سید مجتبی خیام نکویی رئیس سازمان تحقیقات و ترویج کشاورزی در اولین همایش ملی اخلاق در کشاورزی و غذا، گفت: در تدوین سند امنیت غذایی در شورای عالی انقلاب فرهنگی، میزبان ۲۶ دستگاه بودیم و این سند یکی از افتخارات نظام جمهوری اسلامی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی است.
به گفته او، ایجاد هماهنگی در سیاست گذاری تامین، تولید، عرضه و مصرف غذای حلال و سالم در کل زنجیره از پیش تولید تا مزرعه و سیاست کرامت انسانی افراد در دسترسی به غذای کافی، حاکمیت فرهنگ مطلوب غذایی و پرهیز از اسراف، ارتقای شاخص‌هایی که کیفیت و سلامت غذا در کل اجزای زنجیره از جمله اهداف مهم و اصلی است.
خیام نکویی ادامه داد: علی رغم پیشرفت‌های حیرت‌آور و شگفت انگیز در برخی ابعاد، اما گرفتاری های امروز در برخی ابعاد مبنی بر آن است که اخلاق وجود نداشته است.
رئیس سازمان تحقیقات، آموش و ترویج کشاورزی هوش مصنوعی را یکی از کاربردی ترین فناوری ها اعلام کرد و افزود:یکی از مهم‌ترین امور کاربردی در حوزه امنیت غذایی، فناوری هوش مصنوعی است، اما امروزه از این فناوری علیه بشر به کار گرفته می‌شود. در غزه و لبنان از این فناوری برای کشتار دسته جمعی استفاده می‌شود چرا که اخلاق وجود ندارد. بنابراین هر کجا ما از اخلاق فاصله گرفتیم، همان‌جا نقطه سقوط بشر است.
معاون وزیر جهاد با بیان اینکه سالانه ۲۵ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی هدر می رود،گفت: بنابر آمار سالانه از ۱۳۳ میلیون تن محصولات کشاورزی، ۲۵ تا ۳۰ درصد تبدیل به ضایعات می شود چراکه اخلاق در فرهنگ نفود نکرده است.
به گفته او، اگر روزانه ۹۰ میلیون ایرانی، یک دانه برنج را دور ریز کنند، غذای ۲۳ هزار نفر در آن روز ضایعات می‌شود و اگر روزانه یک قاشق دور ریز شود، در واقع طی آن روز غذای ۵۰۰ هزار نفر تبدیل با ضایعات می‌شود. اخلاق، قابلیت ایجاد تحول در ابعاد مختلف زندگی بشر را دارد.
معاون وزیر جهاد با بیان اینکه کشاورزی دانش بنیان با رعایت موازین اخلاق می تواند ما را به جایگاه امنیت غذایی و اقتدار غذایی پایدار برساند، افزود: امروزه تمام تلاش ما این است که کشاورزی را به مفهوم واقعی یک امر دانش‌بنیان کنیم. میوه دانش بنیان شدن کشاورزی بهره‌وری است که پس از کیفی‌سازی رخ می‌دهد. جایگاه اخلاق در این دانش‌بنیان شدن کشاورزی، حفظ منابع پایه آب و خاک و ذخایر ژنتیکی را در نظر بگیریم. این اخلاقی نیست که به هر قیمتی منابع خود را از بین ببریم.
خیام نکویی با بیان اینکه ایران رتبه دوم فرسایش خاک در دنیا را داراست، گفت: ما جزء کشورهایی هستیم که با کمال تعصب رتبه دوم را در فرسایش خاک در دنیا داریم به طوریکه سالانه ۱۶.۵ تن در هکتار فرسایش خاک داریم که زیبنده نیست.
برای اجرای اخلاق در زیست بوم باید وقت گذاشت
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین سید حسن ربانی، نماینده ولی فقیه در وزارت جهاد کشاورزی، گفت: برگزاری نخستین همایش ملی اخلاق در کشاورزی و غذا، آغاز راه است. در خصوص چرایی این مسئله باید بگویم، برخی تصور می‌کنند اخلاق موضوعی فردی است در حالی که تجربه نشان داده این تصور خطا است.
به گفته او، ضرورت زندگی، اخلاق است. اگر به این موضوع نگاه عمیق داشته باشیم افراد باید در تعاملات خود با انسان و طبیعت، امور اخلاقی را رعایت کنند، کم گذاشت در این بخش به خود و جامعه آسیب جبران ناپذیری وارد می‌کند.
ربانی ادامه داد: اگر این مسئله ضرورت است باید به اندازه اهمیت و نقش آن تلاش کرد.
او گفت: برای کار حیاتی نمی توان زمان مختصر گذاشت. اگر زیست بوم خود را دوست داریم باید برای محیط زیست وقت گذاشت و در فعالیت‌ها نسبت به حفظ منابع پایه کوشش شود.
خبرنگار: آزاده محبی