باشگاه خبرنگاران جوان - کاظم وطن‌خواه، در اجلاس معاونان درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور اظهار کرد: بر اساس ماده ۳۹ آیین‌نامه «تأسیس و مدیریت آزمایشگاه‌های پزشکی»، هر شبکه آزمایشگاهی پزشکی به‌عنوان یک مؤسسه پزشکی تعریف می‌شود که مطابق با ضوابط این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مرتبط فعالیت می‌کند. این شبکه شامل مراکز نمونه‌گیری، آزمایشگاه‌های میانی و آزمایشگاه‌های مرکزی با سطوح خدمات متفاوت است و در چارچوب قوانین، ضوابط و استاندارد‌های ابلاغی وزارت بهداشت، در محدوده جغرافیایی مشخصی دایر شده و ارائه خدمت می‌کند.
وی افزود: در سال گذشته، هفت دانشگاه علوم پزشکی از جمله مشهد، اردبیل، گلستان، آذربایجان شرقی، گیلان، شیراز و آذربایجان غربی به‌عنوان مراکز منتخب برای اجرای شبکه آزمایشگاهی در حوزه درمان برگزیده شدند. اکثر این دانشگاه‌ها اکنون در مراحل نهایی کار قرار داشته و در حال دریافت مجوز‌های لازم برای راه‌اندازی شبکه آزمایشگاهی خود هستند. علاوه بر این، دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز تجربه‌ای موفق در این زمینه داشته و توانسته است الگویی موثر برای سایر مراکز ارائه دهد.
رئیس آزمایشگاه مرجع سلامت در ادامه تصریح کرد: شبکه آزمایشگاهی با هدف افزایش کارایی و اثربخشی منابع نظام سلامت، ارتقای کیفیت خدمات و ارائه به‌موقع آنها از طریق مدیریت یکپارچه آزمایشگاه‌های مختلف ایجاد شده است. این شبکه با بهینه‌سازی بهره‌وری منابع از جمله تجهیزات، فضای فیزیکی، منابع مالی و نیروی انسانی، از خرید‌های غیرضروری و انباشت بیهوده تجهیزات جلوگیری می‌کند. همچنین، با ایجاد نظام ارجاع منظم برای نمونه‌های آزمایشگاهی، کاهش قیمت تمام‌شده خدمات و تجمیع آزمایش‌ها، زمینه صرفه‌جویی و استفاده بهینه از منابع را فراهم می‌آورد.
وی افزود: در مسیر اجرای این شبکه، گام‌های مهمی از جمله تحلیل نیاز‌ها و امکان‌سنجی، بررسی ظرفیت‌های موجود، برنامه‌ریزی و تدوین استراتژی و تهیه برنامه اجرایی برداشته شده است. همچنین، اقدامات اساسی مانند تأمین و تجهیز امکانات، ایجاد زیرساخت‌های فناوری اطلاعات و اجرای برنامه‌های آموزشی برای توانمندسازی پرسنل، به‌منظور تضمین عملکرد مطلوب و یکپارچه این شبکه، صورت گرفته است.
وی افزود: زیرساخت اجرای شبکه آزمایشگاهی از دو بخش اصلی تشکیل شده است. بخش نخست، نرم‌افزاری است که لازمه آن انتقال تمامی داده‌های آزمایشگاهی به سامانه یکپارچه اطلاعات آزمایشگاهی وزارت بهداشت (دیتاس) است. بخش دوم، سخت‌افزاری بوده و شامل تجمیع چهار منبع کلیدی آزمایشگاهی-تجهیزات، منابع مالی، نیروی انسانی و فضای فیزیکی- به‌منظور ایجاد یک سیستم ارجاع منظم و طراحی نقشه خدمات آزمایشگاهی از آزمایشگاه‌های میانی به آزمایشگاه مرکزی دانشگاه است.
وی در ادامه تأکید کرد: بر اساس بند ب ماده ۶۹ برنامه هفتم و با فراهم شدن دسترسی دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی به داشبورد مدیریتی ثبت نتایج آزمایش، اتصال به سامانه یکپارچه اطلاعات آزمایشگاهی (دیتاس) از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده است. همچنین، مطابق با ابلاغ اخیر معاون درمان وزارت بهداشت به رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی، صدور پروانه بهره‌برداری و تمدید مسئول فنی آزمایشگاه‌های بیمارستانی منوط به اتصال به این سامانه خواهد بود.
منبع: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی