تاثیر آلودگی هوا و تشعشعات خورشید بر پوست

باشگاه خبرنگاران جوان؛ فاطمه کربلایی - پروین منصوری، متخصص پوست، مو، زیبایی و استاد گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره عواملی که می‌توانند بر سلامت پوست تأثیر بگذارند؛ گفت: عوامل محیطی اثرات بسیار زیادی بر روی پوست انسان دارند، هم از نظر صدمات و بیماری‌هایی که ممکن است ایجاد کنند و هم از بین بردن سلامت و شادابی پوست.

او ادامه داد: عوامل محیطی به ویژه آلودگی‌ها، ذرات معلقی که در هوا هستند و عوامل نوری به ویژه اشعه ماوراء بنفش خورشید ۲ مشکل اصلی در پوست ایجاد می‌کنند. یکی از این مشکلات، پیری زودرس به ویژه پیری نوری است که در اثر اشعه ماوراء بنفش خورشید ایجاد می‌شود. به عنوان مثال، بسیاری از ما دوست داریم زمانی که با اتومبیل یا هواپیما سفر می‌کنیم، کنار پنجره باشیم تا بتوانیم از زیبایی‌ها و مناظر در طول سفر استفاده کنیم؛ غافل از این که به ویژه در هواپیما که ما به قسمت بالای جو نزدیک‌تر هستیم، اشعه زیان بار اولتراویوله، به اختصار UV یا ماوراء بنفش خورشید بیشتر است و این می‌تواند صدمات زیان‌باری به پوست بزند.

اشعه ماوراء بنفش خورشید چه صدماتی برای پوست ایجاد می‌کند؟

این متخصص پوست توضیح داد: یک نمونه از این آسیب‌ها، ایجاد لک‌های پوستی است که به صورت کک و مک یا لکه‌هایی به نام ملاسما یا لکه‌های تکه‌ای معمولا در نواحی در معرض تماس خورشید ایجاد می‌شوند و به دلیل تأثیر بر زیبایی، عده زیادی از بیماران برای درمان آن اقدام می‌کنند. اگرچه روش‌های درمانی همچون استفاده از ترکیبات موضعی، روش‌های لیزری، میکرونیدلینگ و تزریقات داخلی می‌توانند موثر باشند؛ اما در کل درمان این صدمات پوستی بسیار سخت است.

دکتر منصوری ادامه داد: معضل دوم، بروز سرطان‌های پوست است که امروزه نقش اشعه ماوراء بنفش خورشید در بروز این سرطان‌ها صد درصد شناخته شده و پیشگیری از آن‌ها بسیار مهم است. ما به جای این که سرطان را درمان کنیم، باید از آن پیشگیری کنیم. نکته اصلی درباره اشعه ماوراء بنفش خورشید، دوز تجمعی آن است؛ یعنی کسانی که از دوران کودکی بدون ملاحظه در معرض تماس با اشعه بوده‌اند، مانند کودکان کوچکی که کنار ساحل بدون پوشش مناسب بازی می‌کنند، آن تماس با نور اولتراویوله و انعکاس نور از آب به کودک تأثیرات منفی بر پوست می‌تواند داشته باشد که به صورت دوز‌های تجمعی کم کم در دوره نوجوانی آثار آن‌ها نمایان می‌شود.

چگونه می‌توان در برابر اشعه خورشید از خود محافظت کرد؟

پروین منصوری، متخصص پوست، مو، زیبایی و استاد گروه پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان گفت: قرار گرفتن در معرض اشعه فرابنفش بدون استفاده از پوشش‌های مناسب، مانند چتر، عینک، آستین بلند، شلوار بلند و همچنین عدم استفاده از کرم‌های محافظتی باعث پیری زودرس پوست و پیری ناشی از نور می‌شود که می‌تواند ۲۰ سال زودتر از پیری بیولوژیکی رخ دهد. قرار گرفتن زیاد در معرض اشعه فرابنفش همچنین می‌تواند در سنین بالاتر منجر به ایجاد سرطان‌های پوست شود. 

استاد گروه پوست دانشگاه تهران مطرح کرد: مطالعات بسیار جدید نشان می‌دهند که اولین تماس یک نوزاد با اشعه ماوراء بنفش خورشید، یک سلول تغییر یافته را در پوست او ایجاد می‌کند و تما‌س‌های بعدی تعداد این سلول را زیادتر می‌کنند و در نهایت در سنین بعد از چهل سالگی می‌تواند منجر به پیری، سرطان یا عوارض دیگر شود.

او در پایان گفت: توصیه می‌کنم همه افراد در برابر اشعه خورشید، پوشش فیزیکی کافی داشته باشند و از کلاه‌هایی استفاده کنند که حداقل ۷ سانتی متر لبه یا نقاب دارند و همچنین گوش‌ها را می‌پوشانند. آستین و شلوار بلند از موارد دیگری هستند که باید به آن‌ها برای در امان ماندن از اشعه فرابنفش توجه کرد. همچنین استفاده از عینک آفتابی توصیه می‌شود؛ چرا که اشعه می‌تواند صدمات بسیار زیادی، چه عمقی و چه سطحی به چشم ما وارد کند و حتی پیری نوری و پیری چشمی ایجاد کند که می‌تواند منجر به اختلال دید شود. من امیدوارم که همه عزیزان پیر و جوان به این نکات توجه کنند تا جمعیتی سلامت با تعداد سرطان پوست کمتر داشته باشیم.