به دلیل قطع برق و خاموشی موتورپمپ‌های کشاورزی در ساعت آبیاری خرما کاران و پسته کاران کرمانی دچار خسارت شده اند و احتمال کاهش کیفیت محصول و کاهش عرضه که نسبت به پارسال نیز وجود دارد.
خسارت ۳۰ الی۶۰ درصدی به محصول خرمای جنوب
در ابتدای گزارش به سراغ صادق حسین زاده مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی جنوب کرمان رفتیم.
وی گفت: خاموشی‌های موتور پمپ و گرمای بی سابقه همراه با رطوبت نسبی بالا در سال جاری مطمنا خسارت بین ۳۰ الی ۶۰ درصد به محصول خرمای جنوب کرمان در سال جاری وارد میشود.
حسین زاده ادامه داد: در سال گذشته از ۳۱ هزار هکتار حدود ۲۲۰ هزار تن خرما شامل ارقام تجاری مضافتی، کلوته و مرداسنگ و سایر ارقام خشک و‌نیمه خشک از منطقه جنوب کرمان شامل ۸ شهرستان می‌باشد برداشت شد.
وی اضافه کرد: خرما معمولا پس از ذخیره سازی در سردخانه‌های منطقه به تدریج به مقصد بازار داخل و کشور‌های روسیه، افغانستان، چین، اروپا و کشور‌های حاشیه خلیج فارس صادر‌شد.
حسین زاده با اشاره به اینکه امسال با توجه به نوسان برق و خاموشی‌های اجباری موتور پمپ‌ها آبیاری نخل‌ها با مشکل مواجه و با توجه به عارضه خشکیدگی خوشه خرما در رقم مضافتی تصریح کرد: یکی از راهکار‌های توصیه شده توسط محققین مرکز تحقیقات جنوب کرمان برای کاهش خسارت این عارضه آبیاری منظم و حتی المکان در ساعت‌های خنک شبانه روز است، اما در اثر خاموشی و قطعی از قبل پیش بینی نشده خسارت ریزش محصول خرما بیشتر شده است.
خسارت ۶۰ هزار تنی محصول خرما در قلعه گنج و منوجان
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی جنوب کرمان گفت: در‌برخی از شهرستان‌ها (مانند قلعه گنج و منوجان) خسارت ریزش رقم مضاقتی تا ۶۰ درصد هم گزارش شده است.
حسین زاده افزود: با توجه به بارندگی‌های به موقع در سال گذشته و هوای ایده‌ها در هنگام گرده افشانی نخل‌ها و با توجه به خوشه دهی بیشترنخل‌ها نسبت به سال گذشته پیش بینی ۲۵۰ هزار تن خرما در سال جدید داشتیم.
وی اظهار کرد: احتمال از بین رفتن ۶۰ هزار تن محصول در اثر گرمای بی سابقه و عدم آبیاری منظم و استرس بی آبی به محصول سال جاری پیش بینی میشود.
پوکی ۴۰ درصدی پسته به دلیل قطع موتور پمپ‌های کشاورزی
محمدرضا ترابی رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق کرمان از تاثیر قطعی برق بر کشاورزی استان گفت: متاسفانه هر روز برق موتور‌های کشاورزی قطع میشود و این امر خسارت سنگینی را به کشاورزی استان وارد کرده است.
وی افزود: به دلیل قطعی برق ۲۰ تا ۴۰ درصد محصول پسته استان پوک میشود و به حوضچه‌های پرورش ماهی خسارت سنگینی وارد شده است.
ترابی تصریح کرد: همچنین سیستم‌های آبیاری قطره‌ای از این اتفاق آسیب دیده‌اند و به تاسیسات و منصوبات برقی موتور پمپ‌ها تابلو‌های برق و پمپ‌های شناور همه روزه خسارت وارد میشود.
ترابی خاطرنشان کرد: قرار بود قطعی برق صنایع مانع از قطعی برق خانگی شود، اما امروز هر دو بخش با قطعی روبرو هستند و این قطعی خسارت سنگینی را امسال به کشاورزی استان کرمان وارد کرده است.
پیش از این علی باقری رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان در مصاحبه‌ای به فردای کرمان گفته بود؛
خاموشی چاه‌موتور‌ها کیفیت و کمیت محصولات را کاهش می‌دهد
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان کرمان با اشاره به خاموشی موتورپمپ‌های چاه‌های کشاورزی در راستای مدیریت مصرف برق، اظهار کرد: کشاورزان در طول سال میزان مصرف ثابتی دارند، اما خاموشی موتورپمپ‌های چاه‌های کشاورزی آسیب‌هایی به آنها وارد کرده و نارضایتی‌هایی به دنبال داشته است.
علی باقری افزود: کشاورزان هزینه‌های زیادی متحمل شده‌اند و حاصل و نتیجۀ زحمات آنها در فصل تابستان به ثمر می‌نشیند و این روز‌ها باید آبیاری آخر برخی از محصولات کشاورزی انجام شود. به‌عنوان مثال دانه‌های خرما الان به آب نیاز دارند و مغز گرفتن پسته الان انجام میشود.
وی تاکید کرد: برداشت محصول باکیفیت کشاورزی به آبیاری به موقع در این ایام وابسته است و خاموشی موتورپمپ‌های چاه‌های کشاورزی بر میزان و کیفیت محصول کشاورزان تاثیر گذاشته و مشکلات اقتصادی را برای کشاورزان به دنبال دارد.
باقری یادآور شد: از سنوات گذشته خشکیدگی خوشۀ خرما در استان کرمان رخ داده که به دلیل تغییر اقلیم و افزایش دما در کشور و استان کرمان بوده و البته برخی اقدامات مانند خاموشی موتورپمپ‌ها هم به آن دامن می‌زند.
وی گفت: سال گذشته ۹۰ هزار تن خرما در شرق استان کرمان برداشت شد و این احتمال وجود دارد که امسال میزان برداشت کاهش داشته باشد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی شمال استان کرمان ادامه داد: به دلیل افت سطح آب‌های زیرزمینی خیلی از موتورپمپ‌های کشاورزی برداشت آب از اعماق زیاد را انجام می‌دهند و قطع و وصل شدن این موتورپمپ‌ها خسارات زیادی را به آنها وارد می‌کند؛ گاهاً موتورپمپ‌های کشاورزی می‌سوزند و این مساله نیز هزینه‌های جانبی زیادی برای کشاورزان دارد.
وی خاطرنشان کرد: در استان کرمان به دلیل خرده مالکی، قطع موتورپمپ‌های چاه‌های کشاورزی اختلافات اجتماعی را به دنبال دارد و در ساعت آب کشاورزان اختلال ایجاد می‌کند.
باقری گفت: از طرف دیگر تعدادی از چاه‌های کشاورزی با مزارع فاصله دارد و محاسبۀ ساعات آب، خاموش بودن موتورپمپ‌های کشاورزی و زمان رسیدن آب به زمین، کشاورزان را با مشکل مواجه می‌کند.
وی با اشاره به اینکه کشاورزی موضوع مهمی است و مواردی، چون امنیت غذایی، اشتغالزایی و مباحث اقتصادی را شامل میشود، بیان کرد: انتظار می‌رود مسئولان برای مدیریت یک مشکل به حوزه‌های دیگر آسیب نزنند.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی شمال استان کرمان یادآور شد: باغات و مزارع تشنه، روز‌های داغ تابستان را تاب نمی‌آورند و کاهش میزان آب نه تنها از کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی می‌کاهد که آنها را در برابر آفت‌ها و بیماری‌ها آسیب‌پذیر می‌کند.
در ادامه گزارش برای رفع و راهکار این مشکل به سراغ محمد سلیمانی مدیر عامل برق شمال کرمان رفتیم.
وی گفت: براساس مصوبات هیات محترم وزیران و نیز شورای امنیت ملی کلیه چاه‌های کشاورزی روزانه به مدت ۵ ساعت قطع می‌شوند.
سلیمانی افزود: ریشه این تصمیم هم حفظ منابع آبی مدیریت برق کشاورزی است.
وی با اشاره به اینکه برای جلوگیری از قطعی برق دو راه حل وجود دارد تصریح کرد: اگر چاه کشاورزی ساعات کارکرد مجاز در پروانه بهره برداری بیش از ۲۰ ساعت داشته باشد به ادارات برق مراجعه و اعلام کند تا از قطعی خارج شود.
سلیمانی اظهار کرد: در استان کرمان بنا به اعلام آب منطقه‌ای متوسط ساعات مجاز بهره برداری از چاه آب ۱۵ ساعت در روز است.
شایان ذکر است سال‌های گذشته کشاورزان فراتر از سقف مجاز مندرج در پروانه نسبت به برداشت آب اقدام می‌کردند و کشت و زرع خود را توسعه دادند بیش از آنچه قانونا بایست اب می‌دادند؛ که الان بنا به محدودیت سفره‌های آب زیرزمینی و نیز تولید برق برای برداشت مازاد تعهدی وجود ندارد.
ضمنا چاه‌هایی که ۵ ساعت در روز قطع می‌شوند در بقیه ساعات شبانه روز هزینه برق مصرفی آنان طبق سقف پروانه رایگان است.
سلیمانی با اشاره به راهکار دوم گفت: بنا به بخشنامه امسال وزیر محترم نیرو، در صورتیکه چاه آب کشاورزی تا ۸۰ درصد دیماند برق مصرفی خود را سلول خورشیدی نصب کنند برق آنان قطع نمی‌شود.
توصیه به کشاورزان نیز برداشت آب طبق پروانه بهره برداری و نیز افزایش راندمان موتور پمپ‌های خود با سیستم‌های جدید و نیز آبیاری‌های نوین می‌باشد.