باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - در روز‌ها و ساعاتی که دولت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه سقوط کرده است و معارضان مسلح سوری مانند هیات تحریر الشام کنترل دمشق را در دست گرفته‌اند، در برخی از مناطق سوریه زمزمه‌هایی از بازگشت گروه تروریستی داعش به گوش می‌رسد.
در راستای همین تحرکات تروریستی کشور‌های حامی معارضان مسلح مانند آمریکا، ترکیه و حتی خود تحریر الشام نیز درباره بازگشت داعش ابراز نگرانی کردند. این درحالی است که احمد الشرع، ملقب به ابومحمد الجولانی، سرکرده تحریر الشام پیشتر نماینده ابوبکر البغدادی، سرکرده تروریست‌های داعش در سوریه بوده است، اما پس از مدتی از این سازمان تروریستی جدا شده و تحریر الشام را تاسیس کرد.
خبرگزاری رویترز دوشنبه گذشته گزارش داد که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا گفته است که این کشور به شدت تحرکات عناصر به جا مانده از داعش را رصد می‌کند و بدنبال جلوگیری از ساماندهی دوباره این گروه و تکه تکه شدن سوریه در دوران پسا اسد است.
بلینکن در موضعی که با آنچه دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب آمریکا مبنی بر اینکه واشنگتن هیچ منافع حیاتی در کشوری که از سال ۲۰۱۱ شاهد درگیری است، ندارد، گفت که واشنگتن یک سری منافع در سوریه دارد.
او در خصوص منافع آمریکا ادعا کرد: ما مصلحت آشکاری داریم که هر کاری می‌توانیم انجام دهیم تا از تجزیه سوریه، مهاجرت‌های گسترده از سوریه و قطعا صدور تروریسم و افراط گرایی جلوگیری کنیم.
وزیر خارجه آمریکا درحالی ژست مبارزه با تروریسم را به خود گرفت که پیشتر دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۶ وقتی مقابل هیلاری کلینتون، نامزد دموکرات و وزیر خارجه وقت آمریکا قرار گرفت، اعتراف کرد که باراک اوباما، رئیس جمهور آن زمان این کشور با همکاری کلینتون داعش را در سوریه ایجاد کردند.
در همین راستا رابرت کندی نامزد انتخابات آمریکا در سال ۲۰۲۴ در مصاحبه‌ای تاکید کرد که این مقامات آمریکایی بودند که داعش را در سوریه ایجاد کردند.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه نیز پس از ورود معارضان مسلح به دمشق ادعا کرد که این کشور از نزدیک با تحریر الشام در ارتباط است تا اطمینان حاصل کند که داعش از وضعیت جدید سوریه سواستفاده نخواهد کرد.
با وجود ابراز نگرانی کشور‌های دخیل در وضعیت کنونی سوریه درخصوص بازگشت داعش، چند روز پس از سقوط دولت سوریه، رامی عبدالرحمن، مدیر دیده بان حقوق بشر سوریه تاکید کرد که سوریه با خطر گسترش داعش از سمت بیابان مواجه است، زیرا این سازمان تروریستی از وضعیت این روز‌های در سوریه سود می‌برد.
مظلوم عبدی، سرکرده نیرو‌های دموکراتیک سوریه یا همان جدایی‌طلبان کُرد نیز از افزایش تحرکات داعش در صحرای سوریه و حومه دیرالزور و رقه با توجه به تحولات اخیر این کشور خبر داد.
عبدی جمعه گذشته در بیانیه‌ای مطبوعاتی افزود: داعش توانست برخی از مناطق را پس بگیرد، اما در حال هماهنگی با ائتلاف بین‌المللی به سرکردگی آمریکا برای مقابله با هرگونه تهدید از سوی این سازمان هستیم.
از سویی دیگر گیر پیدرسن، فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه سه شنبه گذشته هشدار داد که وضعیت در سوریه خطرناک و در حال تغییر است، مناطق وسیعی از این کشور تحت کنترل طرف‌های غیردولتی است که این وضعیت ممکن است منجر به بازگشت دوباره داعش شود.
وب‌سایت صدای آمریکا نیز پنجشنبه تایید کرد که اگرچه سازمان تروریستی داعش سال‌ها پیش به‌عنوان یک نیروی تقریبا منحل شده در نظر گرفته می‌شد، اما اکنون کارشناسان هشدار می‌دهند که این گروه تروریستی ممکن است تلاش کند از خلأ قدرت در سوریه به دلیل سقوط اسد سواستفاده کنند و دوباره به صحنه این کشور بازگردد.
فاطمه ایوب، تحلیلگر سیاسی و پژوهشگر در امور جنوب غربی آسیا مستقر در واشنگتن، در خصوص بازگشت داعش گفت: داعش نوعی جنبش و گروه تروریستی است که در حال اصلاح و بازآفرینی خود است. این گروه تروریستی به دنبال سوء استفاده از خطوط شکاف‌های فرقه‌ای و قومی در سوریه برای ایجاد جای پایی در این کشور خواهد بود.
این تحلیلگر در ادامه می‌افزاید: در دمشق، گروه‌های مسلح وابسته به تحریر الشام یک دولت انتقالی تشکیل داده‌اند، اما مشخص نیست که آیا قادر به خلع سلاح یا جذب گروه‌های مختلف مسلحی است که مناطق مختلف سوریه را تحت کنترل دارند یا خیر. کارشناسان می‌گویند که اگر تحریر الشام قادر نباشد این کار را انجام دهد، امکان جنگ داخلی یا بی ثباتی طولانی مدت در سوریه وجود دارد.
از سوی دیگر، آن اسپکارد، مدیر مرکز بین المللی مطالعات افراط گرایی خشونت آمیز در واشنگتن با بیان اینکه عناصر داعش در سوریه به طور معمول در حملات تروریستی شرکت می‌کنند، گفت: اعضای زندانی داعش امیدوارند که این عناصر به جامانده مسلح به زندان‌ها حمله و آنان را برای برپایی مجدد خلافت داعش آزاد کنند.
در راستای سخنان این تحلیلگر، معارضان مسلح دانسته در‌های زندان‌های سوریه را باز کرده و تمامی تروریست‌های داخل این زندان‌ها را آزاد کردند، این درحالی است که برخی از این تروریست‌ها از سرکردگان داعش بوده و حکم اعدام داشتند.
ایمن التمیمی، تحلیلگر مستقل مستقر در اسپانیا که این تروریست‌های تکفیری را مطالعه می‌کند درباره امکان بازگشت دوباره داعش گفت که بعید است داعش به سرعت مناطق وسیعی از سوریه را مانند سال ۲۰۱۴ کنترل کند، اما نبرد‌های داخلی بین گروه‌های معارض مسلح و شورشی که تحت حمایت همسایه سوریه هستند با گروه‌های کُرد می‌تواند به تروریست‌های داعش فرصت ساماندهی خود را بدهد.
مظلوم عبدی، سرکرده جدایی‌طلبان کُرد هم در مصاحبه با اسکای نیوز تاکید کرد که ارتش سوریه که وظیفه مقابله با تروریست‌های داعش را داشت، دیگر منحل شده و این کار نمی‌کند از سویی دیگر تروریست‌های به جا مانده از داعش که پیشتر مخفیانه فعالیت می‌کردند اکنون پس از سقوط بشار اسد بطور کاملا واضح درحال فعالیت هستند و حتی قصد دارند به اردوگاه الهول که خانواده‌های تروریست‌های داعش در آن حضور دارند، حمله کنند.
درحالیکه حکومت ۵۳ ساله خاندان اسد بر سوریه به دست معارضان مسلح و با پشتیبانی آمریکا، رژیم تروریستی اسرائیل و یکی از همسایگان سوریه سقوط کرده است، این کشور دچار هرج و مرج شده، رژیم صهیونیستی به زیرساخت‌های آن حمله کرده، دانشمندان این کشور درحال ترور شدن هستند و سخنانی از بازگشت تروریستی‌های رادیکال به آن گوش می‌رسد.