معادن و صنایع مرتبط آن با ایجاد فرصتهای شغلی متنوع در بخش های مختلف نقش مهمی در رشد و توسعه کشورها دارد به طوریکه با تامین مواد اولیه صنایع به عنوان موتور محرکه این بخش مطرح است.
برنامه ریزی اصولی و فراهم سازی زیرساختهای لازم برای بهره مندی از معادن موجود در هر منطقه ای می تواند به توسعه پایدار آن کمک کرده، نقش بسزایی در پیشرفت دیگر بخش ها داشته باشد و چشم انداز روشنی را در تحقق اهداف سیاستگذاران و دولتمردان ترسیم کند و این درحالی است که اتصال و رابطه ناگسستنی بسیاری از تولیدات صنعتی به طور مستقیم و غیرمستقیم به معادن و افزایش تولید ناخالص ملی نیز در این بخش انکارناپذیر است.
معدن و صنایع معدنی و زنجیره های ارزش افزوده آن همواره در کشورهای توسعه یافته و دارای معادن غنی مورد توجه بوده است و ایران نیز با داشتن ۶۸ نوع ماده و بیش از ۵۷ میلیارد تن ذخیره معدنی، یکی از کشورهای دارای معادن غنی در جهان شناخته شده است به طوریکه رتبه ۱۵ میان جهان، سوم آسیا و نخست خاورمیانه به ایران اختصاص دارد و وجود معادن غنی مانند گچ، سرب و روی، آهن، کرومیت و اورانیوم به خصوص معادن غنی مس و سنگ آهن این کشور را در رتبه های برتر جهانی به لحاظ معادن فعال قرار داده است.
استان زنجان نیز در حال حاضر ۲۰۷ معدن فعال دارد که این میزان از مجموع ۴۶۰ معدن دارای پروانه بوده و ۱۷۰ نشانه و ذخایر معدنی در استان شناسایی شده و یا در حال بهره برداری است که به این لحاظ جزو استانهای معدنی غنی و متنوع کشور محسوب می شود.
معادن سرب و روی، منگنز، مس، آهن، سنگهای مرمر، تراورتن، گرانیت و چینی، براسیت، سیلیس، خاکهای صنعتی آنتی موان، تالک، پرلیک، سولفات منیزیم، آلونیت وسنگهای آهکی و گچ و سنگ لاشه از جمله معادن زنجان است و عنوان دارنده بزرگترین معادن روی خاورمیانه نیز به این استان اختصاص دارد.
" بور " به عنوان یکی از عناصر شبه فلز با فراوانی کم در پوسته زمین است که علاوه بر اینکه به میزان بسیار اندکی در بدن انسان ها و حیوانات وجود دارد در مصارف دارویی و پزشکی، انواع شوینده ها و پاک کننده ها، حشره کش ها، راکتورهای هسته ای، صنایع شیشه و سرامیک و فضاپیماها کاربرد دارد.
زنجان نیز از استانهای انگشت شماری است که دارای این معادن غنی بور است و در حال حاضر ۹ معدن از این نوع ماده در استان شناسایی شده است.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان زنجان با اشاره به برنامه ریزی انجام شده در بخش معدن استان،گفت: رشد ۱۳ درصدی این بخش هدف گذاری شده است که معدن استان سال گذشته ۱۱ درصد رشد داشت.
مجید گلشنی‌منفرد به وجود معادن غنی بور در استان اشاره کرد و افزود: برای رشد بخش معدن، اکتشاف و بهره برداری از معادن بور و راه اندازی واحدهای تولیدی و صنعتی مرتبط با این ماده معدنی در استان امسال در دستور کار قرار دارد.
وی با تاکید بر لزوم ایجاد حلقه های مرتبط و زنجیره ارزش افزوده برای ماده معدنی بور در استان، یادآور شد: برنامه ریزی های لازم برای استفاده بهینه از ظرفیت ۹ معدن بور شناسایی شده در استان و حمایت از سرمایه گذاران به خصوص در صنایع استراتژیک و واحدهای فرآوری مواد معدنی در این بخش مورد توجه و پیگیری قرار گرفته است.
گلشنی منفرد با بیان اینکه باید از معادن موجود در استان بهره وری مطلوب و قابل قبولی داشته باشیم، گفت: بر همین اساس تلاش می شود ۲۵۳ معدن راکد استان احیا شده و به چرخه بازگردند.
مدیر اجرایی فعالسازی معادن سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران نیز زنجان را جزو استانهای دارای معادن فلزی و غیرفلزی غنی در کشور بیان کرد و گفت: در این استان تلاش و جدیت بسیار خوبی در حوزه اکتشاف معاون وجود دارد.
عباس جرجانی که برای شرکت در جلسه کارگروه استانی طرح احیاء فعالسازی و توسعه معادن کوچک مقیاس زنجان در این استان حضور یافته بود، بور را از جمله مزیت های معدنی زنجان برشمرد و
افزود: این ماده معنی همچنین سنگ آهن، طلا، سرب و روی، مس، سیلیس از دیگر مزیت های معدنی استان زنجان و دارای قابلیت سرمایه گذاری مطلوب است.
استاندار زنجان نیز مجموع ذخایر معدنی این استان را ۷۳۰ میلیون تن ذکر کرد و گفت: از معادن زنجان سالانه ۱۳ میلیون تن مواد معدنی استخراج می‌شود که ۵.۷ میلیون تن آن قابل بهره برداری است.
محسن افشارچی اظهار داشت: هم اکنون ۲۷۰ معدن در زنجان فعال ۹۳ معدن غیرفعال و ۹ معدن نیز متروکه و ۱۵ محدوده امید بخش در مرحله اکتشاف قرار دارد.