صهیونیستها بعد از عملیات توفان الاقصی ۲ هدف مهم و راهبردی برای خود تبیین کرده بودند که یکی آزادسازی اسرا بود و دومی نیز نابودی حماس. با گذشت یک سال از شروع جنگ، صهیونیستها نهتنها در نابودی حماس موفق نبودهاند، بلکه تلفات گستردهای نیز در جنگ غزه تاکنون متحمل شدهاند.
بنا به گزارش منابع فلسطینی، از ۷ اکتبر تاکنون ۷۰۳ نظامی ارتش صهیونیستی در غزه کشته و بیش از ۱۰ هزار نفر زخمی شدهاند. ۲ هزار نظامی صهیونیست نیز دچار معلولیت جسمی شده و دهها هزار مورد نیز آسیب روانی دیدهاند، اما بر اساس دادههای رسانهها و مراکز تحقیقاتی اسرائیل که شبکه الجزیره قطر منتشر کرده است از آغاز نبرد توفان الاقصی در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، حدود ۱۶۶۴ اسرائیلی کشته شدهاند، از جمله ۷۰۶ سرباز. ۱۷۸۰۹ نیز مجروح شدهاند. بر اساس ارزیابی مراکز تحقیقاتی اسرائیل از ۱۵ مهر ۱۴۰۲ تا ۱۸ شهریور ۱۴۰۳ حدود ۱۹ هزار حمله (شامل راکت، موشک، پهپاد، خمپاره و...) به سمت سرزمینهای اشغالی صورت گرفته است.
براساس ارزیابی رژیم صهیونیستی در شمال سرزمینهای اشغالی تاکنون ۵۰ نفر کشته شدهاند، آماری از مجروحان وجود ندارد! از ۸ اکتبر تاکنون حدود ۷ هزار و ۶۰۰ موشک و پهپاد به سرزمینهای اشغالی از سوی حزبالله شلیک شده است. بر اساس ارزیابی رژیم صهیونیستی تا ۲۰ شهریور ۴۱ شهرکنشین صهیونیست کشته شدهاند که میان آنها ۱۲ نیروی ارتش صهیونیستی وجود داشتهاند. پس از عملیات توفان الاقصی در ۷ اکتبر، بازار سهام و ارز رژیم صهیونیستی بهشدت سقوط کرده است. در واقع هر ۲ بازار از آن زمان دچار بحران شدهاند و نگرانیها درباره اقتصاد رژیم همچنان ادامه دارد. در اوایل سال ۲۰۲۴، مودیز و اساندپی از مهمترین مؤسسات رتبهبندی بینالمللی، رتبه اعتباری مالی خود را برای اسرائیل کاهش دادند.
دولت رژیم صهیونیستی به ۳۶۰ هزار نیروی ذخیره صهیونیست و مستقر در غزه یارانه پرداخت کرده است که بسیاری از آنها کارکنان صنعت فناوری پیشرفته در امور مالی، هوش مصنوعی، داروسازی و کشاورزی هستند و این پرداختها دولت را به لحاظ مالی در وضع بدی قرار داده است تا جایی که در یک نظرسنجی اخیر، سازمان کمکی «لاتت» دریافت که بیش از ۴۵ درصد مردم رژیم نگرانند مشکلات اقتصادی شدیدی در پایان یا پس از پایان جنگ در انتظار آنها باشد.
آنچه واضح است اینکه خانوادههای صهیونیست که قبلا در فقر زندگی میکردند یا قبل از ۷ اکتبر دارای فقر و ناامنی غذایی بودند، بیشترین آسیب را از مشکلات اقتصادی ناشی از این جنگ خواهند دید. به گفته الیوت گارساید، تحلیلگر خاورمیانه در آکسفورد اکونومیکس، هزینههای نظامی در ۳ ماه آخر سال ۲۰۲۳ در مقایسه با مدت مشابه سال ۲۰۲۲، ۹۳ درصد افزایش داشته است. به گفته گارساید، دادههای ماهانه در سال ۲۰۲۴ نشان میدهد هزینههای نظامی در پایان سال ۲۰۲۴ دو برابر سال قبل خواهد بود.
صنایع ساختمانی یکی از حوزههایی است که بعد از عملیات توفان الاقصی در اسرائیل آسیب جدی دیده و ساختوساز که ۱۴ درصد از تولید ناخالص داخلی رژیم صهیونیستی را تشکیل میدهد، از زمان شروع این جنگ ضربه بزرگی خورده است. شاید بخشی از اقتصاد رژیم صهیونیستی که در بحبوحه این جنگ بیشترین آسیب را دیده است، بخشهای مرتبط با گردشگری و صنایع توریسم است که در سال ۲۰۱۹، ۲.۶ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل میداد.
در سال ۲۰۲۱ این رقم به دلیل پاندمی کرونا به ۱.۱ کاهش یافت و بعدا مجددا رو به رشد بود. عملیات توفان الاقصی بخش گردشگری این کشور را به طور کلی تعطیل کرد و صنایع مرتبط با توریسم را به ورطه ورشکستگی کشاند. در طول ماههای پس از آغاز جنگ زمینی در غزه، در سراسر رژیم، رستورانها و فروشگاهها خالی ماندهاند و در واقع بلافاصله پس از حمله حماس به جنوب اسرائیل و شروع جنگ در غزه، لیست بلندبالایی از خطوط هوایی، اکثر پروازهای خود به تلآویو را لغو و بسیاری از گردشگران نیز برنامههای خود را برای بازدید از رژیم صهیونیستی کنسل کردند. تأثیر نابودی این صنعت به حدی مشهود است که برای نمونه قبل از عملیات توفان الاقصی، بازدیدکنندگان از رژیم صهیونیستی در هر ماه بیش از ۳۰۰ هزار نفر بودند، اما طبق گزارشها، این رقم در ماه نوامبر یعنی پس از عملیات حماس به ۳۹ هزار نفر کاهشیافته است.
از سویی محور مقاومت نیز با همگرایی در عملیاتهای میدانی، اقتصاد رژیم صهیونیستی را زیر ضربه قرار داده است. این رژیم، الماس، خودرو، نفت و تجهیزات پخش رادیو و تلویزیون – از جمله کالاهایی که از دریای سرخ میآیند - وارد میکند. حملات موشکی و پهپادی انصارالله در این دریا به تلافی حمله رژیم صهیونیستی به غزه و در حمایت از حماس، نهتنها تجارت غرب را مختل کرده است، بلکه بر واردات رژیم صهیونیستی نیز تأثیر منفی داشته است. بسیاری از واردات این رژیم از آسیا اکنون به حرکت در آبهای سراسر آفریقا تغییر مسیر داده و هزینههای واردات را به طور سرسامآوری افزایش داده است. در شمال رژیم، حملات حزبالله لبنان پس از ۷ اکتبر باعث شده صهیونیستهای ساکن شمال خانههای خود را ترک کنند و این مساله نیز پیامدهای بدی برای اقتصاد رژیم صهیونیستی به همراه داشته است. در همین حال، جنگ باعث افزایش شدید هزینههای دولت شده است.
صهیونیستها همچنان در حالت تعلیق و نگران جان خود و فرزندانشان هستند. پس از عملیات توفان الاقصی، ۹۴ هزار صهیونیست همچنان آواره هستند و از خانههای خود در نزدیکی مرزهای ناآرام غزه و لبنان تخلیه شدهاند. بر اساس دادههای پایگاه داده داخلی دولت اسرائیل که به انپیآر ارائه شده است، حدود ۳۲۰۰۰ نفر از آنها هنوز در هتلهای سراسری در رژیم صهیونیستی نگهداری میشوند. دولت قول داده خانههای جدید برای ساکنان آواره در نزدیکی خانههای قدیمی آنها میسازد، اما بسیاری از خانوادهها از شدت غم و اندوه از پذیرش این مساله خودداری میکنند. اما این فقط آوارگان و خانوادههای گروگانها نیستند که در وضعیت بدی از تعلیق زندگی و احساسات خود به سر میبرند. برای نمونه، شوارتزمن یکی از کسانی است که هم آواره شده است و هم یکی از اعضای خانوادهاش اسیر حماس است میگوید: در ۷ اکتبر، چیزی در روان اسرائیلیها (صهیونیستها) ترک خورد یا شاید شکست. حتی آنهایی که آنجا نبودند و فقط آن را در تلویزیون دیدند، انگار حماس هنوز آنجا حضور دارد، سایه ترس از بیخانمانی، حمله و مرگ بر روح آنها سایه افکنده است.
از زمان آغاز درگیری غزه در ۷ اکتبر، نزدیک به نیم میلیون صهیونیست، کرانه باختری را ترک کردهاند. مجله تایمز در اسرائیل اعلام کرده است که سازمان جمعیت و مهاجرت تخمین میزند که ۳۷۰ هزار نفر در ۲ ماه اول جنگ غزه، رژیم صهیونیستی را ترک کردهاند که ۲۳۰ هزار و ۳۰۹ نفر در اکتبر و ۱۳۹ هزار و ۸۳۹ نفر در نوامبر بودهاند. به گفته این مجله، تقریبا ۶۰۰ هزار صهیونیست قبل از شروع جنگ غزه برای تعطیلات به خارج از کشور سفر کردند، در حالی که نزدیک به ۳۷۰ هزار نفر دیگر پس از درگیری این منطقه را ترک کردند. نزدیک به ۳۰۱۹۸۲ صهیونیست در اکتبر و ۱۹۴۰۱۶ صهیونیست در نوامبر به این رژیم بازگشتند. تایمز نوشته است: ارقام نشان میدهد تعداد اسرائیلیهایی (صهیونیستهایی) که پس از حمله به غزه این محدوده را ترک کردهاند و برنگشتهاند حدود ۴۷۰۰۰۰ نفر تخمین زده میشود.
وضعیت سیاسی اسرائیل پس از این عملیات دچار تغییر و تحولاتی شده است. برای نمونه مخالفتهای احزاب اپوزیسیون نتانیاهو شدیدتر شده است و آنها بر اشتباهات فاحش نتانیاهو در جنگ غزه تأکید میکنند. این اختلافات به کابینه جنگ او هم کشیده شد. موضعگیری پارلمان اسرائیل و نیز مذاکرات آتشبس و جبههگیری نظام بینالملل در برابر اسرائیل ازجمله متغیرهای سیاسی هستند که باید درباره عملیات توفان الاقصی و پیامدهای سیاسی آن برای دولت اسرائیل مورد توجه قرار گیرند.
بسیاری از صهیونیستها مانند نتانیاهو از حذف حماس حمایت میکنند. با این حال در کابینه جنگ درباره اینکه این هدف چقدر امکانپذیر است، اختلافنظر وجود دارد. افراد بدبین مانند آیزنکوت میگویند کارزار اسرائیل (رژیم صهیونیستی) برای از بین بردن حماس، رشد نسل بعدی و سرسختتری از شبهنظامیان را تسریع خواهد کرد. طرفداران ریشهکن کردن تواناییهای جنگی حماس استدلال میکنند که این گروه به ترور اسرائیلیها (صهیونیستها) ادامه خواهد داد، مگر اینکه ارتش اسرائیل (رژیم صهیونیستی) عملیات زمینی را علیه بقایای حماس در رفح و غزه انجام دهد. بایر گولان، رهبر حزب کارگر رژیم صهیونیستی و از مخالفان سیاستهای نتانیاهو با انتقاد شدید از سیاست بنیامین نتانیاهو در استفاده از زور در نوار غزه برای آزادی گروگانها، او را متهم کرد که منافع سیاسی خود را بر جان شهروندان اسرائیلی (صهیونیست) ترجیح میدهد و آن را رویکردی غیرواقعی خواند.
از سوی دیگر همانطور که اشاره شد روندهای اقتصادی اسرائیل با حمله حوثیها بهم ریخت. حوثیها توانایی خود را در فلج کردن یکی از مهمترین مسیرهای تجاری جهان با پیامدهای اقتصادی ملموس در سراسر جهان نشان دادهاند. توانایی آنها برای تصمیمگیری درباره اینکه چه کسی به سلامت از کانال سوئز عبور میکند و چه کسی در معرض حملات احتمالی قرار میگیرد، بر رقابت قدرتهای بزرگ و ژئوپلیتیک تأثیر گذاشته است. ایالاتمتحده و متحدانش بهشدت آسیب دیدهاند. به طور خاص برای اسرائیل، حوثیها توانایی خود را برای توقف هرگونه تجارت دریایی از طریق بندر ایلات نشان میدهند.
تأثیر تأخیرهای جدی حملونقل و افزایش هزینههای حملونقل و بیمه برای تولیدکنندگان و واردکنندگان اسرائیلی به مصرفکنندگان منتقل میشود، بنابراین اسرائیلیها نیز تأثیر اقتصادی بر کشور را احساس میکنند که اقتصاد در حال کند شدن است. مدیر اجرایی بندر ایلات گفته است که این بندر از زمانی که شبهنظامیان حوثی تحت حمایت ایران در یمن حملات خود را به کشتیرانی در دریای سرخ افزایش دادند، شاهد کاهش ۸۵ درصدی فعالیت بوده است. ایلات که عمدتا واردات خودرو و صادرات پتاس از دریای مرده را انجام میدهد، در مقایسه با بنادر مدیترانه اسرائیل در حیفا و اشدود که بیشتر تجارت این کشور را انجام میدهند، از نظر اندازه کمرنگ است. گیدئون گلبر، مدیرعامل شرکت واردات خودرو به رویترز گفت: ما ۸۵ درصد از کل فعالیتها را از دست دادیم. باید گفت محاصره ایلات توسط حوثیها موفق بوده و توانسته با فلج کردن یکی از بنادر مهم رژیم، ضربه محکمی بر اقتصاد رژیم وارد کند.
تمام این موارد فوق نشان میدهد تلآویو در وضعیت خوبی بعد از ۷ اکتبر قرار ندارد و باید معادلات رژیم را به قبل و بعد از ۷ اکتبر تقسیم کرد.
منبع: وطن امروز