فیلم کوتاه مستند داستانی «گُدار» به کارگردانی اعظم مرادی در بخش کتاب و سینمای چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران انتخاب با سایر آثار به رقابت پرداخته است.
اعظم مرادی کارگردان گدار از سال ۱۳۸۳ وارد فیلمسازی شده و تا کنون حدود ۳۴ فیلم در زمینه مستند و داستانی کار کرده است. از این رو به گفت‌وگو با کارگردان این فیلم کوتاه پرداخته ایم.
️مرادی کارگردان فیلم کوتاه گدار درباره موضوع این اثر گفت: گدار یک مستند داستانی است که در آن یک موضوع محیط زیستی را درباره زیست یک نوع جانور بیان کردم که در دل روایت این اثر در حقیقت به یک دغدغه اجتماعی و فلسفی اشاره کرده‌ام.
️وی در پاسخ به این سوال که انگیزه شما برای ساخت این فیلم چه بود؟ بیان کرد: چند سال پیش که برای ساخت یک فیلم درباره ماهی.های قزل آلا به یک مزرعه پرورش ماهی رفته بودم؛ نوع تکثیر و پرورش و زندگی ماهی‌ها من را به فکر فرو برد که خیلی شبیه زندگی بعضی از ما انسان‌ها بدون هدف و تکراری بود. اما بیشتر از همه توجهم به ماهی کوچکی جلب شد که پشت دریچه‌های شستشو پنهان شده بود تا بتواند در یک فرصت مناسب خارج شود.
وی ادامه‌داد: واقعا نمی دانستم با آگاهی آنجا ایستاده یا اتفاقی بود اما یاد قصه (ماهی سیاه کوچولو) افتادم که همیشه دوست داشتم درباره انتخاب مسیر زندگی و نوع زندگی هایمان همچنین ریسک و جسارتی درباره سرنوشتمان داشته باشم و بتوانم درباره آن حرف بزنم. از این رو تصمیم گرفتم در پس یک فیلم مستند با موضوعی ساده، حرف‌های بزرگتری بزنم و این انگیزه‌ای برای شروع فیلمی به نام گُدار شد.
اعظم مرادی در پاسخ به این سوال که فیلم در بخش کتاب و سینما است، چرا؟ گفت: ایده اولیه فیلم گُدار از کتاب ماهی سیاه کوچولو برداشت شده است که من با برداشت از این قصه قدیمی یک روایت با همان مفهوم که انتخاب بین یک زندگی تکراری یا رفتن پی جستن دنیا و ماجرا را برای این فیلم در نظر گرفتم کخ به همین دلیل گدار در این بخش انتخاب شده است.
در مستند سازی باید از خلاقیت بهره گرفت
️وی از شرایط کار و سختی‌های ساخت این مستند اینگونه بیان کرد: قطعا انتخاب این نوع روایت و قصه گویی و فرمی که من برای این فیلم در نظر گرفته بودم با توجه به اینکه سوژه ماهی بود و طبیعتا رفتار و کنترل ماهی در اختیارم نبود، ریسک بالایی داشت. سخت ترین کار فیلمسازی دقیقا همینجا است که بخواهید آنچه که در ذهنتان میگذرد را در واقعیت پیاده کنید.
مرادی ادامه داد: یکی دیگر از مسائل سخت در این مستند ساختارشکنی‌هایی است که شاید در مستند خیلی مرسوم نباشد و تا حد زیادی از آنها دور شده‌ام باشد؛ اما معتقدم که باید نترسید و در هنر سینما مخصوصا مستند که کمتر مورد توجه است از خلاقیت بهره گرفت.
وی افزود: تمام قصه این فیلم زیر آب میگذرد و این کار را دشوار تر کرده بود، مخصوصا اینکه در میان انبوهی از ماهی‌ها در نهایت باید نشان می دادیم قصه درباره یک ماهی است. علاوه براین به خاطر شرایط خاص مزرعه‌های پرورش ماهی و رعایت موارد بهداشتی به سختی توانستیم مزارعی را پیدا کنیم که اجازه همکاری بدهند. با تیممان در این مستند برای پیدا کردن استخرهای قدیمی و بزرگ که ماهی در سایز های مختلف باشد به شهرستان الیگودرز سفر کردیم و برای اینکه مزرعه ای را پیدا کنیم که هم ماهی نر داشته باشد و هم تخم چشم زده ماهی به ارومیه رفتیم. سپس برای گرفتن این پلان‌ها صبر و حوصله زیادی به‌کار گرفتیم. بنظرم در پس هر موضوع ساده و پیش پا افتاده‌ای میتوان حرف‌های بزرگی زد. ما در این فیلم نوع تکثیر و پرورش ماهی را داریم که کاملا مستند است، اما در روایت حرف‌هایی را می‌شنویم که کاملا قصه است و همین باعث می شود که بازخوردهای متفاوتی را مشاهده کنیم. امیدوارم فیلم در جشنواره فیلم کوتاه تهران و سینما حقیقت موردتوجه قرار گیرد.
️اعظم مرادی بیان کرد: خوشحالم که مستند در جشنواره فیلم کوتاه تهران حضور دارد و تمام شانس مستندساز در سینما حقیقت نیست. اگرچه سال‌های قبل فیلم کوتاه مستند مورد استقبال نبود اما امیدوارم امسال فیلم‌های مستند مظلوم واقع نشوند و در جشنواره سینما حقیقت مستند کوتاه نسبت به فیلم‌های مستند نیمه بلند و بلند کمتر دیده شده است.
تولید مستند باتوجه به دغدغه جامعه
️این کارگردان درباره جایگاه مستند و تماشای آن بین عموم مردم اینگونه گفت: شاید ما باید به سمت تولید مستندهایی برویم که دغدغه جامعه است و البته با ساختارهای قوی و روایت های جذابی که مردم بیشتر راغب باشند فیلم مستند تماشا کنند. با این وجود فیلم مستند مخاطب خاص خود را همیشه داشته است و مردم با این نوع فیلم‌ها ارتباط خوبی برقرار می‌کنند.
شایان ذکر است گدار با ادای احترام به کتاب «ماهی سیاه کوچولو» اثر صمد بهرنگی ساخته شده است. همچنین عوامل مستند کوتاه «گُدار» عبارتند از؛ کارگردان: اعظم مرادی، مدیر فیلمبرداری: مرتضی حکاکیان، پژوهش و فیلمنامه: اعظم مرادی، نویسندگان گفتار متن: اعظم مرادی، محمدنداف، راوی: فرزاد شیرمحمدی، صداگذاری: حامد حسین زاده، اصلاح رنگ و نور: محمدحسین اسحاقی، دستیار کارگردان: جعفر مطلبی پور، تدوین: اعظم مرادی، مدیرتولید: یوسف ترابی‌نژاد، مشاور رسانه ای: علی کشاورز.
خبرنگار: زهرا بالاور