روند نوسازی بافت‌های فرسوده یکی از مهم‌ترین اقدامات و برنامه‌هایی است که نقش بسیار مهم و حائز اهمیتی در بازار مسکن دارد و با اجرای دقیق و کامل این طرح می‌توان امید داشت که بخش زیادی از محلات فرسوده در تهران و سایر شهر‌های کشور نوسازی شده است.
براساس این گزارش به گفته بسیاری از کارشناسان اجرا و نوسازی بافت‌های فرسوده در شرایط کنونی نقش موثری در افزایش تولید مسکن دارد و از طریق این طرح می‌توان بخشی از عقب ماندگی‌های مسکن را برطرف کرد. همچنین با توجه به آنکه بخش زیادی از واحد‌های فرسوده کشور در محلات کم برخوردار و جنوب شهر قرار دارد بنابراین اجرای این طرح خود می‌تواند زمینه ساز افزایش تولید مسکن برای دهک‌های پایین جامعه باشد.
سکونت ۳۷ درصد از تهرانی‌ها در بافت‌های فرسوده
براساس این آمار از مجموع جمعیت بیش از هشت میلیونی تهران چیزی حدود ۳۷ درصد در بافت‌های فرسوده اقامت دارند و این تعداد جمعیت برای شهر تهران به نوعی هم فرصت محسوب شده و هم تهدید است. فرصت از این جهت که ظرفیت گسترده‌ای برای ایجاد واحد‌های جدید در ارتفاع با تخریب بافت فرسوده فراهم خواهد شد و از سوی دیگر عدم توجه به آن می‌تواند زمینه ساز عمیق‌تر شدن شکاف معضلات در این بافت‌های مسکونی شود در نتیجه اگر از این فرصت در جهت تولید مسکن استفاده نشود زمینه ساز افزایش مشکلات بسیار زیاد در ساکنان این مناطق محسوب می‌شود. گفتنی است پیش از این محمد آیینی مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه آمار تعداد واحد‌های نوسازی مسکن در بافت‌های فرسوده در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۰ رشد ۳.۵ درصدی یافت که رقم مهمی است گفت: فرآیند نوسازی ۲۹۰ هزار واحد در بافت‌های هدف بازآفرینی شهری انجام شده و طبق آمار‌ها بیشترین نوسازی در مقایسه با تمامی سنوات و دولت‌های گذشته در سه سال فعالیت دولت سیزدهم انجام شد. همچنین در دولت سیزدهم حدود ۱۰۴ هزار واحد نوسازی شده به بهره‌برداری رسید که این موضوع جزء رکود شکنی‌های سوم در این بخش به شمار می‌رود.
وی با بیان اینکه در طی دولت سیزدهم در مجموع ۱۰۰ هزار بنای فرسوده و ناپایدار در کشور برچیده شد ادامه داد: حاصل این سیاست گذاری‌ها و تلاش‌های انجام شده این است که سهم ساخت‌وساز در بافت فرسوده از ۱۹ درصد سال ۱۴۰۱ به ۲۲.۵ درصد در سال ۱۴۰۲ رسید.
براساس این گزارش یکی از معضلات اصلی در حوزه نوسازی بافت‌های فرسوده عدم صدور و یا طولانی شدن مدت زمان صدور پروانه‌های ساختمانی است که به گفته بسیاری از سازندگان یکی از اقداماتی که خود باعث شده به سمت روندنوسازی بافت‌های فرسوده در کشور نرویم طولانی بودن مدت زمان صدور پروانه‌های ساختمانی است که در همین زمنیه هم آیینی معاون وزیر راه وشهرسازی گفته است: میانگین صدور پروانه در بافت‌های فرسوده در مقایسه با میانگین ۸ سال گذشته بالغ بر ۱۰۰ درصد افزایش یافت و اگر مقایسه‌ای داشته باشیم می‌بینیم که رقم واحد‌های نوسازی شده در بافت‌های فرسوده در سال ۱۴۰۲ به عدد ۹۶ هزار و ۳۰۰ واحد رسید و رکورد سنوات و دهه‌های گذشته را شکست.
ایجاد قرارگاه مسکونی برای نوسازی بافت‌های فرسوده در محلات تهران
در حال حاضر شهر تهران رتبه یک را در بافت‌های فرسوده بر عهده دارد و بیشترین میزان بافت‌های فرسوده هم مربوط به شهر تهران است که بخشی از نوسازی و انجام امور تسهیل گری و رفع موانع برای نوسازی از سوی شهرداری تهران و دستگاه‌های مختلف انجام شده است که در همین زمینه مهدی هدایت مدیرعامل نوسازی شهر تهران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی باشگاه خبرنگاران با بیان اینکه در حال حاضر مدت زمان صدور پروانه‌های ساختمانی به زیر یک سال رسیده است گفت: تنها دستگاهی که برای صدور پروانه‌های ساختمانی نقش دارد شهرداری نیست بلکه سازمان نظام مهندسی ساختمان، طراحان و نقشه برداران واحد‌های مسکونی و حتی خود سازندگان هم در صدور پروانه‌های ساختمانی نقش دارند و در بسیاری از مواقع شاهد آن هستیم که تاخیر در صدور پروانه‌های ساختمانی به دلیل کم کاری این دستگاه‌ها است.
او اظهار کرد: با همکاری وزارت راه و شهرسازی که در این دوره همکاری ما با آنها بسیار خوب شده مدت زمان صدور پروانه‌های ساختمانی به زیر یک سال رسیده است. خوشبختانه همکاری با بخش خصوصی هم باعث شده روند ساخت و نوسازی بافت‌های فرسوده هم بهبود پیدا کند و ما شاهد تقویت زیر ساخت‌های مسکونی برای نوسازی بافت‌های فرسوده هستیم.
هدایت با بیان اینکه عملیات اجرایی حدود ۲۰۰ هزار واحد از ۲۸۰ هزار واحدی که چندماه پیش کلنگ زنی شد سه ماه طول می‌کشد و در مرحله گودبرداری قرار دارد و برخی دیگر در مراحل صدور پروانه یا واریز عوارض قرار دارند گفت: بیشتر این پروژه‌ها توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و پروژه‌هایی که به مرحله اجرا نرسیده دلایلش عموما متوجه بخش خصوصی یا نهاد‌های متولی است؛ یا عوارض پرداخت نشده و یا پروژه توسط آنها آغاز نشده و در واقع قرارگاه جهادی مسکن به وظایف خود عمل کرده است.
وی با بیان اینکه عملیات اجرایی حدود ۵۰ هزار واحد از قرارگاه جهادی مسکن تا پایان سال به پایان می‌رسد، افزود: شهرداری تهران در محدوده بافت فرسوده عوارض دریافت نمی‌کند؛ سال گذشته در موضوع پرداخت تسهیلات بانکی وضعیت خوبی نداشتیم و از یاد نبریم که در کل شهر تهران کمتر از ۳۰۰ مورد تسهیلات در محدوده بافت فرسوده پرداخت شده بود، تلاش کردیم روند ساخت و رشد مسکن را تقویت کنیم. این خروجی قرارگاه مسکن شهرداری موجب شد ساخت و ساز در بافت‌های فرسوده ۲ و نیم برابر شود.
نوسازی ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در محلات تهران در دستور کار قرار گرفت
براساس این گزارش همچنین طرح نوسازی بافت‌های فرسوده در استان تهران با ورود اداره کل راه وشهرسازی استان تهران با جدیت در حال اجرا و پیگیری است به طوری که در همین زمینه حسین جنتی مدیرکل راه و شهرسازی استان تهران گفت: ۵۹ هزار واحد مسکونی در بافت فرسوده استان تهران عملیاتی شده و ساخت حدود ۴۰۰ هزار واحد مسکونی هم آغاز شده است، همچنین زمین برای ساخت مسکن در پروژه نهضت ملی مسکن توسط راه و شهرسازی استان تأمین‌شده است.
جنتی با بیان اینکه استان تهران در بازآفرینی شهری رتبه نخست را به خود اختصاص داده است، تصریح کرد: اقدامات در بازآفرینی شهری و احیای بافت‌های فرسوده استان تهران باید افزایش داشته باشد و سرعت آن بیشتر شود. در همین راستا نوسازی ۵۰۰ هزار واحد مسکونی در برنامه چهارساله استان تهران قرار داده ایم و تا کنون ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در استان تهران عملیاتی شده است.
گفتنی است، نوسازی بافت‌های فرسوده یکی از اصلی‌ترین سیاست‌های بازار مسکن است که با ارائه بسته‌های تشویقی و همچنین با فرهنگ سازی در بین ساکنان این محلات می‌توان امیدوار بود که بازار مسکن با افزایش تولید روبرو شود.
خبرنگار: محبوبه کباری