اسامی وزرای پیشنهادی دولت صبح دیروز در مجلس شورای اسلامی رونمایی شد.
مسعود پزشکیان که پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم اقدام به تشکیل شورای راهبری با ریاست محمدجواد ظریف کرده بود برای انتخاب اعضای کابینه شرایطی را وضع کرده بودند.
ظریف درباره نحوه محاسبه امتیاز‌های نامزد‌ها در شورای راهبری گفته بود می‌خواهیم در دولت چهاردهم از اقوام و مذاهبی که تا کنون حضور کمتری در کابینه داشته اند و زنان و جوانان استفاده کنیم. برهمین اساس وزیر پیشنهادی باید جوان باشد یعنی هر چه جوانتر باشد امتیاز بالاتری می‌گیرد. اگر بالای ۵۰ سال باشد هیچ امتیازی نمی‌گیرد. زیر ۵۰ سال هر چه جوانتر باشد امتیاز بالاتری می‌گیرد. اگر وزیر پیشنهادی مرد باشد هیچ امتیازی نمی‌گیرد و نامزد‌های خانم ۱۰ امتیاز می‌گیرند؛ اگر از اکثریت (شیعه) باشد امتیاز ندارد ولی اگر از مذاهب و ادیان رسمی باشد، امتیاز دارد.
پزشکیان که نامزد اصلاح‌طلبان در انتخابات ریاست‌جمهوری بود توانسته بود حمایت اصولگرایان میانه‌رو هم به‌دست آورد چراکه وی می‌گفت به هیچ حزبی تعلق ندارد.
جمع‌بندی شورای راهبری دیروز در مجلس قرائت شد که برخی از وزرای پیشنهادی سابقه روشنی از فعالیت در احزاب ندارند و فقط به‌دلیل حضورشان در دولت‌ها می‌توان حدس زد که به کدام جناح گرایش دارند البته امتیازدهی به اقدام و اقلیت‌های مذهبی که ظریف از آن حرف زده بود هم به جایی نرسید و هیچ‌یک از وزرای پیشنهادی از اقوام و اقلیت‌های مذهبی نیستند. در ادامه به خاستگاه افراد معرفی شده می‌پردازیم.
کاظمی، گزینه پیشنهادی آموزش و پرورش
علیرضا کاظمی که به‌عنوان وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش به مجلس معرفی شده ازجمله افرادی است که هم در دولت روحانی و هم در دولت شهید رئیسی حضور داشته است، اما در دولت سیزدهم منصب مهمی مثل سرپرست وزارت آموزش و پرورش تا قبل از وزارت رضامراد صحرایی را داشت.
وی در دی ۱۳۹۶ از طرف سید محمد بطحائی وزیر آموزش و پرورش دولت دوازدهم به عنوان معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش منصوب شده بود.
هاشمی، وزیر پیشنهادی ارتباطات
ستار هاشمی ازجمله افرادی است که در دولت روحانی منصب داشته و با آذری جهرمی در زمانی که وزیر ارتباطات بود همکاری کرده است.
هاشمی سال ۱۳۹۳ به سمت مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات فارس منصوب و از سال ۱۳۹۵ تا سال ۱۳۹۸ معاون فناوری شرکت ارتباطات زیرساخت بوده است. در مهر ۱۳۹۸ با حکم آذری جهرمی به سمت معاون نوآوری و فناوری وزارت ارتباطات منصوب و تا پایان دولت دوازدهم در این سمت بود. وی پس از آن به سازمان ثبت اسناد و املاک کشور رفته و تا امروز در سمت معاونت توسعه فناوری و خدمات الکترونیکی ثبتی بوده است.
حجت‌الاسلام خطیب، وزیر پیشنهادی اطلاعات
یکی از ویژگی‌های لیست پیشنهادی مسعود پزشکیان در اعلام اسامی وزرای پیشنهادی، حضور وزرای دولت سیزدهم در دولت چهاردهم است. دولت شهید رئیسی که با دولت پزشکیان از لحاظ تفکر و حامیان تفاوت‌های زیادی دارد حجت‌الاسلام خطیب وزیر اطلاعات دولت سیزدهم را برای گرفتن رای اعتماد به‌عنوان وزیر اطلاعات دولت چهاردهم به مجلس معرفی کرده است.
همتی، وزیر پیشنهادی اقتصاد
همتی در اواخر دهه ۶۰ و اوایل دهه ۷۰ معاون سیاسی صداوسیما بود و از سال ۹۲ تا ۹۵ به‌عنوان مدیرعامل بانک ملی ایران و از سال ۹۷ تا ۱۴۰۰ به‌عنوان رئیس بانک مرکزی فعالیت کرده است. وی در انتخابات ۱۴۰۰ از جناح اصلاح‌طلب در انتخابات سیزدهمین دوره ریاست‌جمهوری شرکت کرد که در نهایت انتخابات را به شهید رئیسی واگذار کرد.
ظفرقندی، گزینه وزارت بهداشت
محمدرضا ظفرقندی از زمره اصلاح طلبان فعال در جامعه پزشکی است. وی در حال حاضر دبیر کلی انجمن اسلامی جامعه پزشکی ایران که یک حزب اصلاح‌طلب تلقی می‌شود را بر عهده دارد.
وی از ابتدای انقلاب تا کنون سمت‌های مختلفی فعالیت کرده است. ظفرقندی از ۳ اسفند ۱۳۹۷ تا ۱۰ مهر ۱۴۰۰ در اوج پاندمی کرونا رئیس سازمان نظام پزشکی ایران بود.
میدری، گزینه وزارت کار و رفاه اجتماعی
احمد میدری نیز که گزینه پیشنهادی برای وزارت کار و رفاه اجتماعی در دوره ششم مجلس شورای اسلامی به‌عنوان نماینده آبادان و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس فعالیت کرده است.
وی علاوه بر این که از ۴ مهر ۱۳۹۲ به عنوان معاون وزیر کار شروع به فعالیت کرد همچنین از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۴ به عنوان مشاور قائم مقام وزیر اقتصاد خدمت کرد. میدری از از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ نیز به عضویت هیئت مدیره بیمه دانا و بعد از آن عضو ناظر شورای برنامه‌ریزی استان خوزستان شد.
نوری قزلجه، نامزد وزارت جهادکشاورزی
غلامرضا نوری قزلجه تا چندی پیش در مجلس همکار مسعود پزشکیان بود که با رئیس‌جمهور شدن پزشکیان وی به‌عنوان وزیر جهاد کشاورزی به مجلس معرفی شده است.
نوری قزلجه در مجالس یازدهم و دوازدهم در کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی فعالیت کرد و از نمایندگان اصلاح‌طلب مجالس اصولگرای یازدهم و دوازدهم به شمار می‌رود.
رحیمی، گزینه وزارت دادگستری
امین حسین رحیمی که وزیر دادگستری دولت سیزدهم بود یکی دیگر از وزرایی است که از دولت شهید رئیسی به لیست نامزد‌های وزارت دولت پزشکیان راه یافته است.
صادق، گزینه پیشنهادی وزارت راه و شهرسازی
فرزانه صادق مالواجرد در ۲۷ دی ماه ۱۳۹۷ توسط محمد اسلامی (وزیر وقت) به سمت معاون شهرسازی و معماری منصوب شد. در مرداد ماه ۱۴۰۲ پس از برکناری از آن سمت از سوی مهرداد بذرپاش، وزیر راه و شهرسازی دولت ابراهیم رئیسی به عنوان مشاور در امور شهرسازی و معماری منصوب شد. وی پیش از آن نیز از مدیران کل این معاونت بوده است.
اتابک، گزینه وزارت صمت
سید محمد اتابک که به‌عنوان گزینه نهایی وزارت صنعت، معدن و تجارت به مجلس معرفی شده گفته می‌شود از حمایت چهره‌هایی نظیر محمدرضا عارف معاون اول رئیس جمهور و خوانساری، رئیس سابق اتاق بازرگانی تهران برخوردار شده است. در سابقه وی فعالیتهای اقتصادی بسیار پررنگ است.
سیمایی صراف، گزینه وزارت علوم
حسین سیمایی صراف که به‌عنوان وزیر پیشنهادی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری معرفی شده است دبیر هیات دولت جمهوری اسلامی ایران (دولت دوازدهم و بخشی از دولت سیزدهم) بوده است که نشان می‌دهد وی در دولت‌های روحانی و رئیسی مشغول به فعالیت بوده است، اما عمده فعالیت او در دولت روحانی بوده است.
منصور غلامی، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری در حکمی در سال ۹۶، حسین سیمایی صراف را به‌عنوان معاون حقوقی و امور مجلس وزارت علوم منصوب کرد. وی در دولت یازدهم هم قائم‌مقام معاون حقوقی رئیس‌جمهور بود.
صالحی، گزینه وزارت ارشاد
سید عباس صالحی از وزرای دولت روحانی است که با حضور در دولت یازدهم به‌عنوان رجل سیاسی معروف شد.
وی در دولت یازدهم از سوی علی جنتی به معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب شد؛ در ۲۸ مهر ۱۳۹۵ علی جنتی از سمت وزیر ارشاد استعفا داد و حسن روحانی، بلافاصله پس از استعفای وی، سید عباس صالحی را به سرپرستی وزارت فرهنگ و ارشاد منصوب کرد به این ترتیب در ۱۷ مرداد ۱۳۹۶ از سوی حسن روحانی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی دولت دوازدهم به مجلس شورای اسلامی معرفی شد و توانست از مجلس رأی اعتماد بگیرد.
وی از ۱۸ خرداد ۱۴۰۱ از سوی مقام معظم رهبری به عنوان نماینده ولی فقیه در موسسه اطلاعات و روزنامه اطلاعات و مدیرمسئول این روزنامه منصوب شد. صالحی همچنین ریاست دانشگاه مذاهب اسلامی را نیز بر عهده دارد.
مومنی، گزینه وزارت کشور
اسکندر مومنی یکی از چهره‌های نظامی است که نامش برای گرفتن رای اعتماد به‌عنوان وزیر کشور به مجلس داده شده است.
وی که از اعضای سپاه پاسداران است برای عضویت در احزاب و جریان‌های سیاسی منع قانونی دارد. مومنی از سال ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۷ جانشین فرمانده نیروی انتظامی بود همچنین وی از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۴ ریاست پلیس راهنمایی و رانندگی ناجا را برعهده داشت.
پاک‌نژاد، وزیر پیشنهادی نفت
محسن پاک‌نژاد ازجمله وزرایی است که سابقه فعالیت در حزب خاصی از وی در دسترس نیست، اما عمده فعالیت او در دولت اصلاحات و دولت تدبیر و امید بوده است.
علی‌آبادی، گزینه وزیر نیرو
عباس علی‌آبادی یکی دیگر از وزرای دولت سیزدهم است که توانسته به لیست دولت چهاردهم راه پیدا کند.
وی در دولت شهید رئیسی پس از عدم اعتماد مجلس به فاطمی‌امین به‌عنوان وزیر صمت از نمایندگان مجلس رای اعتماد گرفت.
نصیرزاده، گزینه وزارت دفاع
امیر سرتیپ عزیز نصیرزاده وزیر پیشنهادی دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح دیگر فرد نظامی حاضر در دولت است. از آنجا که طبق قانون نظامیان اجازه عضویت در یا وابستگی به گروه‌های سیاسی را ندارند لذا نمی‌توان امیر نصیرزاده را در قالب سهمی از جریان‌های سیاسی دید.
دنیامالی، گزینه پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان
احمد دنیامالی که به‌عنوان گزینه پیشنهادی وزارت ورزش و جوانان معرفی شده است در انتخابات چهارمین دوره شورای اسلامی شهر تهران در فهرست ائتلاف اصلاح طلبان شرکت کرد و با ۱۵۷۲۷۷ رای به عضویت شورای شهر تهران درآمد.
وی که در مجلس یازدهم به‌عنوان نماینده حوزه انتخابیه بندر انزلی حضور داشت در انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم به محمدباقر قالیباف رای داده بود.
صالحی امیری، گزینه پیشنهادی میراث فرهنگی و گردشگری
ازجمله سوابق سید رضا صالحی امیری می‌توان به وزیرات فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت یازدهم، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، سرپرست وزارت ورزش و جوانان در دولت یازدهم اشاره کرد که این امر نشان از مشی اعتدالی وی دارد.
از دیگر سوابق وی می‌توان به مشاور رئیس‌جمهور در دولت سید محمد خاتمی بود در یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری معاون فرهنگی ستاد دکتر حسن روحانی بود.
وی در سال ۹۲ پس از اینکه سلطانی‌فر، وزیر پیشنهادی روحانی برای تصدی وزارت ورزش نتوانست رأی اعتماد نمایندگان مجلس را کسب نماید؛ روحانی طی حکمی سید رضا صالحی امیری را به عنوان سرپرست وزارت ورزش و جوانان منصوب کرد. روحانی همچنین نام وی را به عنوان وزیر پیشنهادی وزرش و جوانان به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد داد، اما با عدم اعتماد نمایندگان مجلس به صالحی امیری، وی از کابینه یازدهم جاماند.
عراقچی، گزینه پیشنهادی وزارت خارجه
عباس عراقچی از دیپلمات‌های معروف کشورمان که در تدوین برجام نقش اساسی ایفا کرد سابقه فعالیت در دولت‌های هاشمی رفسنجانی، خاتمی، احمدی‌نژاد، روحانی و رئیسی را دارد.
پزشکیان که دولت چهاردهم را دولت وفاق ملی نامگذاری کرده سعی کرده با انتخاب سه وزیر از دولت شهید رئیسی در کنار افرادی که از نظر سیاسی با جناح اصلاح‌طلب هماهنگی بیشتری دارند در جهت تحقق دولت وفاق ملی ملی تلاش کند البته استعفای محمدجواد ظریف از شورای راهبری آن هم در روز ارسال لیست وزرای پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که اختلافاتی در انتخاب وزرا وجود داشته است.
خبرنگار: محمد امیرحسینی