باشگاه خبرنگاران جوان - عدالت آموزشی بعنوان یکی از اولویت‌های نظام مقدس جمهوری اسلامی در لرستان همواره مورد توجه بوده است، اما به دلیل پراکندگی جغرافیایی و مناطق روستایی و عشایری دورافتاده همچنان دانش آموزان برخی از این مناطق در مدارس سنگی و کانکسی مشغول به تحصیل هستند.
ایجاد سقف‌های ایمن و مدارس استاندارد یکی از نخستین شاخص‌های فضا‌های آموزشگاهی است که گامی بلند در جهت تحقق عدالت آموزشی به شمار می‌رود.
بر این اساس توسعه و پیشرفت جوامع بشری نیازمند ایجاد زیرساخت‌های لازم برای آموزش کودکان و نوجوانان حتی در دورافتاده‌ترین مناطق است تا بتوان سرمایه انسانی و اجتماعی توانمند و خلاق را در سطح جامعه تضمین کرد و به حقیقت انکارناپذیر زیربنای توسعه و تعالی دست یافت.
بدون شک برکسی پوشیده نیست که هر آنچه در امر تعلیم و تربیت جوامع سرمایه گذاری شود نتایج مضاعفی در دیگر ابعاد حاصل و توجه به سنگ بنای جامعه برآیندی جز بالندگی و شکوفایی به دنبال نخواهد داشت.
اکنون پس از گذشت بیش از چهار دهه از انقلاب اسلامی یکی از مهمترین دستاورد‌های انقلاب اسلامی در تمام نقاط کشور موفقیت‌های چشمگیر دانش آموزان و دانشجویان این مرز و بوم در عرصه‌های مختلف است و اکنون افزایش مراکز آموزشی، به پرورش و شناسایی دانش آموزان و دانشجویان با استعدادی منجر شده است تا پله‌های ترقی را طی کنند.
لرستان به دلیل پراکندگی مناطق روستایی و عشایری یکی از استان‌های نیازمند مدرسه سازی و توجه ویژه مسئولان به حوزه تعلیم و تربیت است، سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی در این زمینه خدمات ارزنده‌ای شکل گرفته تا حدی که امروز چهار هزار و ۵۵۷ مدرسه در لرستان وجود دارد و از این مجموع سه هزار و ۸۸۷ مدرسه دولتی و ۶۸۰ مدرسه غیردولتی پذیرای ۳۴۸ هزار و ۹۶۵ دانش آموز کرده است، اما همچنان مناطقی در این استان وجود دارد که نیازمند مدرسه سازی و یا بازسازی و نوسازی مدارس هستند.
به برکت خدمات جمهوری اسلامی، نرخ باسوادی جمعیت ۱۰ تا ۴۹ ساله در مرکز استان و همچنین شهرستان بروجرد بالاتر از میانگین کشوری است، اما با توجه به محرومیت و همچنین ضعف عملکرد در برخی از مناطق، میانگین نرخ باسوادی کل استان ۹۴/۶ بوده و ۲ درصد از میانگین کشوری پایین‌تر است.
اکنون نرخ باسوادی از ۳۶ درصد قبل از انقلاب به ۸۴ درصد رسیده و ساخت مدارس در این استان رشد ۱۴ درصدی داشته است، اما همچنان به گفته مسئولان بیش از یک هزار مدرسه نیازمند تخریب و بازسازی در استان وجود دارد که شتاب مدرسه‌سازی و حضور پررنگ‌تر خیران را در این میان ضروری‌تر می‌کند.
طی ۲ سال گذشته با ایجاد طرح "شهید پناهی" لزوم برچیده شدن مدارس سنگی و کپری فوریت گرفته است و استان لرستان به دلیل موقعیت جغرافیایی با دارا بودن تعداد بیشتری از این مدارس در اولویت طرح قرار دارد، تا حدی که براساس برنامه ریزی‌های انجام شده ۱۶۸ مدرسه در قالب این طرح در لرستان احداث خواهد شد.
مشاور وزیر آموزش و پرورش از دستور رئیس‌جمهور برای برچیده‌شدن مدارس کانکسی تا پایان شهریور ۱۴۰۴ خبر داد و گفت: دولت چهاردهم اعلام کرده است قصد دارد تا پایان شهریور ۱۴۰۴ مدارس سنگی و کانکسی را حذف و دانش‌آموزان از مهر همان سال در مدارس جدید تحصیل کنند.
ضرغام پرنیان اظهار داشت: رئیس‌جمهور تاکنون ۱۸ جلسه با وزیر آموزش و پرورش برای بررسی وضعیت مدارس مناطق محروم برگزار کرده است و استانداران، فرمانداران و بخشداران موظف شده‌اند از ظرفیت‌های اداری و اجتماعی برای بهبود شرایط مدارس استفاده کنند.
وی همچنین بر نقش مردم در روند مدرسه‌سازی تأکید و گفته است: دولت شیوه‌نامه‌ای را به قرارگاه‌های جهادی استان‌ها ابلاغ کرده تا مردم بتوانند در این زمینه مشارکت کنند.
مشاور وزیر آموزش و پرورش، عنوان کرد: بخش‌هایی از این روند در دولت قبل آغاز شده بود، اما اکنون با تأکید ویژه دولت فعلی، برچیدن مدارس کانکسی سرعت گرفته است.
پرنیان تاکید کرد: استانداری‌ها و سازمان نوسازی مدارس مکلف شده‌اند این طرح را اجرا و ابراز امیدواری کرد با همکاری مردم و نهاد‌های دولتی، نهضت مدرسه‌سازی به نتیجه برسد.
وی اظهار داشت: در قالب این قرارگاه ساخت مدرسه با مشارکت مردم را در دستور کار قرار داده‌ایم.
وجود ۷۰ مدرسه سنگی در لرستان
مسئول قرارگاه جهادی عدالت آموزشی گفت: دستورالعمل برچیده شدن مدارس سنگی و کانکسی با امضای وزرای کشور و همچنین آموزش و پرورش به استانداران ابلاغ شده و از طرف دیگر نقش مهم مردم در این رابطه نیز مدنظر است.
پرنیان اظهار داشت: شیوه‌نامه کمک و همکاری مردم نیز در این رابطه به قرارگاه جهادی عدالت آموزشی ابلاغ شده است.
وی با تأکید بر اینکه رئیس‌جمهور دستور داده است که تا پایان شهریورماه ۱۴۰۴، باید تمام مدارس سنگی و کانکسی برچیده شوند، گفت: حدود ۷۰ مدرسه سنگی در استان لرستان داریم.
پرنیان با بیان اینکه بیشتر این مدارس در شهرستان‌های الیگودرز، کوهدشت و بخش پاپی شهرستان خرم‌آباد قرار دارند، عنوان کرد: بنا است تا پایان شهریورماه سال ۱۴۰۴، این مدارس سنگی برچیده و مدارس ایمن و نوساز جایگزین آنها شود.
وی افزود: عملیات ساخت و جایگزینی ۹۰ مورد از این مدارس کانکسی انجام گرفته است و تا پایان شهریورماه ۱۴۰۴ این مدارس تحویل داده می‌شوند.
بیش از ۲۰۰ طرح مدرسه سازی در لرستان در حال اجرا است
مدیرکل نوسازی توسعه و تجهیز مدارس لرستان گفت: در راستای برچیده شدن مدارس کانکسی و در قالب طرح شهید پناهی سطح کشور لرستان بیشترین طرح را دارد و حدود ۱۷۰ طرح مدرسه سازی در این قالب اجرا می‌شود که تاکنون از این تعداد ۹۰ طرح آماده و مابقی نیز تا قبل از پایان سال تحصیلی تکمیل می‌شوند.
یونس بهاروند ایرانیا افزود: این طرح‌ها در روستا‌ها و مناطق دورافتاده استان لرستان با اعتبار سه هزار و ۲۰۰ میلیارد ریال اجرا می‌شوند
وی اظهار داشت: بجز ۱۷۰ طرح مدرسه سازی شهید پناهی ۴۰ طرح آموزشی نیز در سطح استان در دست اجراست.
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس لرستان اظهار داشت: ۶۵ مدرسه سنگی نیز در سطح استان فعال است که بر اساس دستور رییس جمهور نسبت به جایگزینی این مدارس اقدام شده و با کمک‌های خیرین؛ کمک‌های مردمی؛ نهاد‌ها و بانک‌های تا پایان سال ۱۴۰۴ این مدارس نیز با مدارس استاندارد جایگزین خواهند شد.
بهاروند ایرانیا ادامه داد: همچنین ۲۵۰ طرح در مناطق محروم و روستایی در قالب مدارس؛ سالن‌های ورزشی و استخر شنای دانش اموزی در حال اجراست.
وی با بیان اینکه در حوزه استانداردسازی سیستم‌های گرمایشی نیز امسال بیش از یک هزار میلیارد ریال هزینه شده است، یادآور شد: هشت هزار و ۸۰۰ کلاس درس استان نیازمند استاندار سازی سیتم‌های گرمایشی بود که تاکنون هفت هزار و ۵۰۰ کلاس استاندارد سازی و حدود یک هزار و ۳۰۰ درس نیز نیازمند باید اجرا شود.
مدیرکل نوسازی و تجهیز مدارس لرستان گفت: در حال حاضر ۳۰۰ کلاس درس در دست استانداردسازی است و مابقی نیز طی سال آینده اجرا خواهد شد.
۳۲۵ مدرسه و ۹۰۰ کلاس درس با تراکم بالای ۳۵ نفر در لرستان وجود دارد
بهاروند ایرانیا اضافه کرد: ۳۲۵ مدرسه و ۹۰۰ کلاس درس با تراکم بالای ۳۵ نفر در استان وجود دارد.
وی با بیان اینکه در حوزه کیفیت بخشی و توسعه فضا‌های آموزشی اقدامات خوبی صورت گرفته است، افزود: فضا‌های آموزشی در استان لرستان از ۵.۰۲ متر مربع در سال ۱۳۹۸ به ۵.۵۹ مترمربع در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.
مدیرکل نوسازی مدارس لرستان با بیان اینکه برای افزایش هر یک صدم سرانه فضای آموزشی در استان، باید حدود سه هزار متر مربع فضای آموزشی ساخته شود، ادامه داد: از سال ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳ حدود ۱۶۸ هزار متر مربع به فضا‌های آموزشی اضافه شده و با رشد خوبی نسبت به سال‌های گذشته همراه بوده است.
بهاروند ایرانیا بیان کرد: همچنین در بحث کیفیت بخشی و برای استمرار این حرکت و فراگیر کردن و ادامه این رشد لازم است با راهبری استاندار و پشتیبانی همه دستگاه‌های دولتی، اجرایی و همچنین مشارکت مردم، بهره‌مندی از ظرفیت‌های بخش خصوصی، مولدسازی و سایر منابع اعتباری پیگیری شده تا بتوانیم به دورنمای برنامه هفتم توسعه دست پیدا کنیم.
وی تاکید کرد: با توجه به تاکید ریاست جمهور در نشست با استانداران بر برگزاری جلسات منظم نهضت توسعه و عدالت فضا‌های آموزشی با هدف بهبود فضا و تجهیزات و با رویکرد مشارکت محوری، سازمان نوسازی مدارس به عنوان دبیر این وظیفه را پیگیری خواهد کرد.
مدیرکل نوسازی مدارس لرستان اضافه کرد: در راستای بسته نهضت نوسازی مدارس که رئیس جمهور به استانداران ابلاغ کرده، سازمان نوسازی مدارس کشور تلاش‌های زیادی داشته و شبانه‌روز با جمع‌آوری اطلاعات، آمار و تطبیق با وضع موجود، دورنما و برنامه‌های سالانه و پنج ساله، منجر به ایجاد یک شیوه نامه شد که در تاریخ ۲۱ آذرماه توسط سازمان نوسازی کشور ابلاغ شده است.
بهاروند ایرانیا اظهار کرد: طبق این شیوه نامه، عمده نظام مسائل کشور به هفت بخش تقسیم شده که دورنما و رفع این مشکلات منجر به ارتقا فضای آموزشی در کشور خواهد شد؛ این نظام مسائل شامل ساماندهی مدارس کانکسی مستقل بالای ۱۰ نفر دانش‌آموز، مدارس سنگی ناایمن، ساماندهی کلاس‌های با تراکم بالای ۳۵ نفر، افزایش سرانه فضای آموزشی با سرانه کمتر از سه متر مربع، تخریب، بازسازی و مقاوم سازی مدارس فرسوده، ساماندهی و تامین فضای آموزشی و پرورشی در مساکن مهر و نهضت ملی مسکن و تکمیل پروژه‌های نیمه تمام آموزشی، تربیتی و ورزشی است.
وی گفت: برای برچیدن مدارس کانکسی و سنگی در لرستان طرحی سال ۱۴۰۱ شروع شد که ۱۶۸ فضا برای استان تصویب و ۸۵ طرح تکمیل و آماده بهره‌برداری است.
مدیرکل نوسازی توسعه و تجیهز مدارس لرستان ادامه داد: همچنین ۱۳ طرح پیشرفت فیزیکی بالای ۹۰ درصد، ۳۸ طرح بالای ۷۰ درصد پیشرفت، ۱۹ طرح بالای ۵۰ درصد و ۱۴ طرح زیر ۵۰ درصد پیشرفت داشته که به علت ناتوانی پیمانکاران ضعیف، به پیمانکاران جدید تحویل داده خواهد شد؛ هدف این است که با حمایت استاندار و تامین اعتبار از بنیاد برکت، تا پایان سال بزرگترین پروژه کانکسی کشور که در استان لرستان است به اتمام برسد.
بهاروند ایرانیا بیان کرد: بنیاد برکت ۴۰ درصد اعتبارات این پروژه را تقبل کرده و یکی از دلایل پیشرفت کند ما هم بدلیل طلبی است که از بنیاد برکت داریم و قول داده‌اند بزودی پرداخت شود.
وجود ۶۵ مدرسه سنگی در لرستان
وی یادآور شد: اطلاعات مدارس سنگی در سال جاری جمع‌آوری شده که در استان لرستان ۶۵ مدرسه سنگی وجود دارد و این مدارس هم جزو مدارس ناایمن هستند که باید جمع‌آوری و بازسازی شوند؛ ۳۳ مدرسه سنگی که بالای ۱۰ دانش‌آموز دارد در اولویت قرار گرفته و در قالب طرح نهضت توسعه عدالت کار شروع و پیگیری خواهد شد.
مدیرکل نوسازی توسعه و تجیهز مدارس لرستان اضافه کرد: در استان ۳۲۵ مدرسه و ۹۰۰ کلاس درس با تراکم بالای ۳۵ نفر وجود دارد که تا پایان برنامه توسعه هفتم باید این موضوع برطرف شود.
بهاروند ایرانیا عنوان کرد: ۶۵ مدرسه و ۳۵۱ کلاس درس نیمه تمام نیز در استان وجود دارد که طبق برنامه سازمان نوسازی، پروژه‌هایی که پیشرفت بالای ۷۰ درصد دارند باید تا پایان سال ۱۴۰۴، پروژه‌های با پیشرفت بالای ۵۰ درصد تا پایان سال ۱۴۰۵ و پروژه‌هایی که پیشرفت کمتر از ۵۰ درصد داشته تا پایان سال ۱۴۰۶ به سرانجام برسند.
وی افزود: ۶۱۲ مدرسه تخریبی و فاقد استحکام در استان هم اکنون در حال بهره‌برداری است که طبق برنامه سالانه حدود ۲۰ درصد از این مدارس با تخصیص منابع اعتباری برطرف شوند.
مدیرکل نوسازی توسعه و تجیهز مدارس لرستان تاکید کرد: سرانه آموزشی استان، حدود ۵.۵۹ متر مربع بوده و میانگین کشوری ۵/۴۵ مترمربع است که البته در شهرهای مختلف سرانه آموزشی متفاوت و در استان سرانه زیرسه متر مربع نداریم.
۹۱ مدرسه طی ۲ سال گذشته تحویل داده شد
معاون نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس لرستان گفت: در راستای اجرای عدالت در توسعه فضا‌های آموزشی عملیات ساخت و ساز ۹۱ مدرسه از سال ۱۴۰۱ تاکنون به پایان رسیده و پیشرفت سایر پروژه‌ها نیز بین ۸۰ تا ۸۵ درصد است.
اصغر آقایی چگنی بیان کرد: ۷۰ مدرسه سنگی در استان وجود دارد که دانش‌آموزان در آنها مشغول به تحصیل هستند که از این تعداد ۳۳ مدرسه بالای ۱۰ دانش‌آموز و مابقی زیر ۱۰ دانش‌آموز دارند.
وی تاکید کرد: همچنین هفت مدرسه عارضه‌ای در لرستان وجود دارد که ایمنی دانش‌آموزان در آنها به دلیل ساختار نامناسب ساختمان‌ها با مشکل مواجه است، ضمن اینکه مدارس تخریبی و کلاس‌های با تراکم بالای ۳۵ دانش‌آموز از دیگر چالش‌های آموزش و پرورش استان است.
معاون نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس لرستان با بیان اینکه دولت قول داده تا سال آینده این مشکلات را با ساخت مدارس جدید برطرف کند، افزود: بنیاد علوی در ساخت مدارس سنگی و بنیاد برکت در ساخت مدارس کانکسی و سایر مدارس، کمک‌های قابل‌توجهی به آموزش و پرورش کرده‌اند که نقش مهمی در پیشبرد اهداف آموزشی استان داشته است.
جایگزین ۳۴ مدرسه سنگی در لرستان در حال احداث است
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان گفت: ۲۳۳ مدرسه سنگی و کانکسی در استان وجود دارد که ۶۳ مورد از این تعداد مدرسه سنگی است.
سید عیسی سهرابی بیان کرد: ساخت ۳۴ مدرسه سنگی در دست اقدام است و برای ۱۹ مدرسه دیگر نیز قرار است زمین به بنیاد علوی به‌عنوان نماینده بنیاد مستضعفان تحویل تا عملیات ساخت آنها آغاز شود.
وی با بیان اینکه نرخ باسوادی در لرستان در حال حاضر ۹۶.۴ درصد است، افزود: نرخ باسوادی کشور ۹۶.۹ درصد برآورد می‌شود که لرستان حدود پنج دهم درصد پایین‌تر از متوسط کشوری است.
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان تاکید کرد: این تفاوت هرچند کوچک، اما نیازمند توجه و برنامه‌ریزی دقیق برای کاهش بی‌سوادی در استان است.
سهرابی با بیان اینکه شناسایی دقیق بی‌سوادان مناطق روستایی استان در دستور کار قرار گرفته است، عنوان کرد: شناسنامه بی‌سوادان استان تهیه و دهیاران و بخشداران نیز به حوزه معاونت سوادآموزی آموزش‌و پرورش استان کمک کنند تا آمار دقیق‌تری از بی‌سوادان جمع‌آوری شود.
وی همچنین با اشاره به لزوم تهیه بانک اطلاعاتی بی‌سوادان یادآور شد: بانک اطلاعاتی دقیقی از بی‌سوادان استان در دست نیست، اما با استفاده از ظرفیت‌های مختلف مانند مدارس، معلمان و دانش‌آموزان می‌توانیم افراد بی‌سواد را شناسایی کنیم.
مدیرکل آموزش و پرورش لرستان با اشاره به پیش بینی سامانه‌ای بر اساس کد ملی افراد جهت تعیین وضعیت سواد آنها اظهار کرد: باتوجه به آمار ارائه‌شده، حدود ۶ دهم درصد از جمعیت استان بی‌سواد هستند که با احتساب جمعیت ۱۰ تا ۴۹ ساله، این عدد به حدود ۵۰ هزار نفر می‌رسد.
سهرابی بیان کرد: در حال حاضر ۱۷۰ مدرسه کانکسی در استان وجود دارد که بیش از ۱۰ دانش‌آموز دارند که در قالب طرح شهید پناهی تا پایان اسفندماه سال جاری این مدارس باید برچیده شوند که پیشرفت فیزیکی پروژه‌های مربوط به این مدارس حدود ۸۵ درصد است.
منبع:ایرنا