انجمن مالی اسلامی ایران، پنجمین پیش‌نشست دهمین همایش مالی اسلامی را با موضوع "طراحی ابزارها و محصولات نوین مالی اسلامی در راستای جهش تولید" برگزار کرد.
در ادامه وحید روشن قلب، مدیر نظارت بر بازار اولیه سازمان بورس و اوراق بهادار با اشاره به ابزار‌های نوین مالی که در چند سال اخیر در بازار سرمایه ما ارائه شده و نیاز به توسعه بیشتر دارند، گفت: یکی از این ابزارها، شرکت‌های سهامی عام پروژه هستند که به دنبال گسترش آن در بازار سرمایه هستیم. مصوبات لازم برای توسعه این ابزار نیز اخذ شده است. در مورد ابزار‌های بدهی هم صکوک و سکو‌های تامین مالی جمعی در چند سال اخیر در بازار سرمایه ارائه شده‌اند.
او در رابطه با شرکت‌های سهامی عام پروژه گفت: با استفاده از این ابزار، پروژه‌هایی که به اتمام نرسیده‌اند و شرایط لازم برای پذیره نویسی در بازار سرمایه را دارند و می‌توانند از طریق بازار سرمایه تامین مالی شوند، در بازار عرضه می‌شوند. به این صورت که بخشی از سهام این شرکت‌ها، به عموم واگذار میشود و پس از اخذ مجوز‌های لازم، منابع جمع آوری شده صرف تکمیل پروژه‌ها می‌شوند. سال گذشته شرکت سوخت سبز زاگرس به این روش پذیره‌نویسی شد و شرکت‌های دیگری هم الان در مراحل انجام این کار هستند که بتوانند از طریق بازار سرمایه، پذیره‌نویسی کرده و تامین مالی کنند. در واقع شرکت‌ها، پروژه را به عنوان آورده غیرنقدی خود در شرکت سهامی جدید استفاده می‌کنند و از طریق افزایش سرمایه از طریق سلب حق تقدم منابع لازم برای تکمیل پروژه تامین خواهد شد. منابع جذب شده صرف تکمیل این پروژه‌ها خواهد شد. ضمن اینکه با توجه به افشای عمومی شرکت‌ها، نظارت بیشتری هم روی پروژه‌هایی که در حال اجرای هستند، صورت می‌گیرد. همچنین در دستورالعمل مربوطه پیش‌بینی‌هایی مثل حداقل پیشرفت ٢٠ درصدی در سال هم شده تا ریسک سرمایه گذارانی که در بازار سرمایه از طریق پذیره نویسی وارد این شرکت می‌شوند به حداقل ممکن برسد. ممکن در صورت افزایش سرمایه از محل سلب حق تقدم، به میزان افزایش سرمایه صورت گرفته می‌توانند از نرخ صفر مالیاتی از سود سال مالی قبل بهره‌مند شوند.
او ادامه داد: یکی دیگر از ابزارها، اوراق صکوک است. در چند سال اخیر هم با توجه به گسترش این بازار و با توجه به محدودیت‌هایی که منابع بانکی دچارش بودند، بازار سرمایه گسترش زیادی داشته و استفاده از صکوک به منظور تامین مالی نیز نسبت به سه_چهار سال قبل، قابل مقایسه نیست تامین مالی با استفاده از این ابزار، رشد زیادی داشته و برخی محدودیت‌های قبلی نیز برطرف شده است. ابزار بعدی، تامین مالی جمعی است که تامین مالی با استفاده از سکو‌های تامین مالی جمعی نیز از سال گذشته رشد زیادی داشته و شرکت‌های بیشتری توانسته‌اند با این روش، تا سقف پنجاه میلیارد تومان تامین مالی کنند.
روشن‌قلب در پاسخ به انتقاداتی که به برخی تخلفات صورت گرفته در بازار سرمایه که باعث لطمه به اعتماد سرمایه گذاران شده، گفت: زیرساخت‌های بازار سرمایه ما و اقتصاد کشور ما را نباید با بازاری مثل کریپتو مقایسه کرد. علی‌رغم سن بالای بازار سرمایه ما، هنوز ما رشد زیادی نداشته‌ایم. سرمایه‌گذاری در بازار کریپتو وضعیت متفاوتی دارد، سرمایه‌گذاران این بازار مسئولیت کار خود را قبول می‌کنند، چه بسا برخی از سرمایه‌گذاران بازار کریپتو، بخش زیاد یا تمام سرمایه خود را در معاملات این بازار از دست داده باشند، اما کسی را مسئول ضرر و زیان خود نمی‌دانند؛ حال آنکه در بازار سرمایه ایران ما هنوز درگیر ریزش سال ١٣٩٩ و ضرر و زیان سهامدارن هستیم!
روشن‌قلب افزود: البته که لازمه رشد بازار سرمایه این است که از تجربیات سایر بازار‌ها هم استفاده کنیم، اما باید برخی توقعات و انتظارات هم تعدیل شود. اعتمادسازی بخش مهمی است و منکر مشکلات موجود در بازار سرمایه نیستیم؛ اما شرایط موجود حاصل زیرساخت‌هایی است که در اختیار داریم و شاید لازم باشد اصلاحاتی در کل اکوسیستم بازار سرمایه انجام شود تا به وضعیت بهتری برسیم.