این روز‌ها در چهارمحال و بختیاری فصل برداشت دسترنج حاصل از ماه‌ها تلاش و بی خوابی فرا رسیده و خوشه‌های طلایی گندم در دستان زحمتکش و پینه بسته کشاورزان خودنمایی می‌کند.خوشه‌هایی که دانه دانه گندم‌های آن نعمت خدادادی است و همزمان با برداشت از دل خاک، روز‌های خوش و زرینی را برای زحمت کشان زمین نوید می‌دهد.
«گندمکاران» بازیگران اصلی در موضوع خودکفایی گندم هستند که باید همواره حمایت شوند، فعالان این حوزه برای رفع دغدغه های خود از دولت چهاردهم توجه بیشتری می خواهند.
داراب علیخانی کشاورز بروجنی در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان شهرکرد می‌گوید: من در قطعه زمینی به مساحت ۱/۵ هکتار گندم تولید کردم و با وجود زحمت‌های بسیار و هزینه‌های قابل توجه برای تهیه بذر و کود، تنها امیدم به زمان فروش و حاصل دسترنجم است.
وی افزود: چگونه است که مسئولان برای رسیدن به خودکفایی گندم همواره ما را ترغیب به تلاش می‌کنند ولی وقتی پای تعهدات خودشان به میان می‌آید، بی تفاوت می‌شوند و ارزشی برای زندگی کشاورزی که تنها منبع درآمد آن همین گندم است، قائل نیستند؟
این کشاورز ادامه داد: برای من قابل قبول نیست که پول من کشاورز به موقع پرداخت نشود در حالی که این امر هر سال و در فصل مشخصی انجام می‌شود و مسئولان با اندکی برنامه‌ریزی و پیش بینی آن در بودجه، می‌توانند این مسئله را حل کنند. هزینه‌های زندگی بالا رفته و تنها منبع درآمد ما همین پول گندم است، ضمن اینکه هزینه‌های جانبی فراوانی مثل خرید آب، حقوق کارگر، خرید کود و هزینه کمباین و ماشین آلات حمل گندم را داریم که کمرشکن است.
علیخانی اضافه کرد: همه کشاورزان به بانک یا بازار بدهکار هستند و با تعلل دولت در پرداخت مطالبات باید چندین برابر سود دیرکرد پرداخت کنند.
کشاورز بروجنی ادامه داد: تاکنون ۱۰ تن گندم را به فروش رساندم که پول آن پرداخت نشده است و اگر مانند سال‌های گذشته و طی چند قسط به کشاورزان پرداخت شود به صرفه نیست و این امر موجب کاهش توان مالی کشاورزان می‌شود.
محسن کریمی مدیر تعاون روستایی چهارمحال و بختیاری گفت: گندم مازاد بر نیاز کشاورزان در استان به ازای هر کیلوگرم ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان از کشاورزان خریداری می‌شود.
وی از مراکز خرید تضمینی گندم شهرستان خانمیرزا بازدید به عمل آورد و افزود: بیشترین میزان خرید تضمینی گندم در شهرستان‌های لردگان و خانمیرزا اعلام شده است.
این بازدید با هدف ارزیابی و پایش رعایت دستورالعمل کیفی خرید گندم، وضعیت انبارها، تکریم ارباب رجوع، حضور عوامل خرید مراکز در محل، حمل و بارگیری محموله‌های گندم به مقاصد صورت پذیرفت.
لازم به ذکر است: مراکز خرید شهرستان‌های خانمیرزا و لردگان، مراکزی هستند که هر سال بالاترین خرید گندم مازاد کشاورزان را به خود اختصاص می‌دهند.
وحید طهماسبی مدیر جهادکشاورزی اردل گفت: ۳ مرکز خرید تضمینی گندم با هدف برنامه ریزی جهت عملکرد بهتر در فصل خرید در شهرستان آغاز به فعالیت کرد و با همکاری اداره غله استان و اداره تعاون روستایی شهرستان، این مراکز برای خرید گندم مازاد کشاورزان راه اندازی گردید.
طهماسبی با بیان اینکه پارسال دو هزار و ۶۰۰ تن گندم مازاد از کشاورزان در شهرستان اردل خریداری شد اظهار داشت؛ خرید تضمینی گندم از کشاورزان با قیمت هر کیلوگرم گندم ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان در شهرستان فارسان انجام می شود.
وی افزود: پارسال بیش از ۲هزار تن گندم مازاد بر مصرف کشاورزان در این مرکز خریداری شد.
یگانگی مدیرکل غله و خدمات بازرگانی چهارمحال و بختیاری با اشاره به آغاز روند پرداخت بهای خرید تضمینی گندم به کشاورزان گفت: باتوجه به اینکه مطالبات گندمکاران به صورت ملی پرداخت می شود، ۲۶ درصد از بهای گندم تحویلی هر کشاورز که تا ۱۶ تیرماه امسال گندم خود را تحویل مراکز خرید داده بود، پرداخت شد.
وی افزود: این مبلغ برابر ۱۲۰ میلیارد ریال است که به‌عنوان بخشی از بهای گندم به‌صورت علی‌الحساب برای گندمکاران واریز شده است.
یگانگی اظهار کرد: با پیگیری و هماهنگی مسئولان ارشد استانی، باقی‌مانده مطالبات گندمکاران در سریع‌ترین زمان ممکن به حساب آنان واریز و پرداخت مطالبات به‌روز می‌شود.
وی گفت: پس از تحویل گندم به مراکز خرید و ثبت اسناد مربوطه فایل پرداخت وجه، به بانک کشاورزی ارسال و بعد از سپری شدن مراحل اداری از سوی دولت به حساب گندمکاران واریز خواهد شد.
یگانگی با اشاره به فعالیت ۲۰ مرکز در چهارمحال و بختیاری برای تحویل گندم از کشاورزان ادامه داد: کشاورزان می‌توانند با ارائه کپی کارت ملی و شماره حساب بانک کشاورزی و ثبت در سامانه پهنه‌بندی جهاد کشاورزی، برای تحویل گندم خود به مراکز مشخص شده مراجعه کنند.
یگانگی گفت: پارسال ۴۷ هزار تن گندم به صورت تضمینی از گندم کاران چهارمحال و بختیاری خریداری شد.
روح‌الله سعیدی، مدیر زراعت سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری اظهار کرد: برداشت گندم از سطح ۶۰ هزار هکتار از اراضی استان آغاز شده که از این میزان سطح زیرکشت ۳۸ هزار و ۵۰۰ هکتار به زیر کشت گندم دیم و ۲۱ هزار و ۵۰۰ هکتار نیز به زیر کشت گندم آبی رفته است.
وی پیش بینی کرد: امسال بیش از ۱۱۰ هزار تن گندم در استان تولید شود که ۶۰ هزار تن آن خرید تضمینی است.
سعیدی ادامه داد: تاکنون حدود ۴۱ هزار تن گندم به صورت تضمینی از گندم کاران استان خریداری شده است.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی می‌شود از هر هکتار گندم دیم که تحت پوشش طرح جهش دیم در دیم‌زار‌ها بوده است ۴۰۰ کیلوگرم گندم برداشت شود، ادامه داد: این مقدار نسبت به پارسال ۲۵۰ کیلوگرم افزایش تولید در هر هکتار را نشان می‌دهد و گندم آبی از هر هکتار چهار هزار و ۷۰۰ کیلوگرم برداشت می‌شود.
سعیدی اضافه کرد: ارقامی که در اراضی دیم کشت می‌شوند شامل هما، صدرا، باران، واران، ریژار و سرداری و ارقام آبی هم شامل پیشگام، حیدری و میهن است.
حسین برزگر رئیس سازمان جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری گفت: به تازگی شایعه‌ای مبنی بر کیفیت پایین گندم اردل و خرید نکردن محصول کشاورزان این منطقه از سوی دولت وجود دارد که به هیچ عنوان این مطلب صحت ندارد.
وی با بیان اینکه خرید گندم در شهرستان‌های مختلف با شاخص یکسان خریداری می‌شود، افزود: مرکز خرید اردل با ۳۲۵ درصد رشد در خرید گندم جزو مراکزی است که بیشترین خرید محصول را داشته است.
رئیس سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به کیفیت بالای گندم روستای امام قیس شهرستان بروجن گفت: براساس پیش‌بینی‌های انجام شده تاکنون ۱۰ هزار تن (معادل ۵۰درصد) حجم گندمی است که در این روستا برزمین مانده است و پیشنهاد می‌شود مراکز خرید فرادنبه و یا شهید رجایی با راه‌اندازی مرکز فرعی نسبت به خرید این محصول باکیفیت اقدام شود.
وی ادامه داد: براساس گزارش مرکز مرکز پایش کشاورزی ایران (مپکا) تاکنون ۱۰ میلیون و۹۵۰ هزار تن گندم مازاد بر نیاز کشاورزان در کشور خریداری شده هرچند خرید فیزیکی واقعی تاکنون ۱۲ میلیون تن است.
برزگر گفت: با این روند خرید گندم رکورد تاریخی خرید ۱۲ میلیون تن سال ۸۶ شکسته شده است.
وی، میانگین رشد خرید گندم در کشور را ۱۷ درصد و در استان ۴۴ درصد اعلام کرد.
لیلا منوچهری مقدم رئیس اداره فناوری‌های مکانیزه جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری از آمادگی بیش از ۲۳۰ دستگاه کمباین برای برداشت گندم در استان خبر داد و گفت: شمار کمباین‌های بومی این استان ۸۱ دستگاه است.
وی افزود: امسال علاوه بر کمباین‌های بومی استان،۱۵۰ دستگاه کمباین هم از استان‌های همجوار از جمله خوزستان، فارس و اصفهان برای رفاه حال کشاورزان و همچنین سرعت‌بخشی در روند برداشت محصول تأمین شده است.
گندم یک محصول استراتژیک بوده که کشت آن برای امنیت غذایی کشور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
اگر چه طی سال‌های گذشته تولید گندم در کشور به میزان چشمگیری افزایش یافته، اما میزان برداشت گندم در هر هکتار هنوز با استانداردهای روز دنیا فاصله دارد و با توجه به کمبود منابع آبی این میزان از برداشت قابل قبول نیست لذا اصلاح روش‌های آبیاری و مواظبت از مزارع گندم مقابل آفت ها می‌تواند امکان برداشت چندین برابری این محصول مهم و استراتژیک را فراهم می‌کند.
موضوعی که می‌تواند علاوه بر تأمین نیاز داخل کشور به صورت کامل به گندم، زمینه صادرات و ارزآوری را برای کشور در شرایط خاص اقتصادی فراهم کند.
اگر پرداخت مطالبات گندمکاران به کندی انجام شود، نمی توان انتظار داشت که کشاورزان سال دیگر نیز رغبتی برای کشت این محصول استراتژیک داشته باشند. عدم پرداخت مطالبات علاوه بر تبعات اجتماعی و معیشتی که خانواده های کشاورزان تحمیل می کند، آینده کشت گندم را نیز با چالش مواجه خواهد کرد.
گزارش از نگار شیخ پور