ایران چه سناریو‌هایی در مواجهه دارد؟ 

دکتر مصطفی محمدی در نشست «ترامپ ۲۰۲۵؛ صلح‌جو یا جنگ‌طلب؟» در تمام‌رخ گفت: آمریکا در یک سال آینده سه اهرم فشار علیه ایران دارد:

۱-آزادی عمل دادن به رژیم صهیونیستی یا حتی مشارکت عملیاتی علیه ایران

۲- فعال کردن اسنپ‌بک

۳- تشدید فشار اقتصادی و تحریم با هدف ایجاد شورش در ایران

البته دست ایران بسته نیست و اینطور نیست که تنها سناریوی پیشرو، سناریوی بدبینانه باشد که آن وقت تنها بدیل آن تسلیم شدن باشد.

اصلا در فضای دوگانه نابودی-تسلیم قرار نداریم. اگر فضای سیاستگذاری را خودمان برای خودمان به این دو گزینه محدود کنیم، طبیعتا پذیرش قطعنامه‌های ۵۹۸ جدید و تحمیلی برای جلوگیری از نابودی تجویز خواهد شد، اما ما سناریو‌های دیگری هم داریم.

در چهار سال آتی، سه سناریو در ارتباط با آمریکایی‌ها وجود دارد:

۱- رسیدن به توافق محدود یا گسترده ۲- مدیریت کشور در شرایط عدم توافق و عدم بحران ۳- ورود به بحران

این‌ها ۳ سناریوی جدا از هم نیستند. امکان ندارد فقط یکی از اینها برای ما رخ بدهد. در چهار سال آتی هر سه این اتفاق برای ما خواهد افتاد. مسئله این است که هر کدام چه زمانی و با چه شدتی رخ بدهد. می‌شود جوری رفتار کرد که سناریوی توافق در سه سال دولت ترامپ برقرار باشد یا برعکس سه سال اول دوره جنگ و بحران باشد و همچنین حالت‌های دیگر.

اما در سال اول ترامپ، چون تصورش این است که ایران ضعیف است و می‌شود با فشار آوردن به دستاورد رسید به احتمالا بالاتر وارد سناریو توافق نخواهد شد و وارد فشار سیاسی، اقتصادی یا نظامی خواهد شد.

اگر می‌خواهیم ترامپ به نقطه آمادگی برای تعامل برسد، در برخورد اولیه به جای غلاف کردن موشک‌ها و یا ارسال پیغام آمادگی مذاکره برای توافق بزرگ مثل نامه سال ۲۰۰۳، باید نشان بدهیم تاب‌آوری اقتصادی، توانایی ایجاد انسجام اجتماعی، توانایی ائتلاف‌سازی بین‌المللی و همچنین در حوزه نظامی حداقل توانایی بازدارندگی و ایجاد هزینه متقابل داریم.

اگر در سال اول به جای این چهار حوزه سراغ امور فرعی برویم، که الان وضعیت اینچنین است، آن وقت در خوشبینانه‌ترین حالت وضعیت عدم توافق-عدم بحران جلو خواهد رفت، اما در بدترین حالت با توجه به موعد اسنپ بک به سمت مدل به‌روزشده پلن بی حرکت خواهیم کرد.

اگر تصویری از یک ایران قوی و در عین حال اهل تعامل نشان ندهیم، در جایی که قدرت لازم است تعامل نشان بدهیم و برعکس، از ساده‌انگاری فاصله نگیریم و غلط انتخاب کنیم، اتفاقات ناخوشایند در انتظار ما خواهد بود.