سایر زبان ها

صفحه نخست

سیاسی

بین‌الملل

ورزشی

اجتماعی

اقتصادی

فرهنگی هنری

علمی پزشکی

فیلم و صوت

عکس

استان‌ها

شهروند خبرنگار

وب‌گردی

سایر بخش‌ها

مروری بر خاطرات بهمن ۵۷ گرگان

گرگان در هفتم بهمن ۱۳۵۷ شاهد یکی از خونین‌ترین و تاثیرگذارترین روز‌های تاریخ خود بود.

در هفتم بهمن  ۱۳۵۷ ، مردم گرگان به‌طور آرام و مسالمت‌آمیز در خیابان‌ها به راهپیمایی پرداختند، اما ماموران شهربانی با شلیک هزاران گلوله به‌سمت مردم، این راهپیمایی را به صحنه‌ای از خشونت و خونریزی تبدیل کردند. در این حادثه دلخراش، دو نوجوان ۱۷ ساله به شهادت رسیدند و بیش از ۳۵ نفر زخمی شدند.

این اقدام وحشیانه و سرکوب‌گرانه، نه تنها نام رژیم پهلوی را ننگین‌تر از همیشه کرد، بلکه عزم و اراده مردم گرگان و ایران را برای پیروزی انقلاب اسلامی قوی‌تر و استوارتر ساخت. شهامت و ایثار این نوجوانان قهرمان، الهام‌بخش نسل‌های آینده برای حفظ و پاسداری از ارزش‌های انقلاب بود و نشان داد که راه آزادی و عدالت، راهی پر از ایثار و فداکاری است.

این حادثه خونین در حافظه تاریخی مردم گرگان باقی مانده و هر ساله یادآور شجاعت و فداکاری مردمانی است که برای دستیابی به آزادی و عدالت، جان خود را فدا کردند. این واقعه، همواره به عنوان یکی از نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی ایران، در خاطره‌ها باقی خواهد ماند و به نسل‌های آینده یادآوری می‌کند که آزادی و عدالت با مقاومت و همبستگی به دست آمده است

در سال ۱۳۵۷، زمانی که گلستان (منطقه گرگان و دشت) منطقه‌ای کوچک و زیر مجموعه استان مازندران بود، مردمان این دیار با بصیرت‌افزایی و پیروی از خط ولایت فقیه، نقش بسزایی در مبارزات انقلاب اسلامی ایران داشتند. آنها با ایستادگی و شجاعت بی‌نظیر خود، حدود ۶۰ شهید تقدیم انقلاب کردند و رشادت‌هایشان در مبارزه با رژیم پهلوی، مثال‌زدنی و قابل تقدیر است.

از همان اوایل سال ۱۳۵۷ مبارزات در گرگان عیان‌تر از همیشه شد و تبعید پنج نفر از انقلابیون بزرگ شهر آیت‌الله نورمفیدی، آیت‌الله طاهری، آیت‌الله رئیسی، مرتضی زمردیان و آیت‌الله معصومی به مناطق دورافتاده کشور به دلیل برگزاری یک مراسم، به مبارزات انقلابی مردم این دیار قوت بخشید.

در نخستین روز‌های بهمن ماه زمزمه بازگشت امام راحل به کشور مطرح شد و به دنبال درخواست ستاد استقبال امام (ره) در تهران از انقلابیون برجسته استان گلستان، مشتاقان دیدار با روح‌الله یک به یک شروع به ثبت‌نام کرده و صد‌ها وسیله نقلیه سبک و سنگین آماده اعزام شد.

پس از آن روز نیز گلستانی‌ها روند مبارزه با حکومت پهلوی را در شهر‌ها و حتی روستا‌های خود ادامه دادند و با برگزاری راهپیمایی، تجمع، جلسات عمومی و خصوصی انتشار اطلاعیه‌ها و پیام‌های سیاسی بر ضد رژیم، بیزاری خود را نسبت به دژخیمان پهلوی اعلام کردند.

گلستانی‌ها آن روز‌ها قهرمانانه می‌جنگیدند و قهرمانانه شهید می‌دادند. محبت امام (ره) در قلب‌های مردم خانه کرده بود و همه می‌خواستند بهمن سرد وطن را به بهاری جاودان تبدیل کنند برای همین با شجاعت در برابر ماموران شاهنشاهی و خشونت‌های آنان سینه سپر کرده و با وجود شهادت حدود ۱۵ نفر از مردم و جراحت ده‌ها نفر دیگر و تخریب و آتش‌سوزی بیش از ۱۰۰ مغازه در استان گلستان به ویژه گرگان دست از مبارزه برنداشتند.

مروری بر حادثه هفتم بهمن سال ۱۳۵۷ گرگان

همزمان با روز شنبه هفتم بهمن ماه سال ۱۳۵۷ مصادف با ۲۸ صفر ۱۳۹۹ (ه‌ق) و همزمان با سالروز رحلت پیامبر اکرم (ص) و امام حسن مجتبی (ع) مراسم عزاداری و تظاهرات گسترده‌ای علیه رژیم شاه در مناطق مختلف استان برگزار شد و مردم انقلابی گرگان از ساعت ۷.۵ صبح آن روز، با تجمع در خیابان سرخواجه گرگان دست به تظاهرات گسترده‌ای زدند که دقایقی بعد با تهاجم ماموران شهربانی مواجه شدند.

مردم برای جلوگیری از هجوم وحشیانه ماموران با آتش زدن لاستیک‌های فرسوده و ریختن آهن و دیگر اشیا، خیابان را مسدود کردند طوری که ماموران شهربانی از مقابله با مردم عاجز مانده و تقاضای نیروی کمکی کردند ولی نیرو‌های کمکی شهربانی هم حریف خشم چند هزار مردم انقلابی گرگان نشدند.

مقاومت مردم در آن روز به گونه‌ای بود که دخالت ماموران رژیم نه تنها مانع حضور مردم نشد بلکه دامنه اعتراضات جوانان انقلابی را گسترده‌تر کرد و تجمعات به خیابان‌ها و کوچه‌های دیگر گرگان نیز کشیده شد طوری که دقایقی بعد علاوه‌بر خیابان سرخواجه خیابان‌های پهلوی دژ (خیابان شهدای فعلی) پهلوی (امام خمینی فعلی)، فرح (شهید رجایی فعلی)، خیابان امام رضا (ع)، آریامهر ایران (ایرانمهر فعلی)، میرکریم و کوچه‌های اطراف آن واقع در خیابان‌های اصلی شهر مملو از حضور تظاهرکنندگان شد و ماموران در مقابل موج گسترده اعتراضات مردم عاجز و درمانده شده بودند.

اگر ماموران شاهنشاهی در آن روز دخالت نمی‌کردند مردم فقط قصد برگزاری یک راهپیمایی آرام را داشتند، اما دژخیمان شهربانی گرگان که همواره عادت به تندروی و خشونت داشتند با دخالت بی‌جا و تیراندازی به سوی مردم و مانع‌تراشی برای تظاهرات آرام آنها تحریک و مقابله به مثل جوانان را رقم زدند که در نتیجه این اتفاق، جوانان به مسدود کردن خیابان‌ها و آتش زدن لاستیک‌های فرسوده و حتی حمله به ماشین پلیس و پرتاب آجر و سنگ و کوکتل مولوتف به سوی مأموران پرداختند.

اعتراضات مردمی در هفت بهمن سال ۱۳۵۷ در گرگان به قدری بالا گرفت که عده‌ای از مردم قصد حمله به کلانتری ۲ و تخریب منازل دو نفر از دژخیمان پلیس را داشتند که با تیراندازی ماموران ناتمام ماند.

فوران آتش خشم مردم مبارز و انقلابی گرگان علیه رژیم پهلوی تا جایی پیش رفت که ماموران شهربانی گرگان در آن روز مجبور به شلیک هزاران گلوله ژ ۳، هفت‌تیر، کلت و گاز اشک‌آور علیه مردم کردند که در نتیجه درگیری‌ها ۲ نوجوان ۱۷ ساله به نام‌های «ولی‌الله خاندوزی» و «محمدحسن درویش‌محمدی» به شهادت رسیدند.

همچنین در آن روز بیش از ۳۵ نفر در گرگان مجروح شدند که علی صالحی، علی طبرسا، معصومه جمشیدیان (۶۰ ساله)، حسین قاسمی، علی نقی‌زاد، علاء‌الدین زارعی، محمدرضا ایزد، جعفر منصوری، اسماعیل علی‌محمدی، ابوالفضل ابراهیمی، اصغر عاقلی، غلامرضا مرادعلی، علی نخعی، داود جلالی، حاج عباس معیری، رحمت برهانی، اسدالله بابایی، حسین اقلیمی، محمد جلالی، جواد طرزقی، رضا جلالی، سیدعبدالله سلیمی، محمدرضا اثنی‌عشری و قاسم خواجوی، جمال حسینی، هاشم مهیمنی، شعبان‌علی مسگران، سعدی سیفی از جمله مجروحان بودند.

مجروحان این روز به بیمارستان‌های پنج آذر فعلی و فلسفی منتقل شدند. رادیو بی‌بی‌سی انگلیس هم با اشاره به وقایع دلخراش گرگان تعداد شهدا را چهار نفر و زخمی‌ها را ۳۰ نفر اعلام کرد، اما روزنامه‌های کیهان و اطلاعات نیز ضمن درج این خبر تعداد مجروحان را به ترتیب ۴۵، ۳۵ و ۳۲ نفر گزارش کردند.

تظاهرات خونین این روز گرچه ساعت ۱۳ بعد از ظهر فروکش کرد، اما درگیری‌ها و تظاهرات پراکنده در گوشه و کنار شهر ادامه یافت طوری که حتی ساعت ۲۰ و ۳۰ دقیقه شب هم فریاد الله اکبر جوانان انقلابی به گوش می‌رسید.

شهید ولی‌الله خاندوزی نوجوان مبارز گرگانی که در تظاهرات هفتم بهمن سال ۱۳۵۷ به شهادت رسید ۱۷ ساله بود. این نوجوان در جوشکاری و در و پنجره‌سازی فعالیت داشت که در روز هفت بهمن سال ۱۳۵۷ حین تظاهرات علیه رژیم مورد اصابت گلوله مزدوران شاه قرار گرفت و به شهادت رسید.

«محمدحسن درویش‌محمدی» شهید نوجوان دیگر این روز بود که با وجود آنکه دانش‌آموز پایه دوم اقتصاد و نوجوان بود ولی با علاقه زیاد در تجمعات و تظاهرات شرکت داشت و اطلاعیه‌های انقلابی را به دقت مطالعه می‌کرد و حتی شبی که کشتار دانشگاه را از تلویزیون تماشا می‌کرد به شدت اشک می‌ریخت.

او یک بار به مادربزرگش گفته بود، مگر می‌شود نماز خواند و ساکت نشست در حالی که هر روز عده‌ای را شهید و جوانان ما را شکنجه می‌کنند لذا خود با وجود سن کم ساکت ننشست تا اینکه روز هفت بهمن ۱۳۵۷ به دست پلیس خون‌آشام رژیم به شهادت رسید.

در آستانه طلوع چهل و ششمین بهار آزادی انقلاب اسلامی بار دیگر خورشید فجر در ایران اسلامی درخشید و بهمن ماه و دهه فجر انقلاب اسلامی تداعی‌گر حماسه‌ها و رشادت‌های جوانان این مرزوبوم در ذهن یکایک ملت ایران است در همین راستا خبرگزاری جمهوری اسلامی در گلستان به دنبال بازخوانی و مرور حوادث بهمن ماه سال ۱۳۵۷ و خروش مردم دلیر این دیار علیه دژخیمان پهلوی است.

برگرفته از نوشته‌های غلامرضا خارکوهی تاریخ‌نگار انقلاب اسلامی

منبع : ایرنا

برچسب ها: انقلاب ، شهادت
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۱
در انتظار بررسی: ۰
ناشناس
۱۱:۰۰ ۰۷ بهمن ۱۴۰۳
متن رو با دروغ شروع کرده چون از طرفی نوشته با شلیک هزاران گلوله بعد نوشته دو شهید و ۳۵ زخمی نتیجه نویسنده معنی هزاران رو بلد نیست چون قطعا نتیجه شلیک هزاران گلوله آمار تلفات به مراتب بیشتر از چیزی که نوشته شده هست کاش در روایت تاریخ فقط صداقت داشته باشیم