باشگاه خبرنگاران جوان؛ مینا عظیمی - «تلفن‌های همراهمان تا حد زیادی بوسیله منابع جمهوری دموکراتیک کنگو به ما خدمات می‌دهند.» این عبارت کوچکی است که توسط ولکر ترک، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل بیان شده است و خلاصه‌ای از اهمیت یک کشور آفریقایی است که آن را به عرصه رقابت برای نفوذ بین چین و آمریکا تبدیل شده است.
این مقام مسئول به ثروت بزرگی از مواد معدنی در جمهوری دموکراتیک کنگو به ویژه کبالت اشاره کرد که در ساخت باتری خودرو، تلفن و لپ تاپ و در ساخت هواپیما‌های جنگنده، مهمات و پهپاد‌ها استفاده می‌شود.
در حالی که جهان به سوی انقلاب سبز خود پیش می‌رود، انتظار می‌رود تقاضا برای کبالت در سال‌های آینده و همچنین برای لیتیوم، مس، طلا و کلتان که مواد معدنی این کشور پهناور آفریقایی نیز هستند به طور قابل توجهی افزایش یابد. بر اساس اظهارات این مقام سازمان ملل کنگو سایر پتانسیل‌ها مانند زمین‌های زراعی و تنوع زیستی متمایز و دومین جنگل بارانی را نیز در اختیار دارد.
با توجه به اهمیت حیاتی کبالت در دنیای امروز، کبالت به یکی از مهم‌ترین مواد معدنی تبدیل شده است که شرکت‌های بزرگ جهان به سمت آن هجوم می‌آورند و هیچ جایی مهمتر از جمهوری دموکراتیک کنگو برای تامین این منابع وجود ندارد.
طبق گزارش‌های سازمان ملل، دولت آمریکا و موسسه مطالعات استراتژیک دانشکده جنگ ارتش این کشور بیش از ۷۰ درصد کبالت جهان را در اختیار دارد و بیشتر این تولید برای مقاصد صنعتی به چین می‌رود.
از آنجایی که آمریکا به اهمیت آن پی برد، وارد رقابت با چین نیز شد تا با چالش سلطه چین بر این ماده معدنی مواجه شود، سلطه‌ای که ممکن است با سایر مواد معدنی مورد استفاده این کشور تکرار شود.
از ۱۰ معدن بزرگ کبالت، نیمی از آنها متعلق به شرکت‌های چینی است. در زمینه پالایش کبالت نیز نیمی از آن توسط شرکت‌های دولتی چین کنترل می‌شود و ۶۷.۵ درصد کبالت تصفیه شده در چین از جمهوری دموکراتیک کنگو می‌آید.
تینک چاینا، یک سازمان تحقیقاتی مستقر در چین نشان داد که اشتهای پکن برای فلزات در دو دهه گذشته، این کشور را به یک سرمایه‌گذار بزرگ در بازار‌های عمده فلزات سوق داده است.
چین تقریبا از سال ۲۰۰۵ در جمهوری دموکراتیک کنگو، در دوران ریاست جمهوری جوزف کابیلا حضور پررنگی داشته است. در مقابل آمریکا با وجود افزایش نیاز به مواد معدنی برای انقلاب سبز، تمایلی به رقابت نداشت و این فضا را برای چین به وجود آورد تا موقعیت خود را در صنعت باتری تقویت کند.
مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی در گزارش قبلی اعلام کرد که منافع آمریکا در جمهوری دموکراتیک کنگو در سطح کوتاه فوری و نه بخشی از یک سیاست منسجم بلندمدت است. در مقابل، در کنگو، چین یک سیاست بلندمدت را دنبال کرده و از حکمرانی ضعیف و گزینه‌های سرمایه‌گذاری محدود کنگو برای سفت‌تر کردن کنترل خود بر منابع معدنی این کشور استفاده می‌کند.
در سپتامبر گذشته، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین فلیکس تشیسکدی، رئیس جمهور جمهوری دموکراتیک کنگو را که برای شرکت در اجلاس سران مجمع همکاری چین و آفریقا (FOCAC) در پکن سفر کرده بود، ملاقات کرد.
شی پس از این دیدار اعلام کرد که او و تشیسکدی به طور مشترک روابط بین چین و جمهوری دموکراتیک کنگو را به یک مشارکت استراتژیک جامع در ماه می‌سال گذشته ارتقا دادند. در همین راستا تشیسکدی به خاطر حمایت چین از جمهوری دموکراتیک کنگو در حفاظت از حاکمیت و استقلال ملی خود تشکر کرد.
وال استریت ژورنال پیش از این اعلام کرد که بیش از یک دهه، شرکت‌های چینی میلیارد‌ها دلار برای خرید شرکت‌های معدنی آمریکایی و اروپایی در جمهوری دموکراتیک کنگو هزینه کرده‌اند و یک شرکت معدنی چینی کنترل بیش از یک سوم کبالت جهان را به دست آورده است.
اکتبر گذشته، مقامات آمریکایی گروه CMOC ۳۹۹۳ مستقر در چین را با این ادعا متهم کردند که بازار را در دست گرفته است تا سرمایه گذاری در تولید کبالت را برای دیگران دشوار کند. مشخص شد که بزرگترین سازنده باتری خودرو‌های الکتریکی جهان، CATL، صاحب یک چهارم از CMOC Group است.
خوزه فرناندز، معاون وزیر امور خارجه آمریکا و مسئول سیاست بین‌المللی انرژی به روزنامه گفت: این رفتار نه تنها به رقابت آسیب می‌زند، بلکه انتقال انرژی در آمریکا را نیز به خطر می‌اندازد.
با وجود ادعای آمریکایی‌ها دانیل ون دالن، تحلیلگر ارشد در سیگنال ریسک، یک شرکت مشاوره ریسک سیاسی متمرکز بر آفریقا می‌گوید: به نظر می‌رسد اوضاع در حال «بهتر شدن» است.
در ماه اکتبر نیز وال استریت ژورنال گزارش داد که دولت آمریکا در حال مذاکره با سه شرکت برای خرید یکی از بزرگترین تولیدکنندگان کبالت که مقر آن در جمهوری دموکراتیک کنگوست، است.
منبع: الحره