سند ملی توسعه صنایع دستی کشور از سوی رئیس‌جمهور ابلاغ شد

از شورای عالی انقلاب فرهنگی، سند ملی توسعه صنایع دستی کشور از سوی رئیس‌جمهور برای اجرا به وزارتخانه‌ها و سازمان‌های زیر ابلاغ شد.

وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
وزارت کشور
وزرات صنعت، معدن و تجارت
وزارت امور اقتصادی و دارایی
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
وزارت امور خارجه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
وزارت آموزش و پرورش
وزارت راه و شهرسازی
وزارت جهاد کشاورزی
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
وزارت دادگستری
وزارت ورزش و جوانان
سازمان اداری و استخدامی کشور
سازمان برنامه و بودجه کشور
سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری
معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری
سازمان تبلیغات اسلامی
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
سازمان بهزیستی کشور
سازمان ملی استاندارد ایران
مرکز ملی فضای مجازی
مجمع هنرمندان صنایع دستی کشور
اتاق اصناف ایران
اتاق بازرگانی ایران
اتاق تعاون ایران
کمیته امداد امام خمینی (ره)
دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی

بر این اساس، «سند ملی توسعه صنایع دستی کشور» که در جلسه ۹۰۳ تاریخ ۶ شهریورماه ۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه ۴۹۱ و ۴۹۵ شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجراء ابلاغ شده است‌:

مقدمه
صنایع دستی ایران، مجموعه‌ای از صنایع هنری و سنتی است که ضمن رعایت ضوابط شرعی و قانونی با محوریت خلاقیت، ذوق و زیبایی‌شناسی در هر واحد آن، با بهره‌گیری از مواد اولیه قابل دسترس؛ تولید می‌شود. فرآیند ساخت، پرداخت و تولید این هنر- صنعت‌های مبتنی بر حکمت، معنویت و عرفان، به صورت فردی یا گروهی، عمدتاً با دست و با کمک ابزار خاص انجام می‌گیرد [۱]. محصولات صنایع دستی، اشیائی کاربردی- تزئینی هستند که از مواد اولیه در دسترس با قابلیت تولید گسترده و قابل عرضه در بازار تولید می‌شوند.

ایران؛ در میان کشور‌های جهان؛ رتبه نخست را به لحاظ شهر‌ها و روستا‌های جهانی صنایع دستی دارا است. با این جایگاه، ظرفیت لازم برای کسب رتبه اول در صادرات صنایع دستی به خوبی برای کشور فراهم است. ضمناً؛ تحولات فناورانه، حقیقتی گریزناپذیر است که بر عموم حوزه‌ها و صنایع، از جمله صنایع‌دستی اثرگذار خواهد بود. طراحی نظام سیاستی و راهبرد‌هایی متناسب با این تحولات فناورانه به ویژه در فناوری‌های هوش مصنوعی، زنجیره بلوک، متاورس و اینترنت اشیاء از بایسته‌های این سند است.

صنایع دستی ایران، علیرغم برخورداری از ویژگی‌های منحصر به فرد از جمله آثار معنوی و روحانی، تقویت هویت اسلامی ایرانی، ترویج سبک زندگی اسلامی- ایرانی، ایجاد قدرت نرم، ارتقای امنیت فرهنگی- اجتماعی و اشتغال‌آفرینی خانواده‌محور؛ از مسائل و مشکلات بسیاری رنج می‌برند و هنوز در متن ادبیات پیشرفت و آبادانی کشور قرار نگرفته‌‏اند.

سند حاضر، به منظور سیاست‌گذاری صحیح برای رونق سرمایه‌گذاری جدی در صنایع دستی و هموارسازی ورود گسترده تولیدات هنرمندان ایرانی در بازار‌های جهانی و در امتداد اقدام ملی ۱۵ راهبرد کلان ۹ سند نقشه مهندسی فرهنگی کشور، بند ۱۳ ماده ۴ سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی و بند ۱۷ سیاست‌های کلی ابلاغی برنامه هفتم جمهوری اسلامی ایران و با هدف اجرایی‌سازی آنها؛ تهیه و تدوین شد.

بخش اول: مبانی، ارزش‌ها و اصول

صنایع دستی ایرانی - اسلامی، ابزار حفظ و بازنمایی فرهنگ بومی و اصالت فرهنگی

صنایع دستی ایرانی - اسلامی برخاسته از بینش و حکمت ایرانی اسلامی

صنایع دستی ایرانی - اسلامی، مؤثر در توانمندسازی زنان، تحکیم خانواده، بهبود معیشت خانوار و پیوند نسلی

صنایع دستی ایرانی - اسلامی، هویت‌بخش، عزت‌آفرین و مؤثر در رفع محرومیت‏‌ها

صنایع دستی ایرانی - اسلامی، ابزار ثروتآفرینی و توسعه اقتصاد هویت‌بنیاد

صنایع دستی ایرانی - اسلامی، ابزار سلیقه‌سازی و پاسخگویی به ذائقه مصرف‌کننده

صنایع دستی ایرانی - اسلامی، مستلزم رونق با استفاده از ظرفیت‌‏ها و توانمندی‌‏های مردم و بخش خصوصی

صنایع دستی ایران - اسلامی، ظرفیت کم‌نظیر برون‌گرایی، صادرات فرهنگی و ویژندسازی هویت ملی

بخش دوم: اهداف

هدف اصلی

۲-۱- حفظ، احیا، ارتقا و روزآمدسازی ارزش‏های معنوی و مادی صنایع دستی در تراز سبک زندگی اصیل اسلامی - ایرانی

اهداف فرعی

۲-۱-۱- افزایش سهم صنایع دستی اصیل ایرانی - اسلامی از تولید ناخالص ملی

۲-۱-۲- توسعه بازار‌های هدف صنایع دستی اصیل ایرانی - اسلامی در سطوح ملی و بین‌المللی

۲-۱-۳- گسترش مخاطبان و افزایش شاغلان و فعالان صنایع دستی اصیل ایرانی - اسلامی

۲-۱-۴- افزایش سرمایه‌گذاری در راستای ارتقاء زنجیره ارزش صنایع دستی اصیل ایرانی - اسلامی

۲-۱-۵- توجه به فناوری‌های نوین بر پایه میراث فرهنگی و تولید محصول اصیل و نوآورانه

۲-۱-۶- حمایت از هنرمند، توانمندسازی صنعتگر و تشویق بازرگانان حوزه صنایع دستی اصیل ایرانی - اسلامی

۲-۱-۷- راهبری و اثرگذاری بر مکاتب هنری صنایع دستی جهانی

۲-۱-۸- نشان‌سازی صنایع دستی ایران در سطح جهانی به عنوان نماد سنتی و فرهنگی ایران

۲-۱-۹- حفظ و تقویت سرمایه نمادین صنایع دستی در حوزه‌های تمدنی

۲-۱-۱۰- شناسایی و حمایت از راه‌اندازی و احیاء صنایع دستی در معرض فراموشی

بخش سوم: مسائل

۳-۱- عدم یکپارچگی فرابخشی در موضوع صنایع دستی و ضعف هماهنگی میان‌بخشی دستگاه‌ها و نهاد‌های دولتی و غیردولتی و ضعف هماهنگی درون‌بخشی به ویژه در حوزه گردشگری و میراث فرهنگی

۳-۲- فقدان ادبیات و نظریات پشتیبان حکمرانی در صنایع دستی و فعال نبودن مراکز پژوهشی و اندیشکده‌ای در این عرصه

۳-۳- ضعف در طراحی و به‌روزرسانی محصولات با توجه به تغییر سبک زندگی و سلیقه بازار مصرف با تأکید بر حفظ اصالت و پیام هویتی

۳-۴- فقدان زیرساخت‌های حکمی- فلسفی بر مبنای دال‌های نمادین و نقوش برخاسته از بینش ایرانی - اسلامی

۳-۵- ضعف نظام جامع آموزشی و سیاستگذاری آموزشی تولید دانش و آموزش مهارت‌های مرتبط با صنایع دستی

۳-۶- فقدان شرکت‌های بزرگ در زنجیره ارزش صنایع دستی

۳-۷- فقدان نظام ارزیابی کیفی و ارزش‌گذاری کمی صنایع دستی

۳-۸- فقدان نظام حقوقی متناسب با ظرفیت‌های صنایع دستی به ویژه در زمینه صادرات

۳-۹- فقدان نظام حمایتی و توانمندسازی از جمله کم‌توجهی به منزلت اجتماعی چهره‌های برتر و پیشکسوتان صنایع‌دستی و فقدان نظام‌های تکریم منطقی و پایدار

۳-۱۰- حضور کمرنگ در عرصه‌های بین‌المللی و ضعف ارتباط با مجامع جهانی فعال در این حوزه

۳-۱۱- فقدان نظام آماری، رصد و آمایش منسجم تنوع صنایع دستی در کشور در جهت تقویت و توسعه آنها

۳-۱۲- ضعف بهره‌وری در تولید، کیفیت تولید و دسترسی به مواد اولیه

۳-۱۳- فقدان رویکرد اقتصادی به ظرفیت‌های صنایع دستی و ضعف ویژندسازی وتبلیغات

۳-۱۴- خلأ اطلس حاصل از آمایش سرزمینی ظرفیت‌های تولید کمی صنایع دستی بومی

۳-۱۵- سهم ناچیز صنایع دستی در سبد مصرف خانوار ایرانی (۰۳/۰ درصد از میانگین هزینه‌کرد هر خانوار در سال ۱۴۰۱)

۳-۱۶- بالا بودن قیمت محصولات صنایع دستی در رقابت با تولیدات خارجی و وجود محصولات تقلیدی و تقلبی با قیمت‌های ناچیز

بخش چهارم: سیاست‌های کلان

۱-۴- ارتقای جایگاه صنایع دستی در نظام سیاسی و اداری کشور

۲-۴- بهره‌برداری از ظرفیت‌های گردشگری و میراث فرهنگی

۳-۴- ترویج فرهنگ مصرف صنایع دستی

۴-۴- توسعه صنایع دستی رقابت‌پذیر

۵-۴- روزآمدسازی و اتصال به دانش و فناوری‏های نوین

۶-۴- افزایش تولید داده، دانش و مهارت در صنایع دستی

۷-۴- مقررات‌گذاری با رویکرد حمایتی و مقررات‌زدایی به ویژه با رویکرد تسهیل صادرات

۸-۴- جذب سرمایه در صنایع دستی

۹-۴- مردمی‌سازی و جلب مشارکت مردمی

۱۰-۴- تقویت شرکت‌ها و نمانام‏های فعال در حوزه صنایع دستی و حمایت از شکل‌گیری شرکت‌های بزرگ سهامی در چرخه تولید و زنجیره ارزش

۱۱-۴- حضور فعال در رویداد‌ها و مجامع جهانی مرتبط با صنایع دستی

۱۲-۴- مستندسازی و ثبت ظرفیت‌های ملموس و غیرملموس دانش بومی صنایع دستی

بخش پنجم: اقدامات

۱-۵- ارتقای جایگاه صنایع دستی در وزارتخانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۲-۵- توجه ویژه به صنایع دستی در سیاست‌ها و فعالیت‌های گردشگری و میراث فرهنگی

۳-۵- ذائقه‌سازی و تحریک تقاضا

۴-۵- کمک به تکمیل و ارتقای زنجیره ارزش صنایع دستی

۵-۵- حمایت از تولید داده و اطلاعات در مورد صنایع دستی

۶-۵- بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، هوشمند و مجازی در توسعه و پیشرفت صنایع دستی

۷-۵- حمایت از توسعه و ترویج صنایع دستی در نظام آموزشی رسمی و غیررسمی

۸-۵- تسهیل صادرات صنایع دستی و تنقیح قوانین با هدف تشویق بازرگانی

۹-۵- بازنگری در نظام مجوزدهی صنایع دستی

۱۰-۵- حمایت از تشکیل سکو‌های سرمایه‌گذاری جمعی در حوزه صنایع دستی و استفاده از ظرفیت سکو‌های موجود

۱۱-۵- حمایت از تشکیل شرکت‏‌های تخصصی مدیریت توسعه تجارت صنایع دستی

۱۲-۵- تقویت تشکل‌ها و نهاد‌های مردمی در عرصه تولید و سرمایه‌گذاری

۱۳-۵- حمایت از شکل‌گیری، حفظ و پایداری نمانام‌های صنایع دستی

۱۴-۵- توانمندسازی و حمایت از فعالان صنایع دستی برای شرکت در رویداد‌های ملی و بین‌المللی

۱۵-۵- حمایت از بازاریابی تخصصی در سطوح داخلی و بین‌المللی

۱۶-۵- حمایت از شکل‌گیری بازار‌های مشترک صنایع‌دستی طبق پیمان‌های بین‌المللی

۱۷-۵- ثبت تاریخ شفاهی مهارت‌های بومی با تأکید بر پیوند هنر ایرانی با عرفان، فلسفه و اخلاق
 

بخش ششم: برنامه‌های اجرایی

۱-۶- یکپارچه‌سازی مقررات‌گذاری نهاد‌های دولتی در زمینه صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از طریق هیأت دولت

۲-۶- نقش‌آفرینی در هیأت دولت و شورا‌ها و کمیسیون‌های مرتبط و تقویت همکاری با کمیسیون‌های مجلس توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۳-۶- استفاده از ظرفیت تأسیسات و مراکز گردشگری برای توسعه و ترویج صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۴-۶- سوق دادن اقامتگاه‌های گردشگری به استفاده از طراحی‌های داخلی مبتنی بر صنایع‌دستی از طریق تدوین آیین‌نامه و بخشنامه‌های لازم

۵-۶- برگزاری و مشارکت در رویداد‌های گردشگری توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۶-۶- استفاده از ظرفیت میز‌های گردشگری موضوعی و تخصصی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی

۷-۶- تنظیم نظام بودجه‌ای متوازن با سایر بخش‌ها و ارتقای ساختار معاونت صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۸-۶- حمایت از تهیه و اجرای پیوست رسانه‌‏ای برای اجرایی‌سازی سند ملی توسعه صنایع دستی توسط صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

۹-۶- تهیه پیوست تخصصی- عملیاتی جهت استفاده از ظرفیت‌های ورزشی نظیر رویداد‌های داخلی و جهانی برای معرفی و ترویج داخلی و جهانی صنایع دستی متنوع اصیل و بومی توسط وزارت ورزش و جوانان

۱۰-۶- حمایت از توجه به صنایع دستی در خلق آثار هنری و تولید بازی‌های رایانه‌ای توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

۱۱-۶- تهیه و تأمین هدایا و بهره‌مندی چیدمان و ملزومات مورد مصرف و تزئینات داخلی دستگاه‌های دولتی مبتنی بر داشته‌های صنایع دستی

۱۲-۶- ارائه تسهیلات به مصرف‌کنندگان صنایع‌دستی، سازندگان و معماران که از تزئینات وابسته به معماری اصیل استفاده می‌کنند، توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۱۳-۶- ارتباط با فعالان محیط زیست توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۱۴-۶- حمایت از پژوهش‌های مرتبط با بازاریابی، طراحی و ویژندسازی صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی

۱۵-۶- حمایت مالی و غیرمالی از طرح‌های فناورانه در راستای کاهش قیمت تمام شده تولید و افزایش بهره‏‌وری در صنایع‌دستی توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری

۱۶-۶- حمایت از ارائه خدمات بسته‌بندی محصول و تهیه ابزار و تجهیزات تولید توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۱۷-۶- تقویت و توانمندسازی مراکز وزارت جهاد کشاورزی در مناطق روستایی و عشایری با هدف توسعه صنایع هنری سنتی

۱۸-۶- توانمندسازی جامعه روستایی و عشایری به منظور ایفای نقش سفیران و همیاران صنایع دستی توسط وزارت جهاد کشاورزی

۱۹-۶- حمایت از تشکیل و فعالیت تعاونی‏‌های تأمین نیاز صنایع دستی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

۲۰-۶- حمایت از تکمیل و بلوغ زیست‌بوم صنایع دستی با تأکید بر طراحی و ارائه نمونه اولیه محصول؛ متناسب با ویژگی‌های منطقه‌ای توسط ستاد فناوری‌های نرم معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری

۲۱-۶- حمایت و تسهیل برگزاری جشنواره‌های تجربه‌محور و اعطای جوایز ملی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان برتر صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۲۲-۶- تدوین، تصویب و اجرای آیین‌نامه ارزشیابی هنرمندان صنایع دستی، هنر‌های سنتی و میراث‌داران تمدنی و فرایند ارزشیابی و صدور گواهینامه توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۲۳-۶- حمایت از تشکیل دادگاه‌ها و محاکم ویژه دعاوی مالکیت ادبی و هنری توسط وزارت دادگستری

۲۴-۶- استفاده از ظرفیت صندوق اعتباری هنر (با تأیید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی) و صندوق توسعه صنایع‌دستی و فرش دستباف برای گسترش پوشش بیمه‌ای و اختصاصی در صنایع‌دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی

۲۵-۶- اولویت‌دهی به تهیه کالا‌های نفیس سرمایه‌ای از صنایع دستی برای دستگاه‌های اجرایی توسط سازمان اداری و استخدامی کشور

۲۶-۶- حمایت از شکل‌گیری نهاد‌های تخصصی صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی

۲۷-۶- ایجاد شناسه تعرفه‌های ترجیحی برای صنایع دستی با سایر کشور‌ها توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت و طراحی و استقرار نظام رمزگذاری و اعطای نشان صنایع دستی به محصولات اصیل

۲۸-۶- حمایت از ایجاد سیستم اطلاعات بازار و تأسیس رصدخانه و اتاق وضعیت صنایع دستی و ایجاد و به‌روزکردن خدمات اطلاعاتی بازار درباره دست‌یافته‌ها برای محصولات صنایع دستی، مواد اولیه و فناوری‌های مناسب توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۲۹-۶- تهیه بانک اطلاعات از نقوش، حِرَف و پیشکسوتان حوزه‌های مختلف هنر‌های دینی و سنتی با همکاری فرهنگستان هنر توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۳۰-۶- حمایت از ایده‌های نو برپایه اصالت و دانش سنتی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۳۱-۶- حمایت از توسعه بازار‌های مجازی صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۳۲-۶- حمایت از ایجاد سکو‌های تجارت الکترونیک توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۳۳-۶- بهبود تولید و ارتقای خلاقیت و نوآوری در تولید صنایع‌دستی با استفاده از فناوری‌های نوین (تولید صنایع‌دستی دیجیتال)، افزایش دقت و سرعت تولید، ایجاد طرح‌های دقیق و نمونه‌های اولیه با استفاده از طراحی‌های رایانه‌ای، برش و حکاکی مواد با لیزر و... توسط وزارت صمت

۳۴-۶- توجه به فناوری‌های نوین به ویژه هوش مصنوعی و خلاقیت دانش‌بنیان در سرتاسر زنجیره ارزش صنعت به ویژه طراحی و عرضه توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

۳۵-۶- ارتقای آموزش‌های ترکیبی و ارائه محصولات و منابع صنایع‌دستی به صنعتگران در سراسر جهان با استفاده از واقعیت مجازی و واقعیت گسترده و ایجاد فضا‌های اشتراکی و برخط به‌منظور به اشتراک گذاشتن ایده‌ها و تجربیات توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت آموزش و پرورش

۳۶-۶- حمایت از تشکیل شرکت‌های نوپدید و شتاب‌دهنده‌ها در کل زنجیره ارزش از طراحی تا فروش توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۳۷-۶- تمهید مقدمات لازم برای محاسبه حساب ملی صنایع‌دستی با همکاری دستگاه‌های مربوطه توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۳۸-۶- حمایت از تشکیل جنبش‏های ادبیات تخصصی و روایتگری و تأمین نیاز‌های آموزشی و پژوهشی با محوریت توسعه صنایع دستی توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۳۹-۶- حمایت از مطالعات تطبیقی و آینده پژوهانه، پایان‌نامه‏های دانشجویی و انتشار نشریات تخصصی در مورد صنایع‎دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۴۰-۶- تهیه و تبیین نظام‌نامه جامع آموزش صنایع دستی و بازنگری در رشته‌ها و سرفصل‌های آموزش صنایع دستی در دانشگاه‌ها توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۴۱-۶- تشکیل خوشه‌های دانش‌بنیان در دانشگاه‌های دارای رشته هنر‌های دستی و صنایع‌دستی با همکاری دانشجویان، فارغ‌التحصیلان، اساتید، بانک‌ها و صنایع توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۴۲-۶- حمایت از آموزش‌های مهارتی غیررسمی فنی و نرم در زمینه صنایع‌دستی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‏ای)
۴۳-۶- همکاری با حوزه‌های علمیه و پایگاه‌های پژوهشی علوم انسانی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۴۴-۶- شناسایی حرف و مشاغل مرتبط با صنایع دستی و اجرای چارچوب نظام صلاحیت حرفه‏ای توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان آموزش فنی و حرفه‏ای)
۴۵-۶- تدوین برنامه‌های ترویجی و عملیاتی توسط سفرا و رایزنان فرهنگی، به‌منظور بهبود عملکرد فعالان صنایع‌دستی در زمینه ویژندسازی و صادرات توسط وزارت امور خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
۴۶-۶- تسهیل روند افتتاح حساب خارجی در داخل کشور برای تولیدکنندگان صنایع دستی (دارای محصول با کیفیت) و علاقهمند به فروش مجازی کالا در سایت‌های فروش خارجی
۴۷-۶- حذف ممنوعیت صادرات برخی از صنایع دستی دارای بازار بزرگ اقتصادی در سطح منطقه و جهان
۴۸-۶- تسهیل ارسال محصولات صنایع دستی از طریق پست به خارج از کشور توسط وزارت امور اقتصادی و دارایی
۴۹-۶- تسهیل استانداراد‌های صادارت زیورآلات سنتی (نقره) توسط سازمان ملی استاندارد
۵۰-۶- توجه ویژه به اقتصاد صنایع دستی در بررسی‌های اقتصادی بانک مرکزی و وزارت امور اقتصاد و دارایی
۵۱-۶- حمایت ویژه از ارسال محصولات صنایع‌دستی جهت صادرات توسط وزارت راه و شهرسازی
۵۲-۶- بازنگری در مقررات و دستورالعمل‌های مجوزدهی تعاونی‏های صنایع دستی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
۵۳-۶- بازنگری در مقررات و دستورالعمل‌های مجوزدهی صنایع دستی با هدف بهبود و تسهیل کسب و کار صنایع‌دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۵۴-۶- استفاده از ظرفیت صندوق‌های پژوهشی و فناوری برای اعطاء تسهیلات مالی و اعتباری به سکّوهای سرمایه‌گذاری جمعی در حوزه صنایع دستی توسط معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری
۵۵-۶- شناسایی و معرفی صاحبان شرکت‌های زنجیره‌ای با هدف جذب سرمایه توسط وزارت امور خارجه
۵۶-۶- فعال‌سازی شهرداری‌ها و دهیاری‌ها با همکاری سازمان توسعه اجتماعی و مشارکت‌های اقتصادی توسط وزارت کشور
۵۷-۶- فعال‌سازی استانداری‌ها و فرمانداری‌ها با تکیه بر مزیت‌های ملی و بومی و شهر و روستا‌های جهانی
۵۸-۶- حمایت از همکاری بلندمدت میان کسب و کار‌های خرد و خانگی و شرکت‌های صادراتی (اعطاء وام، واگذاری فضا، تشکیل شبکه‌های همکاری و...) در حوزه صنایع دستی توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت
۵۹-۶- توانمندسازی کسب و کار‌ها برای حضور و فعالیت در شبکه‌های همکاری توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
۶۰-۶- استفاده از پتانسیل ثبت ملی و بین‌المللی برای شکل‌گیری نمانام‌های تجاری در حوزه صنایع‌دستی توسط وزارت میراث، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت دادگستری
۶۱-۶- حمایت از برگزاری دوره‌های آموزشی و تولید و نشر اطلاعات مربوط به بازار‌ها و رویداد‌های مهم و تعیین‌کننده بین‌‎المللی برای فعالان صنایع دستی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۶۲-۶- حمایت از حضور فعالان صنایع دستی در رویداد‌های ملی و بین‌المللی توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
۶۳-۶- حمایت از برگزاری رویداد‌های بین‌المللی در داخل کشور توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی
۶۴-۶- تسهیل توسعه بازار در حوزه بین‌الملل توسط وزارت امور خارجه
۶۵-۶- برگزاری نشست‌های تجاری توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۶۶-۶- حمایت از برگزاری هفته‌های صنایع‌‎دستی با کشور‌های هدف توسط وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی
۶۷-۶- اعزام هیأت‌های تجاری تخصصی به بازار‌های منطقه‏ای و جهانی و پذیرش آنها توسط وزارت امور خارجه

بخش هفتم: الزامات اجرایی

۱-۷- مسئولیت اجرایی‌سازی سند ملی توسعه صنایع‌دستی بر عهده کارگروه تخصصی این سند است که از این پس؛ «کارگروه ملی صنایع دستی» نامیده میشود. ریاست این کارگروه برعهده وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی است و نمایندگان تام‌الاختیار وزارت کشور، وزرات صنعت، معدن و تجارت، وزارت امور اقتصادی و دارایی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت امورخارجه، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت جهاد کشاورزی، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری، سازمان تبلیغات اسلامی، مرکز ملی فضای مجازی، معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، نماینده مجمع هنرمندان صنایع دستی کشور، نماینده اتاق اصناف، نماینده اتاق بازرگانی، نماینده اتاق تعاون و نمایندگانی از کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی و ۳ نفر صاحب‌نظر مبانی حکمی، فرهنگی و تاریخی صنایع‌دستی به پیشنهاد با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و تأیید شورای عالی انقلاب فرهنگی، اعضای این کارگروه را تشکیل می‌دهند. تصمیمات این کارگروه بعد از ابلاغ برای همه دستگاه‌های ذیربط، الزام‌آور خواهد بود.

تبصره ۱- در صورت ضرورت نماینده سایر دستگاه‌های اجرایی به تناسب موضوع دعوت میشوند.

تبصره ۲- دبیر کارگروه ملی صنایع دستی؛ معاون صنایع دستی و هنر‌های سنتی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی است.

تبصره ۳- کارگروه موظف است، به منظور اجرایی‌سازی این سند از سازوکار‌های لازم برای بهره‌گیری بهینه از ظرفیت سرمایه‌گذاری و نقش‌آفرینی بخش‌های خصوصی و مردمی و مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و بنگاه‌های بزرگ استفاده کند.

۲-۷- کارگروه موظف است، با کمک سازمان اداری و استخدامی کشور، سازمان برنامه و بودجه کشور و دستگاه‏های اجرایی؛ نگاشت نهادی برنامه‌های اجرایی سند را حداکثر تا ۳ ماه پس از ابلاغ سند، تهیه و تکمیل و برای طرح در ستاد هماهنگی نقشه مهندسی فرهنگی کشور به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال نماید.

تبصره ۱- نگاشت نهادی برنامه‏های اجرایی پس از تصویب به عنوان ضمائم سند به آن ملحق می‏شود.

تبصره ۲- دستگاه‌های اجرایی مکلف‌اند، اعتبارات مورد نیاز برای اجرای فعالیت‌های این مصوبه را پیش‌بینی و در زمان تدوین لوایح بودجه سنواتی؛ به سازمان برنامه و بودجه کشور ارسال نمایند.

۳-۷- کارگروه، مسئول پیگیری اجرا و نظارت بر حسن اجرای برنامه‌های اجرایی این سند و کارکردسنجی دستگاه‌های ذیربط و ارزیابی میزان اثربخشی برنامه‌های مذکور است.
تبصره- کارگروه؛ سالیانه گزارش اجرای برنامه‌های اجرایی و اثربخشی آنها را با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان اداری و استخدامی کشور و سایر دستگاه‌های مسئول تهیه و به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه می‏نماید.

۴-۷- کارگروه مسئول روزآمدسازی سند است و حداکثر هر پنج سال یک بار؛ سند را روزآمد نموده، برای تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور به ستاد فرهنگی و اجتماعی دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال می‏‌نماید.

این سند مشتمل بر یک مقدمه، ۷ بخش، ۱۲۳ زیر بخش و ۶ تبصره در جلسه ۹۰۳ تاریخ ۶ شهریورماه ۱۴۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ؛ لازم الاجراء می‌باشد.

مسعود پزشکیان
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی