محمدرضا علیمرادی در خصوص اثرات مخرب طوفان‌های منطقه سیستان بیان کرد: منطقه سیستان در این روز‌ها با طوفان‌های ۱۲۰ روزه مواجه است و غلظت این ریزگرد‌ها بسیار زیاد است؛ باتوجه‌به قطعی مکرر برق که در این منطقه رخ می‌دهد که باعث اختلال و مشکل بر روی دستگاه‌های سنجش پارامتر ذرات معلق هوا شده است؛ زیرا این دستگاه‌ها آنلاین باید باشند و با برق‌کار می‌کنند و عملاً برخی از این دستگاه‌ها ازکارافتادن و دچار نقض فنی شده که در حال بررسی رفع مشکل فنی این دستگاه‌ها هستیم.
خشکی تالاب هامون، عامل ریزگرد‌های سیستان
وی افزود: باتوجه‌به اینکه این طوفان‌ها بر سلامت مردم نقش مستقیم و اثرات منفی دارد؛ اما چرا این طوفان‌های با این غلظت آلودگی ایجاد می‌شود، همان‌طور که می‌دانید تالاب هامون چند سالی که دچار خشکسالی شده است و میزان آبی که امسال از رودخانه هیرمند دریافت کرد به چاه نیمه‌ها جهت ذخیره آب شرب انتقال پیدا کرده و ما نتوانستیم از طریق هیرمند، تالاب هامون را احیا کنیم.
مدیرکل محیط‌زیست استان تصریح کرد: از همه بحرانی‌تر هامون پوزک بود که امسال هیچ آبی وارد آن نشد و یکی از کانون‌های اصلی گردوغبار، بستر خشک هامون پوزک است؛ در حال حاضر دو ایستگاه یکی در منطقه قرقوری تخته عدالت و دیگری در منطقه کوه خواجه وجود دارد که داده‌ها در ایستگاه‌های منطقه کوه خواجه وضعیت بهتری نسبت به هامون پوزک نشان می‌دهند و این نشان‌دهنده بحرانی‌بودن منطقه هیرمند نسبت به کوه خواجه است.
وی ادامه داد: هامون صابری را توانستیم از طریق فرا رود امسال دریافت کنیم؛ اما امسال در هامون پوزک متأسفانه آبگیری نداشتیم و رسوبات از بستر خشک با وزش باد‌های ۱۲۰ روزه به منطقه سیستان و همچنین کشور‌های افغانستان و پاکستان و جنوب استان حرکت می‌کند که باعث شرایط نامطلوب در استان و منطقه سیستان شده است و باید شرایط به‌گونه‌ای پیش رود که ما آبگیری در بستر تالاب هامون را داشته باشیم که مقداری رطوبت خاک حفظ شود و خاک مرطوب شود و قدری از گردوغبار در منطقه سیستان کاسته شود و تازمانی که تالاب آبگیری نشود این مشکل رفع نمی‌شود.
آبیاری بذر‌ها و درختان در سطح تالاب هامون و کنترل بی‌رویه دام‌ها مهم‌ترین اقدامات محیط‌زیست استان است
علیمرادی در خصوص اقدامات انجام شده باتوجه‌به عدم ورود آب به تالاب اظهار کرد: با اقدام عملیات قرق در هامون صابری با بخش خصوصی قراردادی ایجاد شده و همچنین جلوی تخریب‌های که توسط انسان‌مانند چرایی به رویه دام و دام سنگین مانند شتر گرفته شده و این طرح‌ها نیز در حال حاضر ادامه دارد.
مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان تشریح کرد: در بحث ذخایر آب در قالب هامونک، جهت توسعه فضای سبز که در سال‌های گذشته هم برای کنترل ریزگرد‌ها داریم، همچنین در جا‌های که بذر فعالی در تالاب وجود دارد برای آبیاری این بذر‌ها هم از تانکر‌های سیار استفاده می‌شود؛ باید سطح ۵۰۰ هزار هکتار تالاب هامون آبگیری شود وگرنه سال‌به‌سال شرایط سیستان بدتر می‌شود.
مالچ پاشی سنگ‌ریزه‌ای بهترین نوع مالچ برای منطقه سیستان
وی در خصوص اقدامات برای کنترل گردوغبار به لحاظ مالچ پاشی بیان کرد: در تالاب هامون از نوع مالش پاشی نفتی نمی‌توان استفاده کرد و مالچی که پیشنهاد شده مالچ سنگ‌ریزه‌ای بوده است و برای مالچ پاشی سنگ‌ریزه‌ای برآورد ریالی این طرح ۶ هزارمیلیاردی تومان اعتبار لازم دارد که این مقدار قابل تأمین از طرف دولت نیست؛ طرح‌های پایلوت یعنی همان نهال‌کاری نیز در سطح تالاب انجام می‌گیرد.
علیمرادی در خصوص حقابه عنوان کرد: نشست‌های کمیساریای آب در حال انجام است که جدیداً در کابل تشکیل شده است و، چون محیط زیست عضو این کمیساریا نیست و علی‌رغم درخواست‌های که داده شد؛ ولی از طرف وزارت خارجه فعلاً مورد قبول واقع نشده است؛ ولی وزارت نیرو و وزارت خارجه متولی امر جهت تأمین حقابه زیست‌محیطی تالاب هستند.
وی افزود: به‌نوعی اداره محیط‌زیست بهره‌بردار آب محسوب می‌شود و تأمین آب توسط وزارت نیرو انجام می‌گیرد و، چون یک قرارداد دوطرفه بین دو کشور است؛ برای اضافه‌شدن عضو به این نشست‌ها باید توافق دو طرف صورت گیرد.
مدیرکل محیط‌زیست استان خاطرنشان کرد: بهترین راهکار برای مهار ریزگرد‌ها فقط آبگیری تالاب هامون است؛ ولی در درجه دوم مالچ پاشی است که به دلیل ضرر‌های استفاده از مالچ نفتی که بر تغییر محیط‌زیست و ترکیبات هیدروکربنی بر سلامت مردم ضرر دارند؛ نمی‌توان از آن استفاده کرد و از مالچ پاشی سنگ‌ریزه‌ای استفاده می‌کنیم.
برای مالچ پاشی نیاز به آب داریم
وی ادامه داد: استفاده از تمام نوع مالچ‌ها اساس و پایه آنها آب است؛ برای مثال برای استفاده از ۵۰۰ هزار مترمکعب مالچ باید معادل آن آب داشته باشید و در خصوص تأمین آب در سیستان محدودیت داریم؛ لذا نمی‌توانیم از مالچ‌های سازگار با محیط‌زیست در سیستان استفاده کرد؛ تنها مالچ که مجمع دانشگاهی هم پیشنهاد داده مالچ سنگ‌ریزه‌ای است که هر چه کانون‌های گرد و غبار توسط این مالچ مهار شود نتیجه بهتری می‌گیریم.
علیمرادی در پایان خاطرنشان کرد: ازآنجایی‌که بسیاری از کانون‌های گرد و غبار در کشور همسایه افغانستان فعال هستند باید هماهنگی‌های لازم صورت گیرد تا از آن طریق هم بتوان ریزگرد‌ها را مهار کرد.