باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - پخش سریال «معاویه بن ابی سفیان» در عربستان آن هم در ماه مبارک رمضان و پس از تحولات اخیر منطقه به طور کلی و صحنه فلسطین به طور خاص، که در آن جنبشهای مقاومت سنی و شیعه در جبهه «طوفان الاقصی» با یکدیگر متحد شدند و خون شهدا از فلسطین، لبنان، عراق، ایران و یمن با یکدیگر مخوط شد، جنجال گستردهای به پا کرده است.
این رویداد تاریخی الگوی منحصربهفردی از وحدت اسلامی بود، زیرا مبارزان مقاومت از گرایشهای مذهبی مختلف در کنار یکدیگر جنگیدند، در این یک پیام روشن بود و آن این بود که آرمان فلسطین فراتر از هر گونه اختلاف فرقهای یا مذهبی است.
با این حال، اکران سریال معاویه که شخصیتی منفی و جنجال آفرین در تاریخ اسلام است، اکران این سریال پس از یک دوره وحدت بی سابقه اختلافات مذهبی درون اسلام را زنده میکند که خود این سوالاتی را در مورد زمان پخش و انگیزههای تولید آن ایجاد میکند.
در حالی که مردم مسلمان به دنبال غلبه بر منازعات داخلی و تمرکز بر مسائل اصلی هستند، اثری نمایشی ظاهر میشود که به مرحله حساسی از تاریخ اسلام میپردازد که ممکن است به دامن زدن به نزاع و ایجاد مجدد شکاف بین سنیها و شیعیان منجر شود که طوفان الاقصی موفق به برچیدن آن شد.
این سریال با اعتراضات گسترده جوامع مذهبی، به ویژه الازهر که مرجعی برای اهل سنت است، مواجه است که با اعلام موضع سخت علیه نمایش آن، الازهر تاکید کرد که نمایش شخصیت صحابه از نظر شرعی جایز نیست، زیرا ممکن است منجر به آسیب رساندن به چهره آنها یا ایجاد تفسیرهای نادرست از زندگی آنها شود. تعدادی از علما و روشنفکران نیز خواستار تحریم آن شدهاند و هشدار دادهاند که میتواند به جای ارائه خوانشی عینی از تاریخ، اختلافات را تقویت کند.
منتقدان بر این باورند که تولید چنین آثاری در این دوره نشاندهنده تمایل به انحراف توجه از وحدت صفوف اسلامی که در طوفان الاقصی تجلی یافت و جایگزینی آن با احیای اختلافات تاریخی است که ابزاری برای تضعیف امت اسلام است. به جای سرمایه گذاری هنر و نمایش در اتحاد مردم و افزایش آگاهی، آثاری تولید میشود که ممکن است به شعله ور شدن آتش فرقه گرایی منجر شود، که در خدمت منافع احزابی است که به دنبال تقسیم مسلمانان هستند.
جای تعجب نیست که عربستان سعودی طرف تولید این سریال باشد چرا که این سریال همواره نقش برجستهای در دامن زدن به شبهات و دامن زدن به اختلافات بین اهل سنت و شیعه چه از طریق رسانهها و چه از طریق گفتمان مذهبی رسمی داشته است. ریاض مدتهاست که از تریبونهای اصلی رسانهای و روزنامههای انگلیسی زبان خود برای ارائه گفتمانی استفاده میکند که بر شکافهای فرقهای در جهان اسلام متمرکز است.
رسانههای سعودی مبنای خود را بر سیاست ضد ایرانی، ضد شیعی و حتی ضد مقاومتی قرار دادند. آنها ایران و متحدانش را هدف قرار داده و هرگونه نزدیکی بین سنیها و شیعیان را تهدیدی برای منافع خود میدانند. این رسانهها که به ترویج نفرت و تفرقه در جوامع اسلامی کمک میکنند.
بنابراین، ساخت سریال معاویه با بودجه هنگفت عربستان را نمیتوان از این بستر جدا کرد، به ویژه اینکه در شرایطی رخ میدهد که منطقه شاهد تحولات حساسی است، به ویژه نزدیک شدن نیروهای سنی و شیعه در برابر رژیم تروریستی اسرائیل که با برنامه سعودیها که همواره به دنبال حفظ حالت خصومت بین دو طرف بوده، همخوانی ندارد.
در حالی که زمان ساخت و اکران این سریال تصادفی به نظر نمیرسد، بلکه در خدمت برنامههای خاص و از پیش برنامه ریزی شده است، با هدف منحرف کردن توجه از وحدت مسلمانان که در طوفان الاقصی به وجود آمد و بحث را به سمت درگیریهای فرقهای قدیمی هدایت میکند، ایجاد شکاف جدید بین سنیها و شیعیان در شرایطی که برخی از قدرتهای منطقه سعی در اتحاد صفوف برای مقابله با تهدیدات مشترک دارند.
از سویی دیگر اکران این سریال در این زمان پس از دو سال وقفه به برخی از توطئهها در منطقه خدمت میکند، مانند پروژههای عادی سازی با رژیم صهیونیستی از سوی کشورهای عرب که از طریق برچیدن جبهه اسلامی و درگیر کردن مسلمانان با اختلافات داخلی دنبال میشود.
در خاتمه، بزرگترین چالشی که امروز امت اسلامی با آن مواجه است، اختلافات گذشته نیست، بلکه نقشههایی است که هدف آن پاره پاره کردن و درگیر کردن آن با اختلافات داخلی است که توجه را از دشمن واقعی منحرف میکند.
نبرد طوفان الاقصی ثابت کرد که وحدت مسلمانان ممکن و ضروری است و سنی و شیعه زمانی میتوانند بر اختلافات تاریخی خود فائق آیند که هدف، مقابله با رژیم تروریستی اسرائیل و دفاع از مقدسات ملت بالاتر و بزرگتر باشد.
بنابراین، در این مرحله، آگاهی مهمترین سلاح است. مقابله با اسرائیل مستلزم وحدت و اراده قوی است، این وحدت حاصل نمیشود مگر اینکه مسلمانان بدانند که قدرت آنها در انسجام آنهاست نه در اختلافاتشان.
منبع: الخنادق