باشگاه خبرنگاران جوان؛ سمیه خلیلی - رژیم صهیونیستی از زمان اشغال فلسطین در سال ۱۹۴۸ به‌طور مداوم سیاست‌هایی را در راستای گسترش قلمرو خود به اجرا گذاشته است. این سیاست‌ها شامل اشغال سرزمین‌های فلسطینی، حملات نظامی به کشور‌های همسایه و غصب اراضی مختلف است که همچنان ادامه دارد. یکی از مهم‌ترین این اراضی، بلندی‌های جولان سوریه است که در جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷ به‌طور غیرقانونی توسط رژیم صهیونیستی اشغال شد. پس از جنگ یوم کیپور (۱۹۷۳)، توافق آتش‌بس ۱۹۷۴ میان رژیم صهیونیستی و سوریه به‌منظور جلوگیری از جنگ‌های بیشتر و حفظ آرامش در منطقه امضا شد.
با این حال، رفتار رژیم صهیونیستی در سال‌های اخیر در خاک سوریه نشان‌دهنده نقض این توافق و تداوم سیاست‌های توسعه‌طلبانه آن است.
در این گزارش به بررسی این سیاست‌ها، روند ورود رژیم صهیونیستی به خاک سوریه و نقض توافق ۱۹۷۴ پرداخته خواهد شد.
توافق ۱۹۷۴ و زمینه‌های آن
توافق آتش‌بس ۱۹۷۴ که به‌عنوان "توافق جداکننده نیروها" نیز شناخته می‌شود، نتیجه جنگ یوم کیپور و میانجیگری سازمان ملل بود. در این توافق، رژیم صهیونیستی و سوریه موظف شدند که نیرو‌های نظامی خود را از مناطق مرزی عقب بکشند و منطقه‌ای بی‌طرف به‌نام "منطقه کاهش تنش" ایجاد کنند. هدف این توافق کاهش تنش‌ها و جلوگیری از بروز جنگ جدید در مرز‌های فلسطین و سوریه بود. این توافق به‌ویژه از سوی سازمان ملل نظارت شد تا از بازگشت درگیری‌ها جلوگیری کند. با وجود این توافق، سیاست‌های رژیم صهیونیستی همچنان بر گسترش سرزمین و دستیابی به اهداف استراتژیک خود متمرکز بوده است.
رژیم صهیونیستی و سیاست غصب اراضی
رژیم صهیونیستی از زمان تأسیس خود سیاست‌هایی را دنبال کرده است که به‌طور مستمر بر غصب اراضی کشور‌های همسایه و فلسطینی‌ها تمرکز دارد. این سیاست‌ها، که به‌ویژه از طریق جنگ‌ها، اشغال‌ها و جابجایی‌های اجباری جمعیت‌ها انجام گرفته است، آثار عمیقی بر ساختار جغرافیایی و سیاسی منطقه گذاشته است.
۱.غصب سرزمین‌های فلسطینی: رژیم صهیونیستی در طی جنگ ۱۹۴۸ (که به "نکبه" یا فاجعه در تاریخ فلسطینی‌ها معروف است)، بسیاری از مناطق فلسطینی را تصرف کرد و میلیون‌ها فلسطینی را مجبور به ترک خانه‌های خود کرد. این روند در جنگ‌های بعدی نیز ادامه یافت، به‌ویژه در جنگ ۱۹۶۷ که رژیم صهیونیستی کرانه غربی رود اردن، غزه، و بلندی‌های جولان را اشغال کرد. سیاست توسعه‌طلبانه رژیم صهیونیستی و تأسیس شهرک‌های یهودی در این سرزمین‌ها همچنان ادامه دارد.
۲.بلندی‌های جولان: بلندی‌های جولان، منطقه‌ای استراتژیک که در شمال غرب سوریه قرار دارد، پس از جنگ شش‌روزه ۱۹۶۷ توسط رژیم صهیونیستی اشغال شد. این منطقه به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص خود از اهمیت بالایی برخوردار است و در طول دهه‌ها رژیم صهیونیستی تلاش کرده است که این منطقه را به‌طور کامل تحت کنترل خود درآورد. در سال ۱۹۸۱، رژیم صهیونیستی قانون الحاق بلندی‌های جولان را تصویب کرد که این اقدام به‌طور آشکار نقض قوانین بین‌المللی بود. در حالی که شورای امنیت سازمان ملل این اقدام رژیم صهیونیستی را محکوم کرده و خواستار بازگشت این اراضی به سوریه شد، رژیم صهیونیستی به این فشار‌ها توجه نکرد.
ورود رژیم صهیونیستی به خاک سوریه و نقض توافق ۱۹۷۴
در سال‌های اخیر، رژیم صهیونیستی اقدامات مختلفی را در خاک سوریه انجام داده است که نشان‌دهنده نقض آشکار توافق آتش‌بس ۱۹۷۴ و گسترش سیاست‌های تجاوزگرانه آن است. رژیم صهیونیستی به‌ویژه از حملات هوایی و عملیات‌های نظامی برای مقابله با تهدیدات امنیتی در سوریه استفاده کرده است. این حملات اغلب با هدف ضربه زدن به نیرو‌های نظامی ایرانی و شبه‌نظامیان حزب‌الله لبنان که در سوریه مستقر هستند، انجام می‌شود.
این اقدامات نه‌تنها موجب نقض حاکمیت سوریه بر خاک خود می‌شود، بلکه موجب ایجاد بحران‌های انسانی و امنیتی نیز شده است.
۱.حملات هوایی به سوریه: رژیم صهیونیستی به‌طور مرتب اهدافی را در داخل خاک سوریه هدف قرار می‌دهد. این حملات به‌ویژه شامل حملات به پایگاه‌های نظامی ایران و حزب‌الله لبنان است که رژیم صهیونیستی آنها را تهدیداتی برای امنیت خود می‌داند. این حملات بدون مجوز از شورای امنیت سازمان ملل و به‌طور مستقیم در اراضی سوریه انجام می‌شود که نقض حاکمیت این کشور و توافقات بین‌المللی محسوب می‌شود.
۲.حضور نیرو‌های رژیم صهیونیستیی در سوریه: علاوه بر حملات هوایی، رژیم صهیونیستی در برخی از موارد نیز به‌طور مستقیم نیرو‌های خود را به داخل خاک سوریه فرستاده است. این اقدامات علاوه بر نقض توافق ۱۹۷۴، باعث تشدید تنش‌ها و افزایش خطرات برای صلح و امنیت منطقه می‌شود. در حالی که رژیم صهیونیستی ادعا می‌کند که این اقدامات به‌منظور مقابله با تهدیدات امنیتی است، اما در حقیقت این اقدامات نشان‌دهنده تداوم سیاست‌های توسعه‌طلبانه رژیم صهیونیستی در منطقه است.
تحلیل نقض توافق ۱۹۷۴ و تبعات آن
۱.نقض قوانین بین‌المللی: نقض توافق ۱۹۷۴ توسط رژیم صهیونیستی تنها یک مسئله دو جانبه نیست؛ بلکه این اقدام نقض قوانین بین‌المللی، به‌ویژه قوانین مربوط به حاکمیت و تمامیت ارضی کشورهاست. طبق اصول حقوق بین‌الملل، هیچ کشوری حق ندارد بدون مجوز شورای امنیت به خاک کشور دیگری وارد شود و این اقدام رژیم صهیونیستی نقض آشکار این اصول است.
۲. تأثیر گذاشتن بر فرآیند صلح: نقض توافقات بین‌المللی و تجاوز به خاک کشور‌های همسایه باعث تضعیف تلاش‌های صلح و دیپلماسی در منطقه شده است. با وجود تلاش‌های بین‌المللی برای حل و فصل بحران‌ها در منطقه خاورمیانه، اقداماتی مانند حملات نظامی رژیم صهیونیستی به سوریه، این تلاش‌ها را به شدت پیچیده‌تر و ناکام می‌کند.
۳. بی‌اعتمادی به فرآیند‌های دیپلماتیک: نقض مداوم توافقات مانند توافق ۱۹۷۴، بی‌اعتمادی به فرآیند‌های دیپلماتیک و گفت‌و‌گو‌های صلح را افزایش می‌دهد. کشور‌هایی که برای تحقق صلح در منطقه تلاش می‌کنند، با مشاهده اقدامات نظامی رژیم صهیونیستی، دیگر تمایل به مذاکره یا اعتماد به فرآیند‌های صلح نخواهند داشت.
ورود رژیم صهیونیستی به خاک سوریه و نقض توافق آتش‌بس ۱۹۷۴ نه‌تنها تهدیدی برای حاکمیت سوریه و نقض توافقات بین‌المللی است، بلکه نمونه‌ای از سیاست‌های توسعه‌طلبانه رژیم صهیونیستی در تاریخ معاصر است که همواره با هدف غصب سرزمین‌ها و گسترش قلمرو خود انجام گرفته است. این اقدامات به تشدید بحران‌های منطقه‌ای، بی‌اعتمادی به فرآیند‌های صلح و تضعیف قوانین بین‌المللی منجر می‌شود. برای جلوگیری از این بحران‌ها، نیاز به نظارت جدی از سوی جامعه بین‌المللی و فشار به رژیم صهیونیستی برای رعایت حقوق بشر و قوانین بین‌المللی ضروری است.