باشگاه خبرنگاران جوان؛ کلثوم مومنی - کردستان با مردم خونگرم و مهماننوازش، سرزمینی سرشار از فرهنگ اصیل و غنی است. این استان غربی کشورمان با زیباییهای طبیعی فراوان و میراث فرهنگی عمیق خود، مقصدی بینظیر برای گردشگرانی است که به دنبال تجربهای متفاوت هستند؛ از کوههای سرسبز و تالابهای دلانگیز گرفته تا روستاهای دیدنی و آثار تاریخی که هر کدام بازتابی از طبیعت و فرهنگ این سرزمین زیبا به شمار میرود.
کردستانیها در تمام سال با آغوشی باز، پذیرای مردم مناطق مختلف کشور و حتی گردشگران و مسافران خارج از کشور هم هستند و بیشتر گردشگران این استان را مسافران عراق تشکیل میدهد.
در یک نگاه گذار بخشی از زیبایی و جاذبههای دیدنی استان اصالت و فرهنگ را معرفی میکنیم.
روستای تاریخی گردشگری پالنگان
پالنگان، نگینی در دل کردستان ایران، با معماری سنتی پلکانی و محیطی سرسبز، یکی از زیباترین جاهای دیدنی کردستان است. این روستا در درهای عمیق واقع و با خانههایی ساخته شده از سنگ و چوب که بر روی هم قرار گرفتهاند، چشماندازی بدیع و منحصربهفرد ایجاد کرده است.
رودخانه زلالی که از میان روستا عبور میکند و طبیعت سرسبز اطراف، فضایی آرام و دلنشین را برای گردشگران فراهم میآورد.
دریاچه زریوار
دریاچه زریوار از جاهای دیدنی کردستان در نزدیکی شهر مریوان قرار دارد و بهعنوان یکی از زیباترین دریاچههای آب شیرین ایران شناخته میشود.
این دریاچه با آبهای فیروزهای خود، احاطه شده توسط جنگلهای انبوه و تپههای سرسبز، چشماندازهای خیرهکنندهای به بازدیدکنندگان ارائه میدهد.
دریاچه زریوار، با زیباییهای بکر و طبیعی خود، فرصتهای متنوعی برای فعالیتهای تفریحی از جمله قایقرانی، ماهیگیری و پیکنیک را فراهم میکند و مکانی عالی برای کسانی است که به دنبال آرامش و لذت بردن از زیباییهای طبیعی هستند.
غار کرفتو
غار کرفتو از جاهای دیدنی کردستان یکی از غارهای شگفتانگیز و تاریخی ایران است که در نزدیکی شهر دیواندره قرار دارد.این غار باستانی که گفته میشود به دوران مادها و هخامنشیان بازمیگردد، حاوی آثاری مانند کتیبهها، مجسمهها و سکوهای سنگی است. گمان میرود که غار کرفتو بهعنوان معبد یا مکانی مقدس مورد استفاده قرار گرفته است.
معماری و حکاکیهای داخل غار، شاهدی بر مهارت و هنر دوران باستان است و این غار با فضایی اسرارآمیز و جذابیتهای تاریخی، مکانی جذاب برای علاقهمندان کاوشهای باستانی است.
روستای اورامان تخت
روستای اورامان تخت با معماری منحصربهفرد پلکانی و فرهنگ غنی کردی، یکی از بینظیرترین جاهای دیدنی کردستان است. این روستا با خانههایی که بر دامنه کوه ساخته شده و به هم پیوستهاند، چشماندازی خیرهکننده دارد و نه تنها به خاطر معماری بینظیرش، بلکه به دلیل سنتها، آیینها و موسیقی غنی کردی، مقصد گردشگری بینظیری به شمار میرود.اورامان تخت از پرطرفدارترین مقاصد بازدید برای تجربه زندگی سنتی و آشنایی با فرهنگ بومی کردستان است.
عمارت آصف (خانه کرد)
عمارت آصف، معروف به خانه کرد، یکی از بناهای تاریخی و از جاهای دیدنی کردستان در سنندج است.این خانه که متعلق به دوران قاجار است، نمایشگر معماری سنتی و زیبای کردی با تزئینات داخلی چشمنواز و حیاطی وسیع با حوض آب است.
عمارت آصف اکنون به موزه مردمشناسی کردستان تبدیل شده و اشیاء و آثاری از فرهنگ و هنر کردی را در خود جای داده است. بازدید از این عمارت فرصتی منحصربهفرد برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ غنی کردستان و تجربه زیباییهای معماری سنتی ایرانی است.
بازار سنندج
بازار بزرگ سنندج، از جاهای دیدنی کردستان در قلب شهر سنندج، پایتخت استان کردستان است. این بازار با معماری سنتی و کوچههای تودرتو، شاهدی بر تاریخ غنی و فرهنگ اصیل کردی است.
بازار سنندج محلی برای خرید پارچههای رنگارنگ کردی، صنایعدستی، لباسهای کردی، مصنوعات چوبی، انواع ادویهجات و سایر محصولات سنتی است.
در سفر به کردستان با گشتوگذار در این بازار، فرصتی برای تجربه حس خرید سنتی، آشنایی با هنرهای دستی و تعامل با مردم محلی خواهید داشت که به شما اجازه خواهد داد تا از جنبههای گوناگون فرهنگ کردی لذت ببرید.
عمارت خسروآباد
خسروآباد، از بناهای تاریخی و جاهای دیدنی کردستان در شهر سنندج، نمونهای برجسته از معماری دوران قاجار است.این عمارت که در قرن نوزدهم میلادی ساخته شده، با شکوه و زیبایی خاص خود، بازدیدکنندگان را به سفری تاریخی میبرد.
این عمارت با تزئینات داخلی جذاب، کاشیکاریهای زیبا، نقاشیهای دیواری و ساختمانهای متعدد درون مجموعه، تاریخ و هنر دوره قاجار را به نمایش میگذارد.عمارت خسروآباد، با محیطی آرام و دیدنی، یکی از نقاط دیدنی مهم سنندج و یادگاری ارزشمند از میراث تاریخی کردستان است.
موزه سنندج
موزه سنندج واقع در عمارت سالار سعید یا عمارت حبیبی از مهمترین جاهای دیدنی کردستان در این شهر است.
این موزه در عمارتی تاریخی و باشکوه مربوط به دوران قاجار است و زیباییهای معماری آن دوره را به نمایش میگذارد.موزه سنندج مجموعهای گسترده از اشیاء و آثار باستانی، از جمله سکهها، سفالها، مجسمهها و اسناد تاریخی را در خود جای داده که بیانگر فرهنگ و تاریخ منطقه هستند.
بازدید از این موزه فرصتی بینظیر برای آشنایی با تاریخچه پربار کردستان، از دوران باستان تا دوران معاصر و تجربهای عمیق از فرهنگ غنی و متنوع این خطه است.
عمارت مشیر دیوان
عمارت مشیر دیوان از بناهای تاریخی و باشکوه شهر سنندج در استان کردستان، نمونهای درخشان از معماری دوران قاجار است.این عمارت که به دستور مشیر دیوان، از مقامات مهم دوره قاجار، ساخته شده، نمایشگر معماری آن دوران است.
عمارت مشیر دیوان با تزئینات داخلی زیبا، از جمله گچبریهای ظریف، کاشیکاریهای رنگارنگ و نقاشیهای دیواری، فضایی فرهنگی و تاریخی را به بازدیدکنندگان ارائه میدهد.
دریاچه سد قشلاق
یکی از زیباییهای بکر و چشمنواز کردستان «دریاچه سد قشلاق» است. این دریاچه که بهعنوان یکی از جاهای دیدنی کردستان و جاذبههای طبیعی استان شناخته میشود، آب و هوایی مطبوع و دلانگیز دارد که آن را به مکانی ایدهآل برای گردشگران و عاشقان طبیعت تبدیل کرده است.
زیبایی دریاچه و مناظر اطراف آن، با ترکیبی از کوهها، جنگلها و رودخانهها، منظرهای خیرهکننده را پدید آورده که در هر فصلی از سال جلوهگری میکند.
دریاچه سد قشلاق برای کسانی که به دنبال آرامش و لذت بردن از زیباییهای طبیعت هستند، جاذبهای فوقالعاده محسوب میشود.
پارک تفریحی آبیدر
پارک تفریحی آبیدر از مکانهای دیدنی و جذاب شهر سنندج است که در دامنههای کوه آبیدر قرار گرفته و مکانی ایدهآل برای گذراندن اوقات فراغت به همراه خانواده و دوستان است.
این پارک با منظرههای زیبا و چشمنوازی که از شهر و طبیعت اطراف ارائه میدهد، از محبوبترین جاهای دیدنی کردستان است.
امکاناتی مانند فضاهای سبز وسیع، زمینهای بازی برای کودکان، مسیرهای پیادهروی، نقاط پیکنیک و رستورانها، این پارک را به مکانی دلپذیر برای تفریح و استراحت تبدیل کردهاند. این پارک، بهعنوان یکی از نمادهای شهر سنندج، همواره محبوب گردشگران داخلی و خارجی است.
رودخانه سیروان
بخشی از رودخانه سیروان که در منطقه هورامان جریان دارد، یکی از مهمترین و زیباترین رودخانههای غرب ایران در استان کردستان است. این رودخانه با چشماندازهای بکر و دیدنیاش، از جاهای دیدنی کردستان به شمار میرود. سیروان در طول مسیر خود از میان صخرهها و تپههای سرسبز عبور کرده و مناظری شگفتانگیز ایجاد میکند.
این رودخانه، مکانی عالی برای فعالیتهایی مانند قایقرانی، ماهیگیری و شنا است و برای کسانی که به دنبال لذت بردن از زیباییهای طبیعی و تجربههای ماجراجویانه هستند، ایدهآل محسوب میشود.
مقبره پیر شالیار
مقبره پیر شالیار، واقع در روستای اورامان تخت از مکانهای تاریخی و فرهنگی مهم و جاهای دیدنی کردستان در این منطقه است. این مقبره به پیر شالیار، شخصیتی اسطورهای و محترم در میان مردم محلی، اختصاص دارد. این مکان نهتنها به خاطر ارزش تاریخی و معماریاش معروف است، بلکه به دلیل برگزاری جشنوارهها و مراسم سنتی که با داستانها و افسانههای پیر شالیار گره خورده، شهرت دارد.
لین جشنوارهها که با موسیقی، رقص و غذاهای سنتی همراه هستند، جذابیت خاصی به این مکان میبخشند و فرصتی برای تجربه فرهنگ غنی و دیدار از مناظر خیرهکننده اطراف فراهم میکنند.
پلهای تاریخی کردستان
پل گاران بر فراز رودخانه سیروان در نزدیکی شهر مریوان قرار دارد و قدمت آن به دوران صفویه بازمیگردد که نمادی از مهندسی و هنر سنتی ایرانی است.
ساختار پل با استفاده از سنگهای بزرگ و محکم، شاهدی بر مهارت و دقت بناهای آن زمان است. پل گاران به دلیل موقعیت استراتژیکش در گذشته، نقش مهمی در ارتباطات و تجارت منطقه داشته است و محیط اطراف پل با مناظر کوهستانی و طبیعت سرسبز، فرصتی برای گذراندن اوقاتی آرام و لذت بردن از زیباییهای طبیعی را فراهم میکند. امروزه این پل، نهتنها بهعنوان یک اثر تاریخی ارزشمند، بلکه بهعنوان یکی از جاهای دیدنی کردستان محبوب است.
پل فرهاد آباد هم از پلهای تاریخی و باستانی ایران است که بر روی رودخانه سیروان ساخته شده و به دوران صفویه تعلق دارد. پل فرهاد آباد که در شهرستان قروه واقع شده با معماری خاص خود از جاهای دیدنی کردستان به شمار میرود.
این پل استفاده از سنگهای بزرگ و محکم، ساخته شده و سازه با شکوه آن در طول تاریخ نقش مهمی در ارتباطات و تجارت منطقه ایفا کرده است. پل فرهاد آباد اکنون بهعنوان یکی از میراثهای باارزش تاریخی استان کردستان، شاهدی بر تاریخ غنی و فرهنگ کهن این منطقه است.
روستاهای تاریخی کردستان
یکی از روستاهای زیبا و دیدنی کردستان، روستای سلین است که در منطقه کوهستانی و سرسبز هورامان واقع شده است. این روستا به خاطر معماری منحصربهفرد و خانههایی که به سبک پلکانی و با استفاده از سنگهای محلی ساخته شدهاند، شهرت دارد. سلین به دلیل قرار گرفتن در میان کوهها و درههای سرسبز، با مناظر بسیار زیبا و چشمنوازش جذابیت زیادی دارد. روستای سلین، علاوه بر زیباییهای طبیعی، به خاطر فرهنگ غنی و سنتهای محلیاش نیز معروف است. مردم روستا با حفظ سبک زندگی سنتی و مهماننوازی خود، تجربهای بینظیر و صمیمی برای بازدیدکنندگان فراهم میکنند.
روستای بلبر هم، واقع در دل منطقه کوهستانی و زیبای هورامان یکی دیگر از جاهای دیدنی کردستان است که با معماری سنتی و خانههای ساخته شده از سنگ و چوب، منظرهای بدیع و سنتی ارائه میدهد.
بلبر به دلیل موقعیت جغرافیایی خود در کوهپایهها، دارای مناظر طبیعی خیرهکننده، درههای عمیق و دشتهای سرسبز است که نمونهای از زندگی روستایی سنتی در کردستان را به نمایش میگذارد و بهعنوان مقصدی برای گردشگری، عکاسی و لذت بردن از زندگی ساده و آرام دور از شلوغی شهرها، محبوبیت زیادی دارد.
روستای تاریخی ترجان در نزدیکی سقز نیز، یکی از روستاهای کهن و جاهای دیدنی کردستان در این منطقه است. این روستا به دلیل معماری سنتی و خانههای قدیمی ساخته شده از سنگ و گل، شهرت دارد.
ترجان با موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد در دامنه کوهها و محاط بودن با طبیعت سرسبز و دلانگیز، فضایی زیبا و بکری دارد و مکانی عالی برای آن دسته از گردشگرانی است که به دنبال تجربهای اصیل از زندگی روستایی و فرصتی برای کشف تاریخ و فرهنگ منطقه هستند.
روستای ژیوار یکی دیگر از جاهای دیدنی کردستان در شهرستان سروآباد است. این روستا با محیطی سرسبز و طبیعتی بکر، مکانی عالی برای کسانی است که به دنبال آرامش و بهرهمندی از زیباییهای طبیعی هستند.
ژیوار با خانههای سنتی و معماری ویژه کردی، نمونهای از سبک زندگی سنتی در منطقه را به نمایش میگذارد و همچنین به دلیل نزدیکی به جاذبههای طبیعی و تاریخی مانند دریاچهها، تپههای باستانی و جنگلهای انبوه، محبوبیت زیادی دارد. روستای ژیوار فرصتی مناسب برای تجربه فرهنگ غنی کردی، لذت بردن از غذاهای محلی و شرکت در مراسمهای سنتی است.
در این روستا میتوانید تجربهای ناب از زندگی در دل طبیعت و فرهنگ کردی را کسب کنید. روستای دل، واقع در بخش مرکزی شهرستان سروآباد از روستاهای زیبا و کمتر شناختهشده این منطقه است که با معماری سنتی کوهستانی در دل کوهها و درههای سرسبز قرار گرفته و یکی دیگر از جاهای دیدنی کردستان است.
این روستا به تولید کفشهای سنتی کردی (کلاش یا گیوه) معروف است و به دلیل موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد و مناظر طبیعی خیرهکننده، مکانی ایدهآل برای کسانی است که به دنبال تجربهای اصیل از زندگی روستایی و طبیعتگردی هستند. این روستا که جزو آثار ملی محسوب میشود، فضای فوقالعاده آرام و دلانگیزی برای آرامش و استراحت دارد.
یکی دیگر از جاهای دیدنی کردستان در هورامان روستای زیبای گلین است که با خانههای پلکانیاش که بر روی دامنههای کوه ساخته شده دارای چشماندازهای فوقالعادهای از کوهها و درههای سرسبز است و فضایی آرام و دلانگیز را برای بازدیدکنندگان فراهم میکند.
معماری سنتی، فرهنگ غنی و مهماننوازی مردم محلی، روستای گلین را به مقصدی جذاب برای گردشگرانی تبدیل کرده است که به دنبال تجربهای اصیل از زندگی روستایی و فرصتی برای کشف زیباییهای طبیعی و فرهنگی منطقه هستند و نمونهای بارز از زندگی در هماهنگی با طبیعت و حفظ سنتهای کهن است.
روستای هویه نیز از جاهای دیدنی کردستان است که بین دو شهر مریوان و سنندج در منطقه کلاترزان واقع شده است. این روستا با معماری سنتی پلکانی و خانههایی که از سنگ و چوب ساخته شدهاند، نمایانگر فرهنگ و سبک زندگی منحصربهفرد مردم هورامان است.
هویه به خاطر موقعیت جغرافیایی خود در دل کوهها، دارای مناظر طبیعی بینظیر و چشماندازهای سرسبز است که برای گردشگران و علاقهمندان به طبیعت بسیار جذاب است و دسترسی به آن نسبتاً آسان است. روستای هویه مکانی عالی برای تجربه زندگی سنتی کردی، کشف فرهنگ غنی و لذت بردن از زیباییهای طبیعی است.
جاذبههای آبی کردستان
یکی از جاذبههای آبی کردستان، آبشار گویله از زیباترین و خیرهکنندهترین جاهای دیدنی این استان است که در نزدیکی شهر مریوان قرار دارد. این آبشار با ارتفاع تقریبی ۱۵ متر، از دل کوههای سرسبز و زیبای منطقه سرچشمه میگیرد و با چشمانداز بینظیرش، توجه هر بینندهای را به خود جلب میکند.
آبشار گویله مکانی ایدهآل برای علاقهمندان به طبیعتگردی و کسانی است که به دنبال آرامش و لذت بردن از زیباییهای طبیعی هستند.
فضای اطراف آبشار با پوشش گیاهی متنوع و فراوان، فرصتی عالی برای پیادهروی، کمپینگ و لذت بردن از طبیعت بکر و دستنخورده ارائه میدهد و به دلیل نقش مهمی که در اکوسیستم منطقه ایفا میکند، اهمیت دارد.
چشمه آب معدنی بابا گرگر، یکی از چشمههای معدنی شناخته شده و جذاب در نزدیکی شهر قروه است. این چشمه به خاطر رنگ نارنجی خود و به دلیل خواص درمانی و آبهای غنی از مواد معدنی، بهویژه گوگرد، معروف است.
آبهای گرم و سرشار از مواد معدنی چشمه بابا گرگر، برای درمان بیماریهای پوستی و روماتیسم مفید شناخته شدهاند. این چشمه از جاهای دیدنی کردستان است که نهتنها برای مردم محلی بلکه برای گردشگران از سراسر کشور بهعنوان یک مقصد گردشگری درمانی محبوب است و با فضای سبز اطراف، امکانات رفاهی و هوای پاک و تازه، مکانی ایدهآل برای استراحت و تجدیدقوا است.
یکی از مهمترین و طولانیترین رودهای استان کردستان زرینهرود است که از کوههای زاگرس سرچشمه میگیرد و از میان مناظر کوهستانی و دشتهای سرسبز این استان جاری میشود. این رودخانه با جریانی پرقدرت و مناظر طبیعی خیرهکنندهای که در مسیر خود ایجاد میکند، یکی از جاهای دیدنی کردستان به شمار میرود.
زرینهرود به دلیل تأمین آب کشاورزی و نقش حیاتی در اکوسیستم منطقه، اهمیت بسیاری دارد و علاوه بر آن مکانی محبوب برای فعالیتهایی مانند ماهیگیری، قایقرانی و تفریحات آبی است و زیباییهای آن و محیط اطرافش، هر ساله گردشگران و طبیعتدوستان بسیاری را بهسوی خود جذب میکند.
مناطق حفاظت شده کردستان
بوم گردشگری یا طبیعت گردی (آکوتوریسم) گونهای از گردشگری است که در آن مردم برای دیدار از مناطق طبیعی بکر و دست نخورده و گیاهان و جانواران موجود در فضاهای طبیعی بدون آسیب رساندن به گونهها سفر میکنند.
منطقه حفاظت شده بدر و پریشان قروه، منطقه حفاظت شده بیجار، منطقه حفاظت شده عبدالرزاق سقز، منطقه حفاظت شده شاهو و کوسالان سروآباد، یک پناهگاه حیات وحش و تالاب بین المللی دریاچه زریبار مریوان و ۲ منطقه شکار ممنوع زرینه اوباتو و دشت بیلو در نزدیکی تالاب زریبار از مناطق حقاظت شده کردستان به شمار میروند.
این مناطق شامل کوههای سرسبز و دشتهای وسیع، بهعنوان یکی از مهمترین زیستگاههای حیاتوحش و تنوع زیستی در غرب ایران شناخته میشود و محل زیست گونههای مختلفی از جانوران و گیاهان است و به دلیل داشتن اکوسیستم منحصربهفرد، اهمیت بسیاری در حفظ تنوع زیستی دارد.
تپه قلعه باستانی زیویه
این سایت یکی از مهمترین مکانهای باستانشناسی و جاهای دیدنی کردستان است که در نزدیکی شهر سقز قرار دارد.
این تپه که به دوره آهن تعلق دارد، شاهدی بر تمدن و فرهنگ غنی منطقه در دوران باستان است. کشف زیویه که در دهه ۱۹۴۰ انجام شد، گنجینهای از اشیاء فلزی، جواهرات و آثار هنری را آشکار ساخت که نشاندهنده مهارت و پیشرفت هنری و فنی مردمان آن دوران است.
این مکان باستانی با معماری و ساختار خاص خود، مورد توجه باستانشناسان و تاریخدوستان قرار گرفته و بهعنوان یکی از مهمترین منابع برای درک تاریخ و تمدن منطقه کردستان شناخته میشود.
قلعه قمچقای
قلعه قمچقای (دره شاهان) از قلعههای تاریخی و جاهای دیدنی کردستان است که در نزدیکی شهر بیجار واقع شده است. قدمت این قلعه تاریخی هزاره سوم پیش از میلاد، بازمیگردد و در دورههای گوناگون مورد استفاده اقوام مختلفی واقع شده که بر اهمیت آن میفزاید. قلعه قمچقای به خاطر موقعیت استراتژیک خود، در گذشته بهعنوان یکی از مراکز مهم نظامی و اداری منطقه شناخته میشده و نقش کلیدی در حفاظت از منطقه داشته است.
قلعه قمچقای هم بهعنوان یکی از جاذبههای تاریخی و فرهنگی استان کردستان، مورد توجه گردشگران و علاقهمندان به تاریخ است.
از کوههای سر به فلک کشیده گرفته تا دریاچههای زیبا، از روستاهای با معماری پلکانی و خیرهکننده تا قلعهها و پلهای تاریخی، کردستان گنجینهای از زیباییهای طبیعی و فرهنگی است که هر گردشگر و دوستدار تاریخ و طبیعت را به وجد میآورد.
اگر برای نوروز امسال قصد سفر دارید، حتما سری به کردستان بزنید و از مواهب خدادادی طبیعی، تاریخی، گردشگری و البته مهمان نوازی مردم خونگرم این خطه از ایران بهرهمند شوید.