کشت قراردادی مهم ترین ابزار اجرای مصوبه الگوی کشت و لازمه دستیابی به خودکفایی محصولات اساسی است که با تامین اعتبارات مورد نیاز و ایجاد زیرساخت های لازم، عملکرد و بهره وری تولید افزایش و معیشت کشاورزان ارتقا می یابد.
طبق آمارهای جهانی حدود ۹۰ درصد کشاورزی در جهان قراردادی است، در حالیکه در کشور ما تنها یک درصد کشت قراردادی انجام می شود. از این رو کشت قراردادی روشی برای خدمت‌رسانی به قشر کشاورزان خرده مالک و حرکت به سوی یکپارچه‌سازی اراضی برای داشتن کشاورزی بهره‌ور و اقتصادی است.
ایوب فصاحت مدیرعامل سازمان مرکزی تعاون روستایی گفت: یکی از مهمترین مشکلات ما، بازاررسانی محصولات کشاورزی است و این بازاررسانی محصولات کشاورزی؛ به عنوان مهمترین مشکل، زاییده یک عدم اجرای الگوی کشت و عدم داشتن الگوی کشت مناسب است.
فصاحت با بیان اینکه در حوزه بازار با مشکلاتی مواجه بودیم، گفت: مهمترین مسیر اجرای الگوی کشت،کشاورزی قراردادی است چراکه یکی از مهمترین مشکلات حوزه کشاورزی بازاررسانی محصولات کشاورزی و نبود الگوی کشت مناسب است که سامانه کشت قراردادی و بازاررسانی باساختار و اختیارات می تواند مشکلات حوزه کشاورزی را رفع کند.
کشت قراردادی ابزار اصلی اجرای مصوبه الگوی کشت است
علیقلی ایمانی مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: فلسفه کشت قراردادی با آنچه که الان اتفاق می افتد، متفاوت است چراکه پس از اعلام قیمت تضمینی، صنایع تبدیلی و کارخانه های فرآوری باید مستقیما با کشاورزان قرارداد منعقد کنند و دولت تنها نظارت کند.
به گفته او، صنایع تبدیلی و دستگاه های فرآوری کننده در بحث خرید پنبه، کلزا، جو، گوجه فرنگی و دیگر محصولات کشاورزی می توانند وارد شوند، در غیراین صورت کشت قراردادی به شکل کنونی ثمره ای در بر ندارد. به عنوان مثال کارخانجات فرآوری پنبه و ریسندگی ها در بحث پنبه، کارخانه های روغن کشی در امر خرید دانه های روغنی و اتحادیه دامداران و پشتیبانی امور دام در محصول جو می توانند با کشاورزان قرارداد منعقد کنند.
ایمانی با بیان اینکه کشت قراردادی در تمام دنیا مرسوم است، افزود:دولت براساس نگاه کارشناسی، علمی و فنی قیمت تمام شده محصول را باید محاسبه و قیمت تضمینی را اعلام کند و در مقابل کارخانه ها با کشاورزان قرارداد را منعقد کنند و مشوق هایی را در نظر بگیرند تا کشاورزان در کشت محصولات حرفه ای شوند و عملکرد تولید و بهره وری در واحد سطح را افزایش دهند.
مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران گفت: کشت قراردادی در کشور ما حدود یک درصد است و آن هم در محصول چغندر اتفاق می افتد، درحالیکه برخی کشورها ۵۰ تا ۶۰ درصد تولید قراردادی است چراکه کشت قراردادی در بهره وری، فرآوری و عملکرد تولید اثر گذار است.
او با بیان اینکه کشت قراردادی ابزار اصلی مصوبه الگوی کشت است، گفت: دولت در قیمت ابتدایی و انتهایی محصول باید نظارت گر باشد چراکه کشت قراردادی بین کشاورز و صنایع تبدیلی اتفاق می افتد که تحقق این امر در افزایش بهره وری و ارتقای عملکرد در واحد سطح موثر و بعد هم در تولید ماده خام موثر است.
گفتنی است که یکی از مهمترین مشکلات حوزه کشاورزی بازاررسانی محصولات کشاورزی که کشت قراردادی می تواند این مشکلات را رفع کند.
اعلام به موقع قیمت خرید تضمینی لازمه اجرای کشت قراردادی
براساس این گزارش کشت قراردادی مهمترین ابزار برای اجرایی کردن الگوی کشت است که می تواند در ارتقای ضریب امنیت غذایی تاثیر بسزایی داشته باشد. لذا تلاش ما این است که در برنامه هفتم با اجرای الگوی کشت حداقل به خودکفایی ۹۰ درصدی دست پیدا کنیم.
عطااله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکل های بخش کشاورزی گفت: اگر کشت قراردادی بصورت واقعی اجرا شود، این امر می تواند در افزایش بهره وری و خودکفایی محصولات اساسی اثر گذار باشد. اما لازمه اجرای کشت قراردادی آن است که قبل از کشت، قرارداد باید منعقد شود و بعد از کشت محصول، انعقاد قرارداد فایده ای ندارد.
به گفته او، اگر کشت قراردادی عملیاتی شود، سایر برنامه های وزارتخانه همچون مصوبه الگوی کشت و سایر برنامه های هفتم اجرا می شود. هرچند سال گذشته در اجرای کشت قراردادی بویژه در استان های جنوب غرب، جنوب شرق و گرمسیری پیشرفت هایی داشتیم که امیدواریم امسال قیمت ها به موقع اعلام و قراردادها به منعقد شود.
هاشمی گفت: با توجه به سیاست خودکفایی محصولات اساسی در بزنامه هفتم، زیرساخت های کشت قراردادی باید در کشور اجرا شود چراکه تحقق این امر منجر به پایداری تولید و دستیابی به خودکفایی محصولات، افزایش عملکرد و بهره وری تولید و ارتقای معیشت کشاورزان می شود.
با توجه به آنکه اجرای کشاورزی قراردادی در توسعه و رونق بخش کشاورزی و افزایش ضریب تولید محصولات کشاورزی و امنیت غذایی تاثیر بسزایی دارد، از این رو انتظار می رود که زیرساخت و اعتبارات لازم برای تحقق این امر فراهم شود. در غیراین صورت گام جدی برای اجرای کشت قراردادی که می تواند در اهداف برنامه هفتم موثر باشد، برنداشتیم.
خبرنگار: آزاده محبی