبتی کشاورزان
بیمه محصولات کشاورزی در تقویت اقتصاد ملی، افزایش انگیزه کشاورزان، کاهش خطرپذیری شغل کشاورزی، تضمین سرمایه کشاورزان و افزایش اعتماد به نفس و دلگرمی کشاورزان در زمان بروز حوادث غیرمترقبه و از بین رفتن محصولشان اهمیت و تاثیر بسزایی دارد.
احساس نیاز به بیمه کشاورزی زمانی ملموس‌تر می‌شود که بهره‌برداری پس از روز‌ها رسیدگی و انتظار برای برداشت محصول در آخرین روز‌های رسیدن به زمان برداشت یا در میانه فصل، دچار حوادث و عوامل تخریب‌کننده محصول می‌شود.
طرح فراگیری بیمه براساس ماده ۳۳ برنامه هفتم توسعه از ابتدای سال ۱۴۰۴ شروع شده، طرحی که انتظار می‌رودگام مؤثری در حمایت از کشاورزان و تأمین امنیت غذایی باشد.
به گفته مدیر شعب بانک کشاورزی کردستان امسال با توجه به بیمه فراگیر و اجباری زراعت، ۶۶۰ هزار هکتار از زمین‌های زراعی و ۳۰۰ هکتار از باغات بیمه شده که شامل تمام ۱۵ محصول تحت پوشش بیمه است.
اسماعیل حیدری تعرفه و شیوه تعیین خسارت باغات را عوامل کم رغبتی باغداران برای بیمه در سال‌های گذشته اعلام کرد و افزود: همین موضوع باعث روند کاهشی سطح بیمه باغات شده است.
او میزان خسارت وارد شده به باغات استان در سرمایه اخیر را ۳۰ تا ۸۰ درصد اعلام کرد و گفت: در زراعت هم پیش بینی می‌شود گندم خسارت کمتری دیده باشد و کلزا بیشتر خسارت دیده است.
مدیر صندوق بیمه کشاورزی کردستان حداکثر تعهد صندوق بیمه برای گندم را سه میلیون تومان اعلام کرد و گفت: شائبه‌ای که مطرح شده این است که حق بیمه کشاورزی از بهای گندم خریداری شده از کشاورزان کسر می‌شود در حالیکه این صحت ندارد.
حیدری اطمینان خاطر داد که دولت مبلغی بیش از بهای تعیین شده نرخ تضمینی گندم را در فصل برداشت واریز می‌کند که این مبلغ برای بیمه خواهد بود.
مسوولان بی تفاوت به نابودی سرمایه کشاورزان
رئیس صنف کشاورزان و باغداران کردستان از بی اعتمادی بین کشاورزان و صندوق بیمه محصولات کشاورزی به عنوانی یکی از عوامل کاهش رغبت کشاورزان نسبت به بیمه محصولات نام برد.
سید حسین رحیمی افزود: در سال‌های گذشته زمان برآورد خسارت به کشاورز اعلام نمی‌شد و زمانی این خسارت به کشاورز اعلام می‌شد که آثار و علائم آن از بین رفته بود و میزان برآورد بسیار کمتر از خسارت وارد شده بود.
وی نیز خسارت وارده به باغات را ۸۰ تا ۱۰۰ درصد اعلام کرد و آماری متفاوت از دو مسوول دیگر داشت.
رئیس صنف کشاورزان و باغداران کردستان ادامه داد: کشاورز از صندوق بیمه به عنوان یک نهاد حمایتی سلب اعتماد کرده و حتی تن به بیمه فراگیر اجباری نداده است.
رحیمی با بیان اینکه ابتدا مبلغ بیمه هر هکتار ۵۷۰ هزار تومان اعلام شده بود، گفت: بعد از آن اگرچه اعلام کردند که بر اساس مصوبه جدید هیچ ریالی از کشاورز دریافت نمی‌شود ولی تجربه سال‌های گذشته باعث شد تا کشاورز همچنان به این حرف‌ها و مصوبات اعتماد نکند.
وی افزود: سقف خسارت اعلامی نیز به طور کامل به کشاورز پرداخت نمی‌شود و با کسر مبالغی از آن تا سک سوم کاهش می‌یابد، کشاورزی که از هر هکتار ۳۰ میلیون تومان درآمد دارد، با سه میلیون تومان خسارت بیمه (که با کسورات حدود یک میلیون تومان پرداخت می‌شود) راه به جایی نمی‌برد.
به گفته رحیمی، یکی از دلایل بی رغبتی کشاورزان برای انجام بیمه محصولات کشاورزی، شرایط و مقررات پیچیده بیمه و عدم همخوانی خسارت‌ها با پرداخت هاست.
رئیس صنف کشاورزان و باغداران کردستان از بی تفاوتی مسوولان کردستان نسبت به بروز ایم خسارت برای کشاورزان هم گلایه داشت و گفت: با وجود اینکه سرمایه کشاورز نابود شده ولی در سطح فرمانداری ها و استانداری، جلسه مدیریت بحران و بررسی خسارت کشاورزان برگزار نشده که جهادکشاورزی باید نسبت به این موضوع ورود جدی می داشت.
همه ساله بخشی از محصول کشاورزان و باغداران کردستانی قربانی شرایط آب و هوایی می‌شود و به نظر می‌رسد بیمه فراگیر کشاورزی که امسال مشمول محصولات زراعی شده، می‌تواند بخشی از زیان آنان را جبران کند.