با آمدن فصل بهار ممکن است بخاطر شرایط ناپایدار جوی، مشکلاتی برای درختان بوجود آید؛ مخصوصا درختانی که به سرما حساس هستند و به تغییرات آب و هوایی، سریعا واکنش نشان می دهند وهمین مساله باعث می شود محصولات دچار افت کیفیت و کمیت شوند.
چندسالی است که مشکل سرمازدگی درختان یکی از دغدغه های اصلی باغدارن شده است. زیرا که در فصل بهار درختان شکوفه می دهند و همین باعث می شود با تغییر آب و هوا به آن ها آسیب برسد.
سرمازدگی شکوفه ها را از بین می برد و منجر به کاهش محصول در آن سال می شود. یکی از درختان حساس در برابر شرایط نامتعادل جوی، درخت گردو است .
علاوه بر این، برای تولید هنوز از روش های سنتی استفاده می شود، همین موضوع باعث ایجاد مشکلاتی برای باغداران شده است. ارتفاع درختان زیاد است و محصول آنها کم، در نتیجه باعث به زحمت افتادن باغدارن برای برداشت محصول می شود.
این در حالی است که با استفاده از روش های جدید در تولید محصول می توان میزان محصول و کیفت آن را تا حد زیادی افزایش داد که یکی از این روش ها سرشاخه کاری درختان گردو است، روشی که چندسالی است در کردستان هم به اجرا درآمده و باعث افزایش تولید این محصول شده است.
سرشاخه کاری چیست؟
گردو از محصولات مهم خشکباری جهان محسوب می شود و ایران یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گردو در سطح جهان است که با این وجود به دلیل کیفیت و عملکرد پایین محصول، ایران سهم خود را از تجارت جهانی از دست داد.
کاشت درختان با منشا بذری و پیوند نزدن آنها از اصلی ترین عوامل کاهش محصول گردو گزارش شده بود، با توجه به تعداد زیاد درختان گردو در ایران، سرشاخه کاری و تعویض سرشاخه های درختان گردو، بهترین روش برای اصلاح کیفیت و عملکرد آنها است.
در این روش شاخه هایی که اصلاح ژنتیکی شده را به درختان پیوند می زنند؛ به این صورت که برخی از شاخه های درختان گردو بریده و سرشاخه های جدید به درخت پیوند زده می شود.
با گذشت زمان و رشد درخت، سرشاخه ها رشد می کنند و قسمت پیوند زده با بقیه قسمت ها متفاوت می شود؛ این روش مخصوص درختانی است که از طریق بذر تولید شده اند و محصول کمی تولید می کنند.
مزایای سرشاخه کاری
سرشاخه کاری باعث می شود که سرشاخه هایی که دچار سرمازدگی شده اند با سرشاخه های جدید جایگزین شوند و مشکل سرمازدگی درختان گردو رفع شود، در واقع علت اصلی سرشاخه کاری درخت گردو سرمازدگی است.
همچنین پیوند سرشاخه های جدید، با هدف اصلاح درختان گردو و مقاومت در برابر سرمازدگی انجام می شود و با اجرای این طرح، میزان تولیدات به طور قابل ملاحظه ای افزایش می یابد و از نظر اقتصادی سودآوری زیادی در پی خواهد داشت.
افزایش تولید ۲۳ درصدی گردو
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان گفت: پیش‌بینی می‌شود درسال جاری ۲۶ هزار تن گردو در استان برداشت شود که با انجام سرشاخه‌کاری تولید نسبت به مدت مشابه پارسال ۲۳ درصد تولید محصول گردو افزایش دارد.
زاهد حاج میرزایی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان اظهار کرد: پیش بینی می‌شود امسال ۲۶ هزارتن گردو از باغات برداشت شود که نسبت به مدت مشابه پارسال ۵ هزار تن افزایش عملکرد داشته است.
وی با بیان اینکه بیش از ۸۵ درصد باغات گردوی استان در چهار شهرستان استان تولید می‌شود، افزود: سروآباد با ۲ هزار و ۷۶۰ ، سنندج ۲ هزار و ۱۰۰ ، مریوان ۲هزار و ۳۰ و بانه با یک هزار و ۷۰۰ هکتار ، باغات زیر کشت گردو را در اختیار دارند.
مدیر امور باغبانی سازمان جهاد کشاورزی کردستان گفت: ۱۰ هزار و ۷۰۰ هکتار از باغات کردستان به درخت گردو اختصاص دارد .
حاج میرزایی افزود: در سال جاری ۵۰۰ هکتار از باغات استان سرشاخه کاری شده و از زمان اجرای طرح سرشاخه کاری تاکنون ۲ هزار هکتار از باغات دارای عملکرد پایین در این طرح اصلاح و بازسازی باغ انجام شده است.
وی بااشاره به اینکه یکی از اقدامات شاخص سازمان جهاد کشاورزی اصلاح و تبدیل باغات موجود سنتی به مکانیزه و در اصطلاح درجه یک است، گفت: درسرشاخه کاری تاج درختان قدیمی حذف و بر روی بازوی اصلی درختان عملیات پیوند انجام می‌شود و بعد از طی سه سال درخت گردو سرشاخه کاری شده به باردهی و عملکرد مناسب یعنی به طور متوسط ۲ برابر افزایش پیدا می‌کند.
سال گذشته ۲۱ هزار تن گردو از باغات استان برداشت شد.