شهر باستانی و ارزشمند دارابگرد همچنان مورد بی توجهی و بی مهری است.
این کهن شهر بی همتای باستانی که به گواه تاریخ از مهم‌ترین شهر‌های ساسانی ایران به شمار می‌آمده است، امروزه به صحنۀ تاخت و تاز غارتگران میراث فرهنگی تبدیل و زخم‌های ژرفی بر پیکرۀ ناتوان و رنجور آن نواخته شده است و در تازه‌ترین مورد از دست اندازی ها، یکی از نهاد‌های دولتی در حال کشیدن جاده در حریم درجه یک و ممنوعه آن است.
سیاوش آریا فعال و پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس با ارسال عکس‌هایی از شهر باستانی دارابگرد برای خبرنگار ما، اظهار کرد: در تازه‌ترین مورد از دست اندازی ها، یکی از نهاد‌های دولتی در حال کشیدن جاده در حریم درجه یک و ممنوعه شهر باستانی دارابگرد است، این در حالی است که به فراوانی و روشنی سفال‌های تاریخی در کف زمین ریخته و دیده می‌شود و روشن نیست که چگونه آن نهاد دولتی بدون گرفتن استعلام از اداره میراث فرهنگی شهرستان داراب و بدون هماهنگی دست به چنین اقدامی زده است؟ زیرا هر گونه کار عمرانی در محدوده محوطه‌ها و بنا‌های تاریخی نیازمند استعلام از اداره میراث فرهنگی است.
او ادامه داد: این اقدام افزون بر آن که تخلف به شمار می‌آید و باید هرچه زودتر متوقف شود، به لایه‌های باستان شناختی محوطه دارابگرد نیز آسیب‌های برگشت ناپذیری را وارد می‌آورد و بر اساس قانون‌های میراث فرهنگی کشور جرم است.
آریا افزود: در یک سال گذشته، شهر باستانی دارابگرد بار‌ها مورد دست اندازی قرار گرفته است، از حفاری‌های غیرمجاز سوداگران اموال تاریخی و فرهنگی و قاچاقچیان در درون عرصه شهر تاریخی دارابگرد تا ریختن زباله و پسماند ساختمانی در پیرامون آن، تنها بخشی از چالش‌های پیش روی این کهن شهر باستانی است.
پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس گفت: همچنین پدیداری جاده در حریم درجه یک آن، یک بار در ۲ سال پیش تکرار شده بود که موضوع را به آگاهی مسئولان میراث فرهنگی استان رساندم و از ادامه کار پیشگیری شده بود. اما روشن نیست که چگونه باز این تخلف در حال انجام است که خود جای شگفتی و پرسش دارد.
این فعال میراث فرهنگی معتقد است: از سویی، دهیار روستا نیز مسئولیت دارد و باید پاسخگو باشد.
او اضافه کرد: با این همه، موضوع را به آگاهی مسئولان یگان حفاظت میراث فرهنگی استان و معاونت میراث فرهنگی استان رسانده و خواستار پیشگیری از آن شدم.
آریا تصریح کرد: نکته دارای اهمیت، این است که دارابگرد نیازمند یک پایگاه میراث فرهنگی است که سال هاست آن را بیان و از مسئولان میراث فرهنگی درخواست کرده ام.
ثابت اقلیدی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس نیز در فروردین امسال بیان کرد: با توجه به ارزشمندی شهر دارابگرد پرونده ثبت جهانی آن آماده شده است و به‌زودی این اثر شاخص در فهرست یونسکو جای می‌گیرد. اما گویا هنوز هیچ خبری نیست و تنها در حد سخن و خبر باقی مانده است.
بیشتر بخوانید
داربگرد قابلیت ثبت در فهرست جهانی را دارد
گویا کسی صدای ناله‌های دارابگِرد، این کهن شهر بی همتای باستانی را نمی‌شنود.
شهر تاریخی دارابگِرد همانند کودک یتیمی است که بدون سرپرست رها شده و هر روز با چالش تازه‌ای رو به رو می‌شود. دارابگِرد روزگار اندوه باری را سپری می‌کند و شرایط هر روز برایش بدتر و بدتر شده، کاش مرهمی بر زخم‌های کهنه اش باشیم و او را دریابیم....
باستان شناسان دیرینگی شهر دارابگِرد را مربوط به اواخر دورۀ اشکانی و آغاز دورۀ ساسانی بر پایۀ سفال‌های موجود می‌دانند. همچنین اردشیر بابکان بنیادگذار دودمان ساسانی پیش از آن که به پادشاهی برسد، دارابگِرد را به قلمرو خود در آورده و جایگاه فرماندهی خود را از همین شهر گسترش می‌دهد. در این شهر بقایای کَندگ (خندق) از زمان ساسانیان برجای مانده و دارابگرد در روزگار ساسانیان رونق بسیار فراوانی داشته است.
شهر باستانی دارابگِرد، امروز تنهاتر از هر زمانی است و دست یاری به سوی من و تو دراز می‌کند. دستان آن را بگیریم، نکند که فردا دیر باشد...
این شهر تاریخی در ۷ کیلومتری شهر داراب و ۲۴۰ کیلومتری جنوب شرقی شهر شیراز جای گرفته و با شمارۀ ۱۴ در ۲۴ شهریورماه ۱۳۱۰ به ثبت ملی رسیده است.