آیین پایانی «چهل‌ودومین جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» و «سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» با حضور رئیس جمهور، اهالی قلم و اصحاب فرهنگ و دانش سه‌شنبه، هفتم اسفند ۱۴۰۳ در تالار وحدت برگزار شد و برگزیدگان بخش‌های مختلف جوایز خود را از رئیس‌جمهور دریافت کردند.
سیدعباس صالحی در ابتدای سخنانش خطاب به مسعود پزشکیان رئیس جمهور گفت: کتاب در ایران سه موسم دارد که یکی از آنها در پاییز و هفته کتاب برگزار شد و شما در بخش‌های مختلف آن مانند روز کتابدار و آیین کتابگردی حضور داشتید. امروز هم برای جایزه کتاب سال همراه اهالی کتاب هستید.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با تاکید بر اینکه کتاب مبدا تمدن‌سازی است، ادامه داد: علم با کتاب به ثمر می‌نشیند و تمدن بی‌کتاب نداریم. تمدن‌ها تا زمانی بالنده بوده‌اند که کتاب داشتند و زمانی افول کردند که کتاب را فراموش کردند. در فضای انقلاب اسلامی شاهد رشد جریان فرهنگ و قلم هستیم، باید برای این روند شکرگذار باشیم.
او در مقایسه عناوین کتاب‌های منتشر شده در دهه‌های مختلف بیان کرد: در سال‌های ۵۷ تا ۶۷ در طول یک دهه ۳۵ هزار کتاب در ایران منتشر شد، اما این تعداد در سال‌های ۸۷ تا ۹۷ به ۷۲۶ هزار رسیده، یعنی رشد ۲۰ برابری داشته است. این اتفاق در جریان یک فرآیند بوده و رشد کمی و کیفی را طی کرده است. همچنین عدالت جنسیتی در پدیدآورندگان کتاب مسیر خود را به خوبی طی کرده است. در سال ۵۷ تعداد مولفان و مترجمان مرد ۳۰ برابر خانم‌ها بود؛ اما در سال ۱۴۰۲ در تالیف از ۹۴ هزار پدید آورنده چاپ اول و چاپ مجدد ۵۷ درصد مرد و ۴۳ درصد زن بودند و در ترجمه نسبت ۵۶ درصد مرد‌ها به ۴۴ درصد زن بودند و این نشان می‌دهد فضای کشور به سمت همگرایی عدالت جنسیتی در حوزه عدالت جنسینتی پدید آورندگان پیش رفته است.
صالحی با اشاره به اینکه اخبار بد در حوزه کتاب و نشر فراوان است، گفت: جریان نشر خصوصی ایران بعد از پیروزی انقلاب و دهه‌های جدید پایگاه‌های خود را پیدا کرده است؛ ۱۰ ناشر اول در میان آنهایی که در سال بیش از ۳۰۰ عنوان کتاب منتشر می‌کنند، از بخش خصوصی هستند. این نشان می‌دهد صنعت نشر ایران بر دوش ناشران خصوصی سنگینی می‌کند. نباید صنعت نشر ایران را فراموش کرد، بار قابل توجهی از صنعت نشر ایران زمین بر دوش ناشران خصوصی قرار گرفته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: مسیری را که طی کردیم فرصت‌هایی را برای حوزه فرهنگ به ویژه فرهنگ مکتوب پدید آورده است؛ اما هنوز به همه تقاضا‌ها پاسخ داده نشده است.
او برای حل بخشی از مشکلات حوزه کتاب و نشر پیشنهاد داد: در روز‌هایی که هزینه‌های فرهنگ مکتوب افزایش یافته است و قدرت خرید خانواده‌ها پایین آمده، پیشنهاد این است که علاقه‌مندان را از دسترسی به کتاب محروم نکنیم و بنیه خرید کتابخانه‌های عمومی، کتابخانه‌های مدارس و جایی که می‌تواند فرصتی را برای دسترسی به کتاب مهیا کند، تقویت کنیم. این رویکرد می‌تواند به اقتصاد نشر و تالیف کمک کند.
او افزود: بی‌تردید کتاب می‌تواند روحی در مدرسه، دانشگاه و محیط آموزشی بدمد. اگر می‌خواهیم دانش‌آموزان خود را از حافظه‌محوری رها کنیم و به آنها دانشی بیاموزیم، کتاب نقش مهمی دارد و می‌تواند فضایی از منشورات جدید فراهم کند.
برایان ترنر یکی از برگزیدگان «سی‌ودومین جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» در حوزه جامعه‌شناسی دینی در این مراسم به رئیس جمهور ایران پیامی صوتی فرستاد.
منبع: ایرنا